عصمت همتی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: در مسائل عبادی از جمله واجبات و مستحبات، تفاوتی بین زن و مرد نیست، البته در برخی احکام و واجبات و حدود و قصور آن‌ها مثل امر جهاد، بین زنان و مردان تفاوت‌هایی وجود دارد، اما این‌طور نیست که برخی عمل‌ها برای زنان، بد و ناشایست و برای مردان خوب و شایسته باشد.
او افزود: راهپیمایی اربعین در جهان امروز به‌عنوان بزرگداشت تفکر شیعی در جهان معرفی می‌شود و اگر به نیت قرب الی الله انجام شود، یک عمل مستحبی است که مرد و زن باید بر اساس شرایط فردی برای حضور در این مراسم تصمیم بگیرند. پس به لحاظ شرعی شرکت در چنین مراسمی برای زنان منع نشده است و ممنوعیت‌هایی که با عبارت‌هایی همچون «این سفر برای زنان مناسب نیست» و «اربعین جای زنان نیست» مطرح می‌شود، حجت شرعی ندارند.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه فرهنگیان اصفهان با اشاره به اینکه شلوغی و مسائل بهداشتی ممکن است از دلایلی باشد که افرادی، ازجمله زنان و مردان را برای شرکت در این سفر منصرف کند، اضافه کرد: زنانی در این راهپیمایی شرکت کردند که توفیقات خوبی در این سفر کسب کرده و حالات معنوی را نیز تجربه کردند، از طرف مقابل بانوانی هم هستند که شرایط در این سفر برای آن‌ها سخت‌تر بوده و توصیه کردند که خانم‌ها احتیاط کنند و در این سفر شرکت نکنند.
همتی با بیان اینکه بهتر است تمهیدات لازم برای حضور بانوان در پیاده‌روی اربعین اندیشده شود، اظهار کرد: برای مثال بهتر است شرایط موکب‌هایی که به زنان اختصاص دارد، امکانات متمایزی نسبت به موکب‌های عمومی داشته باشند و خودِ بانوان نیز برای تسهیل شرایط خود می‌توانند به انتخاب خودشان، در زمانی حرکت و از مکان‌ها و مرزهایی عبور کنند که ازدحام کمتر است و سفری آسان‌تر را تجربه کنند.
او با اشاره به اینکه دنیای امروز به رویداد اربعین با جنبه‌های تبلیغی و رسانه‌ای نگاه می‌کند، تصریح کرد: حضرت امام(ره) می‌فرمودند نقش زنان در انقلاب اسلامی کمتر از مردان نبوده، بلکه بیشتر هم بوده است. نقش حضرت زینب(س) در حفظ و انتقال پیام عاشورا، نقشی بود که فقط یک زن از پس آن برمی‌آمد. واقعیت این بود که در آن برهه، حرکتی که حضرت زینب(س) می‌توانست انجام دهد، تاثیرگذارتر از حرکتی بود که امام سجاد(ع) می‌توانستند انجام دهد.
اربعین نقطه کانونی گردهمایی تشیع است
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه، با بیان اینکه همه دنیا در اربعین با پیام کانونی امام حسین(ع) که حق‌طلبی و ظلم‌ستیزی است، آشنا می‌شوند، اضافه کرد: می‌توان گفت راهپیمایی اربعین، کنگره بین‌المللی شیعه در میعادگاه مشخص با محوریت پیام مشخصی است و در دنیا مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد. اگر ما نقش زنان در این حرکت را تضعیف کنیم بخشی از نیروی محرکه این رویداد و تأثیرگذاری‌اش را حذف کرده‌ایم.
همتی، اصل پیام‌آوری، پیام‌داری و حفاظت پیام عاشورا را رسالتی زینب‌گونه و زنانه دانست که در اربعین تجلی پیدا می‌کند و سپس افزود: اربعین متعلق به همه کسانی است که در اقصی نقاط جهان پیام اهل بیت به گوششان رسیده است. اربعین نقطه کانونی گردهمایی تشیع است و نمی‌توان بخش خاصی از شیعیان از جمله زنان را از حضور در آن بازداشت.
او با تأکید بر اینکه حضور زنان در راهپیمایی اربعین، تلاش افرادی که چهره‌ای خشن از تشیع به جهان ارائه می‌دهند را خنثی می‌کند و چهره‌ای صلح آمیز و سرشار از عشق را مخابره می‌کند، بیان کرد: برخی اسلام انگلیسی و شیعه انگلیسی را به جای شیعه واقعی تبلیغ می‌کنند و وجهه خشن روز عاشورا که از طرف دشمنان اهل‌بیت بود را به تشیع نسبت می‌دهند. در رویداد اربعین خون‌خواهی و اعتراض بر ظلمی که به ناحق بر امام حسین(ع) شد مطرح می‌شود و اثری از خون ریزی‌های زننده وجود ندارد.
این کارشناس الهیات و معارف اسلامی با اشاره به اینکه عموم مردم، حب و عشقی را در راهپیمایی اربعین به نمایش می‌گذارند که سختی را برای آن‌ها لذیذ کرده است، اظهار کرد: حرکت مردم در این راهپیمایی تفسیری فراتر از تفسیرهای مادی را می‌طلبد. انسانی که برای امر ضروری خودش شاید حاضر نباشد مشقت این سفر را تحمل کند، در راه عشق سختی‌ها را به جان می‌خرد.
همتی با اشاره به انسان شناسی جدیدِ رویداد اربعین، ادامه داد: این انسان، با خصوصیاتی که گفته شد تفسیر جدیدی از انسان بودن را به دنیای امروز ما عرضه می‌کند و تفسیر غالب از انسان را با چالش مواجه کرده است.
او با بیان اینکه دو نظر در خصوص رسیدن کاروان اسرا در روز اربعین به کربلا وجود دارد، تصریح کرد: آقای دکتر جعفر شهیدی می‌گوید با توجه به فاصله شام و کوفه، حرکت کُند کاروان و اینکه کربلا در بین راه مدینه و شام نبوده، بعید است خاندان اهل‌بیت(ع) در کاروان اسراء، در روز اربعین به کربلا رسیده باشند.
این مدرس دانشگاه در خصوص تحلیلی که بر زیارت قبر مطهر امام حسین(ع) در اربعین توسط کاروان اهل‌بیت(ع) تأکید می‌کند، افزود: این تحلیل نیز مبتنی بر منابع دست اول است و می‌گوید راه‌های میان‌بری برای رسیدن به کربلا وجود داشته و ممکن است خاندان اهل‌بیت درخواست زیارت قبر امام حسین(ع) را مطرح کرده باشند. از آنجایی که یزید بعد از به شهادت رسیدن امام حسین(ع) تلاش می‌کرد دست از خون امام(ع) بشوید و تقصیرها را به گردن ابن‌زیاد بیندازد، بعید نیست که با نیت جلب قلوب، کاروان اسرا را برای اربعین به کربلا رسانده باشند و سپس کاروان به مدینه رفته باشند. پس در نتیجۀ این برداشت، زنان کاروان اسراء اولین کسانی بودند که اربعین را گرامی داشتند.
همتی تصریح کرد: حتی اگر زنان کاروان اهل‌بیت هرگز در روز اربعین به کربلا نرفته نباشد و اولین زائران اربعین جابربن عبدالله انصاری و شاگرد او عطیه عوفی باشند، واقعیت این است که کربلا در کربلا می‌ماند اگر زینب(س) و سایر زنان اهل‌بیت و حاضر در عاشورا نبودند.
او اظهار کرد: زنان نهضت عاشورا در مدینه واقعه عاشورا را افشاگری می‌کردند و حضرت زینب(س) در این راستا نفی بلد شدند. راهپیمایی اربعین در هر صورت بزرگداشت و گرامی‌داشتی است که به لحاظ رسالت با حرکت زینب(س) که حرکتی زنانه بود، انطباق دارد و طبیعی است که حضور زنان در این رویداد قابل منع نیست.
انتهای پیام