شریف لک‌زایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در هم‌اندیشی بین‌المللی اربعین و تمدن نوین اسلامی که به همت معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی روز گذشته ۷ شهریورماه، به‌صورت حضوری و مجازی برگزار شد، بیان کرد: خلق تمدن به تعبیری که امام موسی صدر دارد به معنای خلق فرهنگ و مدنیت است.
وی افزود: امام موسی صدر، فرهنگ را به عنوان اندیشه و تفکر می‌داند و مدنیت را نیز به عنوان جلوه‌های دینی ملموس تلقی می‌کند و اگر فرهنگ و مدنیتی بخواهد شکل بگیرد مبتنی بر الزاماتی است و از جمله الزامات عملی آن که در واقعه اربعین نیز وجود دارد بحث همراهی و پشتیبانی از سوی نهادها و حکومت‌هاست و توجه به ابعاد نظری، فلسفی، دینی و به‌خصوص داشتن تشکل و سازمان، مسائل مهمی در پیدایش این تمدن می‌باشند.
به گزارش ایسنا و به نقل از روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، لک‌زایی ادامه داد: در رویداد اربعین بیشترین تشکل‌ها، تشکل‌های مردمی هستند و خلق این رویداد حرکتی مردمی است و تداوم و استمرارش نیز با حضور مردم امکان‌پذیر خواهد بود و ایجاد چنین واقعه و رویدادی بدون مردم ممکن نخواهد بود.
وی اضافه کرد: ما نمونه آن را کمتر داریم و رویداد حج تمتع می‌تواند اینگونه باشد و این تشکل‌های مردمی باید تقویت شوند و این که چگونه تقویت شوند باید بررسی شود و بدون وابستگی مستقیم به سازمان‌های دولتی باید به فعالیت خود ادامه دهند.
پرهیز از فعالیت‌های جزیره‌ای در ایام اربعین
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: چه دولت عراق و چه دولت ایران باید در کنار مردم بتوانند موانع مهمی که وجود دارد را از سر راه بردارند و چند کار به‌عنوان الزامات باید اتفاق بیافتد که اهمیت بسیاری دارند که یکی از آن‌ها شناخت آفت‌ها و آسیب‌هاست که از جمله آفت و آسیب‌های مهم رویداد اربعین، دولتی سازی آن است.
وی اظهار کرد: نکته دوم این است که نیازها و مایحتاج پیاده‌روندگان باید از طرف تشکل‌ها و مردم برطرف شوند و تاکید این است که این مسئله همچنان باید تداوم پیدا کند، زیرا دولت‌ها نمی‌توانند مایحتاج میلیون‌ها نفر را فراهم کنند.
لک زایی گفت: مسئله سوم برنامه‌های فرهنگی است که باید انجام شود و برای پیاده‌ها برنامه‌هایی در نظر گرفته شوند و هرساله افزایش پیدا کند.
وی با اشاره به اینکه برگزاری کنگره‌ها، همایش‌ها، نشست‌ها و جمع‌های تخصصی به منظور تعمیق فرهنگی و فکری زائران از دیگر مواردی است که باید اتفاق بیفتد، گفت: برخی موکب‌ها از این جمع‌ها و نشست‌ها دارند، اما به اندازه کافی وجود ندارد و این جمع‌های تخصصی فکری باید بر وجه فلسفی این رویداد نیز اشاره کنند و عمق فکری آن را نیز مدنظر قرار دهند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی افزود: این رویداد محلی برای ایجاد و برقراری و برگزاری تعاملات بین‌المللی میان تشکلات مردمی است و به‌نظر می‌رسد که گاهی هر مجموعه و هیئتی در حال اجرای برنامه‌های خاص خود است، اما با اینکه این برنامه‌ها بسیار مفید هستند باید این تعاملات و هماهنگی‌ها افزایش پیدا کنند و نباید به صورت جزیره‌ای فعالیت کنند بلکه باید تعامل بین مجموعه‌ها بیشتر باشد.
وی گفت: این حرکت از ملت عراق شروع شده و به ما منتقل شده است و نکته بسیار مهمی که باید رعایت شود این است که حرمت میزبان حفظ و رعایت شود و تقدم آن‌ها برای فعالیتی که صورت می‌گیرد، حفظ بماند.
پایه‌ریزی دین ابراهیمی از سوی غرب برای تقابل با اربعین
عبدالامیر الاسدی، دانشیار دانشکده علوم سیاسی عراق نیز در این مراسم بیان کرد: راهپیمایی اربعین اساس کار ظالمان و منافقین را به لرزه در آورده است.
وی افزود: این راهپیمایی تحت یک شعار واحد با حضور افرادی با ادیان و اقوام مختلف انجام می‌شود و اخیرا هم یک مذهب جدید به‌عنوان دین ابراهیمی جدید صورت گرفته تا حرکت عظیم اربعین را بپوشاند، اما اینکه این دین ابراهیمی چیست و از کجا آمده و چه کسانی ترویج می‌کنند باید بدانیم که توسط آمریکا و غرب پایه‌ریزی شده و هم دین و هم سیاست را دارد که بتواند در مقابل اربعین قرار گیرد.
دانشیار دانشکده علوم سیاسی عراق اضافه کرد: این دیدگاه نسبت به حضرت ابراهیم صورت می‌گیرد و عادی‌سازی روابط با اسرائیل را مطرح می‌کند و غربی که سیاست را از دین جدا می‌دانست الان فهمیده‌اند که در دین چیزی وجود دارد که می‌تواند خیلی تاثیرگذار باشد.
وی اضافه کرد: متخصصان زیادی را از خاورمیانه دعوت کردند تا بتوانند این دین ابراهیمی را پایه‌ریزی کنند و با همین عنوان شروع کردند و با یک زیارتی به نام زیارت «بابا» در شهر اور که محل تولد حضرت ابراهیم(ع) باشد، انجام دادند.
وی با بیان اینکه هدفشان این است که جمع زیادی از ادیان مختلف را دعوت کنند، ادامه داد: پروژه از نیل تا فرات را مطرح کردند و با شعار دین ابراهیمی واحد، فعالیت خود را آغاز کرده‌اند و قدس را پایتخت جمیع ادیان قرار داده‌اند تا با این کار نظر تمام ادیان را جمع کنند.
ابعاد تمدنی و هویت اجتماعی زیارت اربعین
حجت‌الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا، عضو هیات امنای دفتر تبلیغات اسلامی نیز در این مراسم با اشاره به ابعاد تمدنی، فرهنگی، اجتماعی و تاریخی مسئله زیارت اربعین تصریح کرد: وقتی سخن از فرهنگ، جامعه، تاریخ و تمدن می‌شود همه این مفاهیم چندگانه یک هویت جمعی و اجتماعی دارند و با این هویت بین الاذهانی می‌توانند در قلمرو زندگی جمعی انسان‌ها واقعیت پیدا کنند.
وی ادامه داد: یعنی این‌ها اولا یک پدیده انسانی هستند و ثانیا چیزی نیستند که قائم به یک فرد به تنهایی باشند هرچند قوامشان به افراد است و بدون حضور عاملان و کنشگران فردی واقعیت پیدا نمی‌کند.
عضو هیات امنای دفتر تبلیغات اسلامی با بیان اینکه این مفاهیم کانون جوشش فرهنگ و تمدن افراد هستند، اضافه کرد: هرچند که با یک نظر دقیق می‌توان این را هم گفت که امت واحده به حضرت ابراهیم خلیل اطلاق شده و این نیاز به بحث مربوط به خودش دارد، اما ریشه تمدن به فرد باز می‌گردد درحالیکه بسط، گسترش، بروز و ظهور آن وقتی است که این فرد یک مجموعه‌ای را در باطن خود جمع کند.
وی افزود: اسلام حوزه‌ای از معرفت و آگاهی است که به اقتضای خودش با حضور افراد و مؤمنان ظرفیت بسط و گسترش فرهنگ و تمدن را دارد، اما الزاما یک متدین و مسلمان، به تنهایی واقعیت فرهنگی و تمدنی با او عینیت پیدا نمی‌کند.
پارسانیا ادامه داد: این مجموعه احکام و قواعد اسلامی است که سازوکار تمدن را شکل می‌دهد و این احکام شامل تعبدی و توسلی است که تعبدی نیت و قصد خود شخص در عینیت یافتن آن دخیل است، اما در حکم توسلی ولو این که توسط کنشگر انجام می‌شود، الزاما نیاز نیست که بحث اخلاص و خلوص در آن نقش داشته باشد مانند غریقی که توسط کسی که قصد قربت نکرده نجات پیدا می‌کند.
وی اضافه کرد: اما تقسیم‌بندی دیگری از احکام وجود دارد که احکام گاه سویه فردی و گاه سویه جمعی دارد که به‌عنوان مثال ایمان آوردن یک حکم مبنایی است و هر شخص شخصا مؤظف است که ایمان به حقیقت و حقایق را داشته باشد.
پارسانیا ابراز کرد: برخی از احکام هویت جمعی دارند و از همان ابتدا در یک مکان و زمان خاصی با هماهنگی دیگران انجام می‌شود و این حکم در اربعین کاملا هویت جمعی دارد؛ اینگونه احکام به تناسب سطح این هویت می‌توانند تقسیم بندی‌هایی را داشته باشند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: مثلا خانواده و وظایفی که اعضای خانواده نسبت به همدیگر دارند و در دایره بزرگتر، همانطور که نیاز خانواده خود را باید برطرف کنند بلکه در دایره جمعی و جامعه نیز وظایفی دارند.
وی گفت: یک دین و یک نظام معرفتی هویت اجتماعی دارد، یعنی ناظر به سطوح مختلف اجتماعی سخن دارد و در این موارد بی‌موضع نیست و اگر هویت فرهنگی دارد و در سطوح متفاوت فرهنگ حرف دارد، پس در تمدن، سطوح و لایه‌های درونی و بیرونی تمدن حتی در سطح بین‌المللی نیز حرف برای گفتن دارند.
پارسانیا اضافه کرد: یک دینی مانند اسلام که رسالت برای نجات تک تک افراد را دارد و بعد در سطح اجتماعی و کلان هویت فرهنگی، تاریخی و تمدنی دارد.
وی گفت: این احکام با دو رویکرد قابل توجه است، یکی اینکه خود این احکام را به لحاظ ذات‌شان از موضع یک محقق نگاه می‌کنیم و می‌خواهیم توصیف کنیم و وضعیت تمدن اسلامی را با نظر به متون و نصوص بررسی و ذات نظام معنایی دینی و لوازم اجتماعی و یا تاریخی و تمدنی این مسئله را نیز اکتشاف کنیم.
وی اضافه کرد: این نوع مطالعه چیزی شبیه نوعی پدیدارشناسی نظام معنایی است که نوعا فقها و متکلمین و فیلسوفان از این زاویه به قلمرو معرفت دینی می‌نگرند و براهین کلامی و فلسفی می‌آورند که این دین چه لوازم هستی‌شناسی دارد و علوم جزئی را چگونه فرماندهی می‌کند و چنین فرهنگ و تمدنی با دیگر فرهنگ‌ها و تمدن‌ها چطور تعامل خواهد داشت.
عضو هیئت امنای دفتر تبلیغات اسلامی بیان کرد: از طرفی شاید همه این‌ها باشد، اما مسلمانی وجود نداشته باشد و این که کسی بیاید و این احکام را اجرا و رعایت کند.
وی ادامه داد: اما رویکرد دیگر به واقعیت دینی و فرهنگی یک تمدن برمی‌گردد و از روزی که پیامبر خدا پیام الهی را دریافت کرد و به آن ایمان آورد و دیگرانی که به این مطلب ایمان آوردند و بعد از کوه پایین آمد و در آن بلد مأمور تبلیغ شد، حال این تمدن و فرهنگ در شخص رسول خدا درحال تولید، گسترش و بزرگتر شدن می‌باشد.
پارسانیا ابراز کرد: وقتی فتح مکه رخ می‌دهد به‌صورت پدیده‌ای بزرگتر شکل می‌گیرد و وقتی جنگ تبوک رخ می‌دهد به‌صورت یک پدیده جهانی به‌عنوان بخشی از واقعیت بزرگ بشر صورت می‌گیرد.
وی گفت: تا موقعی که پیامبر اسلام در مکه هستند و مسلمانان شکنجه می‌شوند احکام مربوط به زندگی شخصی آن‌هاست و وقتی وارد مدینه می‌شوند احکام متوجه جامعه می‌شود و به هویت جمعی آن‌ها برمی‌گردد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: این مسئله به نحوی متفاوت است که مکی و مدنی بودن سوره‌ها از ظاهر آن‌ها و جامعه مخاطب آن‌ها مشخص است.
وی افزود: ما در جهان اسلام با جریانات متفاوتی مواجهیم و بعد از رحلت پیامبر(ص) تشیع به‌صورت خاصی ضمن آنکه دغدغه حفظ هویت فرهنگی و تمدنی جهان اسلام را دارد به‌عنوان یک رویکرد خاص و ویژه آنچنان نیست که همه ابعاد آن حتی در سطح اجتماعی و فرهنگی قدرت ظهور داشته باشد.
پارسانیا اضافه کرد: هیچ موقع تشیع فرصت ابراز صورت اجتماعی خود را نداشت و بحث‌هایی مانند ولایت فقیه در حاشیه بحث‌هایی که به زندگی خصوصی اشاره می‌کرد، در سطح نظامات سیاسی اندیشه‌هایی که هویت مدرن داشتند در دستور کار برنامه‌ریزانی قرار گرفتند که هویت اجتماعی داشتند.
وی با اشاره به مواجه بودن ما با چالش‌های تمدنی در جهان مدرن، ابراز کرد: در آغاز قرن ۲۱ بحث حضور تمدن‌ها در سطح بین‌المللی به رسمیت شناخته می‌شد و اسلام خود در رسمیت بخشیدن به این مسئله نقش بزرگی دارد و نقطه عطف آن نیز انقلاب اسلامی است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تشریح کرد: مسئله زیارت نیز سطوح مختلفی دارد و برخی از احکام در عین آن که فردی است لایه‌های اجتماعی نیز دارد مانند نماز که هم فردی است، هم به جماعت یا به‌صورت نماز جمعه و نماز عید در می‌آید و هویت اجتماعی نیز دارد؛ زیارت نیز از طرفی به‌شدت با هویت فردی شخص مرتبط است و در خصوصی‌ترین حالات نیز نقش دارد.
وی اضافه کرد: اما به تدریج ابعاد اجتماعی آن نیز مطرح است ولو اینکه به غفلت زائر باشد، اما سیاست مدار می‌فهمید که آمدن این مجموعه چه پیامدهایی دارد و این کشتارها و تخریب‌ها که در دوران صدام به‌شدت صورت می‌گرفت به این دلیل بود که صدام نتایج این کار را خوب می‌فهمید و نگران بود که این حرکت برای او هیچ نقش سیاسی و اجتماعی را ندارد در عین حال که زائر حتی ممکن بود اصلا نداند که چه حرکتی صورت می‌پذیرد.
پارسانیا افزود: خود زیارت نقش فرهنگی و تاریخی دارد و گویی علم هدایت است هم برای زندگی فردی و هم برای زندگی تاریخی و تعامل‌های زندگی فرهنگی و اجتماعی.
برقراری تعامل بین جهان شیعه و هویت تمدنی در رویداد اربعین
رسول نوروزی، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دیگر سخنران این مراسم بود که در سخنانی اظهار کرد: در اربعین بدون نیاز به قوه قهریه یا قوانین نظامی، با یک سری قوانین مدنی و یک سری توافق با یکدیگر روبرو هستیم که باعث شده مردم یک سری کنش‌های مشترکی را باهم داشته باشد.
وی ادامه داد: هر تمدنی یک ایده کانونی دارد و آن ایده کانونی بار آن تمدن را به دوش می‌کشد و بر هویت تمدنی تمامی متعلقین به آن تمدن یعنی خارج از مرز جغرافیا اثر می‌گذارد.
نوروزی گفت: بنظر من اربعین توانسته ساخت هویت تمدنی از درون را استارت زده و آغاز کند و این کاری است که انقلاب اسلامی قبلا تلاش داشت تا با حج انجام دهد، اما در اربعین در حال رخ دادن است و حداقل تعامل بین جهان شیعه را ایجاد می‌کند، اما باید تمامی الزاماتی که در ساخت هویت تمدنی داریم را در اربعین هم مورد توجه قرار دهیم تا این هویت تبدیل به یک کنش شبکه‌ای شود.
وی اضافه کرد: اگر قرار باشد که اربعین به‌صورت ایجابی در ساخت هویت تمدنی ما مشارکت کند ما نیاز داریم که تمامی مفاهیمی را که در حوزه الهیات اجتماعی و حوزه‌های مختلف فعال هستند را ضرب در اربعین کنیم؛ برای مثال موقوفات وقف در اربعین چه مقدار هستند؟ یعنی انفاقاتی که در گذشته و تاریخ تمدن اسلامی افتاده، استمرار این درون‌زایی را تضمین کرده و روز به روز امکان گسترده شدن آن را بیشتر کرده است.
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: علت اینکه در زمان صفوی جاده‌های خوبی داشتیم این بود که وقتی کسی می‌خواست چیزی را وقف کند حالت ایجابی صورت می‌گرفت و وقف چیزهای مختلفی می‌کرد، برای مثال وقف زمین خود را بر مرمت جاده صورت می‌داد یا چاه خود را برای حمل و نقل استفاده می‌کرد و به‌صورتی برای این مسئله خدمت می‌رساند.
وی ادامه داد: در زمان حاضر نیز می‌توان خیلی از این موارد را آورد و در اربعین ضرب کرد و اگر این کار صورت نگیرد محدود باقی می‌ماند و ما باید یک عنصر حرکت‌بخشی را که مدام رو به گسترش باشد، بدون اینکه خللی در حرکت اصلی ایجاد شود، طراحی کنیم.
نوروزی اضافه کرد: برای مثال بانک ملی در مسیر راهپیمایی اربعین موکب دارد در حالیکه واقعاً اگر می‌خواهد اقدام موثری در زمینه حمایت از اربعین داشته باشد، می‌توانست وام در نظر گرفته شده برای اربعین را از ابتدا بدون سود ارائه کند.
وی ادامه داد: تمامی گروه‌هایی که در این زمینه درگیر هستند باید همکاری داشته باشند و به عنوان مثال اصحاب رسانه باید با هم بنشینند و در این خصوص فعالیت‌های را داشته باشند تا روز به روز جریان پیاده‌روی اربعین تقویت شود.
اربعین می‌تواند مقدمه آرمان شهر اسلامی باشد
حجت‌الاسلام والمسلمین حمیدرضا مطهری، رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) نیز در این هم‌اندیشی با بیان اینکه یکی از مولفه‌های پرداخت به اربعین و تمدن نوین اسلامی نگاه تاریخی به این مسئله است، تصریح کرد: تا به الان کمتر به مسائل تاریخی اربعین اشاره می‌شد در حالیکه تصور تمدن نوین بدون توجه به گذشته تمدن امکان‌پذیر نیست و تمدن نوین باید بر پایه‌های تمدن گذشته برپا شود.
وی ادامه داد: اگر اوج تمدن نوین اسلامی را شکل‌گیری مدینه فاضله یا آرمان‌شهر اسلامی بدانیم لازمه آن نگاه کردن به مدینه النبی(ص) است و من فکر می‌کنم اگر از این اربعین به نحو صحیح استفاده شود، مقدمه آن مدینه فاضله است.
رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: حرکت اربعین مانند آن آرمان‌شهری است که شخص پیامبر به‌دنبال آن بود و وقتی حضرت به مدینه هجرت کردند برای شکل‌گیری آرمان‌شهر اسلامی یکی از اولین اقدامات ایشان امنیت و آرامش جامعه بود.
وی اضافه کرد: ایشان در این مقطع و در ابتدای دوران مدنی در نخستین گام، پیمان نامه‌های مختلفی را با گروه‌های مختلف برای امنیت برای دولت نوپایی که تازه شکل گرفته ایجاد کردند و وقتی این امنیت شکل گرفت ایشان به دنبال تحقق دیگر اهداف خویش رفتند و اقدامات دیگر ایشان در گرو بحث امنیت بود.
مطهری ادامه داد: زوار اربعینی در این مسیر احساس امنیت دارند و اگر بتوانیم این امنیت ایجاد شده را نهادینه کنیم یک قدم برای شکل‌گیری آن آرمان‌شهر اسلامی است که ما را به هدف نهایی نزدیک می‌گرداند.
وی اضافه کرد: نکته دیگر که در حکومت پیامبر(ص) می‌توانیم مشاهده کنیم انفاق و مهرورزی مردم به یکدیگر می‌باشد و مهاجرانی که به مدینه رسیدند با دست خالی به آنجا رسیدند به‌نحوی که حتی ثروتمندان‌شان نیز با دست خالی به آنجا رسیدند و این انصار بودند که با قسمت کردن اموال‌شان و میهمان کردن آن‌ها به خانه‌های خود این نگرانی را از ایشان برطرف کردند.
رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: اگر این انفاق و مهرورزی در جامعه ما نهادینه شود می‌توان امیدی داشت که آن آرمان شهر اسلامی شکل بگیرد.
مطهری گفت: دیگر مسئله‌ای که در حکومت پیامبر اسلام وجود داشت اتحاد و همگرایی اسلامی است و باوجود اینکه مخالفت‌هایی با پیامبر وجود داشته، اما روح حاکم بر جامعه به این صورت بود.
وی اضافه کرد: در ایام اربعین، افراد و گروه‌های مختلف بدون توجه به نژاد و زبان و ملیت امام جماعت که ایرانی باشد یا عراقی به او اقتدا می‌کنند و همسان بودن افراد در موکب‌ها و شرایط مختلف اشاره به مسئله عدالت دارد که آن هم مورد توجه پیامبر(ص) در حکومت ایشان بود.
رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی بیان کرد: بحث عفو و گذشت نیز در حکومت پیامبر(ص) به شکل کامل و واضح دیده می‌شود و اوج آن را در جریان فتح مکه می‌بینید و گذشت ایشان در مجازات آن‌ها و چنین وضعیتی را در جریان اربعین می‌بینیم و آن اختلافاتی که وجود داشته در جریان اربعین کاملا کنار گذاشته شده و می‌تواند مقدمه آن آرمان‌شهر اسلامی باشد.
رسانه‌ها بعد اجتماعی اربعین را تقویت کنند
فوزی التربیه، عضو هیئت علمی دانشگاه مستنصریه عراق دیگر سخنران این مراسم بود که در ابتدای سخنان خود گفت: در ایام حج ارتباط بین تمدن‌ها برقرار بوده و در اربعین هم ما مشاهده می‌کنیم که ارتباط بین تمدن‌ها برقرار است و در مقابل تمدن ابراهیمی نیز که در بین کشورها رایج است این تمدن زیارت اربعینی را می‌بینیم.
وی ادامه داد: ما در اربعین شاهد فرهنگ‌های مختلفی هستیم و اربعین حسینی سبب تحول جهانی شده و احیای شعارهای کربلا به‌خوبی انجام می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه مستنصریه عراق با بیان اینکه بعد اجتماعی این تمدن را علاوه بر بعد معنوی باید تقویت کنیم گفت: این کار با رسانه‌های مختلف قابل انجام است و رسانه‌ها در زمینه معرفی ظرفیت‌های اربعین و همچنین کمک به ارتقاء بعد معنوی نقش مهمی می‌توانند داشته باشند.
اربعین؛ قدرتمندترین ابزار سیاسی جهانی
سیدعباس قندیل، استاد روابط بین الملل دانشگاه قائد اعظم اسلام آباد پاکستان نیز در این مراسم گفت: دوسال پیش که راهپیمایی اربعین را آغاز کردم ناگهان خود را در جمع زوار اربعین با هدف سید الشهدا(ع) احساس می‌کردم و بعد هم خود را در بین یک دهکده جهانی اسلامی مشاهده می‌کردم و زواری را می‌دیدم که از جای جای جهان آمده بودند.
وی ادامه داد: اربعین به یکی از قدرتمندترین ابزارهای سیاسی جهانی تبدیل شده است و رویدادی است که با محوریت سید الشهدا(ع) همه ساله جمعیتی بین ۲۰ تا ۲۵ میلیون نفر در آن شرکت می‌کنند.
استاد روابط بین‌الملل دانشگاه قائد اعظم اسلام آباد پاکستان بیان کرد: اربعین این پرسش را مطرح می‌کند که این حسین کیست و چرا بعد از ۱۴۰۰ سال این حسین زنده است؟ به‌طوری که رویداد اربعین امروزه توجه جهانیان را به‌عنوان یک رویداد عظیم اسلامی به سمت حسین(ع) می‌برد.
وی ادامه داد: چند سال گذشته متفکرین بیش از پیش متوجه این رویداد شدند و نتیجه بصورت تمدنی نوین در حال ظاهر شدن است و در خیلی از کشورها جهانیان را متحیر ساخته و چالش‌ها و فرصت‌های جدیدی را برای گسترش فرهنگ اسلامی ایجاد کرده است.
قندیل یادآور شد: تمدن نوین اسلامی باعث شده دانشمندان جهان در ابعاد مختلفی بیش از پیش به اربعین بپردازند.
انتهای پیام