منصور شیشهفروش، در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به وضعیت کانونهای گردوغبار استان اصفهان، اظهار کرد: در حال حاضر حدود ۳۰ درصد مساحت استان اصفهان را بیابان تشکیل داده و چون اصفهان در اقلیم خشک و نیمهخشک قرار دارد، شرایط تقویت کانونهای فرسایش بادی در این مدت افزایش پیدا کرده، اکنون حدود ۱۴ کانون فرسایش بادی در استان شناسایی شده که سازمان منابع طبیعی بر روی آنها مطالعاتی انجام داده است.
وی با اعلام اینکه حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار از اراضی استان در کانونهای بحرانی فرسایش بادی قرار دارند، افزود: بیشتر این اراضی در مناطق بادرود، کاشان، آران و بیدگل، شرق اصفهان، سگزی، کوهپایه، هرند، ورزنه، برخوار، شاهینشهر، اردستان، نایین، خور و بیابانک و مناطق خاصی هستند که تحتتأثیر کانونهای فرسایش بادی بودهاند. البته در طول این مدت با مطالعاتی که بر این کانونها انجام شده، منجر به اجرای عملیات طرحهای بیابانزدایی شده است.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان، توضیح داد: در حدود ۳۱۰ هزار هکتار از اراضی که در کانونهای فرسایش بادی قرار دارند، نهالهایی باهدف تثبیت خاک کاشته شده که این نهالها متناسب با خشکی آن مناطق، کاشته شدهاند. همچنین ۳۰ هزار هکتار عملیات مالچ پاشی بر روی نوارهای بیابانی مطالعه شده باهدف تثبیت شنهای روان انجام شده است.
وی با اشاره به دیگر اقدامات، به جهت کاهش عوارض کانونهای فرسایش بادی، گفت: عملیات آبیاری، مراقبت و اجرای طرحهای بادشکن زنده و غیرزنده نیز از کارهایی است که انجام شده. همچنین بر روی ۱۵۰ هزار هکتار از کانونهایی که مستعد و بحرانی هستند، مطالعاتی انجام شده که نیازمند اعتبارات است و سازمان منابع طبیعی کشور باید این اعتبار را به استان اختصاص بدهد، تا منابع طبیعی استان نسبت به طرحهای بیابانزدایی استان اقدام کند.
شیشهفروش با اعلام اینکه استان اصفهان تحتتأثیر کانونهای داخل و خارج استان قرار دارد، اضافه کرد: اصفهان هم مرز با استانهای یزد، قم، سمنان و خراسان جنوبی است و همه این استانها دارای کویر هستند و این کویرها اصولاً در فصلهای بهار و تابستان به علت وزش باد منجر میشود که کانونهای فرسایش بادی در کویرهای هم مرز با استان فعال شوند، در این راستا ما به علت خیزش گردوغبار در شرایط ناسالم قرار میگیریم.
وی ادامه داد: همچنین کانونهای خارجی، از کشورهایی همچون عراق و عربستان گاهی باتوجهبه شدتی که دارند، بهتدریج بعد از سمت استان خوزستان به استان اصفهان کشیده میشود. در سالهای گذشته تجربه داشتیم که کانونهای گردوغبار در خارج از مرزها اثرات خود را تا اصفهان میآورد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان، با تأکید بر اینکه با خشکشدن رودخانه زایندهرود و عدم تعیین حقابههای زیستمحیطی برای زایندهرود و گاوخونی شاهد کانونهای جدیدی هستیم، گفت: همچنین در حاشیه زایندهرود مزارعی حاصلخیز و مستعد کشاورزی قرار داشتند که باتوجه به اینکه آبی برای آنها تعیین نشده با اندک وزش بادی تبدیل به کانونهای گردوغبار میشوند. به همین دلیل ما در سال گذشته تقریباً ۷۰ روز به علت گردوغبار در نیمه اول سال روزهای ناسالم را داشتیم و امسال تاکنون ۵۰ روز، روزهای ناسالم شهر اصفهان بوده است.
وی با اشاره به اهمیت تالاب گاوخونی، تصریح کرد: گاوخونی یک تالاب بینالمللی است و ۴۷ هزار هکتار وسعت دارد، عدم تأمین حقابههای زیستمحیطی در تالاب گاوخونی باعث شده که ۹۹ درصد این تالاب خشک و به یک کانون گردوغبار تبدیل شود. سالها نگران بودیم که اگر تالاب گاوخونی تبدیل به کانون فرسایشی شود، میتواند تا دوردستها را تحتتأثیر قرار دهد و امسال شاهد بودیم که با وزش باد، کانونهای گردوغبار در تالاب بینالمللی گاوخونی فعال شد و نهتنها شهر تالابی ورزنه، بلکه ۱۵ شهرستان از استان هم تحتتأثیر این کانونهای گردوغبار قرار گرفت، حتی استانهای دیگری همچون یزد، سمنان و قم هم تحتتأثیر قرار گرفتهاند.
شیشهفروش خبر داد: اکنون در وضعیتی قرار داریم که باید اثرات این شرایط را کنترل کنیم، در این راستا باید نسبت به حقابههای قانونی زیستمحیطی رودخانه زایندهرود اقدام شود و سازمان محیطزیست کشور نسبت به طرح احیای تالاب گاوخونی با پیگیری تأمین حقابهها برای تالاب گاوخونی اقدام کند. مطالعات صورتگرفته که نشان میدهد، در سال باید حدود ۱۷۶ میلیون مترمکعب آب به گاوخونی برسد.
وی در خاتمه بهمنظور پیشگیری از بحرانهای که ناشی از فعالشدن و افزایش کانونهای گردوغبار هستند، تصریح کرد: رودخانه زایندهرود باید توسط وزارت نیرو احیا شود. همچنین طرحهای تأمین آب که نیمهتمام هستند الزامی است توسط وزارت نیرو اجرایی شوند، همچنین محیطزیست و وزارت نیرو ملزم هستند تعهدات خود را در جهت تأمین حقابههای قانونی تالاب گاوخونی انجام دهند تا این پهنه بهطور کامل خشک نشود و شرایط ناسالمی را به علت گردوغبار تجربه نکنیم.
انتهای پیام