البته تجربه نشان داده و ثابت کرده که این گوش های شنوا تنها برای همان روز شنوا هستند و آن روز و هفته که بگذرد باز روز از نو و روزی از نو. حالا نه اینکه منکر همه تلاش ها و خدمات شویم اما برخی مشکلات اساسی اصناف مختلف همچنان پابرجاست و هر سال حرف ها تکراری است.
۱۷ مرداد هم همچون بسیاری مشاغل دیگر به عنوان «روز خبرنگار» نامگذاری کردند، روزی که خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) «محمود صارمی» و هشت نفر از کنسولگری ایران در مزار شریف افغانستان در سال ۷۷ به شهادت رسیدند. این روز یادآور رسالت مقدس خبرنگاران یعنی آگاه سازی در عرصه های مختلف است.
خبرنگاران بسیاری در روز خبرنگار از مشکلات این حرفه گفته اند. مشکلات و دردها را اگر بگویی «مثنوی هفتاد من» است، از امنیت شغلی و درآمد کم، از استرس و فشار کاری بالا و از ساعت های کاری نامعلوم. خب حتماً همه اینها بوده که شورای عالی کار، خبرنگاری را هم به فهرست مشاغل سخت و زیان آور اضافه کرده است.
باید گفت خبرنگاری با همه این سختی ها، لذت بخش است چون نوشتن لذت بخش است، حالا فرض کن این نوشتن گرهی از زندگی یک شخص، یک روستا یا حتی یک شهر باز کند آن وقت است که می شود نورٌ عَلَی نورٍ.
من در این حرفه افرادی را دیدم که به معنای واقعی منافع وطنشان را به منافع شخصی خود ترجیح دادند. باید افتخار کرد و به خود بالید که چنین افرادی که اندیشه آنها برداشتن باری از دوش هم وطنانشان است، در چند قدمی شما نفس می کشند.
خبرنگاری که برای تنظیم یک گزارش خبری که حق التحریری آن شاید کفاف هزینه رفت و آمد او را هم ندهد، روزها و هفته ها وقت می گذارد و موضوع را از چند جنبه مختلف بررسی می کند به امید اینکه نوشته اش روزنه امیدی باشد برای باز شدن یک گره یا ندای رسایی باشد تا به گوش مسئولان برسد؛ تنها عشق و تعهد به وطن می تواند یک خبرنگار را چندین ساعت سرپا نگه دارد هنگام اجرای یک مراسم و پوشش خبری آن. او باید همزمان خوب گوش کند، تحلیل کند، بنویسد، تنظیم کند و عکس بگیرد و گاهی هم با ناملایمتی ها و تلخی های بسیاری از سوی برخی مدیران و مسئولان مواجه شود.
او باید همدرد باشد با پدری که در سرای سالمندان چشم به راه آمدن فرزندانش روزها را شب می کند، بخندد با مادری که پس از سال ها نذر و نیاز صاحب فرزند شده است، اشک شوق بریزد با ورزشکاری که با کسب یک مدال برای وطنش افتخار آفریده، پای درد و دل های نانوایان و رانندگان تاکسی ها بنشیند، امیدوار شود با افتتاح یک پروژه جدید و اشک بریزد پابه پای مادر یک شهید در فراق فرزندش.
اینکه شما همزمان همه مشاغل را حتی برای ساعتی تجربه کنی و با اشک و غم اقشار مختلف مردم اشک بریزی و با خوشحالیشان شاد باشی. اینکه از هر موقعیتی تجربه ای در کوله بار زندگی ات داشته باشی، لذت بخش است. لذتی که شاید در مشاغل دیگر تجربه نکنی پس به نظر می رسد به سختی اش می ارزد.
مراد طاهرنیا، لیسانس ادبیات و بازنشسته آموزش و پرورش است که سابقه ۳۱ ساله در حوزه رسانه و روزنامه نگاری دارد. طاهرنیا از سال ۱۳۶۱ کار خود را با مجله «شاهد» وابسته به بنیاد شهید انقلاب اسلامی آغاز کرده و چند سالی نماینده و خبرنگار این مجله در ملایر بوده است.
وی در گفت‌وگو با ایسنا، مطرح کرد: از همان اوایل خبرنگاری با نوشتن مقالاتی در نشریات استان و کشور کار نویسندگی در رسانه ها را آغاز کردم تا اینکه سال ۱۳۸۳ سردبیری هفته‌نامه «آوای ملایر» را برعهده گرفتم. سال ۱۳۹۰ با دریافت مجوز، انتشار هفته نامه «فرهنگ ملایر» را با گستره توزیع استانی آغاز و تاکنون ۳۰۰ شماره به طور مرتب و بدون وفقه منتشر کردیم.
ملایر تا پیش از انقلاب ۷ نشریه و هفته نامه داشته است
وی که سابقه ای ۱۰ ساله در عضویت هیأت مدیره خانه مطبوعات استان دارد، گفت: شهرستان ملایر تا پیش از انقلاب دارای هفت نشریه و هفته نامه بوده است.
به گفته طاهرنیا، ملایر از سال ۱۳۲۰ دارای رسانه مکتوب بوده و پس از انقلاب ۱۲ نشریه و هفته نامه مجوز چاپ گرفتند؛ برخی از نشریات با انتشار چند شماره غروب کردند، برخی که وابسته به جناح سیاسی خاصی بودند و با اهداف سیاسی مجوز گرفتند، پس از یکی دو سال تعطیل شدند و بعضی هم حتی نتوانستند یک شماره منتشر کنند.
وی با تأکید بر اینکه بسیاری از نشریات مستقل، به علت مشکلات مالی و عدم حمایت مسئولان فرهنگی شهرستان از حرکت باز ایستادند، افزود: در مجموع حدود ۳۰ خبرنگار در ملایر فعالیت می کنند که بعضی فعال‌تر هستند و بعضی فعالیت کمتری دارند.
ملایر ظرفیت و استعداد چاپ روزنامه را دارد
طاهرنیا بیان کرد: با وجود خبرنگاران باسواد و زبده در ملایر، این شهرستان ظرفیت و استعداد چاپ حتی روزنامه هم دارد اما متأسفانه به علت عدم حمایت مالی و معنوی تاکنون این اتفاق نیفتاده است.
به گفته وی، وجود حوزه های علمیه، دانشگاه های متعدد، اساتید، پژوهشگران و محققان ارزشمند در ملایر، این شهرستان می تواند وضعیت بسیار مطلوب‌تری در زمینه انتشار نشریات مکتوب داشته باشد.
طاهرنیا به یکی از خاطرات شیرین سال های فعالیت رسانه ای خود اشاره و مطرح کرد: مصاحبه ما درباره وضعیت عمرانی یکی از روستاهای ملایر به دست رئیس جمهور وقت رسید و در نتیجه مشکلات عمرانی روستا رفع و بازسازی شد.
مادر و دختری که پس از ۳۰ سال دوری به واسطه نشریه «فرهنگ ملایر» به هم رسیدند
وی با بیان اینکه مادری به واسطه نشریه «فرهنگ ملایر» پس از ۳۰ سال دوری و بی خبری از دخترش، او را پیدا کرد، گفت: این خانم سال ها پیش و زمانی که دختر سه، چهار ساله ای داشته، از همسرش جدا شده و به شهر دیگری مهاجرت کرده و هیچ خبری از دخترش نداشت. دختر او یکی از نویسندگان هفته نامه بود و یک‌بار که مطلبی با نام دخترش در هفته نامه چاپ شده بود، به صورت کاملاً اتفاقی یکی از شماره ها به دست مادر می رسد و نام دختر خود را می بیند. او با ما تماس گرفت و توانستیم این مادر و دختر را پس از ۳۰ سال دوری به هم برسانیم.
طاهرنیا به یکی دیگر از مصاحبه های دلنشین سال های قبل اشاره و مطرح کرد: مصاحبه با مردی ۸۰ ساله که در روستای علوی همراه نوه اش در مقطع راهنمایی درس می خواند و آرزو داشت روزی به دانشگاه برود، یکی از شیرین ترین خاطرات دوران رسانه ای من بود.
به گفته وی، درگذشت چهار نفر از نویسندگان هفته نامه حجت الاسلام عبدالکریم ترابی، مرتضی ادیب نیا، دکتر مرضیه عطشان و حمید قیاسوند از تلخ ترین و سخت ترین خاطرات چند سال اخیر برای این فعال رسانه ای بوده است.
مهمترین ویژگی یک خبرنگار داشتن سواد رسانه ای و حُسن خلق است
مدیر مسئول هفته نامه فرهنگ ملایر به عدم حمایت مسئولان از نشریات و عدم سعه صدر برخی مدیران در مواجه به یک مطلب انتقادی اشاره و تصریح کرد: از مهمترین ویژگی یک خبرنگار داشتن سواد رسانه ای، حُسن خلق و حُسن سلوک با مردم و مسئولان است.
به گفته طاهرنیا، خبرنگار رابط بین مردم و مسئولان است که باید حرف مردم را به مسئولان و اخبار ادارات و دستگاه ها را به سمع و نظر مردم برساند. داشتن آگاهی های سیاسی، اجتماعی و تسلط بر تحلیل مسائل روز کشور، عدم وابستگی به گروه و جناح خاصی و مستقل و آزاد بودن از دیگر ویژگی های یک خبرنگار حرفه ای است.
مبهم بودن آینده شغلی خبرنگاران
وی نداشتن امنیت شغلی، بیمه مستمر، حق الزحمه کم و مبهم بودن آینده شغلی را از جمله مشکلات عمده خبرنگاران برشمرد.
طاهرنیا با اشاره به چالش های پیش روی مدیر مسئولان نشریات گفت: گرانی روزافزون کاغذ و چاپ، کرایه دفتر، کرایه توزیع، حقوق خبرنگاران و عوامل اجرایی و عدم حمایت مسئولان از جمله مشکلات نشریات مکتوب است.
وی فعالیت بیش از ۵۰ نویسنده شامل ورزشی نویسان، هنرمندان، پزشکان و اساتید حوزه و دانشگاه را از جمله ویژگی های هفته نامه فرهنگ ملایر برشمرد که سبب شده این نشریه علاوه بر اینکه یک نشریه خبری باشد، بیشتر نشریه تحلیلی با نگاه نقادانه باشد.
طاهرنیا افزود: این نشریه تنها نشریه استان همدان است که تمام شماره هایش را صحافی کرده و برای مراکزی از جمله آستان قدس رضوی، کتابخانه ملی، مرکز اسناد غرب کشور و کتابخانه های استان ارسال کردیم.
وی خاطرنشان کرد: هفته نامه فرهنگ ملایر تنها نشریه ای است که با هدف ترویج فرهنگ مطالعه، نصف شمارگان آن به صورت رایگان به ادارات و مراکز فرهنگی ارسال می شود.
اگر هزاران بار به عقب برگردم، باز هم خبرنگاری را انتخاب می‌کنم
معصومه موسوی، خبرنگار خبرگزاری ایرنا و مسئول نمایندگی خانه مطبوعات استان همدان در شهرستان ملایر است که کار خود را در سال ۱۳۸۵ با نشریه «عندلیب» در ملایر آغاز کرده است و حالا با گذشت ۱۷ سال از کار خبری و با وجود همه تلخی ها و ناملایمتی های این شغل، با افتخار و با تمام وجود می گوید اگر هزاران بار به عقب برگردم، باز هم این حرفه را انتخاب می‌کنم.
موسوی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: سال ۱۳۸۵ بود که پس از فارغ‌التحصیلی تا زمان درست شدن کارم در یکی از ارگان‌ها و فراهم شدن شرایط ادامه تحصیل، در دفتر نشریه عندلیب که یکی از نشریه‌های محلی به‌نام و وزین شهرستان بود، به صورت موقتی مشغول به کار شدم اما این کار موقتی، برایم عشق و علاقه‌ای شد که حالا به ۱۷ سالگی رسیده است.
وی ادامه داد: بدون اینکه علاقه‌ام را در این حرفه بسنجم، متوجه نشدم چگونه دو سال را در این نشریه سپری کردم و تجربه‌های بسیار خوبی را در حوزه خبر و خبرنگاری کسب کردم، پس از آن وارد روزنامه هگمتانه شدم، در حالیکه کار در نشریه و روزنامه کاملاً با هم متفاوت بود اما هر روز که می‌گذشت دوست داشتم تجربه‌های بیشتری کسب کنم.
موسوی با بیان اینکه بر حسب اتفاق سال ۱۳۸۷ بود که نخستین تجربه کاری‌ام را در خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران(ایرنا) آغاز کردم، گفت: با شروع کار خبرگزاری دنیایی دیگر از حرفه خبرنگاری پیش رویم باز شد، دنیایی که حاضر نیستم آن را با وجود تمامی تلخی‌ها، مشکلات و کمبودها با چیزی عوض کنم، اگر بگویم ایرنا امروز جزئی از زندگی من شده، گزاف نگفته‌ام.
وی با اشاره به نامگذاری روز خبرنگار گفت: ۲۵ سال از عروج ملکوتی شهید راه قلم شهید محمود صارمی، خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران(ایرنا) در ۱۷ مرداد ۱۳۷۷ می‌گذرد، خبرنگاری جسور و شجاع در عرصه اطلاع‌رسانی که با نثار جان خویش توانست حقیقت «نون والقلم» را عینیت بخشد.
۱۷ مرداد، فرصتی مغتنم برای فعالان عرصه خبر است
موسوی نامگذاری ۱۷ مرداد به عنوان روز خبرنگار را فرصتی مغتنم خواند تا فعالان این عرصه، شهید صارمی و دیگر شهدای عرصه رسانه را الگوی خود قرار داده و به انجام وظیفه خطیر خود بپردازند.
این خبرنگار تأکید کرد: در ضرورت اهمیت و جایگاه خبرنگاران همین بس که رهبر فرزانه انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای فرمودند «اگر زحمات شما خبرنگارها نباشد، این لحظه‌ها هرگز ماندگار نمی‌شود، شما آن را حفظ می‌کنید و در اختیار افکار مردم قرار می‌دهید. بدون این دوربین‌ها، قلم‌ها و دلسوزی‌های شما برای تهیه و تنظیم اخبار و مطالب، این کارهای ما مثل یک چیزهای تثبیت نشده است».
وی با بیان اینکه امسال هفته خبرنگار به علت تقارن با ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان اباعبدالله الحسین(ع) رنگ و بوی ایثار و شهادت به خود گرفته است، افزود: اصحاب قلم و رسانه باید مصمم‌تر از قبل در ترویج این فرهنگ ناب، یکّه‌تاز باشند.
به گفته موسوی، این تقارن زیبا با آغاز رسالت حضرت زینب(س) که عَلَم تبیین و روشنگری را در دست دارد، با رسالت خبرنگاری که امروز پیشرو در جهاد تبیین است، بار دیگر نشان از جایگاه والای قلم و اهالی رسانه دارد.
تنها عشق خبرنگار را در رأس جبهه آگاهی و اطلاع‌رسانی قرار داده است
وی مطرح کرد: به طور قطع سخن گفتن از حرفه خبرنگاری و رسالت خطیر خبرنگاران در این مجال نمی‌گنجد و ساعت‌ها و روزها باید در باب اهمیت و جایگاه والای این حرفه سخن گفت و نوشت، از روزهایی که در اوج سختی‌ها، باید لبخند بزنیم و شریک روزهای سخت و دشواری‌های روزگار مردم باشیم، از روزهایی که مدام روایتگر زندگی مردمانی سختکوش و دردمند است.
موسوی با بیان اینکه خبرنگاری با عشق گره خورده و تنها عشق است که یک خبرنگار را در رأس جبهه آگاهی و اطلاع‌رسانی قرار داده است، گفت: خبرنگار باید جدای از توانمندی، تخصص، تعهد، امانتداری، خوب‌تر دیدن و شنیدن، راوی صادق، شجاع و بی‌طرف بودن، عاشقی دیوانه باشد تا بتواند در این وادی مقدس گام بردارد.
خبرنگار ایرنا مطرح کرد: از آن جهت که خبرنگاران همواره در بطن جامعه حضور دارند و سلامت فرهنگی و فکری هر جامعه‌ای، مرهون تلاش‌های شبانه‌روزی آنهاست، خبرنگاران را وجدان بیدار جامعه و تصویرگر زمان خویش می‌دانند و به مثابه دیده‌بانان امین جامعه در عرصه‌های مختلف پرچم آزادی، آگاهی و امید را افراشته‌اند.
وی حق‌گویی و مطالبه‌گری خبرنگاران را مجاهدتی عظیم و فداکاری فرهنگی بزرگی نامید و بیان کرد: حرفه خبرنگاری فراز و نشیب‌های زیادی دارد اما آنجا که گره‌ای از کار مردم باز و یا گوشه‌ای از مشکلات مردم منعکس می‌شود، این بهترین دل‌خوشی و ناب‌ترین لحظه کاری یک خبرنگار است که در بین تمامی سختی‌ها، مسیری موفقیت‌آمیز و ماندگار را برای او ثبت و ضبط می‌کند.
اهالی رسانه برای رشد و تعالی جایگاه خود تلاش کنند
به گفته وی، رعایت انصاف در خبر، صداقت در کار، رعایت اخلاق حرفه‌ای، جلب اعتماد مردم و مسئولان، افزایش علم و آگاهی، کسب مهارت، تقویت وحدت و همدلی و تلاش برای ارتقاء جایگاه خبرنگاری از الزامات مهم این حرفه است که اهالی رسانه باید ضمن پایبندی روی اصول خبرنگاری، برای رشد و تعالی جایگاه خود به طور مستمر تلاش کنند.
موسوی تصریح کرد: در کنار تمامی زحمات، رنج‌ها و مشقت‌هایی که خبرنگاران در انجام رسالت خود متحمل می‌شوند، کمترین انتظار آنها رفع مشکلات معیشتی و بیمه است که اکثر فعالان این عرصه با این مسائل مواجه هستند، در عین حال که مشکلات حرفه خبرنگاری همواره بخشی از زندگی شغلی ما شده است.
وضعیت حق‌التحریرها و وجود خبرنگارنماها از جمله مشکلات پیش روی خبرنگاران
مسئول نمایندگی خانه مطبوعات استان همدان در شهرستان ملایر ناامنی شغلی، نداشتن بیمه، مسکن، امکانات رفاهی، وضعیت حق‌التحریرها، وجود خبرنگارنماها، مشکلات اقتصادی و معیشتی، خطر تعطیلی روزنامه‌ها، خاموشی نشریات، افسارگسیختگی و بی‌قانونی در فضای مجازی و بی‌مهری‌ها را از جمله مشکلات فراوانی برشمرد که خبرنگاران در طول سال با آنها مواجه می شوند.
وی با اشاره به تلاش خانه مطبوعات استان همدان برای رفع مسائل و مشکلات حوزه رسانه با وجود تمامی محدودیت‌ها و کمبودها، ابرازامیدواری کرد با اتحاد و همدلی روزافزون اهالی رسانه استان و شهرستان، این مسیر برای تحقق مطالبات و نیازهای فعالان این عرصه هموارتر شود.
موسوی ادامه داد: با تلاش دولت سیزدهم، نگاه مثبت مسئولان مرتبط و البته همراهی و پشتیبانی مجلس شورای اسلامی، برای رفع مشکلات خبرنگاران و اهالی رسانه گام‌های مؤثر و اساسی برداشته شود.
شنیدن سوت قطار در ملایر یکی از شیرین ترین خاطرات دوران خبری
وی با بیان اینکه حرفه خبرنگاری برای ما سراسر خاطره‌های شیرین و تلخ است، گفت: اگرچه خاطرات تلخ هم مثل خاطرات شیرین در ذهن ما ماندگار است اما من با واژه خاطره تلخ مخالفم و تلاش می‌کنم این خاطرات از ذهنم به طور کامل پاک شود چراکه اغلب یادآوری هر اتفاق مهم با گذشت زمان به انسان یک احساس خوب می‌بخشد.
به گفته وی، خبرهای خوب بسیاری از شهرستان ملایر روی خروجی ایرنا قرار گرفته اما زمانی‌که صدای سوت قطار برای نخستین بار به عنوان تنها شهر استان همدان در ملایر شنیده شد، شاید در کنار دیگر خبرهای خوب، یکی از خاطرات خوب و خبرهای خوبی بود که در آن سال‌ها منتشر شد و از همه مهمتر خوشحالی وصف‌ناپذیر مردم شهر بود که با رسیدن ریل راه‌آهن غرب کشور، دل‌هایشان را به امام رضا(ع) نزدیک‌تر کرد.
خبرنگار ایرنا خاطرنشان کرد: امروز که روزهای خوبی به واسطه تلاش صادقانه و خالصانه دولت انقلابی سیزدهم و حمایت‌های مسئولان استانی و شهرستانی رقم خواهد خورد و امیدواریم فردای خبرنگاران از امروزشان بهتر باشد و عاقبت، «آنچه تیتر خواهد شد، خبرِ داغِ روزِ موعود باشد».
خبرنگاری ساعت کاری مشخصی ندارد
فاطمه رحمتی مادری است که با وجود سه فرزند کوچک و مشغله ها و پستی و بلندی های بسیار زندگی، همچنان قلم می زند و در عرصه خبری، خبرنگاری فعال است.
وی از سال ۱۳۸۸ کار خبر را شروع کرده و طی این سال ها با خبرگزاری های فارس، ایکنا و مهر همکاری داشته است و در حال حاضر نیز با خبرگزاری های ایکنا و مهر همکاری می کند.
فعالیت در هفته نامه «فرهنگ ملایر»، هفته نامه «تاک»، روزنامه «همدان پیام» و روزنامه «همشهری» در پرونده خبری وی دیده می شود.
به گفته رحمتی، کار خبر کاری پرمشغله و پر استرس است چراکه شما باید در همه جا حضور داشته باشید، از طرفی خبرنگاری ساعت کاری مشخصی ندارد و شما در هر ساعتی از روز باید برای پوشش خبری یک مراسم یا یک اتفاق آماده باشید.
صبوری لازمه اصلی کار خبری است
وی صبوری را لازمه اصلی کار خبری دانست و گفت: خبرنگار باید زبان گویای مردم در مقابل مسئولان باشد تا بتواند به خوبی به وظیفه خود عمل کند.
رحمتی حقوق و درآمد پایین و نداشتن بیمه را از جمله مشکلات اصلی خبرنگاران خواند و افزود: خبرنگاران به ویژه خبرنگاران خبرگزاری ها باید مورد حمایت قرار بگیرند چراکه بیشتر آنها حق التحریری بوده و حقوق ثابتی ندارند.
وی تأکید کرد: مسئولان حوزه فرهنگ باید مشکلات خبرنگاران را ببینند و در راستای رفع این مشکلات گام بردارند؛ هفته خبرنگار فرصت خوبی برای بیان این مشکلات است البته تنها بیان مشکلات کافی نیست بلکه باید در عمل ببینیم که مشکلات با پیگیری رفع می شود.
قلم زدن در مورد شهدا لذت بخش است
این خبرنگار تصریح کرد: با توجه به اینکه بیشتر در حوزه دین و مذهب کار می کنم، این حوزه برایم لذت بخش است و درآمد حاصل از خبرهای تهیه شده این حوزه، برکت بسیاری دارد.
رحمتی با تأکید بر اینکه مواجهه با خانواده شهدا و قلم زدن در مورد زندگینامه آنها، خوشایند و لذت بخش است، گفت: همه لحظات خبر خاطره است و بهترین خاطره ها زمانی شکل می گیرد که تأثیرگذاری آن را در زندگی مردم ببینیم و گرهی از مشکلات مردم باز شود.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه من سه فرزند دارم هم باید به عنوان یک مادر و همسر، وظایفم را انجام دهم و هم اینکه کار خبری را ادامه دهم بنابراین طی این سال ها گاهی اوقات با مشکلات و سختی هایی مواجه شدم اما به علت علاقه به کار خبر و ضرورت حضور مؤثر بانوان در جامعه و نقش آنها در شرایط حساس کنونی، شرایط را مدیریت کردم.
انتهای پیام