دکتر فرهاد مردوخی در نشست تخصصی «جایگاه علم و فناوری در تحقق برنامه های توسعه کشور و راهکارهای ارتقاء نقش و اثربخشی نظام علم و فناوری در برنامه هفتم توسعه» که به همت سازمان جهاددانشگاهی کرمانشاه برگزار شد، اصلی ترین مشکل برنامه‌های توسعه‌ای کشور را عدم تناسب این برنامه‌ها با واقعیت‌های جامعه و میدان عمل عنوان کرد.

وی افزود: در سطح کلان برنامه می‌نویسیم، بدون اینکه توجه کنیم این برنامه چطور باید در میدان اجرایی شود.

مردوخی گفت: اگر شرایط واقعی میدان اجرای این برنامه‌ها در نظر گرفته نشود، هیچ برنامه‌ای قابل اجرا نخواهد بود، بنابراین به نظر می‌رسد حلقه مفقوده‌ای حدفاصل سطح کلان برنامه‌ها با میدان اجرا وجود دارد و برای موفق شدن برنامه‌های توسعه‌ای باید این حلقه مفقوده را کامل کنیم.

این استاد دانشگاه ادامه داد: مشکل بعدی برنامه‌های توسعه ای در حوزه های مختلف از جمله حوزه علم و فناوری تعدد بالای تصمیم‌گیران حوزه‌هاست. به‌طور مثال در حوزه ICT کشور، ۱۳ نهاد تصمیم گیرنده داریم و مشخص است که هماهنگی این نهادها برای تدوین یک برنامه منسجم و هماهنگ کار بسیار دشواری است.

مردوخی در ادامه با بیان اینکه تحریم‌های سنگین کشور را در شرایط بحرانی قرار داده، گفت: یکی از مشکلات اصلی برنامه‌های توسعه این است که با فرض اینکه شرایط جامعه عادی است نوشته می‌شوند،  درحالیکه به دلیل تحریم ها و مشکلات محیط زیستی مانند خشکسالی و ... کشور در وضعیتی قرار دارد که باید با توجه به این شرایط برنامه نوشته شود.

وی افزود: بنابراین حوزه علم و فناوری هم باید با توجه به این شرایط بحرانی در برنامه‌های توسعه لحاظ شده و برای آن برنامه تعیین شود.

مردوخی ایراد دیگر برنامه‌های توسعه‌ای کشور را شاخص‌های ارزیابی آن عنوان و تصریح کرد: آمار و ارقام و درصد، کارایی چندانی در ارزیابی‌ها ندارد و باید بتوانیم برنامه‌ها را با توجه به اثربخشی آنها در جامعه ارزیابی کنیم.

وی افزود: مشکل بعدی، "شیوه" تدوین برنامه‌های توسعه‌ای است، چرا که هر کس با نگاه جزئی خود در هر حوزه، اقدام به تدوین برنامه می‌کند و نیاز است در این زمینه بازنگری جدی صورت گیرد و کلی نگرتر به تدوین برنامه نگاه کنیم.

مردوخی گفت: نکته مهم بعدی که باید در تدوین برنامه‌های توسعه‌ای لحاظ شود، این است که به جای "فناوری محور بودن" باید "نیاز محور" باشیم. بطور مثال اگر در برخی کشورها بحث هوش مصنوعی مطرح شده سال‌ها روی آن کار شده و لازم نیست که ما به سرعت و به شکل نمادین به این حوزه ورود کنیم. باید مسیر خود را رفته و اول نیازهای کشور را مرتفع کنیم و بعد سراغ فناوری‌های پیشرفته‌تر باشیم.

مردوخی در جمع‌بندی صحبت‌هایش با تاکید بر لزوم بازنگری در ابعاد مختلف تدوین برنامه‌های توسعه‌ای، گفت: ما فقط یک مدل تدوین برنامه را یاد گرفته و فقط آن را اجرایی می‌کنیم، در حالیکه امروزه مدل‌های جدیدی در این زمینه وجود دارد و باید این مدل‌ها را اجرا کنیم.

انتهای پیام