به گزارش ایسنا به نقل از مرکز درمان در منزل جهاد دانشگاهی (دَم)، این ابزار از ابتدای اختراع تاکنون اطلاعات بسیار مهم و حیاتی را در اختیار پزشکان قرار داده است. انجام نوار قلب در حیطه پزشکی به قدری ضروری است که امروزه دستگاه‌های قابل حمل نیز تولید شده‌اند تا در حین این آزمایش آسایش بیمار فراهم شود.
تاریخچه نوار قلب
نوار قلب که نام دیگر آن الکتروکاردیوگرام است در سال 1903 برای کمک به تشخیص بیماری‌های قلبی اختراع شد و جزء مهم‌ترین دستاوردهای پزشکی محسوب می‌شود. روش الکتروکاردیوگرافی ردیابی گرافیکی (الکتروکاردیوگرام ECG،EKG) است که به وسیله آن جریان الکتریکی تولید شده توسط عضله قلب، هر ضربان قلب را شناسایی و اطلاعات به دست آمده را ضبط می‌کند.
برای آنکه با عملکرد نوار قلب آشنا شویم ابتدا باید عملکرد قلب را بدانیم. سیگنال‌های الکتریکی در نقاط خاصی از قلب تولید می‌شوند، سپس این سیگنال‌های الکتریکی در مسیر مشخصی در سراسر قلب منتقل می‌شوند. این پیام‌های الکتریکی در نهایت باعث تولید تپش یا ضربان قلب شده و همین تپش باعث انقباض ماهیچه‌های قلب می‌شود؛ بنابراین خون در سرتاسر بدن منتقل می‌شود.
اما بروز مشکلات قلبی روند طبیعی سیگنال‌ها و تپش قلب را تغییر می‌دهد. متخصصان از نوار قلب برای اندازه‌گیری سیگنال‌های الکتریکی، ضربان قلب نرمال، بررسی صدای قلب و عملکرد آن در راستای تشخیص بیماری‌ها و مشکلات قلبی استفاده می‌کنند.
نوار قلب چگونه است؟
نوار قلب در اثر اتصال 10 الکترود به بخش‌های مختلف بدن گرفته می‌شود. این نوار فعالیت الکتریکی قلب را روی کاغذ و یا صفحه‌ی مانیتور ثبت می‌کند و بر اساس آن می‌توان برخی از اشکالات و اختلالات قلبی را تشخیص داد. زمانی که طول موج‌های نشان داده شده کوتاه‌تر و یا بلندتر از حد نرمال باشد و یا فاصله‌ی دو موج از هم تغییر کند، شکل موج‌ها برعکس و بدون قله شود و یا قبل و بعد از موج‌ها افتادگی وجود داشته باشد، باید به وجود بیماری قلبی شک کرد.
نوار قلب در تشخیص اختلالات قلب مانند گرفتگی رگ قلب، علل درد قفسه سینه، ضخیم شدن دیواره‌های قلب، حمله قلبی، آریتمی قلبی، ضربان نامنظم قلب، نارسایی قلبی و ... به پزشک کمک می‌کند. ضمن اینکه نوار قلب می‌تواند حملات قلبی خاموش را نیز نشان دهد. حمله‌ی قلبی خاموش نوعی از حمله‌ی قلبی است که با علائم واضحی همچون تنگی نفس، حالت تهوع یا درد قفسه سینه همراه نیست و فرد متوجه حمله قلبی نمی‌شود.
نحوه گرفتن نوار قلب
نوار قلب ابزاری است که کارآیی ساده و روشی سریع دارد. برای انجام این تست نیازی نیست بیمار آمادگی خاصی داشته باشد و امکان انجام آن در مطب پزشک، کلینیک یا بیمارستان و حتی در منزل امکان‌پذیر است.
مراحلی که معمولاً بیمار برای گرفتن نوار قلب طی می‌کند:
- ابتدا بیمار دراز می‌کشد
- لباس‌هایی که قفسه‌ی سینه را می‌پوشاند را در می‌آورد
- سپس پزشک الکترودهایی را به بازوها، پاها و قفسه‌ی سینه وصل می‌کند. این الکترودها حسگرهایی هستند که به پوست فرد می‌چسبند.
- سپس در طول هر ضربان قلب، الکترودها اندازه و جهت ضربان‌های الکتریکی را در قلب فرد اندازه‌گیری می‌کنند.
- یک رایانه‌ی متصل به الکترودها، فعالیت قلب فرد را ثبت می‌کند. فعالیت الکتریکی قلب فرد ممکن است روی یک مانیتور یا یک نسخه‌ی چاپی ظاهر شود.
- زمانی که آزمایش تمام شد، پزشک الکترودها را از روی پوست فرد بر می‌دارد.
چه زمانی باید نوار قلب بگیریم؟
نوار قلب به زمان یا سن خاصی محدود نمی‌شود. هر زمانی و در هر سنی بنابر تشخیص پزشک ممکن است نیاز به انجام این آزمایش داشته باشید. امروزه در اکثر مراکز درمانی نوار قلب گرفته می‌شود اما گاهی رفتن به مراکز درمانی برای برخی از بیماران سخت و مشکل است؛ از همین رو دستگاه‌های پرتابل و قابل حمل ساخته شده که با استفاده از آنها به راحتی می‌توان در منزل نوار قلب گرفت؛ بدین ترتیب افرادی که برای رفتن به مراکز درمانی با مشکل مواجه هستند می‌توانند در منزل از این دستگاه بهره‌مند شوند.
نوار قلب در منزل چگونه گرفته می‌شود؟
نوار قلب در منزل به این ترتیب صورت می‌گیرد که تکنسین دستگاه پرتابل نوار قلب را همراه خود می‌آورد که ۱۰ الی ۱۵ الکترود به کمک سیم به این دستگاه وصل شده است. در ابتدا قفسه سینه، بازو و پای بیمار ژل زده می‌شود و الکترودها به بخش‌های ژل زده شده وصل می‌شود و بعد از چند دقیقه نوار قلب از طریق دریافت سیگنال‌های ارسال شده آماده و به بیمار یا اعضای خانواده او تحویل داده می‌شود.
چه زمانی از نوار قلب در منزل بهره ببریم؟
نوار قلب یک آزمایش ساده اما کاربردی و کم هزینه برای اطلاع از بیمار از بیماری‌های قلبی است اما نمی‌توان بدون داشتن علامت بیماری یا ناراحتی به صورت خودسرانه نوار قلب گرفت. در صورت وجود علائم اختلالات قلبی از آنجایی که بهتر است بیمار بدون حرکت و فعالیت باشد، بهتر است که از نوار قلب در منزل استفاده کند. در صورتی که بیمار علامت‌های زیر را داشته باشد گرفتن نوار قلب در منزل تجویز می‌شود:
- احساس درد شدید در ناحیۀ قفس سینه
- داشتن تپش قلب شدید
- احساس درد شدید در قلب
- مشکل در نفس کشیدن
- احساس درد هنگام تنفس
چرا نوار قلب در منزل؟
زندگی در شهرهای صنعتی از یک سو مشغله‌های کاری افراد را دوچندان کرده و از طرفی ترافیک‌های سنگین شهری ایجاد کرده است. در این شرایط خدمات پزشکی و پرستاری در منزل نیز به دلیل استقبال از آن گسترش یافته است. نوار قلب در دسته خدماتی است که ارائه آن در منزل مرسوم بوده و به دلیل نیاز به عدم تحرک بیمار در زمان بروز حملات قلبی، گزینه مناسبی برای بیماران محسوب می‌شود.
تفاوت نوار قلب در منزل با مراکز پزشکی چیست؟
امروزه دستگاه‌های نوار قلب قابل حمل با دقت بالا همانند دستگاه‌های مراکز پزشکی جریان الکتریکی تولید شده توسط عضله قلب در هر ضربان را شناسایی و اطلاعات به دست آمده را ضبط می‌کند. کیفیت نوار قلب در منزل و بیمارستان‌ها تفاوتی ندارد و در هر دو روش کیفیت آزمایش به یک اندازه است. تمامی دستگاه‌های پزشکی پرتابل و قابل حمل از کیفیت بالایی برخوردار هستند. موضوع مهم تشخیص بیماری و تفسیر نوار قلب توسط پزشک متخصص قلب است.
چگونه درخواست انجام نوار قلب در منزل بدهیم؟
مرکز درمان در منزل دم جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران امکان انجام نوار قلب در منزل را برای بیماران فراهم کرده است. خدمت‌گیران می‌توانند از طریق شماره 64064-021 یا سایت www.dam.clinic درخواست خود را ثبت کنند.
پس از گرفتن نوار قلب توسط تکنسین، نتایج عملکرد قلب روی صفحه کامپیوتر به طور کامل نمایش داده می‌شود. همچنین نمودار عملکرد قلب روی یک برگه پرینت گرفته و کارشناس آن را به شما تحویل می‌دهند. فقط کافیست که برگه نوار قلب را به پزشک متخصص نشان دهید تا وضعیت سلامتی قلب شما را برایتان شرح دهد.
مزایای انجام نوار قلب در منزل
- نبود استرس و ناآرامی در محیط داخل خانه
- کاهش زحمت و هزینهی رفت و آمد به بیمارستان
- صرفه‌جویی در وقت انجام معاینه و تست
- عدم نیاز به رزرو نوبت
- تشخیص زودهنگام بیماری‌های قلبی
- امکان حضور سایر اعضای خانواده در کنار بیمار
- کاهش حملات قلبی در بیماران
- عدم تنفس هوای آلوده شهر
- تمرکز بیشتر کادر درمان روی بیمار
در انجام نوار قلب موضوع مهم تفسیر نوار قلب است چرا که انجام این کار به مهارت، تخصص و تجربه نیاز دارد و باید از پزشک برای تفسیر آن و تشخیص بیماری کمک گرفت تا راهکاری برای درمان و جلوگیری از پیشرفت بیماری ارائه دهد.
انتهای رپرتاژ آگهی