سکون ۵۰۰ ساله لرزه‌ای و غافلگیری ترکیه از تجربه بزرگترین زلزله قرن

نتایج تحقیقات محققان نشان می‌دهد زلزله دو قلوی ترکیه در منطقه‌ای رخ داده است که به مدت ۵۰۰ سال سکون لرزه‌ای داشته است و آنها معتقدند گسل‌های بزرگ می‌توانند زلزله‌های خیلی بزرگ روی قطعات مختلف گسلی با وسعت خرابی خیلی زیاد ایجاد کنند.

به گزارش ایسنا، دکتر محمد تاتار، استاد پژوهشکده زلزله‌شناسی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله در وبینار «زمینلرزه‌های ۱۴۰۱ قهرمان ماراش ترکیه؛‌ درس آموخته‌ها برای ایران» با اشاره به جزئیات زلزله‌های ترکیه و سوریه، گفت: زلزله ترکیه به عنوان بزرگترین زلزله ۸۰ سال اخیر ترکیه و پنجمین زلزله پر تلفات قرن به شمار می‌رود. این زلزله‌ها در مناطقی رخ داد که زلزله‌ای در آن‌ها به ثبت نرسیده بود.

وی وسعت خرابی این زلزله‌ها را بیشتر از حد انتظار توصیف کرد و ادامه داد: همزمانی دو زلزله در فاصله زمانی کوتاه همزمان با چند پس‌لرزه به بزرگای ۶ از دیگر ویژگی‌های این رخدادهای لرزه ای بوده است.

تاتار با تاکید بر اینکه شروع این زلزله بر روی گسل فرعی آناتولی به نام "نارلی" (Narli) است که دارای فعالیت لرزه‌ای پیوسته است، اظهار کرد: همچنین انرژی آزاد شده این زلزله در ۲۰ ثانیه اول رخ داده است.

عضو هیات علمی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی خاطر نشان کرد: رخداد توالی لرزه‌ای ۶ فوریه در جنوب و شرق ترکیه یادآور این واقعیت است که گسل‌های بزرگ می‌توانند زلزله‌های خیلی بزرگ روی قطعات مختلف گسلی با وسعت خرابی خیلی زیاد ایجاد کنند.

سکون ۵۰۰ ساله لرزه‌ای

مهدی زارع، عضو هیات علمی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله نیز در این وبینار با اشاره به زلزله‌های ۷.۷ و ۷.۶ در ترکیه، گفت: این دو زلزله به فاصله ۹ ساعت از یکدیگر رخ دادند،در حالی که زلزله دوم در ۱۰۰ کیلومتر رومرکز زلزله اول بوده است.

وی با بیان اینکه این رخدادهای لرزه‌ای ۹ استان در ترکیه و ۲ استان در شمال سوریه را تحت تاثیر قرار داده است، اظهار کرد: این رخداد همچنان دارای مفقودانی است.

زارع با بیان اینکه فاصله کانونی این دو زلزله ۱۰۰ کیلومتر بوده است، ادامه داد: نزدیک بودن کانون‌های این دو زلزله موجب افزایش میزان خرابی‌ها شد، به گونه‌ای که ساختمان هایی که در زلزله اول فرونریخته بودند، در زلزله دوم ریزش کردند.

عضو هیات علمی پژوهشگاه زلزله‌شناسی با اشاره به وجود ۱۴۰ سد در منطقه زلزله زده، یادآور شد: این سدها هر چند که آسیب هایی را متحمل شدند، ولی هیچ کدام از آنها دچار شکست نشدند.

وی خاطر نشان کرد: این دو زلزله در مناطقی از ترکیه رخ داده است که به مدت ۵۰۰ سال دارای سکون لرزه ای بوده است. هر چند که در ۲۴ ژانویه سال ۲۰۲۰ زلزله ای با بزرگای ۶.۸ به ثبت رسید و شاید این رخداد لرزه ای مقدمه ای برای این دو زلزله باشد.

این محقق حوزه زلزله‌شناسی پژوهشگاه مهندسی زلزله خاطر نشان کرد: در محیط های علمی ترکیه احتمال زلزله در این منطقه داده می شد، ولی در محیط های اجرایی تمرکز بیشتر به شهر استانبول بوده است.

زارع، با بیان اینکه تاکنون حدود ۹۸۰۰ پس‌لرزه با بزرگای بیشتر از ۲ در این منطقه رخ داده است، افزود: ما با استفاده از داده‌های لرزه ای از سال ۱۹۹۹ تا کنون اقدام به مدل سازی زلزله های بخش های شرقی و شمال شرقی گسل آناتولی شرقی کردیم و مشاهده شد که در طی سال های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ در شمال شرق این گسل زلزله‌های متعددی به ثبت رسیده، ضمن آن که در ژانویه سال ۲۰۲۰ زلزله ای به بزرگای ۶.۸ رخ داده است.

زارع با اشاره به گذشته آرام لرزه ای منطقه زلزله زده کنونی ترکیه، گفت: این منطقه بیشتر به منطقه البرز ایران شباهت دارد؛ چرا که در مناطقی از این ناحیه از سال‌های قبل تاکنون زلزله بزرگی رخ نداده است، ولی این نواحی به عنوان زون با پتانسیل زلزله معرفی شده‌اند.

انتهای پیام

  • سه‌شنبه/ ۲۳ خرداد ۱۴۰۲ / ۰۸:۰۵
  • دسته‌بندی: علم
  • کد خبر: 1402032314537
  • خبرنگار : 30057