تنها داشتن آیین‌نامه‌های لرزه‌ای برای مقابله با زلزله کافی نیست

دانشیار پژوهشکده مهندسی سازه پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با تاکید بر اینکه صرف داشتن آیین‌نامه لرزه‌ای برای مقابله با رخدادهای زلزله کافی نیست، گفت: کیفیت مصالح ساختمانی بسیار مهم است و این موردی بود که ما در بازدیدهای میدانی از زلزله ترکیه کمتر آن را مشاهده کردیم.

به گزارش ایسنا دکتر مرتضی بسطامی، دانشیار پژوهشکده مهندسی سازه پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله در وبینار «زمینلرزه‌های ۱۴۰۱ قهرمان مرش ترکیه؛ درس آموخته‌ها برای ایران» مساحت و جمعیت مناطق تحت تاثیر زلزله‌های دوگانه ۷.۸ و ۷.۵ ترکیه را به ترتیب ۹۹ هزار کیلومتر مربع و حدود ۱۳.۴ میلیون نفر جمعیت دانست که این میزان مساحت نصف استان کرمانشاه می‌شود.

وی با بیان اینکه مساحت و جمعیت مناطق تحت تاثیر در زلزله ترکیه به ترتیب حدود ۸ و ۲۷ برابر زلزله سرپل ذهاب ایران بوده است، اظهار کرد: اغلب سازه‌های ترکیه بتن آزمه، مصالح بنایی و به ندرت فولادی بوده است.

بسطامی ادامه داد: ساختمان‌های بنایی غیر مهندسی در منطقه با خرابی قابل توجهی متحمل شدند و یا تحت تاثیر حرکت دو زلزله، فرو ریختند علاوه بر آن ریزش ساختمان‌های مصالح بنایی ساخته شده با مصالح نسبتا بهتر و دارای یک تا ۳ طبقه در مقایسه با ساختمان‌های بتنی کمتر بوده است.

دانشیار پژوهشکده مهندسی سازه پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله خاطر نشان کرد: در ۳ روز اول رخداد این دو زلزله، ترکیه عملکرد خوبی در زمینه امداد و نجات نداشت، ولی از روز چهارم، دولت کنترل اوضاع را به دست گرفت؛ به گونه‌ای که در زمینه بررسی خسارت، بیش از ۷۳۲۸ مهندس و کارشناس از جمله ۴۰۰ نفر از استادان و دستیاران بیش از ۲۰ دانشگاه این کشور آغاز به کار کردند.

وی اضافه کرد: این گروه تحقیقاتی در ابتدا بر بدترین شهرهای آسیب دیده در ۱۱ استان این کشور به عنوان "مناطق فاجعه" متمرکز شدند و در ۱۰ روز اول حدود ۳۷۸ هزار ساختمان با حدود یک میلیون و ۸۶۸ هزار واحد مورد ارزیابی اولیه قرار گرفتند.

بسطامی خاطر نشان کرد: بر اساس نتایج منتشر شده تعداد ساختمان‌ها برای "تخریب" حدود ۱۰۵ هزار ساختمان بود که شامل حدود ۳۸۵ واحد ابتدا باید تخریب و سپس بازسازی شوند که برآورد شد حدود دو سوم این ساختمان‌ها در ۳ استان "قازی‌آنتپ"، "هاتای" و "قهرمان ماراش" که بیشترین آسیب را دیده‌اند، باشند.

وی تاکید کرد: بر اساس این گزارش، حدود ۷۳ درصد از ساختمان‌هایی که تا آن زمان بررسی شده بودند، قابل سکونت بودند که شامل ۲۴ درصد ساختمان‌های با آسیب‌های جزئی و ۴۹ درصد ساختمان بدون آسیب بودند.

این محقق پژوهشگاه زلزله‌شناسی خاطر نشان کرد: قدمت آیین‌نامه ساختمانی و لرزه‌ای ترکیه به حدود ۸۰ سال می‌رسد و از آیین‌نامه‌های ایران قدیمی‌تر هستند. نقشه پهنه بندی لرزه‌ای منتشر شده در این کشور در سال ۱۹۹۶ با استفاده از PGA سطح بندی شده بود و بر اساس تحلیل خطر لرزه‌ای احتمالی برای دوره بازگشت ۴۷۵ سال، تهیه شده است. این نقشه ۵ منطقه لرزه خیز با شتاب‌های حداکثر هر پهنه را ارائه می‌کند.

وی با تاکید بر اینکه ترکیه در سال ۱۹۹۷ آیین‌نامه لرزه‌ای خود را اصلاح کرد، خاطر نشان کرد: دو سال بعد از بازنگری در سال ۱۹۹۹، یک منطقه پر جمعیت ترکیه توسط دو زمینلرزه بزرگ با بزرگای ۷.۴ و ۷.۲ تحت تاثیر قرار گرفت و بعد از این زلزله‌ها، نیازهای به‌سازی ساختمان‌های موجود باعث بازنگری در ساختمان‌های موجود شد و بر این اساس ترکیه در سال ۲۰۰۷ آیین‌نامه جدیدی را با عنوان "مشخصات ساختمان‌هایی که در مناطق زلزله زده ساخته می‌شوند"، منتشر کرد.

دانشیار پژوهشکده مهندسی سازه پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با تاکید بر اینکه فقط داشتن آیین‌نامه‌ها برای مقابله با زلزله کافی نیست، بر توجه بیشتر بر مصالح ساختمانی تاکید کرد و گفت: بازدیدهای میدانی ما حکایت از کیفیت نامطلوب بتن، استفاده از شن و ماسه رودخانه‌ای، تمیزنبودن شن و ماسه، استاندارد نبودن دانه بندی،‌ مقاومت پایین بتن به‌ویژه در ساختمان‌های قبل از سال ۲۰۰۰ و استفاده از میلگردهای ساده دارد.

انتهای پیام

  • سه‌شنبه/ ۲۳ خرداد ۱۴۰۲ / ۰۷:۲۴
  • دسته‌بندی: علم
  • کد خبر: 1402032314509
  • خبرنگار : 30057