به گزارش ایسنا، اواسط اردیبهشت‌ماه سال‌جاری بود که هواشناسی همدان با اعلام هشدار سطح نارنجی، کاهش دما و سرمازدگی محصولات کشاورزی را برای ۱۴ و ۱۵ اردیبهشت‌ماه پیش‌بینی کرد.
طبق اعلام سازمان هواشناسی استان، استقرار هوای سرد سبب کاهش دمای سطح خاک به حدود ۵ درجه سانتی‌گراد زیرصفر و در نتیجه بروز خسارت به محصولات کشاورزی در نقاط مختلف استان می شد.
اما شما برای مقابله با چنین رخدادهای طبیعی، باید از ماه ها قبل آمادگی لازم را کسب کرده باشید وگرنه مقابله با سرمازدگی اتفاقی نیست که بتوان یک روز مانده به آغازش، با آن مقابله کرد.
این میهمان ناخوانده بهار، تاکستان های شهر جهانی انگور را نیز بی نصیب نگذاشت و رشته های سبز ۹۳۴۸ هکتار معادل ۷۰ درصد از تاک های بارور و زرخیز این جهان شهر را که حاصل دسترنج ماه ها تلاش دستان پینه بسته و قامت خم شده باغدارانی پرتلاش و بی ادعا بود، به سیاهی بدل کرد.
طبق اعلام جهادکشاورزی این شهرستان، ۳۴۰۰ میلیارد تومان از باغات دچار خسارت ناشی از سرمازدگی شدند. به گفته باغداران محلی، روستاهای منطقه دره جوزان ملایر که قدمتی بیش از ۷۰۰ سال در نظام تولید انگور دارند و در تاریخ دهم آذرماه سال ۹۷، نظام تولید انگور این منطقه در سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی ملل متحد(فائو) به ثبت رسید، متحمل بیشترین خسارت ناسی از سرمازدگی اواسط اردیبهشت ماه شدند.
علاوه بر روستاهای دره جوزان، رضوانکده، داویجان، عباسیه، فروز و جوراب بیشترین خسارت سرمازدگی را متحمل شدند و حالا این باغداران هستند که باید حاصل دسترنج یک ساله خود را بر تن زخم خورده تاک های سبز دیروز، به خاک بسپارند.
به گفته برخی باغداران، باغ هایی که در حاشیه جاده ملایر به سمت اراک و نرسیده به ایستگاه راه آهن واقع شدند، کمترین خسارت را متحمل شدند. باغداران محلی می گویند علت، موقعیت جغرافیایی این باغ ها و ارتفاع آنهاست اما محمد غفاری، یکی از باغداران ملایری علت اصلی را داربستی بودن باغ خود دانست.
وی که از سال ۸۰ باغ خود را از خزنده به داربستی تبدیل کرده است، در گفت‌وگو با ایسنا، تأکید کرد: خوشبختانه به علت داربستی بودن باغ، در سرمازدگی اخیر هیچ یک از تاک ها دچار خسارت نشدند.
طبق اعلام اداره جهادکشاورزی ملایر، تاکنون طرح فراز(داربستی) در مساحت ۱۴۰ هکتار از باغات انگور شهرستان اجرایی شده است. برای احداث باغ داربستی به هر هکتار مبلغ ۶۰۰ میلیون ریال اعتبار بلاعوض پرداخت می‌شود.
در سیستم داربستی، مقاومت به سرمای بوته‌ها ۲ تا ۳ درجه سانتی‌گراد بیش از روش خزنده است
معاون دانشکده کشاورزی دانشگاه ملایر در گفت‌وگو با ایسنا، سیستم پرورش ایستاده یا داربستی را یکی از سیستم‌های جایگزین خوب که با اقلیم ملایر سازگاری دارد، معرفی کرد و یادآور شد: این سیستم در باغ های بسیاری در ملایر از جمله محمد غفاری در روستای افسریه و نیز باغات تحقیقاتی دانشگاه ملایر اجرا شده و خوشبختانه نتایج خوبی از لحاظ عملکرد و کیفیت میوه و کشمش داشته است.
روح‌الله کریمی توزیع بهتر نور در شاخه‌ها، افزایش درصد تبدیل جوانه‌های رویشی به جوانه‌های بارده و زایا، امکان اجرای سیستم آبیاری قطره‌ای، امکان عبور تراکتور باغی برای سم‌پاشی هرس یا کنترل علف‌های هرز را از جمله مزایای باغ داربستی برشمرد.
کریمی تأکید کرد: میزان مقاومت به سرمای بوته‌ها در سیستم داربستی ۲ تا ۳ درجه سانتی‌گراد بیش از روش خزنده است که در سرمازدگی بهاره این تفاوت دمایی نقش بسزایی در حفظ جوانه‌های زایا و خوشه‌های ظاهر شده دارد.
وی به ارقام متنوع انگور اشاره و مطرح کرد: همه ارقام مناسب کشت در این منطقه نیستند و رقمی که عمدتاً در این منطقه کشت می شود، انگور بی دانه سفید است، این نوع انگور نسبت به سرمازدگی بهاره حساس است.
کریمی با بیان اینکه روش های مختلفی برای کاهش خسارت سرمازدگی باغات وجود دارد، تصریح کرد: دو نوع سرمازدگی داریم؛ یکی یخ زدگی زمستانه با دمای منفی ۲۰ درجه سانتی‌گراد که سبب از بین رفتن کل بوته می شود و دیگری سرمازدگی بهاره با دمای نزدیک به صفر درجه سانتی‌گراد که جوانه های گل و خوشه ها را از بین می برد.
وی به کاهش دما در ۱۵ اردیبهشت‌ماه سال جاری در استان همدان با ماندگاری بالا اشاره و بیان کرد: سرمازدگی ناشی از این اُفت دما، به طور میانگین به ۶۰ درصد باغات ملایر خسارت وارد کرد.
برخی باغات تا ۱۰۰ درصد دچار خسارت سرمازدگی شدند
کریمی با بیان اینکه برخی باغات انگور در روستای ازناوله و دیگر باغاتی که در منطقه دره جوزان قرار گرفته اند، حتی تا ۱۰۰ درصد دچار خسارت سرمازدگی شدند، افزود: چنین حوادثی همیشه وجود داشته است بنابراین باید به دنبال راهکارهایی باشیم تا خسارت ناشی از سرمازدگی را به حداقل برسانیم.
وی استفاده از ارقام انگوری که دیرگُل باشند را از جمله راهکارها برای جلوگیری از سرمازدگی بهاره دانست و خاطرنشان کرد: با توجه به اهمیت کوتاه بودن طول دوره رشد، نمی توانیم از این ارقام استفاده کنیم چراکه هنگام برداشت محصول، با مشکل تأخیر در تهیه کشمش مواجه می شویم.
این عضو هیأت علمی گروه کشاورزی دانشگاه ملایر تأکید کرد: طی بازدید از باغات انگور متوجه شدیم سرمازدگی در باغات داربستی نسبت به باغات خزنده به مراتب کمتر بود حتی تاک هایی که خاک کرده و سپس از خاک درآورده بودند، نسبت به تاک هایی که روی خاک بودند، دچار سرمازدگی بیشتری شده بودند.
خاک کردن باعث حساسیت بیشتر تاک به سرمازدگی بهاره می شود
کریمی ادامه داد: این نشان می دهد که در واقع خاک کردن باعث حساسیت بیشتر تاک به سرمازدگی بهاره می شود و سیستم داربستی کمک می کند تا تاک ها در مقابل سرمازدگی بهاره دوام بیاورند.
وی پیشنهاد داد: در باغاتی که مساحت کمتری دارند، باغدار می تواند از پوشش های ساده پلاستیکی استفاده کند چراکه برخی باغداران این اقدام را انجام داده و مشکل سرمازدگی نداشتند.
پرداخت حق بیمه به طور سالانه برای کشاورزان به صرفه نیست
به گفته یکی از باغداران، کشاورزی که باغ خود را بیمه کرده باشد اگر سرمازدگی، تگرگ زدگی و یا کم آبی دچار اُفت محصول او شود، کارشناسان با برآورد میزان باردهی زمین، میزان خسارت را اعلام و شرکت بیمه مبلغی را به کشاورز می‌پردازد.
این باغدار افزود: با توجه به اینکه پرداخت حق بیمه به طور سالانه برای کشاورزان به صرفه نیست، اغلب از این کار صرفه نظر می‌کنند و در صورت خسارت دیدن، هیچ چیز نصیب کشاورزی که زمینش بیمه نیست، نمی‌شود و این امر موجب دلسردی او می‌شود.
کمتر از یک درصد باغات ملایر بیمه هستند
مدیر جهادکشاورزی شهرستان ملایر نیز در این‌باره به خبرنگار ایسنا گفت: در حال حاضر محصولات باغی در سطح شهرستان کمتر از یک درصد و محصولات زراعی حدود ۲۴ درصد بیمه شدند.
یوسف کاکاوند به توصیه های جهادکشاورزی به باغداران در زمینه بیمه کردن باغ و زمین کشاورزی اشاره و مطرح کرد: از ۲۰ هزار و ۸۷۱ هکتار باغ بارور در سطح شهرستان، تنها ۰.۷ درصد یعنی کمتر از یک درصد از باغات بیمه هستند.
به گفته کاکاوند، محصولات زراعی در این زمینه وضعیت بهتری داشته و از ۵۴ هزار و ۷۶۶ هکتار زمین های زراعی، حدود ۱۳ هزار و ۴۵۰ هکتار معادل ۲۴ درصد تحت پوشش بیمه هستند.
بررسی حجم خسارت های وارده به باغات در سفر معاون وزیر جهادکشاورزی به ملایر
به گزارش ایسنا، ۲۶ اردیبهشت‌ماه سال‌جاری بود که رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس و معاون امور باغبانی وزارت جهادکشاورزی برای بررسی حجم خسارت های وارده به باغات و مزارع شهرستان، به ملایر سفر کردند.
تلاش برای تأمین و پرداخت تسهیلات مورد نیاز به باغداران از محل اعتبارات ستاد مدیریت بحران، بخشودگی تسهیلات بانکی و بدهکاری باغداران در بانک‌ها که سر رسید آنها فرارسیده است، برآورد خسارت باغ هایی که نسبت به بیمه اقدام نکرده باشند و در میان گذاشتن این خسارت ها با ستاد بحران وزارت کشور، از جمله قول های معاون امور باغبانی وزارت جهادکشاورزی طی این سفر بود.
به گفته محمدمهدی برومندی، با توجه به بازدیدهای انجام شده طی این سفر، روش داربستی و باغداری مدرن، خسارت کمتر از ۱۰ درصد را به محصولات باغی وارد کرده است بنابراین باید تسهیلات لازم برای توسعه و اجرای باغ‌های مدرن و طرح فراز ایجاد کرد و باغداران نیز باید مشارکت و سرمایه‌گذاری کنند تا به دنبال تولید پایدار در بخش باغبانی کشور باشیم.
قول های رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس برای تأمین اعتبار اجرای طرح فراز
رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی نیز در حاشیه بازدیدهای انجام شده یک علت سرمازدگی را چنین عنوان کرد که باغ‌ها در پَستی قرار دارند و باید تلاش کنیم اعتبارات مورد نیاز برای اجرای طرح فراز یا همان داربستی کردن باغ‌ها اختصاص گیرد.
محمدجواد عسگری قول داد که کمیسیون کشاورزی، مرهمی بر زخم کشاورزان در راستای ایجاد خسارت محصولات کشاورزی ایجاد کند و حتماً وام با بهره کم به کشاورزان اختصاص یابد.
اختصاص ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار به بخش کشاورزی ملایر
نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگو با ایسنا، از اختصاص ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار به بخش کشاورزی شهرستان طی این سفر خبر داد و به برگزاری جلسه جمع بندی و بررسی مشکلات سرمازدگی باغ ها، تأمین آب کشاورزی و آب شرب شهر ملایر در محل کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی اشاره و مطرح کرد: هشت میلیارد تومان به صورت ویژه در اختیار جهادکشاورزی شهرستان قرار گرفت.
حجت‌الاسلام احد آزادیخواه به اجرای ۵۰۰ هکتار طرح فراز با منابع و تسهیلات جهادکشاورزی اشاره کرد و گفت: در زمینه بازپرداخت تسهیلات باغدارانی که سرمازدگی به آنها خسارت وارد کرده، قرار شد مهلت داده و تسهیلات ارزان‌قیمت به باغداران پرداخت شود.
وی همچنین اختصاص ۱۰ میلیارد تومان اعتبار به حوزه آبخیزداری شهرستان، ۲۰ میلیارد تومان از منابع ملی برای لایروبی قنوات شهرستان ملایر و تکمیل پروژه آبرسانی از سد کلان به ملایر را که سبب بهره مند شدن ۳۷ روستای پیرامون سد از آب شرب سد کلان خواهد شد، از دیگر مصوبات این سفر برشمرد.
آزادیخواه خاطرنشان کرد: در راستای آبرسانی از سد کلان برای کشاورزان پایین دست سد تا روستای رضوانیه مقرر شد جلسه ای دوجانبه، بین شرکت منابع آب ایران و وزارت جهادکشاورزی برگزار و عملیات اجرایی آن آغاز شود و با این اقدام روستاهای پایین دست سد کلان نیز می توانند از این آب برای کشاورزی استفاده کنند.
حال باید منتظر اجرای هر چه سریع‌تر مصوبات این سفر و تخصیص اعتبارات مصوب شده ماند تا شاید مرهمی بر تن زخم خورده تاکستان های زرخیز جهان شهر انگور و دستان پینه بسته باغداران باشد.
انتهای پیام