تاریخ تمدن ایران در آیینه گنجینه سکه‌های رضوی

سکه یکی از مهم‌ترین مستندات تاریخی است که می‌توان آن را گاه‌شمار ادوار تاریخ بشر دانست. تاریخ کهن ایران زمین یکی از پایگاه‌های پویای تمدن است که روایت‌هایی از آن در سکه‌ها قابل بررسی و کاوش است و رخدادهای تاریخی، تحولات سیاسی، اقتصادی و مذهبی در آیینه این سکه‌ها قابل تماشاست.

در گنجینه سکه، تمبر و اسکناس رضوی مجموعه سکه‌های ایران متعلق به پیش از اسلام و پس از اسلام نگهداری می‌شود که مطالعه آن می‌تواند به سیر گسترش اسلام در مناطق مختلف ایران نیز کمک کند. سکه‌های هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان، فرمانروایان محلی، ساسانیان و سکه‌های اسپهبدان طبرستان از جمله سکه‌های متعلق به دوران قبل از اسلام در ایران است که در این گنجینه به چشم می‌خورد.

مجموعه درهم‌های نقره ولایتعهدی امام رضا(ع) مجموعه سکه‌های حکومت‌های نیمه‌مستقل ایرانی شامل سکه‌های طاهریان، صفاریان، سامانیان، آل زیار، آل بویه، غزنویان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان، مجموعه سکه‌های ایران از حمله مغول تا دوران قاجار شامل سکه‌های ایلخانان مغول، آل مظفر، آل جلایر، سربداران، تیموریان، امرای آق‌قویونلو، امرای قراقویونلو، صفویان، افشاریان، زندیه و قاجاریه، مجموعه سکه‌های ماشینی ایران شامل قاجار، پهلوی و جمهوری اسلامی و سایر کشورهای جهان، مجموعه مدال‌ها، نشان‌ها، جواهرات، مصنوعات پولی و پول بافته‌ها نیز از دیگر جاذبه‌های موزه سکه رضوی است که در معرض بازدید عموم قرار دارد.

این گنجینه با مجموعه‌ای از حلقه‌های مبادلاتی آغاز می‌شود که قدمتی تقریبا ۴۰۰۰ ساله دارند. این حلقه‌ها که از جنس طلا، نقره و مس بوده و در وزن‌های مختلف ساخته می‌شد، در گذشته نقش پول را ایفا می‌کرد و در تجارت کاربرد داشت. استفاده از این حلقه‌های مبادلاتی در بخش‌های جنوبی و غربی ایران، مصر و بین‌النهرین بیشتر رایج بوده است.

بخشی از آنچه در موزه سکه جمع‌آوری شده و به چشم می‌خورد، ماحصل ارادت ارادتمندان به خاندان اهل بیت(ع) است که ارزشمندترین داشته‌های فرهنگی خود را وقف این آستان مقدس کرده‌اند.

از جمله سکه‌های اهدایی موجود در این گنجینه می‌توان به سکه دریک از جنس طلا متعلق به دوره فرمانروایی کوروش دوم تا اردشیر دوم (۳۷۵ تا ۴۲۰ قبل از میلاد) پادشاهان هخامنشی اشاره کرد.

سکه نقره دراخم متعلق به مهرداد دوم،   اُرُد دوم، مهرداد چهارم و فرهاد پنجم، از پادشاهان اشکانیان، سکه نقره متعلق به سده پنج قبل از میلاد متعلق به دوره فرمانروایی آتنا، پادشاه یونان و سکه نقره تترادراخم، متعلق به دوره فرمانرویی اتوفرادات اول (وَد خُرداد) در دوره تاریخی پِرسید نیز از جمله سکه‌های منحصر به فردی است که به گنجینه سکه موزه رضوی اهدا شده است.

همچنین سکه اُبُول از جنس نقره متعلق به دروان  فرمانروایی اردشیر اول پادشاه ساسانی و سکه دینار از جنس طلا متعلق به فرمانروایی شاهپور اول (۲۴۱ تا ۲۷۲ میلادی)، از دیگر پادشاهان ساسانی، از زمره سکه‌های اهدا شده به این مجموعه است.

موزه سکه رضوی با بیش از ۶۷ هزار سکه یکی از غنی‌ترین موزه‌های سکه ایران و منطقه است. در این مجنوعه علاوه بر سکه‌ها، کتابخانه‌ای غنی از منابع تخصصی مربوط به مطالعات سکه‌شناسی در اختیار علاقه‌مندان قرار دارد. محققان و دانشجویان رشته‌های تاریخ، باستان‌شناسی، هنر و ... نیز می‌توانند با توجه به غنی بودن این مجموعه در مقاطع مختلف همکاری پژوهشی با این مجموعه داشته باشند.

انتهای پیام

  • یکشنبه/ ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ / ۱۳:۳۱
  • دسته‌بندی: خراسان رضوی
  • کد خبر: 1402021005515
  • خبرنگار : 50378