به گزارش ایسنا، علیرضا شاه میرزایی، معاون تجارت و خدمات وزارت صنعت، معدن و تجارت در یک برنامه تلویزیونی اظهار کرد: پروژه سامانه شفافیت فروشگاه‌ها از ۳۰ بهمن ابلاغ و در حوزه لاستیک اجرا شد. قیمت روغن موتور بعد از عید در بازار افزایش یافته، بنابراین این محصول هم به لاستیک اضافه شد.
البته به گفته وی قیمت مصوب روغن موتور افزایش نداشته و دلیلی هم برای افزایش قیمت وجود ندارد. چرا که مواد اولیه افزایش نیافته و این محصول ارزبری بسیار کمی هم دارد. در روغن موتور چهار پالایشگاه اصلی و در بخش لاستیک هم شش یا هفت تولیدکننده اصلی وجود دارد. اما در بخش فروش این دو محصول حدود ۲۰ هزار واحد خرده فروشی وجود دارد.
شاه‌میرزایی با بیان اینکه بین تولیدکننده و خرده‌فروش عمده فروش‌ها یا نمایندگی‌ها وجود دارند که حدودا ۱۰۰۰ واحد اصلی هستند، گفت: بخشی از این عمده‌فروش‌ها از تولیدکنندگان نمایندگی دارند و گلایه ما این است که چرا نمایندگی‌های جدید اضافه نمی‌کنند. لاستیک سالانه حدود ۱۰۰ هزار میلیارد و روغن موتور ۳۰ تا ۴۰ هزار میلیارد تومان بازار دارد. برای مثال اگر در تایر در یک دوره‌ای قیمت تا ۱۰۰ درصد بالاتر از نرخ مصوب باشد، یعنی این پول به جیب دولت می‌رود.
وی با بیان اینکه محصولات به دست خرده‌فروش هم گران می‌رسد، گفت: یک تعویض روغنی نمی‌تواند محصول را تامین نکند و مجبور است در بازار به قیمت بالاتر از نرخ مصوب هم بخرد. تولیدکننده میزان فروش خود را در سامانه ثبت می‌کند و در دست آن ۱۰۰۰ واحد است. برطرف شدت این مشکل، راه حلی جز ثبت در سامانه ندارد. تاکنون ثبت در سامانه مربوط به قبل از خرده‌فروش بود. بنابراین سامانه شفافیت فروشگاهی راه‌اندازی شد که نیاز به قانون داشت تا بتوانیم با متخلفان برخورد کنیم که ۳۰ بهمن ابلاغ شد و در حوزه لاستیک هم اجرا و منجر به بهبود وضعیت بازار لاستیک شد.
شاه‌میرزایی با بیان اینکه در این مدت فقط ۲۰۰ هزار حلقه لاستیک بخاطر ثبت نشدن در سامانه کشف و ضبط شد، گفت: درباره روغن موتور هم ثبت در سامانه شفافیت فروشگاه از هفته قبل ابلاغ شده است. بر این اساس نمایندگی‌ها باید به خرده فروش‌هایی توزیع کنند که در پلتفرم‌ها اطلاعات خود را درج می‌کنند. مردم هم می‌توانند در این پلتفرم‌ها مشاهده کنند کدام واحدها به نرخ مصوب روغن فروش عرضه می‌کنند.
این مقام مسئول با بیان اینکه پلتفرم‌ها خصوصی است و حتی خود تولیدکنندگان سایت اینترنتی ایجاد کردند، تصریح کرد: خرده‌فروش‌ها می‌توانند در هر کدام از پلتفرم‌ها که به سامانه جامع تجارت متصل است اطلاعات خود را ثبت کنند تا مشخص شود محصول خود را به قیمت مصوب فروخته‌اند. مردم هم در صورتی که کالا بالاتر از نرخ مصوب باشد، در همین پلتفرم‌ها می‌توانند شکایت خود را ثبت کنند.
تولیدکنندگان همکاری نکنند، هیئت مدیره تغییر می‌کند
وی با بیان اینکه اتحادیه‌های صنفی شامل عمده‌فروش و خرده‌فروش‌ها هستند، گفت: بعضی از این اتحادیه‌ها هم شروع به جوسازی و مخالفت می‌کنند که می‌فهمیم منافع دارند. بنابراین مشکل بیشتر مربوط به عمده‌فروش‌ها است و از تولیدکنندگان توقع داریم سریعا نمایندگی‌های خود را تغییر دهند. اکثر تولیدکنندگان این بخش هم مجموعه‌های به اصطلاح خصولتی هستند. در جلسه ستاد تنظیم بازار با حضور مخبر مقرر شده اگر واحدهای تولیدی همکاری نکردند هیئت مدیره آن ها تغییر کند.
مقصر اصلی عمده فروش است
شاه‌میرزایی همچنین با اشاره به قاچاق معکوس لاستیک، گفت: قیمت لاستیک در ایران نصف قیمت منطقه است. اما عمده فروش‌ها از جو روانی که به خاطر تورم ساختاری ایجاد می‌شود، استفاده می‌کنند. مشکل این است که به پلتفرم‌ها لاستیک داده نمی‌شود. در حال حاضر تولیدکننده به نمایندگی‌های خودش لاستیک می‌دهد و آن‌ها هم تامین مالی تولیدکننده را بر عهده دارند. ما مقصر اصلی را عمده فروش‌ها می‌دانیم و معتقدیم تولیدکنندگان باید بر آن ها نظارت کنند.
مشکل حلقه آخر توزیع است
در ادامه این برنامه محسن صفدری، مدیرکل صنایع شیمیایی و پلیمری، اظهار کرد: نیاز سالانه کشور به روغن موتور ۵۳۰ تا ۵۷۰ میلیون لیتر است. تولید چهار پالایشگاه اصلی که ۸۵ درصد بازار را تامین می‌کنند، در سال قبل ۵۴۳ میلیون لیتر بوده است.
بنابراین به گفته وی حلقه مفقوده، حلقه آخر زنجیره است. وقتی محصول از خرده فروشی به دست مصرف کننده می‌رسد، چون سامانه سر و سامان ندارد، شاهد گران فروشی و طمع و تیزدندانی برخی اصناف هستیم که حتی قیمت درج شده روی محصول را پاک می‌کنند.
صفدری همچنین نیاز کشور به لاستیک را ۲۲ تا ۲۳ میلیون حلقه و تولید سال قبل را بیش از ۲۱ میلیون حلقه عنوان کرد و گفت: از دی ماه تا آخر سال چون واحدها درخواست افزایش قیمت داشتند و متضرر شدند، مشکلاتی در بخش توزیع و تولید ایجاد شد، اما بعد از افزایش ۲۰ درصدی قیمت رفع شد. در حال حاضر بحث تخصیص و تامین ارز مشکلاتی دارد که در دست پیگیری است و اگر از گمرک ترخیص شود، دیگر مشکل خاصی وجود نخواهد داشت. البته در بحث توزیع و استفاده از پلتفرم‌ها که از سال گذشته در دستور کار قرار گرفت، اما با استقبال توزیع کنندگان مواجه نشد.
نوک پیکان را به سمت حلقه آخر نگیرید
علیرضا محمدی، مشاور اتحادیه فروشندگان لاستیک و روغن، نیز در این برنامه درخواست کرد که نوک پیمان روی حلقه آخر که کار توزیع را انجام می‌دهد برداشته شود و گفت: آپاراتی و تعویض روغنی‌ها خودشان مصرف کننده هستند و منافع‌شان ایجاب می‌کند در یک بازار توام با آرامش کار خود را جلو ببرند چون سود آن‌ها، سود کارهای خدماتی است. اما منکر این نمی شویم که ممکن است برخی واحدها قیمت مصوب را رعایت نکنند.
وی درباره دلایل استقبال کم خرده‌فروش‌ها از پلتفرم‌های مرتبط با سامانه شفافیت فروشگاهی، اظهار کرد: بازار را عرضه و تقاضا متعادل می‌کند. اگر به هر دلیلی تقاضا بیشتر دیده شود یا عرضه کم باشد، باعث تنش قیمتی یا ایجاد انتظار تورمی می‌شود. البته در حلقه توزیع باید بررسی بیشتری انجام شود. واحدهای صنفی داراری جواز از سوی اتحادیه کنترل می‌شوند، اما به دلیل حجم بالای واحدها نیاز به همیاری از سوی نهادهای نظارتی دیگر وجود دارد. اما آنچه مسلم است این است که سود یک واحد خدماتی، در ارائه خدمات است، نه فروش کالا.
محمدی همچنین با بیان اینکه اگر مشکلات مربوط به عرضه و توزیع کالا در بازار حل شود، نیازی به به بگیر و ببند نیست، گفت: هنوز به توقع قیمت‌های مصوب در بازار نرسیدیم که نشان می‌دهد عرضه جوابگوی تقاضای بازار نبوده است.
انتهای پیام