/گزارش/

نبود قانون سن فرسودگی خودرو و معاینه فنی‌هایی که راحت گرفته می‌شوند

 اکسیدهای نیتروژن ناشی از اگزوز خودروها به ویژه خودروهای فرسوده و غیراستاندارد، که آمار آنها در مشهد کم نیست، بیشترین نقش را در آلودگی هوا به ویژه در فصل زمستان دارند. هنوز هم در سطح شهر چهره کامیون‌هایی را می‌بینیم که مربوط به دهه‌ ۳۰ هستند و مالکان آنها باید برای تعویض خودرو میلیاردها تومان هزینه کنند درصورتی که تسهیلات ارائه شده در حد توان و به نفع مالکان برای جایگزینی خودرو نیست. در قانون هوای پاک نیز عمر فرسودگی خودروها حذف شده و چیزی به نام قانون سن فرسودگی خودرو وجود ندارد.

محمد پذیرا، رئیس اداره محیط زیست، سلامت و ایمنی معاونت محیط زیست و خدمات شهری شهرداری مشهد در گفت‌وگو با ایسنا درخصوص تعیین سن فرسودگی خودروهای سطح شهر گفت: آیین‌نامه قانون فرسودگی خودرو که مصوبه هیات وزیران دولت بود به دلیل شکایت برخی شهروندان، اجرایی نشد و درحال حاضر چیزی به نام قانون سن فرسودگی خودرو وجود ندارد. حد مجاز تردد یک خودرو، گرفتن معاینه فنی است و اکنون در این مورد خودروهایی که سن بالا دارند باید طی چند مرحله در زمان‌های مشخص معاینه فنی را پاس کنند.

وی اظهار کرد: مشکل اصلی آلودگی در سطح شهر تردد خودروهای سبک نیست بلکه عامل اصلی  فعالیت خودروهای سنگین دودزاست که برای گرفتن معاینه فنی باید قانونشان اصلاح شود. در قانون فعلی حد مجاز معاینه فنی خودروهای سنگین آنقدر بالا است که راحت هر خودرویی  آن را پاس می‌کند.

استاندارد آلایندگی خودروهای سنگین باید اصلاح شود

رئیس اداره محیط زیست، سلامت و ایمنی معاونت محیط زیست و خدمات شهری شهرداری مشهد به بالا بودن شاخص حد مجاز تست کدورت یا همان استاندارد آلایندگی خودروهای سنگین اشاره کرد و افزود: درحال حاضر این شاخص ۲.۱ است که برای خودروهای سنگین بسیار عدد بالایی بوده و به راحتی هر خودرویی که حتی دود هم می‌کند، می‌تواند معاینه فنی را پاس کند. این استاندارد باید در خودروهای سنگین اصلاح شود و کاهش یابد اما تاکنون تمهیداتی برای این موضوع نشده است.

پذیرا ادامه داد: از آنجا که حد خروجی آلودگی خودروها را محیط زیست تعیین می‌کند، برای اصلاح این قانون و جلوگیری از فعالیت خودروهای سنگین دودزا در سطح شهرها باید سازمان محیط زیست در کشور با خودروسازان کارگروه تشکیل دهند و  در این خصوص تمهیداتی انجام شود. چنانچه تا ابد هم این عدد، استاندارد پاکی خودروهای سنگین اعلام شود، وضعیت آلودگی در همین حال است.

 رئیس اداره محیط زیست، سلامت و ایمنی معاونت محیط زیست و خدمات شهری شهرداری مشهد گفت: در سال ۹۷ گروهی از کارشناسان شهرداری مشهد مطالعاتی را مبنی بر میزان تاثیر منابع ثابت و متحرک بر آلودگی هوا انجام داده‌اند و براساس نتایج آن طبق سیاهه انتشار ۶۴ درصد آلودگی هوای مشهد را منابع متحرک شامل موتورسیکلت‌ها، خودروهای سبک و سنگین تشکیل می‌دهند.

۸۴ درصد مینی‌بوس‌های فعال در مشهد فرسوده هستند

وی بیان کرد: درحال حاضر تعداد ۶۰۹۱ دستگاه مینی‌بوس در شهر مشهد فعالیت دارند که ۸۴ درصد آنها فرسوده هستند. این آمار بالایی از تردد خودروهای عمومی فرسوده است که بخش اعظمی از آلودگی هوا را تشکیل می‌دهند و هنوز برای از رده خارج کردن آنها تصمیماتی گرفته نشده است.

جزئیاتی درباره فرسودگی ناوگان متحرک مشهد

پذیرا فعالیت ۴۲۲۳ دستگاه اتوبوس سرویس‌دهی را با ۶۲ درصد فرسودگی عامل دیگری در انتشار آلودگی ناوگان متحرک شهر مشهد اعلام کرد و توضیح داد: در حال حاضر بر اساس آمار کسب شده از انواع ناوگان متحرک در سطح مشهد از تعداد ۵۳ هزار و ۶۱۰ دستگاه کامیون ۳۶ درصد، از ۶۹ هزار و ۹۵۳ دستگاه وانت ۲۵.۵ درصد، از ۱۸۰۰ دستگاه اتوبوس واحد ۵.۸ درصد، از ۱۳ هزار و ۵۳۶ دستگاه تاکسی شهری ۴.۸ درصد، از ۷۸۴ هزار و ۳۵۶ دستگاه خودروی شخصی ۴ درصد و از ۳۹۲ هزار و ۸۷۵ دستگاه موتور سیکلت ۱.۱ درصد فرسوده هستند.

وی تصریح کرد: طبق آمار منتشر شده از فرسودگی ناوگان متحرک در مشهد آنچه مشخص است خودروهای سنگین در ناوگان حمل و نقل عمومی رده‌های اول در تعداد فرسوده بودن خودروها را دارا هستند و همچنان با توجه به شاخص استاندارد برای دریافت معاینه فنی، خودروهای سنگین مجاز به تردد و فعالیت هستند.

خودروهای شخصی ۳۳ درصد در آلودگی هوای مشهد نقش دارند

پذیرا سهم هر دستگاه از کل سیاهه انتشار آلودگی هوا را اینچنین اعلام کرد: طبق سیاهه انتشار به ترتیب خودروهای شخصی ۳۳.۱ درصد، نیروگاه‌ها ۱۹.۰ درصد، کامیون‌ها ۱۳.۱، وانت بارها ۶.۶ درصد، صنایع ۶.۰ درصد، جایگاه‌های بنزین ۵.۲ درصد، موتورسیکلت‌ها  ۵.۱ درصد، واحدهای تجاری و خانگی ۳.۱ درصد، پایانه‌های زمینی، ریلی و هوایی ۲.۷ درصد، مینی‌بوس‌ها ۱.۹ درصد، خودروهای سرویس‌ ۱.۸ درصد، اتوبوس‌های واحد ۱.۳ درصد و تاکسی‌ها ۱.۲ درصد در آلوده کردن هوای مشهد نقش دارند.

طبق سیاهه انتشار آلودگی هوا و مطالعاتی که کارشناسان در نقش منابع مختلف در آلودگی هوا انجام داده‌اند شاهد آن هستیم که بیش از ۳۳ درصد آلودگی هوا از خودروهای شخصی است و این در حالی است که روزانه بیش از ۷۸۰ هزار دستگاه خودروی شخصی در شهر مشهد تردد دارند. ۴ درصد این خودروها فرسوده هستند و بیشتر آنها کاربراتی می‌باشند و با توجه به اینکه معاینه فنی دریافت می‌کنند در آلودگی هوا نقش دارند. سوال اینجاست که چرا با توجه به عمر بالای خودرها و پایین بودن کیفیت آنها هنوز هم فعالیت دارند، رئیس اداره محیط زیست، سلامت و ایمنی معاونت محیط زیست وخدمات شهری شهرداری مشهد در این باره اینچنین پاسخ داد: زمانی که دولت در طرح جایگزینی خودرو برای اعطای تسهیلات به مالک خودروهای فرسوده، قیمت یک خودروی فرسوده را به طور مثال ۳۰ میلیون تومان در نظر می‌گیرد و مالک آن را در بازار آزاد ۱۰۰ میلیون تومان به فروش می‌رساند طبیعی است کسی از طرح جایگزینی خودرو استفاده نخواهد کرد.

وی در ادامه تاکید کرد: لازم به ذکر است که بگوییم تنها عمر بالای یک خودرو نشانه آلودگی آن نیست، خودروهایی داریم که با وجود سن بالا کیفیت آلودگی آنها بسیار پایین است و در عوض خودروهایی با عمر کم اما به دلیل معایب فنی در آلودگی هوا تاثیرگذار هستند.

تردد خودروهایی با عمر بالای ۵۰ سال در مشهد

وی در ادامه این مطلب اظهار کرد: ما هنوز هم در سطح شهر خودروهای شخصی می‌بینیم که عمری بالای ۵۰ سال دارند و معاینه فنی می‌گیرند یعنی دودزا نیستند و با توجه به عمر بالای خودرو قادر به گرفتن معیارهای استاندارد آلودگی هستند. یکی از دلایل عدم رغبت مالکان خودروهای فرسوده برای جایگزین کردن خودرو افزایش قیمت ناگهانی خودرو است. اکنون با بالارفتن قیمت خودرو در میان خودروسازان ایرانی، خودروهای خیلی قدیمی از پارکینگ‌ها و انبارها خارج شده و با توجه به سن بالای خودرو با گرفتن معاینه فنی همچنان مشغول تردد هستند.

پذیرا خاطرنشان کرد: در شهرداری با توجه به تمهیداتی که برای طرح جایگزینی تاکسی‌های فرسوده انجام شده، بسته به برنامه‌های افزایش قیمت خودرو پیگیری‌های مستمر انجام و تسهیلات خرید تاکسی نیز افزایش یافته است. اگر دولت هم در راستای جایگزینی خودروهای فرسوده نسبت به افزایش قیمت خودرو تسهیلات را افزایش دهد بی‌شک مردم متقاضی جایگزینی خودرو خواهند بود.

تسهیلات به مالکان خودروهای فرسوده افزایش یابد

وی با اعلام اینکه قرعه کشی در سایت‌های خودروهای داخلی راه موثری برای خارج کردن خودروهای فرسوده نیست، گفت: تولید خودرو باتوجه به نیاز بالای متقاضیان در کشور ما بسیار کم است و باید در این خصوص تصمیمات درستی اتخاذ شود، قرعه کشی به تنهایی راهی موثر برای جایگزینی خودروهای فرسوده با خودروی جدید نیست. لازم است تسهیلات ارائه شده به مالکان خودروهای فرسوده بنا بر بالا رفتن قیمت خودرو نیز افزایش یابد. مردم نباید برای تبدیل خودروی قدیمی به یک خودروی خوب که در حد لیاقتشان است، دغدغه داشته باشند.

پذیرا درخصوص افزایش قیمت خودروهای فرسوده سنگین و پرداخت تسهیلات دراز مدت به مالکان این خودروها، تصریح کرد: تا زمانی که اصلاحات در پرداخت تسهیلات به مالکان خودروهای فرسوده به ویژه خودروهای سنگین وجود نداشته باشد و قیمت خریداری شده خودرو از سمت دولت افزایش نیابد، وضعیت آلودگی همین است و خروجی جلسات نتیجه ندارد. وقتی برای طرح تعویض خودروهای سنگین، دولت یک کامیون را به طور مثال ۵۰۰ میلیون تومان خریداری می‌کند و خودروی جایگزین بیش از ۴ میلیارد تومان است، راننده مابقی پول را باید از کجا تامین کند؟ درصورتی که در حال حاضر با همان خودروی سنگین با عمر ۵۰ الی ۷۰ ساله خرج زندگیش را تامین می‌کند پس در نهایت از طرح جایگزینی منصرف خواهد شد.

رئیس اداره محیط زیست، سلامت و ایمنی معاونت محیط زیست وخدمات شهری شهرداری مشهد در ادامه بیان کرد: از ابتدای امسال تاکنون در راستای جلوگیری از تردد خودروهای دودزا و دارای مشکل فنی که در آلوده کردن هوا نقش دارند، تعداد ۴۰ هزار مورد بازرسی در سطح شهر توسط ۹ اکیپ سیار کنترل آلاینده‌های زیست محیطی انجام و حدود ۱۰ هزار خودروی دارای عیب فنی به تعمیرگاه اعزام شده‌اند.

۵۰ درصد خودروهای باری در مشهد مجوز دارند

طبق سیاهه انتشار آلودگی هوای مشهد که مطالعات آن در سال ۹۷ انجام شده از تعداد ۵۳ هزار و ۶۱۰ دستگاه کامیون ۳۶ درصد و از ۶۹ هزار و ۹۵۳ دستگاه وانت ۲۵.۵ درصد آنها فرسوده هستند. همچنین کامیون‌ها ۱۳.۱ و وانت بارها ۶.۶ درصد در آلودگی هوا نقش دارند.

سید جعفر شمس، مدیرعامل سازمان مدیریت حمل و نقل بار درون شهری شهرداری مشهد در خصوص فعالیت خودروهای باری در سطح شهر مشهد گفت: درحال حاضر ۸۰ تا ۱۰۰ هزار خودروی باری شامل خودروهای سنگین، نیمه سنگین و سبک در سطح شهر فعالیت دارند که ۵۰ درصد آنها معادل ۵۰ هزار دستگاه خودرو دارای مجوز فعالیت هستند.

وی در پاسخ به این سئوال که چه تعداد خودروی باری دودزا و فرسوده در سطح شهر فعالیت دارند، بیان کرد: سن فرسودگی خودرو و خودروهای دودزا را محیط زیست، ستاد سوخت کشور و وزارت کشور تعیین می‌کنند و ارتباطی به شهرداری ندارد.

مدیرعامل سازمان مدیریت حمل و نقل بار درون شهری شهرداری مشهد همچنین در پاسخ به سوال دیگری درخصوص تمهیدات این مدیریت برای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و پیگیری برای اعطای تسهیلات به خودروهای فرسوده مطرح کرد: در این زمینه برای خودروهای باری که آلودگی ایجاد می‌کنند، چک کردن برگه معاینه فنی خودروهای باری را به عنوان یکی از مدارکی که باید داشته باشند ملاک قرار داده‌ایم و در نظارت‌های انجام شده چنانچه خودروی باری برگه معاینه فنی نداشته باشد طبق قانون برخورد خواهد شد. درخصوص تسهیلات به خودروهای فرسوده نیز باید از طرف دولت اقدام شود و درحال حاضر طرح اسقاط خودروهای فرسوده حذف شده و جایگزینی خودروهای فرسوده با خودروی جدید انجام نمی‌شود.

 این پاسخ در صورتی داده شده که رئیس اداره محیط زیست، سلامت و ایمنی معاونت محیط زیست و خدمات شهری شهرداری مشهد در همین گزارش اعلام کرده، در قانون فعلی حد مجاز معاینه فنی خودروهای سنگین آنقدر بالا است که راحت هر خودرویی آن را پاس می‌کند. این شاخص ۲.۱ است که برای خودروهای سنگین بسیار عدد بالایی بوده و به راحتی هر خودرویی که حتی دود هم می‌کند، می‌تواند معاینه فنی را پاس کند. آیا با این موضوع و شاخص مدنظر، داشتن یک برگه معاینه فنی در رفع آلودگی هوا می‌تواند تاثیر داشته باشد؟ زمانی که خودروهای سنگین با وجود دودزا بودن قادر به دریافت معاینه فنی هستند برخورد قانونی مسئولان دستگاه‌های نظارتی چه تاثیری دارد؟

انتهای پیام

  • دوشنبه/ ۱۵ اسفند ۱۴۰۱ / ۱۳:۴۳
  • دسته‌بندی: خراسان رضوی
  • کد خبر: 1401121511103
  • خبرنگار : 50088