با افزایش جمعیت و روی آوردن مردم به مصرف عسل طبیعی، زنبورداری از حالت سنتی خارج شده و به زنبورستان های وسیعی تبدیل شده است که علاوه بر تأمین نیاز داخل اقدام به صادرات این محصول مفید و پرمصرف می‌کنند.
امروزه زنبورداران فقط به دنبال تولید عسل نیستند بلکه علاوه بر تولید عسل به تولید محصولات جانبی آن نیز روی آورده و در برخی موارد ملکه زنبورعسل را نیز تولید می‌کنند به‌طوریکه استان همدان یکی از قطب‌های تولید ملکه زنبورعسل نیز شناخته شده است.
نکته حائز اهمیت در بحث زنبورداری در استان های سردسیر، زمستان گذرانی و حفظ زنبورهاست که اغلب زنبورداران برای اینکه کلونی‌های زنبورعسل خود را از سرما و تلفات زمستان در امان نگهدارند اقدام به کوچ زنبورستان خود می‌کنند به‌طوریکه با آغاز فصل سرما زنبورداران به سمت استان های جنوبی و گرمسیر رفته و در آنجا فعالیت خود را ادامه می‌دهند.
موضوعی که زنبورداران را اذیت می‌کند گرانی هزینه‌های حمل و نقل و گاهی بیماری زنبورستان‌هاست که در کوچ رخ می‌دهد.
یک زنبوردار همدانی ۱۱ سالی است که از کوچ زنبورستان خود خودداری کرده و توانسته با روش های ابداعی کلونی زنبورهای خود را از سرمای زمستان محافظت کرده و به راحتی زمستان گذرانی داشته باشند، با بیان اینکه زنبورداران برای تولید عسل ارگانیک باید از کوچ زنبورستان ها خودداری کنند، گفت: پوشش زنبورستان در زمستان از کوچ‌های بی مورد جلوگیری می‌کند.
انتقال بیماری زنبورستان‌ها با کوچ
نادر اینجیناری با اشاره به اینکه ۳۵ سال به کار زنبورداری اشتغال دارم، اظهار کرد: امسال سرمای ۲۵ درجه را در همدان تجربه کردیم که کندوهای زنبورستان بنده با استفاده از پوشش دهی توانست این سرما را بدون هیچ صدمه‌ای پشت سر بگذارد ضمن اینکه هزینه‌ها را کاهش داده و زنبور سالم و عسل طبیعی‌تری خواهیم داشت.
وی با بیان اینکه تمام مشکلات زنبورستان از جمله بیماری‌ها به علت کوچ‌های بی مورد است، تصریح کرد: کوچ زنبورستان یک کار غیرطبیعی است که زنبوردار به علت اینکه توانایی مدیریت زنبورستان خود را ندارد، اقدام به این کار می‌کند که علاوه بر هزینه بالا، باعث انتقال بیماری‌ها از خوزستان به استان می‌شود در حالیکه زنبورها نسبت به جغرافیای خود زندگی زمستانی را دارد و پوشش کندوها باعث شده درجه حرارت درون کلونی بالا برود و زنبورها در زمستان بهتر و راحت‌تر زندگی کنند.
این فعال بخش کشاورزی با تأکید بر اینکه در دهه ۴۰ همدان دمای منفی ۵۰ درجه را داشت اما زنبورستان ها به راحتی زمستان گذرانی داشتند، گفت: باید به طبیعت زنبور نزدیک باشیم و به سمتی برویم که در استان همدان بتوانیم زمستان‌گذرانی زنبورستان ها را داشته باشیم.
وی با بیان اینکه نکته حائز اهمیت در زمستان گذرانی زنبورستان ها بحث تغذیه است، ادامه داد: تغذیه کافی در مردادماه و شهریورماه باعث می‌شود لایه چربی به زنبورها برسد که این چربی زنبور را از زمستان سرد عبور می‌دهد و بر خلاف تصور برخی که زنبور نیاز به مواد غذایی زیادی برای زمستان گذرانی دارد، اینگونه نیست.
اینجیناری با تأکید بر تغذیه زنبورستان‌ها در مردادماه و شهریورماه، اظهارکرد: شکر دادن به زنبور کاری بر خلاف طبیعت زنبور است. کلونی زنبور می‌تواند تا دمای منفی ۵۵ درجه را تحمل کند و فقط نیاز به مدیریت زنبوردار دارد که زمستان را به راحتی پشت سر بگذارد.
اینجیناری با اشاره به مشکلات ناشی از کوچ زنبورستان ها، بیان کرد: خطرات کوچ، بیماری‌هایی که در مناطق گرمسیر وجود دارد و هزینه‌های بالایی که کوچ زنبورستان دارد، باعث شده تا بنده به سمت پوشش دهی زنبورستان خود بروم و در حال حاضر بدون جابه‌جایی کندوها زمستان سرد را پشت سر گذاشتیم.
وی با تأکید بر اینکه اگر بتوانیم زنبورستان را مدیریت کنیم تمام هزینه‌ها و خطرات کوچ را به صفر می‌رسانیم، افزود: باید یک مدیریت جانبی در کنار مدیریت خود زنبورها داشته باشیم که خوشبختانه زنبورستان بنده بدون هیچ‌گونه تلفاتی زمستان را پشت سر گذاشت و در حال حاضر تخم‌ریزی دارند.
این زنبوردار همدانی با بیان اینکه یکی از موارد مؤثر در تولید عسل ارگانیک خودداری از کوچ زنبورستان به نقاط گرمسیر است، یادآور شد: هر کندو حدود ۱۱ کیلو عسل تولید می‌کند که طبیعی و سالم بودن عسل یکی از موارد حائز اهمیت در تولید است.
اینجیناری با تأکید بر اینکه باید به سمت تولید عسل سالم و ارگانیک برویم، بیان کرد: آفتکش ها و سموم کشاورزی یکی از معضلات پیش روی زنبورداری است به طوریکه در تولید محصول سالم تأثیرگذار خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه موضوع گرده‌افشانی ۱۴۵ برابر تولید عسل برای بخش کشاورزی اهمیت دارد، افزود: وجود زنبورعسل در بخش منابع طبیعی و مرتع و جلوگیری از سیل و رانش زمین و همچنین تولید آب های زیرزمینی بسیار حائز اهمیت است.
این فعال بخش کشاورزی همدان با بیان اینکه در سال گذشته چندین مقاله در این زمینه به اتحادیه جهانی زنبورعسل ارائه داده‌ام، خاطرنشان کرد: نقش زنبورعسل در تولید آب های زیرزمینی و اکوسیستم و تولید عسل ارگانیک مواردی بود که در این مقالات مطرح شد و خوشبختانه توانستیم جزء ۱۷ رتبه برتر در جهان باشیم.
تولید ۴۴۰۱ تن عسل در همدان
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهادکشاورزی استان همدان نیز با بیان اینکه همدان یکی از استان هایی است که در تولید عسل وضعیت مناسبی دارد، گفت: ۳۴۴۱ زنبوردار با ۴۱۶ هزار کندو در سطح استان وجود دارد.
علی دولو با اشاره به اینکه در سال گذشته ۴۴۰۱ تن عسل در استان همدان تولید شده است، اظهار کرد: همدان یکی از استان‌های مستعد در بخش زنبورداری است و زنبورداران با سابقه‌ای نیز دارد.
وی با بیان اینکه طرح‌های جدیدی در این حوزه اجرا شده است، افزود: سرشماری زنبورستان‌ها هر ساله به‌صورت میدانی انجام می‌شود اما به علت کرونا این سرشماری انجام نشد که در سال‌جاری صورت گرفته است.
دولو با اشاره به اینکه تولید عسل ارگانیک برای نخستین بار در استان همدان انجام شده است، خاطرنشان کرد: یکی از طرح‌هایی که در یکی از زنبورستان های همدان انجام گرفته، جلوگیری از کوچ زنبورستان با استفاده از پوشش دهی کندوهاست که علاوه بر کاهش هزینه‌ها بر روی کیفیت عسل تولیدی مؤثر است.
وی با بیان اینکه کوچ زنبورستان ها ممکن است باعث انتقال بیماری در کلونی‌های زنبورعسل شود، تصریح کرد: با پوشش کندوها دمای مناسب داخل کندو حفظ شده و ممکن است تولید هم حتی زودتر از فصل مقرر صورت بگیرد که این کار توسط یکی از زنبورداران استان صورت گرفته و ما به دنبال ثبت جهانی آن هستیم.
معرفی زمستان‌گذرانی بدون کوچ زنبورستان‌های همدان به عنوان الگوی کشوری
این مقام مسئول با اشاره به اینکه این طرح یکی از طرح‌هایی است که می‌تواند موفقیت‌هایی را برای استان ایجاد کند، اظهار کرد: به دنبال این هستیم این طرح را به عنوان یک الگو در کشور مطرح کنیم.
دولو با بیان اینکه در فصل زمستان و شرایط اقلیمی استان عمده زنبورستان‌های ما کوچ می‌کنند، یادآور شد: عمده زنبورستان های استان همدان در فصل زمستان به سمت استان های جنوبی رفته و زمستان گذرانی را در آنجا سپری می‌کنند.
وی با تأکید بر اینکه زنبورداری در گرده‌افشانی محصولات کشاورزی بسیار حائز اهمیت است به طوریکه در کشورهای دیگر کشاورزان اقدام به قراردادن زنبورستان ها در اراضی کشاورزی خود می‌کنند، گفت: یکی از مزایای عدم کوچ زنبورستان ها کمک به گرده‌افشانی به صورت طبیعی است.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهادکشاورزی استان همدان با بیان اینکه در استان همدان تاکنون تولید عسل ارگانیک نداشته ایم، خاطرنشان کرد: طرح جلوگیری از کوچ زنبورستان‌ها توسط یکی از زنبورداران استان می‌تواند به تولید عسل ارگانیک کمک کند.
وی با اشاره به اینکه این واحد صادرات عسل ارگانیک را انجام می‌دهد، ادامه داد: یکی از مشکلاتی که در زمینه صادرات عسل وجود دارد این است که زنبوردار به صورت مستقیم صادرات ندارد که به دنبال این هستیم که بتواند به صورت مستقیم صادرات عسل را داشته باشند.
انتهای پیام