دکتر محمدحسن گنجی در سال ۱۲۹۱ خورشیدی در بیرجند به دنیا آمد. وی پس از پایان تحصیلات مقدماتی در مدرسه شوکتیه بیرجند، وارد دارالمعلمین عالی تهران شده و در رشته تاریخ و جغرافیا به دریافت درجه کارشناسی نائل شد.
به گزارش ایسنا، وی، سپس به عنوان دانشجوی برگزیده به اروپا اعزام شده و در دانشگاه ویکتوریا منچستر انگلستان به تحصیل ادامه داد و در سال ۱۳۱۷ لیسانس تخصصی خود را در جغرافیا اخذ کرد.
گنجی از سال ۱۳۱۷ تا ۱۳۵۴ در خدمت دانشگاه تهران به تدریس اشتغال داشته و نخستین کسی بوده است که جغرافیای نوین را وارد برنامه‌های دانشگاهی کرده است. وی مراحل دانشگاهی را از دبیری تا معاونت دانشگاه طی کرده و در سال ۱۳۵۴ با اخذ درجه استادی ممتاز بازنشسته شده است.
پروفسور گنجی همچنین از سال ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۷ مدیریت اداره کل هواشناسی را عهده‌دار بود و در واقع بنیان‌گذار سازمان هواشناسی ایران بوده است. در همین سال‌ها برای مدت چهار سال ریاست منطقه آسیا را در سازمان هواشناسی عهده‌دار بود.
بنیانگذاری یک دانشگاه
دانشگاه بیرجند از سوی وی بنیانگذاری شد و امروز آنچه در توسعه و آینده بیرجند تأثیر دارد این مرکز آموزش عالی به‌عنوان بزرگ‌ترین واحد دانشگاهی شرق کشور است. این دانشگاه به‌عنوان صدقه جاریه و یادبود مرحوم گنجی، زیربنای توسعه استان است.
در سال ۲۰۰۱ میلادی، سازمان هواشناسی جهانی او را به‌عنوان دانشمند برگزیده سال معرفی کرد.
دکتر گنجی دارای چندین کتاب و بیش از ۱۰۰ مقاله به زبان‌های فارسی و انگلیسی در تاریخچه زندگی خود دارد.
در سال ۱۳۵۴، به‌عنوان استاد ممتاز دانشگاه تهران انتخاب شد. وی در بیست و نهمین کنگره اتحادیه بین‌المللی جغرافیایی در کره جنوبی در سال ۲۰۰۰ میلادی به‌عنوان یکی از ۱۵ جغرافی‌دان برجسته جهان شناخته شد، همچنین سازمان هواشناسی جهانی WMO، جایزه علمی سال ۲۰۰۱ خود را به او اعطا کرد. گنجی نشان درجه سه در خدمات دولتی را نیز دریافت کرده است. وی، از اوایل انقلاب تا پایان عمر، بالغ بر ۶۳ لوح تقدیر از مراکز آثار و مفاخر علمی، چهره‌های ماندگار، انجمن‌های علمی جغرافیایی و دانشگاه‌ها دریافت کرده است.
رئیس اولین کنگره جغرافی‌دانان ایران، عضو شورای دانشگاه تهران و اولین رئیس انجمن جغرافی‌دانان ایران، عضو کمیته ملی آب‌شناسی یونسکو، عضو هیئت ممیزه دانشگاه تهران، عضو مادام‌العمر انجمن جغرافیایی انگلستان، عضو سابق انجمن سلطنتی مردم‌شناسی انگلستان و ایرلند، عضو شورای‌عالی آمار، عضو هیئت تحریریه دائرةالمعارف بریتانیکا، عضو افتخاری انجمن آمریکایی پیشرفت علوم، عضو شورای‌عالی مردم‌شناسی، عضو انجمن جغرافیایی کشورهای آسیا و آفریقا، عضو کمیسیون بورس‌های دانشگاهی، عضو کمیسیون همکاری فرهنگی ایران و فرانسه، عضو کمیته جغرافیایی فرهنگستان ایران، عضو شورای‌عالی جغرافیایی، وابسته به سازمان جغرافیایی کشور، عضو کمیته برنامه‌ریزی وزارت آموزش‌وپرورش، عضو هیئت امنای مدرسه عالی بازرگانی رشت، عضو هیئت امنای مدرسه عالی علوم اراک، عضو هیئت امنای مدرسه عالی فنی تهران و عضو اتحادیه انجمن‌های علمی، از جمله افتخارات اوست که بسیاری برای اولین با به یک ایرانی عطا شد.
پروفسور محمدحسن گنجی، ۲۸ تیرماه ۱۳۹۱ بر اثر زمین خوردن در منزل شخصی خود دچار خونریزی مغزی شد. پس از آن به بیمارستان پیامبران منتقل و تحت عمل جراحی قرار گرفت که درنهایت درگذشت. پیکر ایشان پس از تشییع از مقابل دانشگاه تهران جهت خاکسپاری به زادگاهش شهر بیرجند منتقل و در ۲ مرداد ماه ۹۱ در محل بوستان دکتر محمد حسن گنجی در خیابان توحید بیرجند، به خاک سپرده شد.
انتهای پیام