نگاهی به تاریخچه دبیرستان ماندگار البرز و شروع پیدایش آموزش عالی در ایران؛

چه کسی "البرز" را ماندگار کرد؟

گاهی فقط حضور یا نام یک فرد برای اعتبار بخشیدن به یک مجموعه کافی است، اما داستان "دبیرستان ماندگار البرز"، حکایت دیگری است. حکایت «نامدارانی» است که برای ماندگاری «ایران» تلاش کرده‌اند و این نام‌هاست که «البرز» را هم نامدار و هم ماندگار نگاه داشته است.

به گزارش ایسنا، وقتی به تاریخچه مدرسه‌ها، کالج‌ها یا دانشگاه‌های قدیمی جهان نگاه می‌کنیم، آنچه که بیش از همه جلب توجه می‌کند، دانش‌آموختگانی است که از این مراکز فارغ‌التحصیل و به چهره‌های سرشناس و مطرحی در جهان تبدیل شده‌اند.

دبیرستان ماندگار البرز هم از این قاعده مستثنی نیست و دیباچه کتاب تاریخچه این دبیرستان، مزین به نام دانش‌آموختگانی است که هرکدام افتخاری برای ایران محسوب می‌شوند.

از شهدای دفاع مقدس، شهید دکتر مصطفی چمران (دانش‌آموخته دانشگاه «برکلی» و از فرماندهان ایران در جنگ تحمیلی)، شهید جاویدالاثر علیرضا حجت دوست، شهید حمید میانلو مطلق، شهید یوسف برتینا (معروف به یوسف هنرمند) تا دانشمندان و عالمانی مانند پروفسور داریوش فرهود (پدر علم ژنتیک ایران)، پروفسور علی‌اکبر موسوی موحدی (چهره ماندگار شیمی و بنیان‌گذار زمینه بیوشیمی فیزیک در ایران)، پروفسور کامران وفا (استاد دانشگاه «هاروارد» و از پیشگامان نظریه ریسمان)، مرحوم پروفسور علی جوان (مخترع لیزر گازی)، مرحوم پروفسور حسن اکبرزاده (ریاضیدان برجسته ایرانی)، مرحوم دکتر منوچهر ستوده (ایران‌شناس و جغرافیدان)، دکتر سعید سهراب‌پور (رییس اسبق دانشگاه صنعتی شریف و چهره ماندگار مهندسی)، دکتر منوچهر قارونی (یکی از معروف‌ترین متخصصین قلب و عروق، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران)، دکتر زاهد شیخ الاسلامی (مدیر انستیتو آموزش‌های پروژه‌ای در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا، کارآفرین)، دکتر طهماسب مظاهری (رییس کل اسبق بانک مرکزی و وزیر اسبق امور اقتصادی و دارایی)؛ از هنرمندانی مانند مرحوم جمشید مشایخی (چهره ماندگار و دارنده نشان درجه یک فرهنگ و هنر)، مرحوم همایون خرم (موسیقیدان و آهنگ‌ساز برجسته ایران)، مرحوم دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن (شاعر، نویسنده، مترجم و پژوهشگر)، مرحوم حسینعلی البرز (واقف و مؤسس بنیاد فرهنگی البرز با هدف‌ ترویج فرهنگ و دانش کشور)، مرحوم زین‌العابدین مؤتمن (نویسنده، پژوهشگر و شاعر معاصر ایرانی)، سید عبدالله انوار (پیشکسوت معاصر نسخه‌شناسی، فرهنگ‌پژوه، کتاب‌شناس، مترجم، فرهنگ‌نویس، نسخه‌پرداز، فهرست‌نویس و متخصص متون کهن)، حسین محجوبی (نقاش و معمار سرشناس ایرانی و طراح پارک ساعی) تا جوان‌ترهایی مانند عادل فردوسی پور (روزنامه‌نگار ورزشی، مترجم و مدرس دانشگاه)، مرحوم دکتر افشین یداللهی (روانپزشک و شاعر)، مهندس فرزاد ناظم (مدیر اسبق یاهو) و دکتر سعید ترکمان (رئیس هیات مدیره انجمن ملی صنایع پلیمر ایران).

این نام‌ها، تنها بخشی از افتخارات دبیرستان البرز هستند که به حق، این مجموعه را ماندگار کرده است.

اما قبل از اینکه تاریخچه دبیرستان البرز از زمان شکل‌گیری تا شرایط امروزی آن را بررسی کنیم، نیم نگاهی هم به چند مدرسه پرآوازه و قدیمی کشور خواهیم داشت. در بین مدرسه‌های قدیمی ایران، مدرسه دارالفنون، دبیرستان فردوسی (تبریز)، دبیرستان فیروزبهرام و دبیرستان انوشیروان دادگر، نام‌های شناخته‌شده‌تری هستند.

مدرسه دارالفنون (تهران)

اولین مکان آموزشی نوین ایران، به همت «میرزا محمد تقی‌خان فراهانی» ملقب به «امیرکبیر»، صدراعظم ایران تأسیس شد. این مدرسه ششم دی‌ماه سال ۱۲۳۰ شمسی و تنها چند روز قبل از قتل امیرکبیر (۲۰ دی‌ماه ۱۲۳۰ در حمام فین کاشان)، با حضور ناصرالدین شاه رسما افتتاح شد.

مدرسه دارالفنون که در خیابان ناصرخسرو واقع شده است را با نام‌های دیگری همچون «مدرسه جدید»، «مکتب‌خانه پادشاهی»، «تعلیم خانه»، «معلم خانه» و «مدرسه نظامیه» هم می‌شناختند.

این مدرسه را می‌توان به نوعی، نخستین دانشگاه یا مدرسه عالی در تاریخ مدرن ایران دانست. در این مدرسه رشته‌های مختلف مانند مهندسی، پزشکی، اصول نظامی به جوانان آموزش داده می‌شد. در سال‌های بعد رشته‌های دیگری مثل جغرافیا، نقشه کشی، ریاضیات، طب سنتی و زبان‌های خارجی نیز به رشته‌های تحصیلی آن اضافه شدند.

سن دانش‌آموزان به هنگام ورود به مدرسه دارالفنون بین ۱۴ تا ۱۶ سال بود. این مدرسه کار رسمی خود را با هفت معلم و ۱۱۴ دانش‌آموز در رشته‌های طب و جراحی، مهندسی، توپخانه، پیاده‌ نظام، سواره ‌نظام، کانی‌شناسی و داروسازی آغاز کرد.

مدرسه رشدیه (تبریز)

«میرزا حسن تبریزی» ملقب به «رشدیه» که از وی به عنوان پدر فرهنگ نوین و بنیانگذار مدارس به سبک جدید در ایران هم یاد می‌شود، در سال ۱۲۶۲ نخستین مدرسه به سبک جدید را در شهر تبریز دایر کرد.

بنای اولیه «مدرسه رشدیه» در محله «ششگلان»، از محله‌های قدیمی شهر تبریز قرار داشت که به‌علت تخریب آن، بنای دیگری در کوی جبه‌خانه احداث شد. سپس در سال ۱۲۸۹، مدرسه به مکان فعلی خود در خیابان ارتش جنوبی و به مجاورت بنای «مرکز اسناد شمالغرب کشور» انتقال یافت. امروزه این بنای تاریخی میزبان سازمان میراث فرهنگی است.

دبیرستان فردوسی (تبریز)

دبیرستان فردوسی یا «مدرسه محمدیه» سابق در اواخر دوره‌ قاجار ساخته شد و بعد از دبیرستان البرز تهران، دومین مدرسه‌ قدیمی ایران محسوب می‌شود. «مدرسه‌ محمدیه» در ۲۶ آذر ۱۲۹۵ به همت دکتر «عباس لقمان ادهم» ملقب به «اعلم‌الملک»، رییس فرهنگ آذربایجان بعد از مشروطیت در محله‌ سرخاب تبریز تأسیس شد.

در سال ۱۳۱۳ مصادف با جشن "هزاره‌ فردوسی"، نام این مدرسه به «دبیرستان فردوسی» تغییر پیدا کرد و بعد از چندین نقل مکان، سرانجام در سال ۱۳۲۰ به محل فعلی خود در چهارراه شریعتی منتقل شد.

دبیرستان فیروز بهرام و دبیرستان انوشیروان دادگر

«دبیرستان فیروز بهرام» در خیابان "مارشال استالین" سابق یا "میرزا کوچک‌خان" فعلی، یکی از دبیرستان‌های تاریخی شهر تهران محسوب شده و در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.

این دبیرستان سال ۱۳۱۱ با هزینه شخصی به نام «بهرامجی بیکاجی» که یکی از زرتشتیان سرشناس هند بود، ساخته شد و به نام فرزند مرحومش، "فیروز بهرام" نامگذاری شد.

با پایان ساخت «دبیرستان فیروز بهرام»، ساخت دبیرستانی مخصوص دختران آغاز شد. هزینه احداث یک مدرسه ویژه دختران توسط بانویی خیر و نیکوکار به نام «راتن بایی بانجی» پرداخت شد.

«دبیرستان انوشیروان دادگر» نیز سال ۱۳۱۵ تاسیس شد و به‌عنوان یکی از دبیرستان‌های قدیمی و زرتشتی شهر تهران شناخته می‌شود. این مدرسه در خیابان "شاهرضا" سابق و "انقلاب" فعلی و در نزدیکی پُل "کالج" قرار گرفته است و در ضلع شرقی آن، «دبیرستان البرز» واقع شده است. «آلنوش طریان»، نخستین بانوی فیزیکدان و مادر ستاره‌شناسی ایران از فارغ‌التحصیلان سرشناس این دبیرستان است.

دبیرستان ماندگار البرز

اما در بین مدرسه‌های معتبر و قدیمی تهران، «دبیرستان البرز» جایگاه ویژه‌ای دارد. در مورد انتخاب نام «البرز» برای این مدرسه هم به دلیل نمایی است که از رشته کوه البرز در پشت بنای اصلی ساختمان به چشم می‌خورد.

قدمت آموزشی این دبیرستان به سال ۱۲۵۰ برمی‌گردد و شاید بهتر باشد که تاریخچه شکل‌گیری این دبیرستان را در دوره‌های مختلف بررسی کنیم:

از مدرسه ابتدایی تا دبیرستان آمریکایی‌ها

سال ۱۲۵۰ یک هیئت مذهبی به ریاست «جیمز باست» از آمریکا به ایران آمد و در ساختمان "اتابک" لاله‌زار مستقر شد. در آن زمان ارمنی‌های ساکن پایتخت، دبستان کوچکی داشتند. دو سال بعد این هیئت در نزدیکی دروازه قزوین، یک دبستان آمریکایی‌ها را تاسیس کرد که پایه اولیه شکل‌گیری دبیرستان البرز محسوب می‌شود.

سال ۱۲۶۴، همزمان با ورود «ساموئل وارد» به تهران، زمینی برای احداث دبیرستان آمریکایی‌ها در خیابان "قوام‌السلطنه" (سی‌تیر فعلی) خریداری و اولین کلنگ این مدرسه به دست ناصرالدین شاه قاجار به زمین زده شد.

این مدرسه سال ۱۲۶۶ فعالیت خود را با مدیریت «ساموئل وارد» شروع کرد و دانش‌آموزان مدرسه دروازه قزوین به مکان جدید منتقل شدند و به مرور زمان، دانش‌آموزان مسلمان هم در این مدرسه پذیرش شدند.

سال ۱۲۷۸ و همزمان با بازگشت «وارد» به آمریکا، دکتر «ساموئل مارتین جردن» ریاست این مدرسه را برعهده گرفت که باعث تحولات چشمگیری شد. غیر از ۶ کلاس دبستان، ۲ کلاس دبیرستان نیز به این مجموعه افزوده شد و به تدریج دبیرستان چهار کلاسه‌ای به وجود آمد و سال ۱۲۹۲ با افزایش ۲ کلاس جدید، دوره ۱۲ ساله تحصیلی کامل شد.

خرید زمین‌های جدید و احداث "کالج آمریکایی‌ها"

در سال ۱۲۹۲ اراضی بیرون دروازه یوسف‌آباد به مساحت ۱۵۰.۰۰۰ مترمربع توسط آمریکایی‌ها خریداری شد و سال ۱۲۹۴ ساختمانی برای اقامت دکتر «جردن» و خانواده وی در این اراضی احداث شد.

سه سال بعد، نخستین ساختمان شبانه‌روزی موسوم به تالار «مک‌کورمیک» (Maccormick Hall) و یک ساختمان دیگر در نزدیکی منزل دکتر جردن ساخته شد. دلیل ساخت شبانه‌روزی هم این بود که این مدرسه بیرون دروازه شهر ساخته شده بود.

تالار مک‌کورمیک، کالج آمریکایی‌ها، تهران

سال ۱۳۰۳ یک آمریکایی به نام «رولستون»، هزینه‌های ساختمان اصلی دبیرستان را پرداخت کرد. دو ساختمان اصلی کلاه فرنگی دبیرستان البرز توسط «نیکولای مارکوف»، معمار گرجستانی ساخته و با تکمیل بنا، کلاس‌های متوسطه از محل سابق به ساختمان اصلی منتقل شد.

جمعی از فارغ‌التحصیلان دوره ۱۵ ساله کالج ‌آمریکایی‌ها در دوره دکتر جردن - تصویر: سده‌نامه دبیرستان البرز

سال ۱۳۰۸ دبیرستان به کالج (موسوم به کالج ‌آمریکایی‌ها) تبدیل و دوره ۱۵ ساله B.A. در آن تأسیس شد و به فارغ‌التحصیلان،‌ مدرک کارشناسی در "رشته بازرگانی" یا "رشته ادبیات انگلیسی" اعطا می‌شد. به همین دلیل محدوده دبیرستان و کالج به نام چهارراه "کالج" معروف شد.

دوره مدیریت دکتر جردن یکی از دوره‌های درخشان دبیرستان و کالج آمریکایی‌ها بود و وی در این دوره نسبتاً طولانی ۴۱ ساله (۱۳۱۹- ۱۲۷۸)، از هیچ تلاشی برای آموزش و تربیت شاگردان دریغ نکرد.

"کالج آمریکایی‌ها" به "دبیرستان البرز" تغییر پیدا کرد

در سال ۱۳۱۹ به دستور رضا شاه، کالج و شبانه‌روزی البرز از آمریکایی‌ها خریداری شده و در اختیار وزارت فرهنگ ایران قرار گرفته و رسما به نام "دبیرستان البرز" نامگذاری شد.

نخستین ایرانی که ریاست دبیرستان البرز را برعهده می‌گیرد، «محمد وحید تنکابنی» بود که حدود یکسال ریاست این دبیرستان را برعهده داشت و در ادامه، افراد دیگری این سمت را عهده‌دار شدند؛ اما دوره ۳۴ ساله مدیریت دکتر «محمدعلی مجتهدی»، پنجمین رییس ایرانی دبیرستان البرز، یکی از درخشان‌ترین دوره‌های تاریخ این دبیرستان محسوب می‌شود.

مجتهدی، پس از اتمام تحصیلات متوسطه خود در سال ۱۳۱۰ و با قبولی در چهارمین دوره امتحانات اعزام محصل به اروپا، جزو ۱۰۰ محصل برگزیده، برای ادامه تحصیل راهی فرانسه شد و پس از اخذ مدرک دکترا در رشته مکانیک از دانشگاه «سوربن»، به ایران بازگشت و به عنوان استاد در دانشکده فنی دانشگاه تهران مشغول تدریس شد. دکتر مجتهدی از سال ۱۳۲۳، ریاست دبیرستان البرز را برعهده گرفت.

تصویری از دکتر مجتهدی در سال‌های نخست ریاست در دبیرستان البرز - تصویر: سده‌نامه دبیرستان البرز

یکی از ویژگی‌های بارز دکتر مجتهدی این بود که هیچ دانش‌آموز مستعدی را به دلیل مشکلات مالی از تحصیل محروم نمی‌کرد.

وی فردی بسیار وطن‌دوست و خدمتگزار بود و همیشه جوانان را تشویق و توصیه می‌کرد که بعد از اتمام تحصیلات در خارج از کشور، حتماً به ایران بازگردند و به مردم و کشورشان خدمت کنند.

دکتر مجتهدی در بخشی از مقدمه‌ "سده‌نامه دبیرستان البرز"، در توصیف وظیفه معلمی و جایگاه دبیرستان البرز اینطور نوشته بود: «تصور می‌کنم برای همه روشن است که هیچ موسسه آموزشی نمی‌تواند خدمات ارزنده‌ای انجام دهد و جوانان پاک و صمیمی را به آموزش عالی نائل سازد، بدون اینکه دارای معلمین واجد شرایطی باشد. معلم کسی است که ذاتاً فرزندان دیگران را دوست داشته باشد و برای هدایت شاگردان خود از هیچ چیز فروگذار نکند... برای نگارنده یقین است که اداره هر موسسه آموزشی اعم از متوسطه یا دانشگاه به نحو شایسته فقط بدست معلمین برجسته و فداکار امکان‌پذیر است. مدیر یا رییس موسسه آموزشی اگر دارای معلمین فداکار و وظیفه‌شناس و باوجدان باشد، خود بیکاره‌ای بیش نیست... دبیرستان البرز بر اثر داشتن این‌گونه معلمین و کارمندان فداکار و برجسته توانسته است اعتماد مردم را بخود جلب کند و نیز گواهی‌نامه این موسسه آموزشی با اعتبار و اهمیت خاص در دنیا شناخته شده است. فارغ‌التحصیلان دبیرستان البرز را در تمام دانشگاه‌های معظم دنیا بدون کوچکترین ایرادی می‌پذیرند و این جوانان دبیرستان البرز هستند که خود را طوری معرفی کرده‌اند که "دبیرستان البرز" در همه دنیا خوشنام شناخته شده است.»

شاگردانی که در دوره مدیریت دکتر مجتهدی در دبیرستان البرز تحصیل کرده بودند، خاطرات زیادی از نوع مدیریت آموزشی و برخوردهای وی تعریف می‌کنند.

پروفسور موسوی موحدی، استاد ممتاز دانشگاه تهران و چهره ماندگار شیمی کشور به خاطرات دوران تحصیل در دبیرستان البرز اشاره می‌کند: «سال ۱۳۴۷ زمانی که از شیراز به تهران آمده بودم، در بخش شبانه‌روزی دبیرستان البرز مستقر شدم که هنوز هم ساختمان آن وجود دارد. این بخش در آن زمان بسیار عالی و پیشرفته بود. نزدیک به ۳۰۰ نفر دانش‌آموزان از شهرهای مختلف کشور در آن سکونت داشتند و همه امکانات برای دانش‌آموزان فراهم شده بود؛ سالن مطالعه و کتابخانه، مرکز بهداشت، نمازخانه، رستوران، حتی هفته‌ای دو بار لباس‌های دانش‌آموزان شسته و اُتو کشیده شده به آنها تحویل داده می‌شد. هر چیزی که نیاز داشتیم، به بهترین شکل ممکن در دبیرستان البرز برای دانش‌آموزان فراهم شده بود.

در دبیرستان البرز حقیقتاً از هر جنبه علمی رشد کردیم و علاوه بر زبان فارسی که زبان جان و دلمان بود و بهترین معلم‌های زبان فارسی را داشتیم، زبان‌های انگلیسی، عربی و فرانسوی را نیز یاد می‌گرفتیم. برای اولین‌بار در دبیرستان البرز، محیط آزمایشگاه را می‌دیدم. آزمایشگاه‌های شیمی، فیزیک و زیست‌شناسی بسیار کامل و مجهزی داشتیم.

در کنار این درس‌ها، با مسائل فنی هم در مدرسه آشنا می‌شدیم. در آن سال‌ها دکتر مجتهدی در دبیرستان البرز یک خودروی مرسدس بنز قدیمی را در حیاط قرار داده بودند که دانش‌آموزان روی آن کار می‌کردند و من از همان دوران دبیرستان، مکانیکی را هم به خوبی فراگرفتم. اینها همه از شِگردهای یک مدیر خوب به عنوان رئیس مدرسه بود. مدرسه به ورزش هم بسیار اهمیت می‌داد. دانش آموزان از سالن‌های بسیار عالی ورزش، زمین فوتبال بهره‌مند می‌شدند و مربیان ورزشی صاحبنظر و با تجربه به آنها آموزش می‌دادند. ما در دبیرستان البرز هم از نظر علمی و هم از نظر تربیتی بسیار آموختیم و رشد بسیار خوبی داشتیم و اگر به فارغ‌التحصیلان دبیرستان البرز نگاه کنید، می‌بینید که اکثر آنها جایگاه‌های خوبی را در سال‌های بعد در کشور و جهان رقم زدند.

از همه مهم‌تر، مجرب‌ترین و دانش‌مدارترین معلم‌ها را در دبیرستان البرز برای تدریس به دانش‌آموزان در نظر گرفته بودند. بهترین معلم‌های زبان فارسی، فیزیک، شیمی، ریاضی، زیست شناسی و ... برای تدریس به دانش‌آموزان در نظر گرفته شده بود».

در دوره مدیریت دکتر مجتهدی، اقدامات مختلفی از قبیل راه‌اندازی و تجهیز آزمایشگاه‌های فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی و زمین‌شناسی، احداث و بهره‌برداری از سالن‌های ورزشی سرپوشیده، احداث ساختمان‌های جدید اداری و آموزشی دبیرستان البرز صورت گرفت که هنوز هم مورد استفاده دانش‌آموزان قرار می‌گیرد.

مدیران دبیرستان البرز (دبیرستان و کالج آمریکایی‌ها / دبیرستان البرز) از ابتدا تاکنون

البرز امروز، همچنان ماندگار و درخشان

همانطور که در ابتدای این گزارش هم عنوان کردیم، یکی از ملاک‌هایی که سطح کیفی یک مرکز آموزشی را نشان می‌دهد، دانش‌آموختگان آن مرکز است. بدون اغراق می‌توان گفت، دبیرستان البرز از گذشته تا امروز، قلب تپنده‌ای در حوزه آموزش کشور محسوب می‌شود.

در شرایطی که استقبال از رشته ریاضی فیزیک در برخی از دبیرستان‌های کشور رو به اُفول گذاشته است، دانش‌آموزان مستعد دبیرستان البرز با همراهی معلمان دلسوز این حوزه، عملکرد درخشانی داشته‌اند که آمار قبولی در کنکور سراسری در بهترین دانشگاه‌های کشور از جمله دانشگاه‌های صنعتی شریف، تهران، خواجه نصیر، علم و صنعت و دیگر دانشگاه‌ها، مهر تأییدی بر این ادعا است.

در رشته‌ علوم تجربی نیز بهره‌مندی از آزمایشگاه‌های زیست‌شناسی، زمین‌شناسی، شیمی و ‌فیزیک، زمینه را برای شکوفایی استعدادهای دانش‌آموزان مستعد این حوزه فراهم کرده است؛ امکاناتی که در کمتر مدرسه‌ای در سطح کشور مشابه آن را شاهد هستیم. راه‌اندازی و تجهیز آزمایشگاه‌های زیست‌شناسی، زمین‌شناسی، شیمی و ‌فیزیک در سطح مدارس کشور، یکی از ضروریات علوم پایه در کشور است؛ علوم پایه‌ که برخی اساتید کشور از آن به عنوان "ریشه علم" یاد می‌کنند که سایر علوم از آن شاخ و برگ می‌گیرند.

شاید دبیرستان البرز بیشتر به دلیل موفقیت دانش‌آموزان‌اش در المپیادهای علمی و پذیرفته شدن آنها در رشته‌های پزشکی و مهندسی در کنکور سراسری شناخته شده باشد، اما حوزه مهم علوم انسانی در برنامه آموزشی این دبیرستان مغفول نمانده است و تعداد زیادی از پذیرفته‌شدگان کنکور سراسری در رشته‌های مختلف علوم انسانی از جمله حقوق، دانش‌آموخته رشته علوم انسانی دبیرستان البرز هستند.

نکته مهمی که باید درخصوص دبیرستان البرز مورد توجه قرار بگیرد، فضای بسیار بزرگی است که به این دبیرستان اختصاص پیدا کرده است.

باوجود کوچک شدن محوطه دبیرستان البرز به دلیل گسترش مراکز آموزشی اطراف دبیرستان (از ۱۵۰ هزار مترمربع فضای اولیه به ۵۰ هزار مترمربع کنونی!)، اما همچنان این دبیرستان یکی از نمونه‌های کم‌نظیر در سطح کشور محسوب می‌شود.

برخورداری از زمین چمن طبیعی و مصنوعی، زمین‌های بسکتبال و والیبال و بدمینتون، سالن‌های ورزشی سرپوشیده برای ایام سرد سال، کتابخانه‌ها و قرائت‌خانه‌ برای داوطلبان کنکور حتی در ایام  تعطیلات عید نوروز، آزمایشگاه‌های مختلف، وجود درمانگاه و حضور پزشک مقیم، حضور مشاوران تحصیلی و آموزشی، برگزاری اردوهای علمی، فرهنگی و ورزشی، در فضایی بزرگ و سرسبز به دور از انواع تنش‌ها و آلودگی‌های صوتی و بصریِ کلانشهر تهران، دبیرستان البرز را با آن معماری زیبا و خیره‌کننده که به حق شایسته حمایت‌های بیشتر از سوی ارگان‌های ذی‌ربط از جمله وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و وزارت آموزش و پرورش است، به نمونه درخشان و برجسته‌ای در سطح ملی، منطقه و جهان تبدیل کرده است.

حضور بیش از ۷ هزار دانش‌آموز در آزمون ورودی دبیرستان البرز، تحصیل بیش از ۲ هزار دانش‌آموز مستعد در پایه متوسطه دوم و پذیرفته‌شدن تعداد زیادی از دانش‌آموزان این دبیرستان در بهترین دانشگاه‌های کشور مؤید این نکته است که همواره تلاش شده است تا "کیفیت آموزش و پرورش در دبیرستان البرز در بهترین و بالاترین سطح ممکن" حفظ شود و این نکته، رمز ماندگاری البرز است.

شاید به نوعی بتوان گفت، در سال‌های اخیر و درنتیجه ثبات مدیریت طی یک دهه گذشته (مدیریت محمدی)، شاهد اجرای هدفمندتر و اصولی‌تر برنامه‌های آموزشی،‌ فرهنگی، تربیتی و ورزشی در نظر گرفته‌شده برای یکی از پرافتخارترین مدارس ایران هستیم. طبیعتا از این طریق، زمان کافی برای اجرای برنامه‌های کوتاه، میان و بلندمدت در اختیار مدیران قرار می‌گیرد؛ کمااینکه شاهد هستیم که در بهترین دانشگاه‌های جهان نیز رؤسای دانشگاه‌ها با کارنامه عملی موفق، سال‌ها در سمت خود باقی می‌مانند تا بتوانند برنامه‌های مدنظر را به بهترین شکل ممکن پیاده کنند.

باید به این نکته مهم هم اشاره کرد که ماندگار شدن دبیرستان البرز فقط محدود به تلاش‌های دکتر مجتهدی نیست؛ این "ماندگار شدن" حاصل تلاشی است که از حدود یک قرن پیش شروع شده و اکنون با قدرت ادامه دارد و وظیفه‌ داریم این میراث ارزشمند را برای نسل‌های بعدی حفظ کنیم.

در این مسیر، دبیرستان البرز به دلیل قدمت تاریخی و سوابق درخشان علمی، آموزشی و فرهنگی در شانزده اسفند سال ۱۳۸۵ توسط شورای عالی آموزش و پرورش جزو "مدارس ماندگار ایران" شناخته شد.

اهمیت حمایت از میراث ماندگاری به نام "البرز"

بدون شک، حضور دانش‌آموختگان دیروز دبیرستان البرز - که امروز به چهره‌های سرشناس و برجسته‌ای در سطح ملی و بین‌المللی تبدیل شده‌اند - در بین دانش‌آموزان امروز دبیرستان البرز در ایجاد انگیزه و تشویق آنها به ادامه این مسیر بسیار تأثیرگذار خواهد بود.

حضور چهره‌هایی مانند پروفسور داریوش فرهود (پدر علم ژنتیک ایران) و پروفسور کامران وفا (استاد دانشگاه هاروارد) در جمع دانش‌آموزان دبیرستان البرز، راهنمایی آنها در زمینه‌های تحصیلی و پاسخ به سوال‌های ذهن کنجکاو آنها، قطعاً در شکل‌دهی مسیر آینده زندگی آینده‌سازان کشور بسیار مؤثر خواهد بود.

سخنرانی پروفسور کامران وفا در جمع دانش‌آموزان دبیرستان البرز

در کنار این شکل حمایت‌های معنوی، دانش‌آموختگان دیروز البرز و خیرین و حامیان توسعه علم و فناوری در کشور می‌توانند در مسیر وقف علمی قدم گذاشته و نهادهای آموزشی و علمی کشور از جمله مدرسه‌ها، پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌های کشور را مورد حمایت قرار دهند. قطعاً دانش‌آموزانی که امروز در دبیرستان البرز درحال تحصیل هستند، هرکدام در آینده نزدیک جا پای بزرگانی مانند چمران، فرهود، موسوی موحدی، وفا، جوان، اکبرزاده، ستوده، قارونی، سهراب پور، شیخ الاسلامی،‌ مشایخی، خُرم، اسلامی ندوشن، انوار، مؤتمن، محجوبی و صدها فارغ‌التحصیل دیگر این مدرسه خواهند گذاشت و نام "ایران" را در پهنه آسمان علم، دانش، فرهنگ و هنر کشور و جهان، تابنده‌تر از قبل خواهند کرد.

منابع:

دبیرستان ماندگار البرز

کتاب سده نامه دبیرستان البرز

mandegaralborz.sch.ir

mech.sharif.ir

darolfonoon.oerp.ir

انتهای پیام

  • دوشنبه/ ۱۷ بهمن ۱۴۰۱ / ۰۵:۳۷
  • دسته‌بندی: مجله «سپهر دانش»
  • کد خبر: 1401111712538
  • خبرنگار : 71452