به گزارش ایسنا، جلال خالقی مطلق - شاهنامهشناس نامی - متولد ۲۰شهریور ۱۳۱۶ در تهران است. تحصیلات دبیرستانی را در تهران به پایان رسانده و دورههای تحصیلات دانشگاهی را در آلمان گذرانده است. در سال ۱۳۴۹ (۱۹۷۰) از دانشگاه کلن در رشتههای شرقشناسی٬ مردمشناسی و تاریخ قدیم درجه دکتری گرفت. از سال ۱۳۵۹ (۱۹۷۱) در بخش مطالعات ایرانی در دانشگاه هامبورگ به تدریس زبان و ادبیات فارسی و فرهنگ ایران مشغول بوده است.
جلال خالقی مطلق از آغاز دهه ۱۳۵۰ ضمن اقامت و تدریس در کشور آلمان٬ پژوهشهای گستردهای در زمینه ادبیات حماسی ایران و شاهنامه انجام داد. مقالههای تحقیقی او در مجله سیمرغ (نشریه بنیاد شاهنامه فردوسی)٬ مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی٬ ایراننامه٬ ایرانشناسی٬ کلک و نامه ایران باستان انتشار مییافت. دو مجموعه برگزیده از مقالههای او با عنوان «گل رنجهای کهن» (۱۳۷۲) و «سخنهای دیرینه» (۱۳۸۱) در تهران به چاپ رسیده است. او همچنین در تالیف دانشنامه ایرانیکا نیز با احسان یارشاطر همکاری داشته است؛ به نحوی که ۶۵ مقاله در آن دانشنامه٬ تالیف خالقی مطلق است.
مهمترین دستاورد جلال خالقی مطلق٬ تصحیح شاهنامه فردوسی است در هشت دفتر که طی سالهای ۱۳۶۶ تا ۱۳۸۶ زیر نظر احسان یارشاطر انتشار یافت. تصحیح شاهنامه فردوسی٬ حاصل بیش از سی سال کار مداوم خالقی در گردآوری و بررسی کهنترین دستنویسهای شاهنامه و مقابله آنها با پیروی از روشهای جدید تصحیح متون است. جلال خالقی مطلق در کنار مقابله دستنویسها از همکاری محمود امیدسالار و ابوالفضل خطیبی در دفترهای ششم و هفتم بهره گرفت. دوره شاهنامه خالقی در سال ۱۳۸۷ توسط مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی در تهران تجدیدچاپ شد. او هماکنون بهعنوان عضو هیئتعلمی کنگره بینالمللی هزاره شاهنامه فردوسی برگزیده شده است و همچنین عضو هیئت امنای بنیاد فردوسی است. بسیاری از دوستداران فرهنگ ایران٬ خالقی مطلق را بزرگترین شاهنامهپژوه تمام ادوار میدانند. همچنین امروزه از نظر بسیاری از صاحبنظران٬ تصحیحی که جلال خالقی مطلق ارائه کرده و توسط انتشارات سخن چاپ شده است٬ بهترین تصحیحی است که تاکنون از شاهنامه صورت گرفته است.
ابوالفضل خطیبی که در دفتر هفتم با او همکاری داشته، مهمترین ویژگیهای تصحیح خالقی مطلق اینگونه بیان کرده بود: بررسی نزدیک به پنجاه نسخه دستنویس و نگارش و انتشار مقالات بسیاری درباره آنها و سرانجام گزینش ۱۶ دستنویس از قدیمیترین و معتبرترین این نسخهها برای تصحیح، قراردادن کهنترین و معتبرترین نسخه دستنویس نسبتا تازهیافته از شاهنامه به نام دستنویس فلورانس به تاریخ ۶۱۴ ه.ق برای تصحیح. بهرهگیری از اصول علمی تصحیح متون بهویژه اصل «ضبط دشوارتر برتر است». بهرهگیری از نسخه عربی بنداری به تاریخ ۶۲۱-۶۲۲ ه.ق. استفاده از روش تحقیقی و بهرهگیری منطقی از منابع حاشیهای برای تصحیح. بهکاربردن واژگان تازه و ضبطهای متفاوت از نامهای خاص مانند سیاوخش٬ فریگیس٬ گیومرت و مانند اینها. آفرینش روش علمی٬ ساده و مفید برای ثبت نسخه بدلها. حرکتگذاری بعضی واژگانی که چندگونه میتوان خواند و بهرهگیری از نشانههای سجاوندی برای خوانش درست. پیوست یادداشتهای توضیحی همراه با متن انتقادی. واژهنامه. کشف معانی و کاربردهای ازیادرفته بعضی واژگان.
ابوالفضل خطیبی چند روز پیش بر اثر نارسایی کبدی و عوارض عمل جراحی مربوط به آن، در ۶۲سالگی ازدنیا رفت.
جلال خالقی مطلق که پیشتر در پیامی مکتوب درگذشت ابوالفضل خطیبی را تسلیت گفته بود، حالا با انتشار ویدیویی درگذشت این شاهنامه شناس را تسلیت گفت: «خبر ناگوار فوت دوست و همکار عزیزم آقای دکتر ابوالفضل خطیبی را از طرف خودم و و همسرم به بازماندگان آن عزیز خانم فریبا شکوهی و دختر ایشان غزلخانم از صمیم قلب تسلیت عرض میکنم.
واقعا از شنیدن این خبر بسیار بسیار غمگین شدم، ایشان هنوز سنی نداشتند و واقعا یکی از شاهنامهشناسان نامدار ما بودند و من در دفتر هفتم تصحیح خودم افتخار همکاری با ایشان را داشتم و ایشان کمک کردند و این دفتر را به پایان رساندیم. فوت ایشان مرا خیلی خیلی غمگین کرد و از خداوند بزرگ آرزو دارم روانشان در بهشت برین جاوید باشد.»
انتهای پیام