دکتر حمید نظری، عضو هیات علمی پژوهشکده علوم زمین شناسی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی در گفت‌وگو با ایسنا، ماموریت این کرسی را فراهم کردن پلتفرم تحقیقاتی دانست و افزود: بر این اساس هر پروپوزالی که در موضوعات مخاطرات باشد و به ما ارائه شود، ما از آنها استقبال می‌کنیم.
وی با تاکید بر اینکه بر این اساس هر پروپوزال چه در بعد آموزشی و چه در بعد پژوهشی که به موضوع مخاطرات بپردازد، قابل ارائه به کرسی مخاطرات زمین شناسی است، اظهار کرد: از این رو حتی متخصصان حوزه جامعه شناسی مخاطرات و ادبیات نیز مشمول حمایت‌های کرسی می‌شوند. اینکه ما اعلام کرده‌ایم ما به فارغ التحصیلان ادبیات نیز نیاز داریم، شاید درک آن برای برخی افراد دشوار باشد.
نظری در این باره توضیح داد: اگر ما بخواهیم درباره موضوع زمین شناسی مانند سونامی تحقیق کنیم، در گذشته به این پدیده "سونامی" گفته نمی شد و ما نیاز داریم که با همکاری متخصصان حوزه ادبیات در اسطوره ها و تاریخ ادبیات جستجو کنیم تا بفهمیم که در زمان‌های باستانی، از پدیده هایی چون سونامی و آتشفشان با چه واژه هایی یاد می‌کردند. از این رو ما نیازمند همکاری با متخصصان ادبیات هستیم.
رئیس کرسی مخاطرات زمین‌شناختی با بیان اینکه ما در این کرسی نیازمند محققانی در حوزه جامعه شناسی هستیم، اظهار کرد: رفتار آسیب پذیری در اقلیم و فرهنگ های مختلف، متفاوت است و زلزله ای با بزرگای ۷ در کالیفرنیا پاسخ متفاوتی دارد، نسبت به این زلزله با این بزرگا در ایران. مقایسه زلزله های ژاپن با ایران اشتباه است، چرا که زلزله های این کشور از نوع "قاره ای " نیست؛ از این رو در نظر گرفتن فرهنگ برای مقابله با این رخداد بسیار مهم است.
وی اضافه کرد: بر این اساس هر پروپوزالی از هر گرایش و رشته ای که به این کرسی ارائه شود، ما از آنها استقبال می کنیم مشروط به اینکه در مقیاس بین المللی باشد و طرح از حالت انفرادی خارج شود.
نظری، "انحصارطلبی" را از مشکلات موجود در دانشگاه ها دانست و یادآور شد: در دانشگاه ها این مشکل وجود دارد که استاد باید حتما استاد راهنمای اول پروپوزال‌های دانشجویان دکتری باشد، در حالی که اعتبارات لازم را در اختیار ندارد؛ چنین چیزی در دنیا پذیرفته شده نیست.
وی تاکید کرد: ما اعلام کرده ایم که هر پروپوزالی که در حوزه مخاطرات زمین شناسی باشد، ما از آن استقبال می کنیم و حتی حمایت های بین المللی را جذب می کنیم. در این حمایت ها پولی به کسی پرداخت نمی شود و پولی هم از کسی دریافت نمی کنیم و هر دانشجوی مستعد و هر سیستم آموزشی که آماده اجرای طرح به صورت اشتراکی باشد، ما از آنها تا جایی که امکان داشته باشد، حمایت خواهیم کرد.
نظری همکاری با دانشگاه هایی چون "آخن" و اجرای چند رساله دکتری با دانشگاه تهران را از نمونه های همکاری این کرسی با دانشگاه های داخلی و خارجی نام برد و گفت: پروژه هایی که از دانشگاه به ما پیشنهاد شده است، بخشی از آزمایشگاه های مورد نیاز آن را از کشور چین و بخش دیگر آن را از کشور آلمان تامین کردیم، ضمن آنکه یکسری از پروژه ها از کشور آلمان به کرسی ارجاع داده شده است و ما دانشجویی از ایران را در این پروژه کشور آلمان معرفی کردیم.
وی نیاز این کرسی را به متخصصان هوش مصنوعی، فیزیک و ریاضی دانست و اظهار کرد: امروزه دیگر دوران یک ساز زدن گذشته است، متخصصان زمین شناسی در سازمان زمین شناسی حاضر هستند و انتظار ما از این کرسی همگرایی میان رشته های مختلف است.
توضیحاتی در خصوص فوج زلزله های شرق ایران
عضو هیات علمی پژوهشکده زمین شناسی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی همچنین با اشاره به فوج لرزه‌های استان خراسان جنوبی با تاکید بر اینکه زمینلرزه ها از دو منظر مورد توجه هستند، افزود: یک رویکرد، نگاه بررسی لرزه زمین شناسی است که هر زمینلرزه‌ای که دستگاه‌ها، قابلیت ثبت رکورد آن را داشته باشند و آنها را شناسایی کنند، مورد مطالعه قرار می‌گیرند.
وی با بیان اینکه کاتالوگ های لرزه ای برای زمینلرزه های بزرگ از طریق این بررسی ها تکمیل می شود، اظهار کرد: نگاه اصلی دیگر که ما نیز بر روی آن بیشتر تمرکز داریم، زمینلرزه‌هایی است که بُعد ویرانگری دارند و در رده زلزله های بزرگ با بزرگای ۵ و ۵.۵ به بالا هستند.
نظری ادامه داد: زلزله های با بزرگای ۵ و ۵.۵ زلزله های ویرانگری به شمار نمی روند، ولی با توجه به نوع ساخت و سازی که داریم، به ویژه در مناطق روستایی، طبیعی است که چنین زلزله هایی می‌توانند جنبه های ویرانگری داشته باشند.
عضو هیات علمی پژوهشکده زمین شناسی با اشاره به آخرین یافته ها از گسل های لرزه زای ایران که فعالِ لرزه زا هستند، خاطر نشان کرد: آنچه که در ایران مرکزی رخ می دهد، این است که ایران در بین صفحه عربی و اوراسیا، حدود ۲۲ میلی متر فشرده می شود که این فشردگی از طریق آزاد شدن انرژی خود را در حالت‌های "الاستیک" و یا "پلاستیک" نشان می‌دهد.
به گفته وی، آزاد شدن انرژی از طریق الاستیک، شکندگی ایجاد و در نتیجه زلزله را ایجاد می‌کند؛ ولی در حالت پلاستیک، چین خوردگی و بالا آمدگی خود را نشان می‌دهد.
نظری اضافه کرد: بر این اساس رفتار منطقه زاگرس با رفتار ایران مرکزی متفاوت است، به گونه ای که ۸۰ درصد فشردگی به صورت چین خوردگی خود را نشان می‌دهد، زمینلرزه‌ها در ژرفا رخ می‌دهند و جنس لایه‌ها از نمک و رسی است که انرژی را در خود هضم می‌کنند؛ از این رو زلزله هایی که در منطقه زاگرس رخ می‌دهند، ممکن است بزرگای آنها زیاد باشد، ولی خسارت کمی ایجاد می‌کنند.
رئیس کرسی مخاطرات زمین‌شناختی ادامه داد: ولی در ایران مرکزی و البرز بر عکس زاگرس عمل می‌کند و ۸۹ درصد عوارض این فشردگی به صورت زلزله خود را نشان می‌دهد.
وی با تاکید بر اینکه ایجاد این زلزله ها به بزرگای گسل و دوره بازگشت زلزله باز می‌گردد، گفت: بر این اساس ما بر روی سیستم گسلی که در ایران مرکزی داریم که از دهشیر در بخش خاوری تا مرز افغانستان واقع شده است، مطالعات وسیعی را در زمینه هایی چون نرخ حرکت آنها، گذشته زمینلرزه‌های منطقه و بزرگای زلزله هایی که قبلا رخ داده است و همچنین دوره بازگشت آنها اجرایی کرده ایم.
نظری با اشاره به زلزله‌های شرق ایران، توضیح داد: در این منطقه گسل‌هایی قرار دارند که انتظار زلزله از آنها وجود دارد. ضمن آنکه در این منطقه نیز مطالعات پالئوسایزمولوژی انجام شده است.
به گفته وی در جنوب بیرجند با همکاری دانشگاه بیرجند این مطالعات اجرایی شده است.
نظری ادامه داد: زلزله های خراسان شمالی از ساختارهای کپه داغ و البرز تبعیت می‌کند و خراسان جنوبی تابع سامانه ایران مرکزی ست و به خاور ایران مربوط می‌شود.
انتهای پیام