به گزارش ایسنا و بهنقل از روابطعمومی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان زنجان، انسیه ابوبصیر شامگاه دیروز (۱۷ دیماه)، در دومین بزرگداشت روز ملی چاقوی زنجان، اظهار کرد: صنایعدستی به عنوان بخشی از فرهنگ و میراث هر جامعه برای مردم آن کشور دارای اهمیت بوده و از سوی دیگر به دلیل جنبه هنری نهفته در آن برای مردم سایر کشورها نیز جذاب و مورد احترام است.
وی تصریح کرد: در صنایعدستی صنعتگر و خالق اثر خود ایدهپرداز، طراح و سازنده اثر است طبیعتا اثر خلق شده نشات گرفته از ارتعاشات ذوقی، حسی، عاطفی و زیبایی شناسانه خالق اثر است و همه حس و ادراک خود از زیبایی و مقوله هنر را در تولید اثر خود دخیل میکند. آثار صنایعدستی حاصل تراوش ذهن هنرمند و خلاق گذشتگان تا به امروز هستند.
ابوبصیر بیان کرد: صنایعدستی هنر گذشتگان است که ما باید از انقراض آنها جلوگیری کرده و به نسلهای آینده منتقل کنیم.
در ادامه رئیس مؤسسه انجمن دوستداران تاریخ و فرهنگ زنجان گفت: باید برای صنایعدستی از هنر تا صنعت تفاوت بگذاریم.
مهدی افضلی تصریح کرد: زنجان مهد چاقوی ایران است و باید برای بقای هنر چاقوسازی این روز را به عنوان روز ملی ثبت کنیم تا برای همیشه ماندگار شود.
رئیس مؤسسه انجمن دوستداران تاریخ و فرهنگ زنجان افزود: سابقه صنعت چاقوسازی در ایران را در زمانهایی باید جستوجو کرد که داشتن سلاح سرد از ضروریات زندگی هر فرد به شمار میرفت که یکی از قدیمیترین مناطق سکونت ایران که قدمت آن به هزارهی ششم میرسد، تپه سیلک کاشان است. قدیمیترین آثار بهدست آمده از این مکان که از جنس سنگ اعلام شده و از آن جمله میتوان چاقوهایی با دستههایی از استخوان و تیغهای از سنگ چخماق که متعلق به ۴۲۰۰ ق.م را نام برد.
وی گفت: قدیمیترین چاقوی به دست آمده از مجموعه مرد نمکی در معدن نمک چهرآباد (روستای حمزهلو) متعلق به هیجده قرن پیش از میلاد است. این چاقو دارای دستهای از شاخ بز و طول آن ۱۱ سانتیمتر که با استفاده از دو میخ پرچ به تیغهای متصل شده و طول تیغه ۵.۸ سانتیمتر اندازهگیری شده که تیغه آن مقداری زنگ زده است. غلاف این چاقو از جنس چرم بوده و طول غلاف ۵.۱۵ سانتیمتر که این چاقو را میتوان به عنوان اولین و قدیمیترین سند موثق بهدست آمده در خصوص صنعت چاقوسازی زنجان نام برد.
فضلی افزود: باید در کنار واژه صنایعدستی حتما واژه هنرهای سنتی را آورد. امروزه در بین کشورهای جهان، ما شاهد دو رویکرد کاملا متفاوت نسبت به صنایعدستی و هنرهای وابسته به آن هستیم در حقیقت در کشورهای پیشرفته و اروپایی به طور خاص صنایعدستی دارای تعریفی متفاوت با کشورهای غیرصنعتی و جهان سوم است.
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی استان زنجان ابراز کرد: تا یک ماه دیگر به صنعتگران چاقوساز زنجانی در ناحیه صنعتی ظریفان زمین اعطا میشود.
محسن عباسی گفت: چاقوسازی در زنجان قدمتی دیرینه دارد و این هنر توانسته در قالب صنایعدستی جایگاه ویژهای را در کشور کسب کند.
وی در خصوص ناحیه صنعتی ظریفان در ضلع شمالی عوارضی آزادراه زنجان – قزوین، اظهار کرد: شهرک صنعتی ظریفان زنجان پس از چندین سال به مرحله واگذاری واحدهای کارگاهی رسیده است. این پروژه که با همکاری ادارهکل میراثفرهنگی و شهرکهای صنعتی استان کلید خورد با هدف عرضه صنایعدستی و استفاده از ظرفیت رهگذران طراحی شد تا بتواند حمایت اساسی از صنایعدستی زنجان انجام گیرد.
این مسئول گفت: استان زنجان در تولید صنایع دستی فلزی، از لحاظ فروشگاههای عرضه، تعداد و کیفیت دستسازها جزو استانهای برتر کشور به شمار میرود که حدودا یک ماه دیگر راستهای از آن به صنعتگران چاقوساز تعلق میگیرد.
عباسی تصریح کرد: هدف از ایجاد این ناحیه، جذب مسافران عبوری از زنجان است؛ چرا که در این ناحیه صنعتی امکانات رفاهی از جمله نمازخانه، رستوران، کافیشاپ و سرویس بهداشتی پیشبینی شده است.
همچنین مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان زنجان در این مراسم از برگزاری دومین بزرگداشت روز ملی چاقوی زنجان خبر داد و گفت: صنعتگران ریشه در تاریخ دارند و ما اکنون از این هنرمندان انرژی می گیریم. صنایعدستی و هنرهای سنتی، میراث گذشتگان ما هستند که به عنوان سفیرانی صادق و راستین بهحساب میآیند و به خودی خود، گنجینهای ارزشمند است که باید بیشتر مورد متوجه قرار گیرد.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان زنجان افزود: زنجان مرد نمکی دارد و این مرد نمکی چاقویی دارد که بهانه ای برای ۱۶ دی ماه شده است که تلاش داریم این روز را در تقویم به نام روز ملی چاقو ثبت کنیم. صنعتگران صنایعدستی با ساخت و تیزی چاقوهای خود مهربانی را در بین مردمان تقسیم میکنند. ما سعی کردیم که جایگاه هویتبخشی صنایعدستی و هنرهای سنتی را در مجموعه خودمان نشان دهیم.
وی تأکید کرد: در کاوشهای اخیر در زرین تپه چهرآباد به آثاری رسیده اند که نشان دهنده کوره و آهن است که ممکن است چاقوهای زنجان در آن عصر در آنجا ساخته میشده است.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان زنجان افزود: چاقوی زنجان حداقل دارای ۱۷ نوع کاربری است و این هنرها باید توسط استادان به شاگردانشان آموزش داده شوند. صنایعدستی نیازمند آموزش «هنرمند خوداشتغال» و از آن مهمتر «هنرمند کارآفرین» است. در حال حاضر خانه هنرمندان زنجان راهاندازی شده است که این آموزشها در رشتههای مختلف آموزش داده شوند.
صفوی تصریح کرد: صنعت چاقوسازی از رشتههای ماندگار و تاریخی استان زنجان محسوب میشود. توجه به توسعه صنعت چاقو در استان باعث ایجاد اشتغال و درآمد میشود، بنابراین میراث فرهنگی بر تحقق این امر مهم برنامهریزی لازم را دارد.
دومین بزرگداشت روز ملی چاقوی زنجان با همکاری انجمن دوستداران تاریخ و فرهنگ زنجان، شهرداری، شرکت شهرکهای صنعتی، خوشه چاقو، تعاونی چاقوسازان، دانشگاه آزاد اسلامی و ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی زنجان و صنعتگران چاقوساز در محل سالن اجتماعات فرهنگسرای زندگی، پارک بانوان برگزار شد.
انتهای پیام