برگزاری نشست پاورقی در شیراز/رسالت روایت نویس چیست؟

نشست پاورقی با بحث و گفت‌وگوی میهمانان پیرامون دو اثر ادبی مرتبط با سردار شهید حاج قاسم سلیمانی، در قالب برنامه روایت حبیب، در شیراز برگزار شد.

نشست پاورقی با حضور سارا عرفانی، ساجده تقی زاده و هاشم کرونی با هدف گفت و گو پیرامون ۲ اثر "حافظ دل‌ها" از تولیدات دفتر تاریخ شفاهی شیراز و "قاف" از آثار انتشارات انقلاب اسلامی، از جمله آثار مکتوب تولید شده پیرامون زندگی سردار سپهبد شهید، حاج قاسم سلیمانی، در شیراز برگزار شد.

حافظ دل‌ها گام اول برای تولید آثار دیگر است

به گزارش ایسنا به نقل از حوزه هنری فارس، سارا عرفانی نویسنده کتاب "قاف" پیرامون "حافظ دل‌ها"، گفت: فکر می‌کنم در هر اتفاقی ما به‌عکس العمل سریع و مواجهه نزدیک با آن مسئله در عرصه نوشتن نیاز داریم و باید حواسمان باشد در اتفاقات چقدر با نوشتن می‌توانیم به‌درستی ادای رسالت کنیم.

وی با اشاره به تجربه حضور خود در جلسه نقد کتاب «ایمان مریم» درباره پرستار شهید «مریم رحیمی» گفت: اتفاقی مانند کرونا ازاین‌دست اتفاقات بود که مملکت ما نیز مانند جهان آن را از سر گذراند اما امروز که نگاه می‌کنیم علیرغم تلاش‌هایی مانند این اثر، پیرامون کرونا خیلی کم کتاب داریم و خیلی جای کار دارد روایات واقعی این اتفاق را بنویسم.

عرفانی خاطرنشان کرد: در جریان شهادت سردار سلیمانی دیدیم چه جمعیت عظیمی آمدند و مردم از صمیم قلب داغدار شدند چراکه حاج قاسم را دوست داشتند. به‌عبارت‌دیگر،  تعریف من این بود که ایشان برای همه ما کوهی استوار بودند.

وی با طرح این پرسش که در قبال شهادت ایشان در عرصه روایت چه باید کرد؟ افزود: کتاب حافظ دل‌ها یکی از این مواجهه‌هاست. ابتدای کتاب روایات کسانی است که با ایشان تعامل داشته و حتی برای چند لحظه حاج قاسم را دیده‌اند

نویسنده کتاب قاف، ضمن بیان اینکه من خودم حاج قاسم را برای چند لحظه دیدم، گفت: ماجرای این لحظات را نیز نوشته‌ام، چراکه برایم ارزشمند است و معتقدم آنان که حتی چند لحظه ایشان را دیده‌اند که جا دارد آن را بنویسند.

وی افزود: کتاب در ادامه سراغ شهادت حاج قاسم می‌رود و حسی که عده‌ای با شهادت شهید سلیمانی داشته‌اند را بیان می‌کند. این به خاطر بزرگی و عمق ماجراست که بسیاری از مردم ارتباط دلی برقرار کرده بودند و جا داشت و دارد که این‌ها نوشته شود

عرفانی اضافه کرد: رسالت روایت نویسی این است که به‌موقع و در زمان درست و حداقلی با فاصله کم شروع به گردآوری شود مثل تاریخ شفاهی که نباید بگذاریم فاصله بیفتد و آن خاطرات از بین برود و تا راویان هستند و ماجرا داغ است باید روایت نوشته شود.

این نویسنده ادامه داد: کتاب حافظ دل‌ها و کتبی ازاین‌دست باید آثار مورد مراجعه افراد دیگری بشوند تا با استفاده از آن آثاری تازه تولید شود. مثلاً از برخی از روایات این کتاب می‌توان داستان کودک نوشت خصوصاً آثاری که شخصیت کودک دارد جای کار دارد برای نوشتن داستان کودک برای قالب داستان از یک دیدار یا روایتی از شهادت برای کودک

وی گفت: حافظ دل‌ها و روایت‌های سریع ازاین‌دست گام اول و ماده خام انبوهی محصول دیگر نظیر موشن، انیمیشن، فیلم کوتاه و ... می‌تواند باشد. تیمی می‌تواند از تک‌تک روایت‌های همین کتاب بخش‌هایی انتخاب کند و مثلاً از دو خط این کتاب داستان کوتاهی درآورد و آن را به یک تله‌فیلم تبدیل کند. این اتفاق باید بیفتد.

نویسنده کتاب قاف افزود: روایت نویسی  اگر بخواهد به‌درستی انجام شود بسیار تخصصی است و باید کار جدی انجام شود. این روایت‌ها جای کار دارد و باید بازنویسی شود می‌توان مثلاً مینی مال نوشت و آن را به فیلم کوتاه تبدیل کرد.

وی اضافه کرد: برای خیلی از ما فهمیدن خبر شهادت حاج قاسم یک مسئله است که در ذهنمان مانده است. من تا وسط روز و حتی یکی دو روز منتظر تکذیب بودیم. حتماً خیلی‌هایمان حرف‌هایی برای زدن داریم و خوب است این اتفاق بیفتد و دوستان کارگاه امروز می‌توانند این کار را انجام دهند

این نویسنده گفت: حاج قاسم آن‌قدر شخصیت بزرگی هست که ما به‌راحتی نباید و نمی‌توانیم از او عبور کنیم و راضی شویم. باید بپرسیم آلان من باید چه‌کار کنم هرکدام از ما باید یک کار تأثیرگذار مدعی و قابل دفاع بنویسیم.

وی در بخش دیگری از سخنانش پیرامون روند تولید کتاب قاف گفت: کتاب قاف از یک مصاحبه شکل‌گرفت اما مخاطب با آن راحت نبود، انتشارات انقلاب اسلامی می‌خواست به چیزی برسیم که هم برای مخاطب نوجوان و هم بزرگ‌سال جذابیت داشته باشد. این هم سخت بود که کار برای دو گروه سنی جذاب باشد.

عرفانی ادامه داد: من همان مصاحبه را کامل گوش دادم و متوجه شدم حاج قاسم درباره علل شروع جنگ نکات مهمی گفته بود که در کتاب نیست و ممکن بود برای مخاطب نوجوان سؤالاتی پیش بیاید که پاسخش در کتاب نبود، اما در صحبت‌های حاج قاسم وجود داشت، لذا این قسمت را به کار افزودم و سعی کردم زبان خاطره‌ها جذاب‌تر و داستانی باشد.

ادبیات امروز سوژه‌های فراوانی برای روایت دارد

ساجده تقی زاده نویسنده و فعال ادبیات پایداری با اشاره به قالب کتاب "قاف" گفت: کمیک استریپ یا داستان ترسیمی علیرغم پیشینه ۱۲۰ ساله در نشریات، کمتر در قالب کتاب تولید شده است.

او توضیح داد: کمیک استریپ متنی است که در کنار تصاویر و عمدتاً به‌صورت افقی منتشر می‌شود و بیشتر در مجلات و روزنامه‌ها وجود دارد. این کتاب مطالب کنار تصاویر است در کمیک تصاویر به رساندن مقصود کمک می‌کند.

وی با اشاره به پیشینه کمیک استریپ، گفت: عده‌ای معتقدند منشاء این قالب از دیوارنگاره‌های مصر باستان بوده اما در آثار باستانی خودمان هم زمینه‌هایی وجود دارد مثلاً درخت آسوریک از شهر سوخته یا سنگ‌نگاره‌های طاق‌بستان از شکار خسرو و... نیز می‌تواند زمینه ریشه‌ای همین سبک‌ها باشد

تقی زاده اضافه کرد: در دنیا از قرن ۱۸ و برای برخی داستان‌های سیاسی و برای افزودن وجه طنز تصاویری به داستان افزوده‌شده و در ادبیات معاصر ما از سال ۱۳۴۰ کمیک استریپ در مجلات نظیر کیهان بچه‌ها و بعد کتب عرضه‌شده است.

وی با اشاره به اینکه کمیک برای بیان و شکل‌گیری به روایت و یک قهرمان محوری نیاز دارد تا تصاویر حول آن شکل گیرد، ادامه داد: هیچ زمانی مخزن ادبیات ما تا این اندازه پر از روایت و سوژه نبوده، آلان در زمانه‌ای هستیم که ادبیات هر مشکلی داشته باشد مشکل سوژه برای روایت ندارد.

نویسنده رمان "خانم ماه" افزود: در ادبیات انقلاب مثل همه بخش‌ها با بحران مخاطب روبه‌روییم و نویسنده باید همه تلاشش را برای جذب مخاطب کند در خیلی از موضوعات مخاطب حوصله خواندن ندارد ، در این وضعیت کمیک استریپ بسیار می‌توانند به ادبیات انقلاب و سوژه‌هایی که می‌خواهیم به‌عنوان قهرمان مطرح شوند کمک کند.

این نویسنده ادبیات پایداری، با ارائه صورت‌بندی از وضعیت نویسندگان ادبیات انقلاب اسلامی فارس خواهان توجه به نسل جوان و نورسیده شد و گفت: حضور بخشی از ما در این جلسه به این سبب است که نویسنده کتاب قاف را چهره‌ای موفق از همین نسل می‌دانیم.

تلاش ادبیات داستانی انقلاب برای مردمی بودن ستودنی است

مسئول مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری فارس نیز با اشاره به اهمیت برگزاری نشست هایی ازاین‌دست اظهار داشت: ما دو اثر را برای این جلسه برگزیده‌ایم یکی از تولیدات استان و دیگری از آثار منتشرشده در مرکز و کلاً روال کار حوزه هنری فارس چنین است که در همه‌چیز فارس و نویسندگان فارس محور باشند یا اثرشان بررسی شود  و یا آنان پیرامون اثری صحبت کنند.

هاشم کرونی خاطرنشان کرد: تاریخ پرفرازونشیب ادبیات ما از جهان جدا نبوده و اصولاً تاریخ ادبیات، تاریخی قدرت محور بوده است و همواره رویدادهای مرتبط با اصحاب قدرت و حاکمان موردبررسی قرارگرفته و به همین دلیل است که ما با غیاب مردم و کف کوچه و بازار روبه‌رو هستیم.

او ادامه داد: حتی شعر ما هم در بخش اعظم عمر خویش چنین رویه‌ای داشته و به همین سبب است که وقتی در ادبیات پساجنگ ما شاهد گذر از سطح اول سرداران و روایت افرادی از کف جامعه هستیم با استقبال جدی مخاطب و چاپ های متعدد اثر روبه‌رو می‌شویم و به‌طورکلی تلاش ادبیات داستانی انقلاب برای مردمی بودن ستودنی است!

وی افزود: حافظ دل‌ها دقیقاً کار را یک مرحله ژرف‌تر کرده و دقیقاً به سراغ پایین‌ترین بخش ماجرا و صف اول برخورد با رویداد یعنی عموم مردم می‌رود. البته اینکه انتخاب سوژه‌ها چقدر دقیق بوده و کار چقدر موفق بوده و هر خاطره تا چه میزان حاوی ارزش روایی است نیاز به بررسی تکنیکی و دقیق دارد.

کرونی گفت: درباره قاف و کمیک استریپ نیز نباید از یاد برد که این‌گونه از کار داستانی دهه‌هاست در دنیا موردتوجه است و ما نیز از کودکی با آن مواجه بودیم. البته تجربه مجله جدید با مسؤولیت حجت‌الاسلام‌والمسلمین زائری و انتشار کتاب کمیک استریپ زندگی امام از مهم‌ترین تجربه‌های ادبیات و هنر انقلاب اسلامی در این عرصه است.

انتهای پیام

  • دوشنبه/ ۱۲ دی ۱۴۰۱ / ۰۶:۴۶
  • دسته‌بندی: فارس
  • کد خبر: 1401101206742
  • خبرنگار :