یکی از مواردی که پرونده ثبت جهانی با آن روبرو است، آماده سازی جامعه محلی، بازاریان و کسبه است. در این راستا جلسه هم‌اندیشی با صاحبان کسب و کار در بافت بازار همدان و کسبه کاروانسرای گلشن با حضور جمعی از مسئولان و فعالان حوزه میراث فرهنگی در این مکان تاریخی انجام شد.
مدیر پایگاه میراث ملی محوطه باستانی «هگمتانه» در این دیدار درباره تأثیر اقتصادی ثبت جهانی گفت: طبق آمارها پیش از شیوع کرونا پنج میلیون و ۸۰۰ هزار توریست وارد کشور شده اما سوال مطرح است که همدان در این زمینه چقدر می‌تواند با یزد و اصفهان رقابت کند؟
دکتر صاحب محمدیان‌منصور ادامه داد: براساس آمار میراث فرهنگی سالانه ۱۸ هزار توریست خارجی از همدان بازدید می‌کنند و از آنجا که تورگردانان باید توجیه برای توریست خارجی داشته باشند، ثبت جهانی یکی از مهمترین دلایل است.
بازار قدیمی همدان جذابیتی برای توریست خارجی ندارد
محمدیان‌منصور با طرح این سوال که چه تعداد از این توریست‌ها به بازار همدان می‌آیند؟ اظهار کرد: بازار قدیمی همدان جذابیتی برای توریست خارجی ندارد چراکه خدمات اولیه مانند رستوران یا سرویس بهداشتی در بازار وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه با ثبت جهانی «منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان» شهرداری به طور غیرمستقیم سود می‌برد اما میراث فرهنگی نه، افزود: ثبت جهانی یکی از وظایف ذاتی میراث فرهنگی است، اگرچه سودی نمی‌برد اما شهرداری از این موضوع منتفع می‌شود بنابراین برای تحقق این اتفاق باید دستگاه‌ها کنار هم باشند.
مدیر پایگاه میراث ملی محوطه باستانی «هگمتانه» در ادامه گریزی به پیاده‌راه سازی خیابان‌های بوعلی و اکباتان زد و گفت: پس از پیاده راه سازی، خیابان بوعلی رشد اقتصادی خوبی کرد اما اکباتان نه بنابراین به دنبال این هستیم که اتفاق خوبی برای خیابان اکباتان بیفتد و مشکلاتی که برای کسبه این خیابان وجود دارد را می‌توانیم در دبیرخانه حل و فصل کنیم که البته به مشارکت کسبه نیز نیاز داریم.
محمدیان‌منصور با اشاره به اینکه هگمتانه از ۳۰۰۰ سال پیش برای ما باقی مانده و در این مدت همواره زندگی در آن جریان داشته است، مطرح کرد: یونسکو تشخیص داده که این شهر جزء موارد خاصی است که چندین قرن زندگی در آن جریان داشته و می تواند گزینه جذابی برای ثبت جهانی باشد.
ثبت جهانی هگمتانه و رونق محور گردشگری غرب کشور
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان نیز در ادامه در مورد اهمیت ثبت جهانی هگمتانه گفت: تورهای خارجی که برای سفر به ایران برنامه ریزی می‌شود معمولاً دو هفته است و قبل از سفر برنامه تنطیم و بررسی می‌شود که کجا بیشترین آثار ثبت جهانی را دارد.
علی خاکسار ادامه داد: با ثبت جهانی بیستون و اورامانات و در آینده نزدیک همدان و البته ثبت جهانی کاروانسراها که تعدادی از آنها در همدان و استان‌های غربی هستند، چرخه گردشگری غرب کشور تکمیل و باعث می‌شود منطقه غرب هم مورد توجه تورهای خارجی قرار گیرد.
به گفته خاکسار، با ورود توریست خارجی چرخه اقتصادی گسترده‌ای در این منطقه اتفاق می‌افتد و تورها مُبلغ مقصد سفر خواهند شد بنابراین با این روش می‌توانیم همدان را به جهان معرفی کنیم.
معاون گردشگری اداره میراث فرهنگی استان همدان اضافه کرد: ثبت جهانی همچنین سبب می‌شود هموطنان نیز برای سفر به همدان برنامه‌ریزی کنند و تورهای تلفیقی برای غرب هم می‌توان تدارک دید.
وی با اشاره به اینکه مشکلات پیش روی ثبت جهانی باید با همکاری دستگاه‌های مرتبط، کسبه و بازاریان و مردم مرتفع شود، افزود: اگر کسبه کنار ما باشند به طور قطع می‌توانیم با کمک دیگر دستگاه‌ها با جدیت و سرعت مشکلات را مرتفع کنیم تا برای بازدید ارزیابان آماده شود.
در ادامه یکی از فعالان حوزه میراث فرهنگی همدان درباره اهمیت کاروانسرای گلشن سخن گفت و مطرح کرد: نام و اهمیت این کاروانسرا در متون تاریخی آمده و نقش مهمی در بازار همدان داشته و دارد به طوریکه تجار بزرگی در اینجا دادوستد می‌کردند.
حسین زندی مشارکت اهالی کاروانسرا در برنامه‌های فرهنگی گذشته را خوب ارزیابی کرد و افزود: به علت کم کاری مدیران دولتی در سال‌های قبل، اثر ثبت جهانی در همدان نداشتیم و در حال حاضر ثبت جهانی منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان، دو کاروانسرای تاج آباد و فرسفج و قنات قاسم‌آباد در دستور کار است.
فرض کنیم مدیر دلسوز میراث فرهنگی در کشور وجود ندارد
زندی با طرح این سوال که فرض کنیم اصلاً مدیری در این کشور وجود ندارد که دلسوز میراث فرهنگی باشد اما نقش ما مردم چیست؟ بیان کرد: به طور قطع همه ما همدانی‌ها به خاستگاهمان عرق داریم و همواره مردم بیشتر از مسئولان پای کار هستند.
وی ادامه داد: اگر تاکنون ثبت جهانی در همدان نداشتیم مقصر اول مدیران و سپس مردم هستند چراکه آنطور که شایسته است شهرمان را معرفی نکردیم.
زندی با اشاره به اینکه پرونده ثبت جهانی هگمتانه آماده و تنها گزینه سال آینده کشور است، اظهار کرد: به طور قطع با حرکت لاک‌پشتی این اتفاق نمی‌افتد، مگر اینکه مسئولان، کسبه و مردم دست به دست هم دهند تا مشکلات رفع و مسیر ثبت جهانی برای بازدید ارزیابان یونسکو در سال آینده آماده شود.
این فعال میراث فرهنگی بیان کرد: مشکلاتی مانند خرید و فروش و مصرف مواد در خیابان اکباتان وجود دارد که در حال حاضر و در آستانه آماده سازی مسیر برای ثبت جهانی وقت حل شدن آن است.
رئیس انجمن صنفی و حرفهای آژانس‌های مسافرتی همدان نیز در ادامه به معرفی کاروانسرای گلشن پرداخت و گفت: این کاروانسرای تاریخی ۳۴۰۰ مترمربع مساحت دارد، بن ابتدایی آن مربوط به دوره صفویه و در دوران قاجار تکمیل شده است.
یکی از اهداف ثبت جهانی آمدن توریست است
وی با بیان اینکه اگر مالکان و کسبه می‌خواهند بازارشان رونق داشته باشد باید پای کار باشند، بیان کرد: یکی از اهداف ثبت جهانی آمدن توریست است و ورود توریست به بازار همدان به امکاناتی مثل رستوران در بازار نیاز دارد.
فیضی با اشاره به اینکه کاروانسرای گلشن در ایران بی نظیر است اما رونق ندارد، مطرح کرد: در گذشته تاجران مهمی در این کاروانسرا دادوستد می‌کردند و نقش مهمی در اقتصاد بازار همدان داشته است.
وی با بیان اینکه مالکان باید دست به دست میراث بدهند تا خیابان اکباتان و کاروانسرای گلشن رونق بگیرد، مطرح کرد: به طور قطع با ثبت جهانی «منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان» پیاده راه اکباتان رونق اقتصادی می‌گیرد.
خیابان اکباتان جولانگاه معتادان و ولگردان
در ادامه یکی از کسبه بازار بیان کرد: تا چند سال اخیر همه، خیابان اکباتان را به علت موقعیت خوب و بازاریان آن می‌شناختند اما در حال حاضر مکانی برای معتادان و ولگردان شده است.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر هیج یک از کاسبان این خیابان کاسبی ندارند و اکباتان به خرابه تبدیل شده است، اظهار کرد: کاسبان راضی به پیاده راه شدن نبودند و در این سال‌ها کلی ضرر کرده‌اند.
جعفری یکی دیگر از کسبه کاروانسرای گلشن در ادامه با بیان اینکه مسئولان فقط شعار می‌دهند و در عمل کوتاهی می‌کنند، گفت: اگر واقعاً مسئولان دل بسوزانند وضعیت بهبود پیدا می‌کند، کاروانسرای گلشن مشکلاتی دارد و مسئولان در رفع آنها همراهی نکردند و تنها یا شعار می‌دهند یا کوتاهی می‌کنند.
هدف از پیاده‌راه سازی اکباتان چه بود؟
در ادامه یکی دیگر از کسبه با اشاره به اینکه پیاده راه سازی بوعلی و اکباتان باید هدفمند می‌بود، مطرح کرد: مسئولان و متولیان امر پاسخ دهند پیاده‌راه سازی برای رونق بود یا از بین رفتن سازوکارها؟
بیات با اشاره به اینکه باید بسترهایی برای پذیرش توریست مهیا می‌شد اما این اتفاق نیفتاد، اظهار کرد: پیاده‌راه سازی در خیابان بوعلی مثبت بود اما رونق خیابان اکباتان که بزرگترین مرکز تجارت شهر بود از بین رفت.
وی با بیان اینکه متأسفانه پیاده راه اکباتان جولانگاهی برای معتادان شده است، خاطرنشان کرد: پیاده راه کردن خیابان‌ها باید خروجی داشته باشد و ما درخواست داریم مسئولان پیگیر این موارد باشند.
در پایان مجتبی جوادیه، رئیس انجمن صنفی و حرفهای راهنمایان گردشگری استان همدان با اشاره به اینکه برای حل مشکلات باید از کشورهای موفق توریست‌پذیر مثل ترکیه الهام بگیریم، گفت: بازار همدان قابلیت خاصی و تنوع جاذبه بی‌نظیری دارد که اگر به محصول قابل ارائه تبدیل شوند، برای رونق یک شهر کافی است.
انتهای پیام