برداشت ۹۰ درصدی آب در حوزه کشاورزی و تبعات آن

کارشناس و دانش‌آموخته مهندسی آب گفت: کشاورزی در ایران برداشت‌کننده حدود ۹۰ درصد از منابع آبی کشور است.

پویا شهریور در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه این صنعت با برآورده کردن حدود ۹۰ درصد از نیاز غذایی کشور و فراهم کردن زمینه اشتغال ۲۰ درصدی و نیز تامین ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی، نقشی استراتژیک در اقتصاد سیاسی و تامین امنیت غذایی ایران بازی می‌کند، اظهار کرد: در این راستا پژوهشگران به بررسی تاثیرات احتمالی تغییرات موجودی آب بر بخش کشاورزی در ایران طی دهه‌های ۶۰ تا ۸۰ پرداخته‌اند.

وی با بیان اینکه بر پایه نتایج به دست آمده، تولیدات و سطح زیر کشت آبی با شاخص خشکسالی رابطه معنی‌داری نداشت، افزود: به عبارت دیگر، به رغم روند کاهشی حجم منابع آب تجدیدپذیر در ایران طی چند دهه گذشته، میزان تولیدات کشاورزی و سطح زیر کشت در ایران با افزایش زیادی همراه بوده است.

شهریور با اشاره به اینکه بخشی از این افزایش ناشی از بهبود روش‌های زراعی و بالا رفتن بازده تولید است، ادامه داد: از سوی دیگر ماجرا که این افزایش را قابل تامل می‌کند، استفاده بی‌رویه از منابع آب تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر است.

کارشناس حوزه آب کشاورزی با اشاره به کاهش موجودی آب در ایران، مجموع سطح زیر کشت کشور در حدود ۳۰ درصد افزایش داشته است، ابراز کرد: در این مدت سطح زیر کشت آبی در حدود ۵۰ درصد افزایش و سطح کشت دیم در حدود ۱۰ درصد کاهش داشته‌اند که یکی از دلایل این کاهش، تبدیل زمین‌های کشت دیم به کشت آبی در برخی نقاط کشور بوده است.

وی با بیان اینکه توسعه کشاورزی در ایران با استفاده بی‌رویه از منابع آب ممکن شده است که نتیجه آن کاهش چشم‌گیر حجم ذخایر آب تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر بوده است، اضافه کرد: آثار درازمدت آن بر منابع آبی سطحی و زیرزمینی باعث ورشکستگی آبی کشور شده است که می‌تواند شرایطی غیرقابل بازگشت را رقم بزند. به علاوه، نفوذ آب شور در نتیجه کاهش سطح سفره‌های آب زیرزمینی و همچنین نبود وجود سامانه‌های زهکشی مناسب، سبب افزایش شوری در اراضی زراعی شده که باعث محدودیت تولیدات کشاورزی و تنوع محصول است.

شهریور با بیان اینکه در حال حاضر ایران بر اساس استاندارد فائو دارای ۴۱ میلیون هکتار (۲۵ درصد) زمین شور است، تصریح‌ کرد: با این وجود دولت در مورد افزایش سطح زیر کشت برای افزایش تولیدات کشاورزی و اشتغال‌زایی بسیار مصمم است.

این کارشناس حوزه آب و آبخیزداری با اشاره به اینکه در اوایل دهه ۷۰، به طور سالانه تقریبا ۲ میلیون تن کود شیمیایی مصرف می‌شد، خاطرنشان کرد: این میزان در طول سه دهه، در راستای سیاست‌های خودکفایی غذایی دو برابر شده است. یکی از نتایج افزایش استفاده از کودهای شیمیایی، ایجاد تغذیه‌گرایی در مخازن سدها و دریاچه است. همچنین، آلودگی سفره‌های آب زیرزمینی با نیترات که اکثرا از کشاورزی ناشی شده که یکی از مشکلات مهم کیفی آب در کشور است.

انتهای پیام

  • یکشنبه/ ۲۰ شهریور ۱۴۰۱ / ۰۸:۱۷
  • دسته‌بندی: زنجان
  • کد خبر: 1401061914368
  • خبرنگار : 50534