به گزارش ایسنا، به نقل از القدس العربی، رسانههای روسی به نقل از بیمارستان «کلینیک مرکزی» روسیه بدون ارائه جزئیات گزارش دادند وی سه شنبه شب پس از مدتها مبارزه با یک بیماری جدی، درگذشت.
گورباچف که در سال ۱۹۸۵ به قدرت رسید، موجی از اصلاحات سیاسی و اقتصادی را با هدف مدرن سازی اتحاد جماهیر شوروی که از بحرانهای شدید رنج می برد، به راه انداخت.
وی از طرفداران نزدیک شدن به غرب بود و در سال ۱۹۹۰ برنده جایزه صلح نوبل شد.
بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۱، گورباچف سمت رهبری اتحاد جماهیر شوروی سابق را به عهده گرفت؛ اقدامی که منجر به فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی شد. وی در ۲۵ دسامبر ۱۹۹۱ پس از یک کودتا مجبور به استعفا شد.
گورباچف آخرین رهبر بازمانده دوران جنگ سرد بود.
گورباچف بخش اعظمی از دو دهه گذشته را در حاشیه زندگی سیاسی روسیه گذراند و به طور متناوب از کرملین و کاخ سفید خواست تا روابط بین واشنگتن و مسکو را اصلاح کنند، زیرا معتقد بود تنشها بین آنها به سطحی که در دوران جنگ سرد رسیده بود، افزایش یافته است.
گورباچف سالهای آخر عمر خود را در بیمارستان گذراند و وضعیت سلامتیاش به شدت رو به وخامت گذاشت.
این رهبر شوروی سابق در سال ۱۹۹۰ به دلیل مذاکره با رونالد ریگان، رئیس جمهور وقت ایالات متحده، بر سر یک توافق مهم برای خلع سلاح هستهای، برنده جایزه صلح نوبل شد و تصمیم او برای جلوگیری از مداخله ارتش شوروی در ممانعت از فروپاشی دیوار برلین، به عنوان عامل کلیدی در حفظ صلح تلقی شد.
واکنشها
به دنبال اعلام این خبر کرملین بامداد امروز چهارشنبه اعلام کرد که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه درگذشت آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی در سن ۹۱ سالگی را تسلیت میگوید.
خبرگزاری تاس به نقل از دیمیتری پسکوف، سخنگوی ریاست جمهوری روسیه گفت: «ولادیمیر پوتین صمیمیترین تسلیت خود را برای درگذشت میخائیل گورباچف ابراز میکند».
بایدن، رئیس جمهور آمریکا به خانواده و دوستان گورباچف تسلیت گفت و گورباچف را مردی با بینش قابل توجه مورد احترام قرار داد.
بایدن گفت: میخائیل گورباچف مردی بود که بینش قابل توجهی داشت. زمانی که او به قدرت رسید، جنگ سرد برای نزدیک به ۴۰ سال و کمونیسم حتی طولانیتر، با عواقب ویرانگر ادامه داشت. تعداد کمی از مقامات بلندپایه شوروی شجاعت پذیرش این موضوع را داشتند که به چیزهایی نیاز است. به عنوان یکی از اعضای کمیته روابط خارجی سنا، من دیدم که او این کار را انجام داد و کارهای دیگری انجام داد. به عنوان رهبر اتحاد جماهیر شوروی، او با رئیس جمهور ریگان همکاری کرد تا زرادخانه هستهای دو کشورمان را کاهش دهد تا مردم در سراسر جهان برای پایان دادن به مسابقه تسلیحات هستهای دعا کنند. پس از دههها سرکوب سیاسی وحشیانه، او اصلاحات دموکراتیک را پذیرفت. در گلاسنوست و پرسترویکا - گشایش و بازسازی - نه به عنوان یک شعار صرف، بلکه به عنوان راه رو به جلو برای مردم اتحاد جماهیر شوروی صورت گرفت. اینها اقدامات یک رهبر کمیاب است که می تواند ببیند که آیندهای متفاوت امکان پذیر است.
او گفت: نتیجه، یک دنیای امنتر و آزادی بیشتر برای میلیون ها نفر بود. ما عمیقترین تسلیتهای خود را به خانواده و دوستان او و مردمی که در همه جا از اعتقاد او به جهانی بهتر بهرهمند شدند، میفرستیم.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل هم از درگذشت میخائیل گورباچف ابراز ناراحتی عمیق و خاطرنشان کرد که آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی سابق "یک دولتمرد منحصر به فرد بود که مسیر تاریخ را تغییر داد."
گوترش در بیانیهای گفت که گورباچف "بیش از هر کس دیگری برای پایان مسالمت آمیز جنگ سرد تلاش کرد" و افزود که با خروج او "جهان یک رهبر بزرگ جهانی را از دست داد که به چندجانبه گرایی متعهد بود و خستگی ناپذیر از صلح دفاع کرد."
عبدالله شاهد، رئیس مجمع عمومی سازمان ملل متحد با ابراز تاسف از مرگ میخائیل گورباچف، گفت: «از اطلاع از درگذشت میخائیل گورباچف، آخرین رئیس جمهور اتحاد جماهیر شوروی و برنده جایزه صلح نوبل (۱۹۹۰) متأسفم کسی که مسیر اصلاحات رادیکالی را آغاز کرد و همچنین منجر به پایان جنگ سرد بدون خونریزی شد.
بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس هم از فوت گورباچف که وی را "شجاع و صادق" توصیف کرد، ابراز تاسف کرد و در توییتر نوشت: «بابت درگذشت گورباچف متأسفم. من همیشه شجاعت و صداقتی که او برای پایان دادن به جنگ سرد نشان داد را تحسین کردهام. در حالی که رئیسجمهور روسیه به حملات خود علیه اوکراین ادامه میدهد، تعهد خستگیناپذیر او (گورباچف) به باز بودن جامعه شوروی نمونهای برای همه است.»
لیز تراس، وزیر امور خارجه بریتانیا گفت که میخائیل گورباچف، رئیس جمهور سابق شوروی، سهم عمیقی در امنیت و ثبات جهانی داشته است.
تراس در توییتر نوشت: «میخائیل گورباچف یک دولتمرد برجسته بود که سهم عمیقی در امنیت و ثبات جهانی داشت و با رهبران غربی برای پایان دادن به جنگ سرد همکاری کرد. ااکنون بیش از هر زمان دیگری، این میراث همکاری و صلح باید غالب شود.
امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه هم از فوت میخائیل گورباچف ابراز تاسف کرد و در توییتی نوشت که «گورباچف مردی صلحطلب بود که انتخابهایش راه آزادی را برای روسها هموار کرد. تعهد او به صلح در اروپا تاریخ مشترک ما را تغییر داد.»
جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق آمریکا به میخائیل گورباچف، رئیس جمهور سابق اتحاد جماهیر شوروی ادای احترام کرد و او را به عنوان یک رهبر تاریخی توصیف کرد که به تغییر روابط ایالات متحده و روسیه در طول جنگ سرد کمک کرد.
بولتون در توییتر نوشت: گورباچف یک رهبر تاریخی بود و جنگ سرد زمانی به نقطه عطف قطعی رسید که او با [جورج] بوش در اجلاس هلسینکی در سپتامبر ۱۹۹۰ در سپتامبر ۱۹۹۰ برای مخالفت با تهاجم صدام به کویت پیوست.
اورزولا فون درلاین، رئیس کمیسیون اروپا، میخائیل گورباچف را یک رهبر قابل اعتماد و مورد احترام خواند که نقشی تعیین کننده برای پایان دادن به جنگ سرد و فروریختن پرده آهنین ایفا کرد.
فون درلاین گفت: این اقدام راه را برای اروپای آزاد باز کرد... این میراث میراثی است که ما فراموش نخواهیم کرد.
بنیاد و موسسه ریگان اعلام کرد که در غم از دست دادن رهبر شوروی سابق میخائیل گورباچف، مردی که زمانی دشمن سیاسی رونالد ریگان بود و در نهایت دوست شد، سوگواری می کند. این بنیاد گفت: افکار و دعاهای ما برای خانواده گورباچف و مردم روسیه است.
کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه دولت بوش گفت که از شنیدن خبر درگذشت میخائیل گورباچف متأسفم. رایس گفت: او مردی بود که تلاش کرد زندگی بهتری را برای مردمش به ارمغان بیاورد. زندگی او ثمربخش بود، زیرا بدون او و شجاعت او پایان دادن مسالمت آمیز به جنگ سرما ممکن نبود.
سیلویو برلوسکونی، نخست وزیر سابق ایتالیا، او را "قهرمان دموکراسی" و "مردی که تاریخ قرن بیستم را تغییر داد" خواند و در غم از دست دادن "دوربینی و آرامش قضاوتش" ابراز تاسف کرد.
فومیو کیشیدا، نخست وزیر ژاپن، به خانواده و دوستان میخائیل گورباچف تسلیت گفت و از سهم او در ساختن جهانی بدون سلاح هستهای قدردانی کرد.
کیشیدا در پیام خود آورده است: من میخواهم درگذشت میخائیل گورباچف رئیس جمهور سابق اتحاد جماهیر شوروی را تسلیت بگویم. گورباچف رهبر اتحاد جماهیر شوروی بود، او نقش مهمی در بازسازی وضعیت با تقسیم اروپا و رویارویی غرب و شرق پس از جنگ دوم جهانی داشت. او برای اولین بار با ایالات متحده در مورد کاهش تسلیحات هستهای به توافق رسید؛ او کسی است که جنگ سرد را به پایان رساند. به عنوان یک رهبر جهانی که با لزوم حذف سلاح های هسته ای موافق بود، پس از خود دستاوردهای بزرگی بر جای گذاشت. او تفکر استراتژیک و عزم گستردهای داشت... من معتقدم نقشی که گورباچف ایفا کرد بسیار بزرگ است و من یک بار دیگر درگذشت وی را تسلیت میگویم.
انتهای پیام