به گزارش ایسنا، بر اساس آمار اعلام‌شده در پرتال نشریات علمی و پژوهشی کشور؛ ۱۱۰ نشریه رتبه «بین‌المللی»، ۲۲۳ نشریه رتبه «الف»، ۹۵۵ نشریه رتبه «ب»، ۸۳ نشریه رتبه «ج» و ۱۶ نشریه نیز رتبه «د» را دریافت کرده‌اند.

همچنین ۸۸ نشریه از مجموع نشریات ارزیابی‌شده، شرایط رتبه‌بندی را نداشتند و رتبه‌ای برای آن‌ها در نظر گرفته نشده است؛ این در حالی است که برخی از آن‌ها در سال گذشته رتبه‌بندی شده بودند.

تعداد کل نشریات رتبه‌بندی شده ۱۴۰۰ نسبت به سال گذشته حدود ۶ درصد افزایش داشته است. بیشترین افزایش، مربوط به نشریات گروه «الف» بوده که حدود ۹۰ درصد افزایش داشته است و تعداد نشریات گروه «د» نیز هیچ تغییری نداشته‌اند.

بر اساس آمار اعلامی در پرتال نشریات  علمی وزارت علوم؛ علوم انسانی با حدود ۸۰۰ نشریه، پر تکرارترین موضوع بین نشریات علمی است و پس از آن نشریات فنی و مهندسی، کشاورزی و منابع طبیعی، علوم پایه، هنر و معماری و دامپزشکی قرار دارند. همچنین دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه تهران و دانشگاه فردوسی مشهد، بیشترین تعداد نشریات علمی را دارند.

«شیوه‌نامه ارزیابی و رتبه‌بندی نشریات علمی» به منظور ارتقای کیفی نشریات و در راستای اجرای آیین‌نامه نشریات علمی، در شهریور ماه ۱۳۹۸ ابلاغ شد. بر اساس این شیوه‌نامه نشریات علمی بر اساس معیارهای انتشار به‌موقع و رعایت ضوابط آیین‌نامه نشریات، رعایت فرآیند پذیرش مقالات و داوری تخصصی، داشتن وبگاه استاندارد، زیرساخت‌ها و اطلاعات شناسنامه‌ای، رعایت آیین نگارش، ساختار و کیفیت مقالات، وضعیت نشریه در نمایه‌های استنادی، تخصصی و اجتماعی و به‌کارگیری مقررات و امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری برای رعایت اخلاق علمی؛ مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

این نشریات در صورتی که در پایگاه‌های WOS و اسکوپوس نمایه شوند، به عنوان نشریات بین‌المللی دسته‌بندی می‌شوند. همچنین در صورتی که بر اساس معیارهای عنوان شده، امتیازی بین ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ دریافت کنند؛ در زمره نشریات رتبه‌ «الف»، امتیاز بین ۶۰۱ تا ۸۰۰، در زمره نشریات رتبه «ب»، امتیاز بین ۴۰۱ تا ۶۰۰ در گروه نشریات «ج» و امتیاز پایین‌تر از ۴۰۰ در زمره نشریات «د» رتبه‌بندی می‌شوند.

نتایج اولیه ارزیابی و رتبه‌بندی نشریات علمی اول مرداد ماه سال جاری اعلام شد و به نشریات فرصت داده شد، در صورت وجود ابهام و یا اعتراض نسبت به ارزیابی انجام شده، تا پایان اول شهریور ماه درخواست تجدید نظر کنند و پس از این زمان هیچ‌گونه تغییری در رتبه‌بندی‌ها انجام نمی‌شود. ولی این در حالی است که هنوز پس از گذشت چند روز از اعلام رتبه‌بندی نهایی، آمار نشریات رتبه‌بندی شده در حال تغییر است.

دکتر محسن شریفی، مدیر کل دفتر برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری امور پژوهشی وزارت علوم در گفت‌وگو با ایسنا، درباره رتبه‌بندی سال ۱۴۰۰ نشریات علمی، گفت: کمیسیون نشریات علمی وزارت علوم هر سال یک‌بار، بر اساس آیین‌نامه نشریات علمی، نشریات را ارزیابی می‌کند. این ارزیابی بر اساس شاخص‌هایی که در شیوه‌نامه ارزیابی نشریات علمی ابلاغ شده، انجام می‌شود و در این فرآیند بر امر ارزیابی و وضعیت علمی و ساختاری و شکلی نشریات علمی نظارت قوی انجام می‌شود.

وی با بیان این‌که امسال، دومین سالی است که بر اساس آیین‌نامه جدید، نشریات ارزیابی می‌شوند، گفت: در سال‌های قبل این ارزیابی‌ها و نظارت‌ها انجام می‌گرفته ولی در دو سال اخیر شکل و شیوه ارزیابی کاملاً ارتقایافته و بسیار بهتر شده است.

مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری امور پژوهشی وزارت علوم خاطرنشان کرد: هدف ما در این ارزیابی‌ها، ارتقای کیفیت علمی نشریات، هم از نظر رعایت استانداردها و شاخص‌ها از جمله نحوه رفرنس‌نویسی، نحوه داوری، فرآیند داوری، شفافیت سالانه نشریات علمی، رؤیت‌پذیری نشریات و ... است. این شیوه ارزیابی می‌تواند برای پژوهشگران، گروه‌های داوری و اعضای هیئت ممیزه دانشگاه خیلی مفید باشد تا در ارزیابی‌ها و امتیازدهی‌ها، به رتبه نشریات توجه داشته باشند.

وی با بیان این‌که برخی نشریات از این رتبه‌بندی حذف می‌شوند، گفت: طبق آیین‌نامه ممکن است، نشریاتی که رتبه ضعیفی دارند از لیست وزارت علوم حذف شوند و به ارزیابی سال بعد نیز راه پیدا نکنند.

شریفی در خصوص شیوه اعلام رتبه نشریات، توضیح داد: هر ساله نتایج مقدماتی ارزیابی به نشریات ابلاغ می‌شود. طبق آیین‌نامه، این نشریات یک ماه فرصت دارند تا نتیجه ارزیابی‌ها را بررسی کنند و در صورت وجود اعتراض، از طریق سامانه نشریات علمی درخواست بازبینی دهند. بر همین اساس در این فرصت یک ماهه، نشریات مجدداً بررسی می‌شوند و ممکن است یک نشریه امتیاز بیشتر و یا کمتری بگیرند. اما پس از این یک ماه، نتیجه ارزیابی‌ها قطعی هستند و تغییری نخواهند کرد.

وی با بیان این‌که امسال شاخص‌های ارزیابی نشریات، تغییرات زیادی نداشته‌اند، گفت: عموماً همان شاخص‌های گذشته هستند؛ در جزئیات ممکن است تغییرات خیلی خیلی کمی ایجاد شده باشد، ولی در کل خیر.

حمایت وزارت علوم از نشریات بین‌المللی

مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری امور پژوهشی وزارت علوم با اشاره به این‌که نشریات «بین‌المللی» مورد توجه جدی وزارت علوم قرار دارند، گفت: رتبه و جایگاه و موقعیتی که نشریات در این نمایه‌های WOS و اسکوپوس، به‌دست می‌آورند، عیناً مورد قبول است و دیگر وارد ارزیابی الف و ب و ... نمی‌شوند.

وی افزود: با توجه به سیاست‌های فعلی وزارت علوم، بحث نمایه‌سازی نشریات علمی در اولویت ما قرار دارد و ما از یک سو ارتقای کیفی نشریات داخلی را در نظام ارزیابی دنبال می‌کنیم و از سوی دیگر نیز نمایه‌سازی و بین‌المللی شدن را مورد توجه داریم. این دو برنامه در اولویت ما هستند و در حال حاضر نشریاتی که نمایه بین‌المللی دریافت می‌کنند، هم از نظر معنوی مورد تقدیر قرار می‌گیرند و هم اعتبار و هزینه ویژه‌ای دریافت می‌کنند که می‌توان گفت بی‌سابقه است.

شریفی به حمایت ۱۰۰ میلیونی از نشریات با رتبه بین‌المللی خوب، اشاره کرد و گفت: به نشریاتی که رتبه خوبی در سطح بین‌المللی دریافت می‌کنند، حتی تا ۱۰۰ میلیون تومان جایزه از طرف وزیر علوم اهدا می‌شود. در پایان سال ۱۴۰۰ این حمایت‌های مالی را پرداخت کردیم و الان هم درصدد پرداخت این حمایت‌های مالی به نشریاتی هستیم که در یک سال گذشته توانسته‌اند نمایه‌های بین‌المللی را کسب کنند.

وی تاکید کرد: بحث نمایه‌سازی نشریات، بسیار برای ما مهم است و سردبیران مطمئن باشند، حمایت‌ها برای نمایه‌سازی ادامه خواهد داشت. سردبیران و مدیران مسئولی که بتوانند نشریات خود را در این پایگاه‌ها ثبت کنند، پایه تشویقی دریافت خواهند کرد و همچنین جایزه نقدی نیز پرداخت خواهد شد.

انتهای پیام