/از نهضت حسینی تا جامعه مهدوی: «یاد خدا»/

ویژگی بارز اصحاب سیدالشهداء علیه السلام

یک کارشناس مسائل دینی گفت: به یاد خدا بودن آن هم در تمامی لحظات شاید به یکباره سخت و در نگاه اول محال به نظر برسد اما کاری که قدم به قدم و با استمرار صورت می‌گیرد، به تدریج گسترده و ماندگار می‌شود. در ظهر عاشورا در بحبوحه جنگ، امام حسین(ع) و اصحابش از یاد خدا غافل نبودند و به هنگام اذان ظهر به اقامه نماز جماعت پرداختند.

حجت‌الاسلام تاتلاری - کارشناس مسائل دینی و مذهبی- در گفت‌وگو با ایسنا در مورد اهمیت واقعه عاشورا و زمینه‌سازی آن برای ظهور، با اشاره به اینکه ویژگی بارز و رمز موفقیت امام حسین علیه السلام و اصحابش به یاد خدا بودن در تمامی لحظات بود، گفت: باید به این سؤال پرداخته شود که چگونه می‌توان چنین خصلتی را بدست آورد؟ اگر رمز پیروزی خون بر شمشیر در کربلا یاد و ذکر خداست، چگونه می‌توان برای یاری فرزند سیدالشهداء علیه السلام، حضرت حجه بن الحسن عجل الله تعالی فرجه الشریف این ویژگی را در وجود خویش پرورش دهیم؟.

این کارشناس مسائل دینی خاطرنشان کرد: به یاد خدا بودن آن هم در تمامی لحظات شاید به یکباره سخت و در نگاه اول محال به نظر برسد اما کاری که قدم به قدم و با استمرار صورت می‌گیرد، به تدریج گسترده و ماندگار می‌شود. یاد خدا علاوه بر ذکر زبانی باید در اعمال و رفتار ما وجود داشته باشد و برای آنکه تمامی کارها و همه لحظات زندگی ما با یاد و نام خدا صورت گیرد. باید از مواقعی خاص شروع شود تا به همه زمینه‌های زندگی مان سرایت کند.

یاد خدا در کسب و کار

این کارشناس مسائل دینی تصریح کرد: امیرالمؤمنین علی علیه السلام در این راستا می‌فرماید «اکثروا ذکر الله اذا دخلتم الاسواق» (24) خداوند را بسیار یاد کنید وقتی به بازار می‌روید. یکی از مواقعی که یاد خدا بسیار ضروری و مهم است موقع کسب و کار و در محل خرید و فروش اجناس که معمولاً در بازار رواج دارد، می‌باشد. حضرت علی علیه السلام نمی‌فرماید در مسجد یاد خدا باشید، چون انسان مسجد می‌آید تا نماز بخواند، با خدا مناجات کند. اما در بازار است که خرید و فروش و احتمال کم فروشی و گرانفروشی، بی‌انصافی، مال حرام، ربا، برخورد با نامحرم وجود دارد. محل کسب و کار است که می‌تواند جای رفت و آمد شیاطین و یا محل نزول فرشتگان خدا باشد.

وی افزود: انسان در معاملات خود به یاد خدا هست و احکام دین خدا را در نظر می گیرد یا به فکر سود بیشتر حتی از راه حرام است. رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله برای در نظر گرفتن پروردگار در کسب و کار مسلمانان معیار ارائه می‌دهد «من باع و اشتری فلیجتنب خمس خصال والا فلا یبعین و لا یشترین الربا و الحلف و کتمان العیب و المدح اذا باع و الذم اذا الشتری» (25) کسی که خرید و فروش می کند از پنج خصلت دوری گزیند وگرنه خرید و فروش نکند:

1- ربا

2- قسم خوردن

3- پنهان کردن عیب کالا

4- تعریف کردن بیش از اندازه

5- بدگفتن از جنسی که قصد خرید دارد (توی سر مال زدن)

این کارشناس مسائل مذهبی بین کرد: اگر کسی در چنین موقعیتی برای رسیدن به مال و ثروت دنیا آن هم از هر راهی، خدا را فراموش نکرد بلکه گاهی اوقات دست از معاملات پر سود دنیوی حرام به خاطر خدا گذشت کرد، خداوند نیز این کار او را فراموش نمی کند. پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله می فرماید «من ذکر الله فی السوق مخلصاً عند الغفه الناس و شغلهم بما فیه کتب الله له الف حسنه و غفرالله له یوم القیامه مغفر لم تخطر علی قلب بشر» (26) هرکس در بازار به هنگام غفلت مردم و سرگردم بودنشان به داد و ستد با اخلاص خدا را یاد کند، خداوند برای او هزار حسنه می نویسد و روز قیامت از آمرزشی او را بهره مند سازد که بر دل هیچ انسانی خطور نکرده باشد.

به گفته حجت‌الاسلام تاتلاری، یکی از عوامل سقوط کوفیان در کربلا مبتلا شدن به حرام خوری بود. امام حسین علیه السلام فرمود «ملئت بطونکم من الحرام» (27) شکم‌های شما از حرام انباشته شده است.

یاد خدا در داوری و پرداخت حقوق دیگران

وی ادامه داد: رسول خدا می‌فرماید «اُذکر الله عند لسانک إذا حکمت و عند یدک اذا قسمت»(28) هرگاه خواستی داوری کنی خدا را به یاد زبانت بیاور و هروقت خواستی چیزی را تقسیم نمایی خدا را به دستت یادآوری کن. گاهی برای ما موقعیتی پیش می‌آید که باید در مسئله‌ای بین دو نفر قضاوت و داوری کنیم، اینکه انسان به یاد خدا باشد و تحت هر شرایطی حق را بگوید، حق را به حقدار بدهد نه به آشنای خودش، نگوید این رفیقم هست، برادرم، فرزندم، همسرم هست و به نفع فلانی حرف بزنم بعداً کاری برایم انجام می‌دهد، به دردم می‌خورد. بلکه تحت هر شرایطی با آنکه شاید اگر حق را بگوید دچار ضرر و زیان بشود اما چون به یاد خداست، حق بگوید و به حق حکم کند.

این کارشناس مسائل دینی اظهار کرد: امام علی علیه السلام می‌فرماید «رحم الله رجلاً رأی حقاً فاعان علیه و رأی جوراً فردّه» خدا رحمت کند مردی را که حق را ببیند و آن را یاری کند و جور و ستم را بنگرد و آن را رد کند. موقعیت دیگری هم که یاد خدا لازم است، زمان تقسیم چیزی بین دیگران می‌باشد. اینکه انسان بین خودی و بیگانه تفاوت نگذارد. بین همه عدالت را برقرار کند، نه اینکه سهم نزدیکانش از دیگران بیشتر باشد. ما اگر از ظلم بیزاریم پس خودمان اهل ستم به دیگران نباشیم و همه در نظرمان یکسان باشند.

عدل علی علیه السلام نمونه ای از یاد خدا

حجت‌الاسلام تاتلاری در ادامه یادآور شد: ام هانی خواهر علی علیه السلام خدمت امام رسید تا سهم خود را از بیت‌المال مسلمین دریافت کند. امیرالمؤمنین بعد از محاسبه، بیست درهم به خواهرش داد. چند لحظه بعد کنیز ام هانی از در وارد شد و سهمش از بیت المال را طلب کرد. علی علیه السلام به او نیز بیست درهم داد. ام هانی با تعجب عرض کرد «آقا من بیست درهم، کنیزم هم بیست درهم؟ ما با هم در سهم بیت المال تفاوتی نداریم؟ من بانوی او هستم و او کنیز من، من خواهر شمایم. امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود «ما وجدنا فی کتاب الله فضلاً لاسماعیل علی اسحاق» خواهرم من هرچه در کتاب خدا دقت نمودم هیچ فضل و برتری بین فرزندان اسماعیل (اعراب) و فرزندان اسحاق (غیر اعراب) نیافتم. (30)

 یاد خدا هنگام خشم

وی در ادامه در مورد یاد خدا داشتن به هنگام خشم نیز گفت: خداوند باری تعالی به یکی از پیامبرانش می‌فرمود «اذکرنی عند غضبک اذکرک عند غضبی» (31) در هنگام خشم به یاد من باش تا من نیز در هنگام خشم خود به یاد تو باشم. زمانی که انسان کنترل خود را از دست می‌دهد و ممکن است دست به کاری یا حرفی بزند که بعد موجب پشیمانی بشود، آن جا با یاد خداوند جلوی خشم و عصبانیت خود را بگیرید. به جای آنکه در برخورد با دیگران خشمگین شوید، عفو و گذشت را سرلوحه کار خویش قرار دهید.

این کارشناس دینی ابراز کرد: همه ما علاقه مند به بهشتی شدن هستیم. دوست داریم تا در آخرت ساکن بهشت و مورد رحمت خدا قرار بگیریم. قرآن می‌فرماید «سارعوا الی مغفرهٍ من ربکم و جنهٍ عرضُها السمواتُ و الارضُ» شتاب کنید برای رسیدن به آمرزش پروردگارتان و بهشتی که وسعت آن آسمان‌ها و زمین است. این مغفرت و بهشت برای چه کسانی است؟، «اُعدّتْ للمتقین» (32) برای پرهیزگاران آماده شده است. افراد متقی چه ویژگی‌هایی دارند که شایسته بهشت شده اند؟، «الذین ینفقونَ فی السّراء و الضرّاء و الکاظمین الغیظ و العافین عن الناسِ» (33) همان‌ها که در توانگری و تنگدستی انفاق می کنند و خشم خود را فرو می‌برند و از خطای مردم درمی‌گذرند. بنابراین هرکس برای خدا خشم خود را کنترل کند، فردای قیامت مورد رحمت پروردگار و در بهشت قرار می‌گیرد.

یاد خدا در خلوت و تنهایی

حجت‌الاسلام تاتلاری افزود: امام صادق علیه السلام می فرماید «شیعتنا الذین إذا خلو ذکروالله کثیراً» (34) شیعیان کسانی هستند که چون تنها باشند، خدا را بسیار یاد می‌کنند. هنر این نیست که انسان در ملاء عام و جلوی چشم دیگران گناه نکند. وقتی مأمور راهنمایی رانندگی با قبض جریمه سر چهارراه ایستاده، پشت چراغ قرمز ایستادن هنر نیست، زمانی که مراقب بالای سرت در امتحان هست و تقلب نمی‌کنی مهم نیست. بلکه مهم جایی است که در خلوت و تنهایی خودت وقتی کسی نیست که ببیند، خلاف و بی قانونی نکنی.

وی ادامه داد: اکثر افراد برای انجام گناه به دنبال مکانی خلوت و دور از چشم دیگران هستند تا کسی نبیند و آبرویشان حفظ شود. در حالی که خدا را فراموش می‌کنند و تصورشان این است که خدا ناظر بر اعمال و رفتارشان نیست. امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرماید «إتقوا معاصی الله فی الخلوات فإن الشاهد هو الحاکم» (35) از نافرمانی خدا در خلوت‌ها بپرهیزید زیرا آنکه می‌بیند، خودش حاکم و فرمان دهنده است. علت بسیاری از گناهان و نافرمانی‌های ما فراموشی یاد خداوند است. اگر ما خدا را حتی در تنهایی خویش ناظر بدانیم، هیچ گاه دست به عصیان نمی زنیم. «ألم یعلم بأنّ الله یری» (36) آیا او ندانست که خداوند همه اعمالش را می بیند.

یاد خدا در وجود اصحاب سیدالشهداء علیه السلام

این کارشناس مسائل مذهبی اضافه کرد: حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام و یاران باوفایش با یاد و نام خدا در راه او قدم برداشتند و به سربلندی و سعادتمندی در دنیا و آخرت نائل شدند. کربلا صحنه‌ای از یاد خدا و مناجات با او در هر حال و فراموش کردن پروردگار و سقوط و گمراهی و تاریکی است.

حجت‌الاسلام تاتلاری در پایان گفت: ظهر عاشورا امام حسین علیه السلام و یاران باقی مانده می‌خواهند آخرین نماز خود را اقامه کنند. نکته قابل توجه این است که حضرت نمی‌فرماید «هر کدام بروید در خیمه‌ها نماز بخوانید و بیایید و یا الان در بحبوحه جنگ هستیم. نماز را به تأخیر بیندازد. امام حسین علیه السلام ظهر عاشورا اول وقت نماز می‌خواند آن هم به جماعت.

انتهای پیام

  • چهارشنبه/ ۲۶ مرداد ۱۴۰۱ / ۰۸:۲۱
  • دسته‌بندی: دین و اندیشه
  • کد خبر: 1401052618711
  • خبرنگار : 71461