به گزارش ایسنا، ساختمان متروپل آبادان واقع در بازار ته لنجی خیابان امیری یکی از خیابان‌های شلوغ و مرکز شهر آبادان بود که دوم خردادماه ناگهان فرو ریخت و جان ۴۳ خوزستانی را گرفت؛ ساختمان نیمه کاره و نا ایمنی که به بهره‌برداری رسید.
ریزش این ساختمان در حال ساخت، انبوهی از تخلفات، رانت، تاثیر روابط و لابی‌ها را برملا کرد. متروپل فرو ریخت تا هشدار و تلنگری برای مسئولان باشد تا قوانین و اصول روند ساخت و سازها را جدی بگیرند.
اکنون که برگزاری دادگاه مسببان و مقصران این حادثه، در دادگستری مرکز خوزستان آغاز شده است؛ دوباره نگاه‌های نگران به ساختمان‌های کوتاه و بلند و جدید و قدیمی دوخته شده است.
آوار ناگهانی ساختمانی که قرار بود به عنوان یکی از نمادهای زیبایی و گردشگری آبادان باشد، عجیب و نگران‌کننده بود.
در پی این حادثه تلخ، مساله رعایت استانداردها و قوانین ساختمان‌سازی و ایمنی بسیار مورد توجه قرار گرفت و نگرانی‌ها در مورد وضعیت ایمنی ساختمان‌ها بسیار زیاد شد. هرازگاهی هم آماری از وضعیت ناایمنی یا صدور حکم تخلیه ساختمانی به دلیل نداشتن تاییدیه ایمنی به گوش می‌رسد.
آنچه برای مردم مهم است این است که بدانند چه می‌شود که چنین ساختمان غول پیکری این گونه آوار می‌شود و چه تضمینی وجود دارد که دیگر چنین حوادثی تکرار نشود؟
بنا به گفته صادق خلیلیان استاندار خوزستان، بر اساس برآورد اولیه در روزهای اول حادثه، علت این حادثه رعایت نشدن ضوابط فنی و استانداردها بوده است.
وی در آن زمان گفته بود: سازه ساختمان متروپل بسیار سنگین بود و موارد فنی در آن لحاظ نشده است؛ طبق گزارش‌های اولیه، این ساختمان در شش طبقه طراحی شده بود اما بعد سه طبقه و بعد از آن مجددا دو طبقه دیگر به آن اضافه شده است.
بنا به گفته احمد وحیدی وزیر کشور نیز در حادثه متروپل، متاسفانه نه تنها تعلل بلکه جرم بزرگی اتفاق افتاد و باید به آن رسیدگی شود.
همچنین وی گفته بود: دستگاه قضا باید با اشد مجازات با مسببین و کسانی که غفلت کرده‌اند برخورد کند. مردم هم مطمئن باشند که دستگاه قضا در خصوص کسانی که عامل بروز فاجعه تلخی بوده‌اند، رسیدگی محکمی خواهد کرد.
وزیر کشور حادثه متروپل را یک جنایت دانسته و بیان کرده بود: کسانی که برای کسب درآمد بیشتر به راحتی با جان مردم بازی کردند، به هیچ وقت قابل گذشت نیستند و باید درس عبرت شوند. حتما باید سایر پرونده‌هایی که در این حوزه و شهر هستند را رسیدگی کنیم.
محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور نیز گفت: در حادثه متروپل فساد گسترده‌ای میان سازنده، پیمانکار، مالک و دستگاه‌های مجوزدهنده وجود دارد که باید به سرعت به آن رسیدگی شود. این رسیدگی باید به شکلی باشد که بازدارنده باشد تا در هیچ جای کشور کسی جرات چنین کاری نداشته باشد
اکنون پس از گذشت دو ماه از حادثه، جلسات نخست دادگاه مسببان ریزش متروپل برگزار شده است.
بعد از ماجرای متروپل، ایمنی برخی ساختمان‌های کلانشهر اهواز زیر سوال رفت و حساسیت مردم هم نسبت به ایمنی بیشتر شد به گونه‌ای که اهالی ساختمان نا ایمن "عدالت ۲ " از ترس آوار، در خیابان چادر زدند و آواره شدند.
اکثر ستون‌های این ساختمان، فرسوده و ترک خورده و میلگردهای آن پوسیده و پودر شده و روی زمین ریخته است؛ این تنها یکی از ساختمان‌های نا ایمن اهواز است که حدود ۸۰ خانواده در آن زندگی می‌کنند و حالا نمی دانند کجا بروند تا سقف ایمنی بالای سرشان باشد.
بعد از هر حادثه دلخراشی مانند متروپل آبادان، بحث ایمنی ساختمان‌ها سر زبان‌ها می‌افتد و مدتی بعد فراموش می‌شود؛ مانند حادثه پلاسکو.
باید یادمان باشد کم نیستند ساختمان‌هایی که در حاشیه رودخانه کارون در اهواز قد علم کرده‌اند و مشخص نیست، استانداردهای ساختمان‌سازی خاص خوزستان که منطقه‌ای جلگه‌ای است را رعایت کرده‌اند یا خیر.
بنا به گفته ابراهیم قنبری رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اهواز، ۴۰۹ مورد ساختمان شامل پاساژها، سیتی سنترها، پارکینگ‌ها، جایگاه‌های سوخت، خوابگاه‌های دانشجویی، سینماها، بیمارستان‌ها و ساختمان‌های ۱۰ طبقه و بالاتر در شهر اهواز نا ایمن و حاد شناسایی و اخطاریه‌ها برای این ساختمان‌ها صادر شده است.
همچنین به گفته وی یک هزار و ۲۵۰ ساختمان شامل قهوه‌خانه‌ها، ادارات، دانشگاه‌ها، هتل‌ها، بانک‌ها، شهرک‌های صنعتی، بافت فرسوده و مسکونی با نا ایمنی متوسط و ۴۴۶ مورد ساختمان شامل مدارس، مهدکودک‌ها، خانه‌های بازی، منازل ویلایی و دو طبقه‌های فرسوده با نا ایمنی ضعیف در اهواز وجود دارد.
طبق گفته قنبری، سیتی سنتر مهزیار، پاساژ فردوسی در خیایان ۲۴ متری، سیتی سنتر خلیج فارس، پاساژ کارون، بیمارستان رازی، بیمارستان امیرکبیر، بیمارستان سلامت، پارکینگ طبقاتی مهزیار، پاساژ علی یاری در امام شرقی و فرهنگ سرای سینما در زویه از جمله مکان‌های ناایمن با وضعیت نیمه حاد در اهواز هستند که برای برخی از این مجتمع‌ها چند بار اخطاریه صادر شده است.
بنا به گفته وی تنها یکی دو بیمارستان و یکی دو هتل در اهواز تاییدیه ایمنی از سازمان آتش‌نشانی دارند.
این صحبت‌های رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اهواز منجر به واکنش‌ها و نگرانی‌های زیادی شد. بین ساختمان‌های ناایمن مراکز تجاری بزرگ اهواز، بیمارستان‌ها هم دیده می‌شوند؛ بیمارستان‌هایی که در زمان بحران‌ها باید محل پذیرش بیماران باشند، خود نا ایمن هستند.
سید محمدعلی پورموسوی رئیس کمیسیون اقتصادی شورای شهر اهواز نیز نسبت به این صحبت‌های رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اهواز واکنش داد.
وی گفت: در پی صحبت‌های آقای قنبری برخی از صاحبان این اماکن شکایت کردند که در پی این صحبت‌ها، فروش‌شان کم شده است.
این در حالی است که در اهواز نه تنها وضعیت ایمنی ساختمان‌ها، بلکه وجود ساختمان‌های بلند مرتبه بدون داشتن نردبان با ارتفاع مناسب در آتش‌نشانی نیز نگرانی‌های جدی ایجاد کرده است؛ البته در سال‌های گذشته بارها در این خصوص هشدارهایی داده شده است.
سیاوش محمودی رئیس شورای شهر اهواز نیز با تاکید بر لزوم شناسایی فوری ساختمان‌های فاقد پایان کار و انجام اقدامات قانونی در این خصوص گفت: در اهواز ساختمان‌های بلند مرتبه‌ای وجود دارد که مجوزهای ایمنی لازم را اخذ نکرده‌اند؛ توجه نکردن به مسائل ایمنی به ویژه در ساختمان‌های ۲۰ و حتی ۲۳ طبقه قطعا می‌تواند منجر به وقوع حوادث و فجیع و ناگوارتری نسبت به آبادان شود.
رئیس شورای اسلامی شهر اهواز با بیان اینکه یک ساختمان ۲۳ طبقه حداقل ۶۹ متر ارتفاع دارد، افزود: پس از وقوع حادثه پلاسکو، در اهواز نیز مساله نردبان ۲۲ متری آتش‌نشانی این کلانشهر با عمر ۳۰ ساله و فرسوده مطرح شد؛ آیا در زمان وقوع حوادث در چنین ساختمان‌هایی این نردبان می‌تواند به مردم کمک کند؟ این مساله مطالبه جدی است.
محمودی گفت: مسئولان عالی رتبه کشور بدانند که اگر اتفاقی در اهواز رخ دهد، در چنین حوادثی پناهی برای مردم وجود ندارد.
بنا به گفته احمد سراج رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر اهواز تعدادی از مجریان ذی صلاح به "امضاهای طلایی" تبدیل شده‌اند تا عده‌ای به منافع شخصی برسند.
وی از انجام تبصره هفت کمیسیون ماده ۱۰۰ برای یک هزار و ۲۷۶ مورد در چهار سال اخیر خبر داد و نسبت به نداشتن آماری از محکومیت این ناظران ساختمانی یا اینکه محکومیتی صادر شده یا خیر، سوالاتی مطرح کرد.
هدایت‌الله زارع‌زاده معاون شهرسازی و معماری شهرداری اهواز نیز گفت: وقوع حادثه متروپل یا حوادثی مشابه، در اهواز و سایر نقاط کشور قابل پیش‌بینی هستند. این اتفاق، ماحصل روابط به جای استقرار ضوابط فنی، توجه به قوانین مرتبط با حوزه ساخت و ساز، قانون نظام مهندسی ساختمان، مقررات ملی ساختمان و قوانین شهرداری‌ها است.
بنا به گفته وی مسائل مشترکی به صورت روزانه در برخی پروژه‌های اهواز و دیگر شهرهای بزرگ وجود دارد که می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیر و حتی بزرگتر از این را رقم بزند.
زارع‌زاده بهره‌برداری از ساختمان‌های فاقد پایان کار را فاقد وجاهت قانونی دانسته و از بهره‌برداری از چندین سیتی سنتر و مجتمع تجاری بزرگ در اهواز که فاقد پایان کار هستند، خبر داد.
وی گودبرداری‌های عمیق را یکی از مخاطرات شهری دانسته و بر ضرورت سامان‌دهی احداث ساختمان‌های بلند مرتبه تاکید کرد.
بنا به گفته معاون شهرسازی و معماری شهرداری اهواز یکی از آسیب‌های بزرگ، صدور اصلاحیه‌های مکرر پروانه‌های ساختمان است به گونه ای برخی پروانه‌های ساختمانی اهواز شش تا هفت بار اصلاحیه خورده‌اند که عموما این اصلاحیه‌ها برای دور زدن قانون انجام شده‌اند بنابراین باید صدور اصلاحیه‌ها بر اساس تعداد مشخص و ضابطه مند انجام شود.
زارع‌زاده گفت: استفاده از مشاوران سازمان برنامه و بودجه برای طراحی و نظارت بر پروژه‌های ساختمانی بخش خصوصی، مشکلات حقوقی ایجاد کرده است و صرفا شرکت‌هایی اجازه این کار را دارند که از وزرات راه و شهرسازی مجوز دارند. برخی سازندگان یا انبوه‌سازان برای انجام طراحی و نظارت پروژه با هزینه کمتر، کار را به مشاوران غیر واجد شرایط می‌سپارند که این کار، تبعاتی دارد.
دور از ذهن نیست که احداث ساختمان عظیمی بدون حتی جوشکاری مناسب آن هم در دل شهر، چنین فاجعه ای را رقم می‌زند؛ فاجعه‌ای که خوزستان را عزادار کرد.
اما مگر بر روند ساخت و ساز نظارت نمی‌شود که این همه تخلف در ساخت یک ساختمان رخ داده است؟
کوروش خواجوی رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان ابعاد حادثه ساختمان متروپل را بسیار پیچیده دانست و گفت: سال‌ها است که ساختمان متروپل کلاف سردرگمی از قصورها، تقصیرها و تخلفات بوده است بنابراین وجاهت ندارد بنده در مورد جزئیات قصورها صحبت کنم اما آنچه دیده‌ایم این است که از جوشکار گرفته تا بقیه مقصر بوده‌اند. شاید با جوشکاری بهتر، این اتفاق رخ نمی‌داد. البته قطعا جوشکار آخرین مقصر این حادثه است.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان با بیان اینکه ژئوتکنیک یکی از مشکلات مهم جلگه خوزستان است، گفت: اگر در پروژه متروپل یک متخصص ژئوتکنیک اظهار نظر می‌کرد به هیچ وجه اجازه نمی‌داد ۱۳ سقف در آن شرایط اجرا شود. با توجه به مجموع شرایط طراحی، نظارت، اجرا، امکانات و مصالح ما، معقول نیست با این وضعیت میان لایه‌های ضعیف جلگه‌ای خوزستان یک ساختمان با ۱۳ سقف یعنی ۱۲ طبقه‌ای در آبادان طراحی کنیم.
بنا به گفته خواجوی یکی از خلاءهای جدی متروپل این است که هیچ نشانه و داده‌ای از انجام آزمایش‌های لازم در روند اجرای پروژه پیدا نشده است.
وی گفت: حداقل باید ساختمان‌های بزرگ و مگاپروژه‌های خوزستان مراقبت شوند تا خدمات کاملی شامل آزمایشگاه، مجری، طراح و ناظر انجام و بر عملکرد آن‌ها نیز نظارت شود.
به گزارش ایسنا، حادثه متروپل آبادان زنگ خطر را به صدا درآورده تا همه متوجه شوند در ساختمان‌سازی نمی‌شود روابط را جایگزین ضوابط و استانداردها کرد و باید با رعایت ضوابط فنی از ایجاد متروپل‌های دیگر و حتی بدتر از آن جلوگیری شود.
حالا که وقوع حادثه متروپل یا حوادثی مشابه، در اهواز و سایر نقاط کشور قابل پیش‌بینی هستند باید با شناسایی ساختمان‌های ناایمن و اقدام به موقع از وقوع چنین فاجعه‌هایی پیشگیری کرد.
اکنون باید منتظر بمانیم و ببینیم فکری به حال ساختمان‌های ناایمن می‌شود یا باز هم به باد فراموشی سپرده می‌شوند.
گزارش از: دلال آلبوشهبازی، خبرنگار ایسنا
انتهای پیام