حسن ظهوری در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص چالش‌های خبرنگاران گردشگری در ایران اظهار کرد: گردشگری یک موضوع چالشی در ایران محسوب می‌شود که خبرنگار این حوزه باید به صورت تخصصی در این حوزه فعالیت داشته باشد. معتقدم که خبرنگار تخصصی شیوه صحیح خبرنگاری است و خبرنگاری که بتواند در تمام موضوعات فعالیت داشته باشد کار خاصی انجام نداده است.
وی افزود: خبرنگاری گردشگری در ایران به ورودی و خروجی گردشگر به ایران و میزان اشغال و ظرفیت محل اقامت مسافران و یا چنین مباحثی تبدیل شده است. گردشگری حوزه‌ای وسیع است که در دنیا انواع و اقسام مختلفی دارد. خبرنگار گردشگری در مقایسه با خبرنگاران سیاسی، اقتصادی و اجتماعی با کمترین چالش در ایران روبرو هستند.
خبرنگار گردشگری باید وزارت میراث فرهنگی را ملزم به ارائه طرح و ایده کند
خبرنگار عصر ایران با اشاره به اینکه خبرنگار و رسانه گردشگری باید وزارت و سازمان متبوع را ملزم به ارائه طرح و هدفگذاری برای حل مشکلات کند، گفت: متاسفانه در گردشگری ایران با کمبود ایده مواجه هستیم. خبرنگار حوزه گردشگری نیز به دنبال این نیست که وزارت مرتبط را مجاب کند که موظف به ارائه طرح و ایده است. تمام گزارشات گردشگری در چالش برانگیزترین حالت خود یا حمله به یکی از معاونین و یا روسای گردشگری در اجرای یک طرح است، یا چالش‌هایی در خصوص مسائل شرعی در مناطق گردشگری است.
ظهوری ادامه داد: چرا دغدغه خبرنگار گردشگری در ایران باید پرداختن به حواشی باشد؟ دغدغه خبرنگاری باید به چالش کشیدن مدیران گردشگری کشور باشد که چه ایده‌ای برای رشد گردشگری ایران و بهبود این فضا در کشور دارند. مسئله‌ای که متاسفانه در رسانه‌های ما یا وجود ندارد و یا خیلی اندک است.
نگاه خبرنگار گردشگری نباید سیاست‌زده باشد
وی در خصوص دخالت نگرش‌های سیاسی در مقوله‌های گردشگری تاکید کرد: مقوله گردشگری نباید سیاست‌زده شود. هرآنچه در چارچوب فرهنگ می‌گنجد اصولا هیچ رابطه‌ای با سیاست ندارد. متاسفانه در ایران هر نگرش و یا رفتار سیاسی می‌خواهد تاثیرگذار واقع شود. به عنوان مثال در گذشته که روی گزارش «سد سیوند» در استان فارس یک مقوله فرهنگی محسوب می‌شد، کار می‌کردم. سدی در حال احداث بود که آرامگاه کوروش را به خطر می‌انداخت و ۱۳۱ اثر را غرق می‌کرد.
این خبرنگار حوزه میراث فرهنگی و گردشگری ادامه داد: این موضوع یک مقوله فرهنگی محسوب می‌شد، اما رسانه‌های فارسی زبان خارجی و برخی از رسانه‌های داخلی اهداف سیاسی خود را در این مقوله دنبال می‌کردند. رسانه‌های خارجی عنوان می‌کردند که جمهوری اسلامی کشور ضد فرهنگی است که می‌خواهد آثار تاریخی را نابود کند، در حالی‌که ما به دنبال آثار بد و خوب ماجرا نبودیم. بحث ساخت سد را مطرح کردیم که به آثار تاریخی صدمه می‌زند. حتی در آن موقع هیچکسی نمی‌دانست که چنین آثار تاریخی در آن مسیر وجود دارد. در واقع نگاه خبرنگار گردشگری به سوژه فارغ از هر موضوع سیاسی باید از دریچه فرهنگی باشد.
ظهوری در پاسخ به این سوال که آیا رسانه‌های ایران توانسته‌اند معرفی خوبی از ایران برای گردشگران خارجی داشته باشد یا خیر، تصریح کرد: یکی از اهداف خبرنگار و رسانه حوزه گردشگری تعریف مقصد، آثار تاریخی و موضوعات مربوط به بازدید از آثار تاریخی است که در این حوزه اصلا عملکرد موفقی نداشته‌ایم. تعداد بالایی از خبرنگاران گردشگری ما حتی یک بار آثار تاریخی ایران را ندیده‌اند. خبرنگار حوزه گردشگری هنوز پایش را به تخت‌جمشید و حافظیه هم نگذاشته است. وقتی از او می‌پرسیم که تاکنون به کجای ایران سفر کرده همانند بسیاری از مردم عادی در جواب می‌گوید، کیش، قشم و شمال!
وی بیان کرد: سواد برخی از خبرنگاران گردشگری تا این حد در حوزه گردشگری ایران پایین است. تعداد اندکی خبرنگار داریم که در حوزه گردشگری با مشاهده و مطالعات زیادی که داشته‌اند به کارشناس تبدیل شده‌اند. کدام خبرنگار گردشگری را سراغ دارید که ایران را گشته باشد؟ خیلی از خبرنگاران گردشگری را می‌شناسم که چیزی راجع به ایران نمی‌دانند. وقتی هیچ اطلاعی از آن ندارند، چگونه آن را معرفی می‌کنند؟ منبع معرفی خبرنگاران گردشگری در حال حاضر ویکی‌پدیا، سایت‌ها و پایگاه‌های خبری شده است.
فعالیت خبرنگاران حوزه گردشگری باید تخصصی شود
خبرنگار عصر ایران عنوان کرد: راهکار این موضوع تخصصی شدن حوزه فعالیت خبرنگاران است. تخصصی شدن نیاز به آموختن دارد. کسی نمی‌تواند بگوید که در حوزه خودش متخصص است، اما چیزی نیاموخته است. آن چیزی که در حال حاضر وجود دارد تخصصی نیست. خبرنگار متخصص گردشگری باید در وهله اول سفر کند و آثار تاریخی ایران را ببیند.
ظهوری اضافه کرد: با وجود ارکان متنوع و زیاد گردشگری در دنیا، اما متاسفانه عمده سهم گردشگری در ایران گردشگری فرهنگی شده است. به همین دلیل خبرنگار گردشگری باید آثار تاریخی را ببیند. برخی از خبرنگاران شاید تخت‌جمشید را دیده باشند، اما حتی نام چغازنبیل را هم نشنیده‌اند. در حالی‌که چغازنبیل اولین اثر ایران است که در فهرست میراث جهانی ثبت شده است.
وی در خصوص چگونگی نحوه معرفی ایران توسط خبرنگاران و رسانه‌های گردشگری گفت: زمانی که جنگ شروع می‌شود، نیچه معتقد بود که اراده معطوف به قدرت است و کتابی بابت آن می‌نویسد. ۶۰ تا ۸۰ سال پس از مرگ نیچه آدمی به نام پوکو سخن نیچه را به اراده معطوف به دانش تغییر داد، اما در عصر پست مدرن یک قدم جلوتر رفته و اراده معطوف به فرهنگ را جایگزین کردند. کشورها از یک سنگ برای خود مقوله فرهنگی درست می‌کنند تا سری در سرا داشته باشند. آمریکا دیگر نمی‌گوید قدرت نظامی اول جهان است، بلکه از اهمیت پارک خود که در فهرست میراث جهانی ثبت شده سخن می‌گوید. در حال حاضر اراده معطوف به فرهنگ است، نه دانش و قدرت.
این خبرنگار حوزه میراث فرهنگی و گردشگری افزود: در چنین بستری وقتی جنگ و نزاعی به وجود می‌آید، در وهله نخست به فرهنگ آن کشور یا منطقه حمله می‌کنند. در چنین شرایطی ما باید با زبان فرهنگ در این جنگ و نبرد رودررو شویم. پیش از آنکه نبرد نظامی شکل گیرد، از یک دهه قبل آن نبرد فرهنگی آغاز می‌شود. اگر رسانه آن کشور علیه شما می‌جنگد، شما نیز باید رسانه خود را آنقدر قدرتمند کنید که نسبت به حملات آن قدرت دفاع داشته باشید.
ظهوری خاطرنشان کرد: خبرنگار این حوزه به خوبی آموزش ندیده که در این هجمه‌ها بتواند دفاع کند. خبرنگاران گردشگری موفقی در ایران داریم، اما تعداد خبرنگاران موفق گردشگری ایران بسیار کمتر از خبرنگاران رسانه‌های خارج از کشور است. برای اینکه تعداد خبرنگاران موفق ایران افزایش یابد، رسانه باید به خبرنگاران فرصت دهد.
خبرنگاران برای کار تخصصی نیاز به حمایت دارند
وی تاکید کرد: جامعه‌ای که به رسانه می‌اندیشد باید به خبرنگار نیز فرصت دهد. خبرنگار گردشگری منابع مالی سفرهای خود را چگونه تامین کند؟ خبرنگار گردشگری نیمی از مقاصد گردشگری و آثار ایران را هم بخواهد ببیند باید هر ماه تمام حقوقش را صرف این کار کند. یک خبرنگار در ایران مگر چقدر حقوق می‌گیرد که بخواهد به این اندازه سفر برود؟
ظهوری بیان کرد: کمترین حقوق در ایران به رسانه‌ها و خبرنگاران تعلق گرفته است، در حالی‌که خبرنگاری جزو مشاغل سخت محسوب می‌شود، اما خبرنگاران با ناچیزترین حقوق کار می‌کنند. بر فرض یک خبرنگار بخواهد کار تخصصی انجام دهد. با وجود میزان اندک حقوق او دیگر چگونه می‌تواند زندگی کرده و امرار معاش کند؟ خبرنگار باید از سوی رسانه و جامعه‌ای که ادعای آزادی رسانه دارد حمایت شود، اما هیچ کدام از رسانه‌ها حاضر نیستند که هزینه کرده و خبرنگار خود را هر ماه برای سفر حمایت کنند، چرا که اکثر رسانه‌ها به دنبال خبرنگار منطقه‌ای هستند.
انتهای پیام