به گزارش ایسنا، به نقل از وبسایت روزنامه آساهی، برای نخستین بار از زمان جنگ سرد، ممکن است تعداد کلاهکهای هستهای جهان افزایش یابد.
روسیه تهدید کرده که در جنگ اوکراین از سلاح هستهای استفاده خواهد کرد، در حالی که اوکراین کشوری غیرهستهای است و این تهدید روسیه خشم و نگرانی بسیاری از کشورها را برانگیخته است.
اکنون که خطر درگیری یک جنگ هستهای افزایش یافته و محتملتر شده است، جامعه بینالمللی - خصوصا قدرتهای هستهای - باید تمام تلاش خود را بکنند تا بار دیگر مفاد پیمان منع و اشاعه تسلیحات هستهای را حکمفرما کنند.
دهمین کنفرانس بازنگری این پیمان امروز (دوشنبه) در مقر سازمان ملل در نیویورک برگزار میشود. امضاکنندگان این پیمان هر پنج سال یک بار گردهم میآیند تا تبعیت از این معاهده را بررسی کنند.
این کنفرانس که ابتدا قرار بود در سال ۲۰۲۰ برگزار شود، به دلیل همهگیری کرونا به تعویق افتاده و امروز برگزار میشود.
این پیمان پر از نابرابری است و بر اساس آن، تنها پنج کشور - آمریکا، روسیه، انگلیس، فرانسه و چین - حق دارند سلاح هستهای داشته باشند.
در مقابل، کشورهای غیرهستهای حق دارند از انرژی اتمی به شکلی مسالمتآمیز استفاده کنند و کشورهای هستهای باید تلاش کنند تا سلاحهای اتمی را کاهش دهند.
۱۹۱ کشور، یعنی تقریبا تمامی کشورهای عضو سازمان ملل متحد از این پیمان تبعیت کردند، زیرا این چهارچوب را به عنوان یک رویکرد واقعگرایانه پذیرفتهاند.
دوام طولانیمدت این پیمان به تلاش برای خلع سلاح هستهای بستگی دارد. قدرتهای هستهای باید بهخوبی از مسئولیت سنگین خود آگاه باشند.
آب شدن یخهای جنگ سرد به توسعههای دلگرمکنندهای منجر شد، از جمله توافق واشنگتن و مسکو برای کنار گذاشتن موشکهای میانبرد و کاهش تسلیحات استراتژیک.
اما در سالهای اخیر با وخامت روابط آمریکا با چین و روسیه، قدرتهای هستهای اقدام به بروزرسانی زرادخانهها و توسعه سلاحهای کوچکتر قابلاستفاده هستهای کردهاند.
کنفرانسهای بازنگری در پیمان منع اشاعه تسلیحات هستهای بهشدت تحت تاثیر شرایط امنیتی در حال تغییر قرار گرفتهاند.
سند نهایی کنفرانس سال ۲۰۰۰ به «تعهد بیچونوچرای کشورهای هستهای برای دستیابی به پاکسازی کامل زرادخانههای هستهای خود» اشاره کرد. در سند نهایی کنفرانس ۲۰۱۰ یک برنامه عملیاتی خاص اعلام شد.
اما در کنفرانس ۲۰۱۵، در میان نزاع بر سر ممنوعیت تسلیحات هستهای در خاورمیانه و ناامیدی از توقف تلاشها برای خلع سلاح هستهای، کشورها نتوانستند به سندی نهایی دست یابند.
پیش بینی میشود که کنفرانس امسال نیز درگیر اختلافات باشد.
یکی از اختلافهای احتمالی، میان کشورهای تصویبکننده پیمان منع تسلیحات هستهای و کشورهایی است که حاضر به امضای آن نشدهاند. پیمان منع اشاعه هستهای (ان پی تی) سال ۱۹۶۸ تصویب و به امضای قدرتهای هستهای رسید. پیمان منع تسلیحات هستهای (تی پی ان دبلیو) ۲۰۱۷ تصویب شد که پیمانی لازمالاجرا با هدف نابودی کامل تسلیحات هستهای است و بسیاری از کشورها حاضر به تایید و امضای آن نشدند.
بیشک مناقشه میان کشورهای حامی مسکو و مخالفان حمله روسیه به اوکراین نیز یکی از موارد بحث در این نشست خواهد بود.
اگر کنفرانس امسال نیز بینتیجه بماند، به بنیانهای این پیمان آسیبی جدی وارد خواهد شد.
امضاکنندگان باید به یاد داشته باشند که باید تمام توان خود را برای دفع خطر جنگ هستهای به کار گیرند.
آنها باید بکوشند تا به توافقی برای دستیابی به تعهدی تازه نسبت به حمایت از خلع سلاح هستهای و پیشگیری از اشاعه آن دست یابند.
قدرتهای هستهای باید اقداماتی سریع و مشخص اتخاذ کنند که همراستا با تعهد بیچونوچرای آنها به حذف تسلیحات هستهای باشد.
فومیو کیشیدا، اولین نخستوزیر ژاپن خواهد بود که در این کنفرانس شرکت میکند.
ژاپن در نخستین جلسه امضای این پیمان منع هستهای در ماه ژوئن شرکت نکرد، حتی به عنوان عضو ناظر. این تصمیم ژاپن موجب دلسردی کشورهای غیرهستهای شد.
اقدامات و سخنان کیشیدا در اجلاس امروز زیر ذرهبین خواهد بود، چرا که این عملکرد وی نشاندهنده میزان تعهد کشور به نقش یک «پل» میان کشورهای هستهای و غیرهستهای است.
انتهای پیام