مجتبی زوربخش، یکشنبه ۱۸ اردیبهشت به مناسبت هفته شیراز، در نشست تخصصی رشته معماری با موضوع "سبک شناسی در معماری وکیل"، ضمن بیان اینکه هفته شیراز فرصتی مغتنم برای آشنایی بیشتر با فرهنگ و هنر مردم این دیار و معماری اصیل ایرانی اسلامی است، گفت: از ویژگی‌ها و جلوه‌های مشهود و ملموس هویت تاریخی هر شهر در بافت‌های سنتی و کهن آن مشخص می‌شود و به طور طبیعی با گذشت زمان چنین بافت‌هایی حکم شناسنامه‌ی شهر را دارند.
زوربخش خاطرنشان کرد: معماری سنتی و اصیل ایرانی که بازتاب آن در مکان‌های تاریخی شیراز، نظیر مجموعه زندیه از ارگ کریمخانی تا مسجد و بازار وکیل هویداست، تجلی هنر، ذوق و خرد هنرمندانی است که خشت‌های این بناها را برای رسیدن به آرامش درونی بهره برداران، بر روی هم چیده‌اند.
وی ضمن بیان اینکه تجلی تفکر و هنرِ خاص در بناهای تاریخی ما به روشنی مشخص است، هنرمندان ایرانی را افرادی نابغه با دانش و تفکر منحصر به فرد و خالقان آثاری ماندگار در زمینه معماری سنتی دانست و گفت: هنر معماری و دیگر هنرهای ایرانی در واقع تارهای به هم تنیده‌ای به شمار می‌روند که یکدیگر تأثیر پذیرفته‌اند و در این خصوص ویژگی های معماری ایرانی در مقایسه با معماری سایر ملل دارای جایگاه بسیار والایی است.
به گفته زوربخش معماری ایرانی دارای ویژگی های خاصی است که این هنر اصیل را از هنرهای دیگر متمایز می کند و از مهمترین این ویژگی‌ها می توان به داشتن محاسبات دقیق و کاربردی قبل از ساخت و به هنگام طراحی، اهمیت ویژه در رعایت اصولی فنی و حرفه ای در کار، ساخت ایوان‌ها و ستون‌های مقاوم و رواق هایی بسیار زیبا اشاره کرد؛ نوعی از معماری که در عین سادگی، دارای پیچیدگی و ظرافت‌های بیشماری‌ست که با اندکی دقت می توان آنها را در نوع طراحی و ساخت بناهای ایرانی مشاهده کرد؛ فرم‌های زیبای به کار رفته در نوع گچ‌بری ایوان‌ها، طاقچه‌ها و مقرنس‌های زیبا همگی بر تعالی این هنر اصیل گواهی می‌دهد.
معماری ایرانی ریشه در باورها و نگرش‌های فرهنگی و مذهبی دارد
وی با تاکید بر اینکه پیشینه معماری در ایران و نوع نگرش معماران ایرانی از نوع فرهنگ و مذهب آنها نشات گرفته است، گفت: معماری سنتی ایران در زمان خود کاملا پیشرفته، علمی و رو به جلو حرکت داشته؛ معماری ایرانی دارای دانش بومی و پیشینه‌ای طولانی بوده و در طول تاریخ، همواره به عنوان عالی‌ترین بخش هنر ایران شناخته شده است.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان فارس با یادآوری اینکه در معماری اسلامی، استخوان‌بندی بنا مهمترین قسمت و تزئین و پرداخت رویه‌های بنا، از گیراترین عناصر به حساب می آید؛ به بنای مسجد وکیل اشاره و اضافه کرد: در دنیای اسلام، مساجد دارای بدیع‌ترین و پیچیدترین معماری‌های دست انسان بوده و در کشور ما نیز مسجدهایی با هنر و معماری اسلامی خلق شده اند که مسجد وکیل شیراز یکی از شاهکارهای این آفرینش است.
زوربخش ادامه داد: معماری مساجد، شناسنامه هنرمندان مسلمان در هر دوره از تاریخ بوده و در حقیقت در مساجد، دین با هنر ملاقات می کند و مهمترین نمودهای هنر اسلامی، در معماری این اماکن تجلی می یابد. معماری منحصر به فرد مسجد وکیل شیراز و ستون‌های مارپیچ آن از جاذبه‌هایی است که مورد توجه گردشگران از هر گوشه جهان قرار دارد.
رئیس سازمان نظام مهندسی فارس گفت: این ستون‌ها، علاوه بر القای مفهوم عروج انسان، زیبایی خاصی به این بنا داده. البته چند گمانه دیگر از جمله تاثیر مارپیچ در انتقال صدا و گرما، ایجاد خاصیت ارتجاعی برای ضد زلزله شدن سازه، افزایش مقاومت بنا و مفاهیم فلسفی برای ساخت ستون های این مسجد، مطرح است.
بناهای عصرجدید با فرهنگ، ارزش و هویت شهرهای ایران همخوان نیست
او همچنین گفت: با نگاهی به گذشته و تاریخ سرزمین‌مان و معماری سده‌های مختلف آن می توانیم به شیوه زندگی مردم پی ببریم؛ ابنیه به جا مانده از تاریخ کهن و تمدن غنی ایران نشان می‌دهد، ایرانیان از پیشگامان بوده و در طراحی و معماری ساختمان‌ها و ابنیه‌ها صاحب سبک بوده اند.
زوربخش خاطر نشان کرد: متاسفانه امروز در بناهای جدید مفهوم خاصی دنبال نمی شود و ابنیه ساخته شده با فرهنگ، ارزش‌ها و هویت اصیل شهرهای ما همخوان نیست؛ حال آنکه جایگاه والا و اثرگذار مهندسی باید همواره مورد توجه معماران، مهندسان و سازندگان عصر حاضر قرار بگیرد.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان فارس بر ضرورت استفاده اصولی از خدمات مهندسی و توجه به احیاء و ترویج معماری ایرانی اسلامی در ساخت و سازهای شهری برای ساخت بناهای با ارزش و حفظ ارزش‌های فرهنگی جامعه و ایجاد فضای مناسب برای زندگی تأکید، و ضمن بیان اینکه در عصر حاضر، معماری ایرانی به دلایل متعدد نظیر تأثیرپذیری و تقلید نانسنجیده از معماری غرب، از حقیقت و اصالت خود فاصله گرفته است، اضافه کرد: متاسفانه امروز جای معماری فاخر و بلندآوازه ایرانی اسلامی که قدمتی هزار ساله دارد در ساخت و سازها و ابنیه های ما خالی بوده و در بسیاری موارد فاصله گرفتن از این سبک معماری و هویت واقعی به ایجاد ظاهر آشفته و نامتوازن نمای ساختمان‌ها و فضاهای شهری منجر شده است.
ضرورت توجه به مقررات ملی در موازات خدمات جامع مهندسی در ساخت و ساز
زروبخش به ضرورت توجه و استفاده از مقررات ملی ساختمان در موازات خدمات جامع مهندسی در تمام فرایندهای ساخت و ساز تاکید و اضافه کرد: بی‌تردید استفاده از دانش مهندسان صاحب تخصص و صلاحیت، نقش موثری در حفط سرمایه های مالی و جانی و نیز تامین ایمنی، بهداشت، سلامت و صرفه اقتصادی بهره برداران دارد.
وی ضمن بیان اینکه حضور موثر مهندسان متخصص و با اخلاق رشته‌های هفت گانه نظام مهندسی ساختمان ارتقا کیفیت و افزایش عمر مفید ساختمان‌ها را به دنبال داشته و نظامی کارآمد را ایجاد می‌کند، به فلسفه وجودی این سازمان اشاره و بیان کرد: تمام تلاش و امید ما مشاهده ردپای خدمات فنی و کارشناسانه مهندسان این سازمان در همه ساختمان ها و در تمام نقاط فضای شهر است.
زوربخش با یادآوری اینکه حل مشکلات حوزه ساخت‌وساز نیازمند هم‌افزایی و هماهنگی‌های میان دستگاهی بوده و در این راستا سازمان نظام مهندسی ساختمان فارس، آماده همکاری است، گفت: این سازمان با در اختیار داشتن مهندسان صاحب صلاحیت در هفت گروه تخصصی، برای مرمت، مقاوم سازی و تعمیر و نگه داری بناهای تاریخی و میراثی نیز آمادگی کامل را داراست.
انتهای پیام