نوروز که یکی از کهنترین جشنهای ایرانی است و قدمتی طولانی دارد، شور و نشاط خاصی را برای مردم ایران به همراه دارد و به رسم هر ساله ایرانیان، سال جدید و عید نوروز را با دعای "یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ یَا مُدَبِّرَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ یَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ" در کنار سفرههای هفتسین و عزیزان خویش آغاز میکنند.
عید نوروز، عید آجیل، شکلات، شیرینی، تخممرغهای رنگی، سبزه و عیدیهای رنگارنگ بزرگترها است که زیبایی تعطیلات نوروزی را برای کودکان چندین برابر میکند.
عید نوروز در تقویم از اولین روز سال جدید آغاز میشود، ولی تدارکات آن از اولین روزهای اسفندماه آغاز شده و میتوان بوی عید و بهار را در بین شلوغیهای بازار و خیابانها و در بین سبزهها و ماهیهای قرمز که برای سفره هفتسین خریداری میشود، استشمام کرد.
عید نوروز برای ایرانیها یعنی، مهمانی، مسافرت، تفریح، گردش در طبیعت که در هوای بهاری عید و در کنار خانواده لذتبخشتر از هر زمانی است.
عید نوروز برای همه ما از کودکی با میهمانی و دورهمیهای جذاب معنا یافته است.
نوروز ایرانیان شور و نشاط خاصی را برای مردم همراه دارد، شور و نشاطی که از اول اسفندماه با شلوغی بازار و خیابان شروع میشود و تا ۱۳ فروردینماه ادامه دارد.
عید نوروز همانند سایر جشنهای ایرانیان در مناطق مختلف کشورمان، آئینهایی دارد و مردم هر منطقه در گذشته آئینهایی را به مناسبت عید نوروز و سال نو اجرا میکردند. مردم استان زنجان نیز برای عید نوروز آیین و سنتهایی داشتند که اجرا میکردند.
بخشی از مراسم عید نوروز در استان زنجان جنبه نمایشی داشته و در آن یک نوع شخصیت خاص همراه با ساز، آواز میخواند و شعرهای مژده از آمدن بهار میداد که مردم نیز با او همراهی میکردند که نارنارک، سید سبزهپوش و ... از این نوع نمایشها بودند.
در بخش دیگری از آیینهای نوروز در استان زنجان، مردم همه ۱۳ روز عید را جشن میگرفتند. همچنین مردم زنجان علاوه بر شب چهارشنبهسوری در شب عید نیز در بالای پشتبام خانه آتش روشن کرده و از روی آن میپریدند و بعد به پهن کردن سفره و قرار دادن میوه ۷ مغز که هر کدام نمادی از رویش و برکت بودند، میپرداختند.
زنجانیها در کنار میوه ۷ مغز، ۷ سین را نیز تشکیل میدادند که ممکن است این در گذشته ۶ شین یا ۷ چین بوده باشد. در سفره زنجانیها، آب، آیینه و قرآن نیز قرار داشت تا زنجانیها با پاکی، برکت و کلام خدا به استقبال سال نو روند.
از دیگر آیینهای نوروزی زنجانیها میتوان به این اشاره کرد که بزرگان خانواده در شب عید در نصف یک کوزه شکسته، چوب خشک، مقداری نمک و لباسهای کهنه قرار میدادند و و از پشتبام به پایین میانداختند تا هر چه خشکی و تلخی وجود داشت به بیرون بریزد.
اما نوروز ۱۴۰۱ سومین نوروزی است که با ویروس کرونا همراه شده و همه ما برای حفظ سلامتی خود و اطرافیانمان کمی شکل میهمانیها و دورهمیهای نوروز را تغییر دادهایم و کمی متفاوتتر از هر سال نوروزهای ۹۹ و ۱۴۰۰ را جشن گرفته و آن را به پایان رساندهایم و نوروز ۱۴۰۱ را نیز جشن خواهیم گرفت.
در نوروز ۱۴۰۱ نیز مردم ایران برای حفظ سلامتی خود و اطرافیانشان و کمک به کادر درمان همانند دو نوروز گذشته، پروتکلهای بهداشتی را رعایت خواهند کرد تا با کاهش آمار ابتلایان به ویروس کرونا، شیرینی روزهای عید را چند برابر کنند؛ البته فراموش نکنیم که در این روزها واکسیناسیون تبدیل به یک کابوس بزرگ برای ویروس کرونا شده و انجام کامل واکسیناسیون یک عیدی از طرف خودمان، برای سلامتی خودمان است.
منبع: آیینهای زنجانیها برگرفته از مصاحبه ایسنا با نویسنده کتاب "فرهنگ و هنر در دارالخمسه" است.
انتهای پیام