دارابی با بیان اینکه میانگین بارش سالیانه در کشور ما پایین تر از میانگین بارش جهانی بوده اما مازندران به دلیل مجاورت با دریا و جنگل، سهم بیشتری از میانگین کل کشور دارد اظهار کرد: متاسفانه با سوءمدیریت سهم عمده ای از این بارش حیات بخش بصورت سیلاب و روان‌آب و رودخانه از دست می رود.
وی خاطرنشان کرد: بدون درنظر گرفتن کم آبی و پرآبی های سالانه کم سابقه، میانگین بارش سالیانه در مازندران به ویژه در شرق استان در صورت مدیریت مناسب در هر ۲ حوزه شرب و کشاورزی، کافی و رضایت بخش خواهد بود اما متاسفانه عدم مدیریت درست منابع طبیعی، بالاخص در حوزه جنگلها، مراتع، آبخیزداری، آبخوان داری و نیز بهره برداری نادرست و غیرعلمی و بی رویه از آب های زیرزمینی زندگی مردم منطقه را در هر حوزه شرب و کشاورزی مختل کرده است.
این کارشناس منابع طبیعی، بارندگی در شرق مازندران را نامتعادل توصیف کرد و گفت: این شرایط ایجاب می کند که با حفظ و تثبیت جنگل ها و پوشش گیاهی مراتع، موجبات جذب حداکثری آب باران توسط خاک و پوشش گیاهی فرآهم شود تا علاوه بر احیای جنگل ها و مراتع از ایجاد سیلاب ها و روان آب های مخرب در مناطق جنگلی پیشگیری شود.
دارابی پیامد تثبیت جنگل ها و پوشش گیاهی مراتع را هرز نرفتن و تباه نشدن خاک اررشمند و مفید سطحی دانست که برای شکل گرفتن هر سانتی متر از آن ۳۰۰ سال زمان لازم است و تاکید کرد: کاهش سیلاب های مخرب گل آلوده در رودخانه های پایین دست و در حوزه شهری است از دیگر فواید احیای پوشش گیاهی است.
وی ساخت سدهای باکیفیت و کارشناسی شده را سبب ذخیره روان‌آب‌ها و بارش ها دانست و افزود: در راستای مدیریت آب کشاورزی مناطق پایین دست سدها، با بهره گیری از علم آبخوان داری و با کانالیزه کردن دشت های پایین دست، می توان از آب سدها بهترین استفاده و بهره وری را در فصول کشاورزی و زمان نیاز کشاورزان به آب بعمل آورد.
این کارشناس منابع طبیعی یادآور شد: مرتعداری، سدسازی و آبخوان داری از علوم تاثیرگذار امروزی در حوزه آب و هیدرولوژی بوده که باید از آنها به بهترین نحو و کیفیت در راستای حفظ و تثبیت خاک و مراتع و جنگل ها بهره برد.
دارابی تاکید کرد: بدون شک احداث سدی بزرگ و تاثیرگذار در مناطق کوهستانی، نیازمند تحقیقات گسترده زمین شناختی، خاک شناسی، توپوگرافی، مساحی و نقشه برداری و مطالعات دیگری است که باید قبل از احداث سد از این علوم در راستای انتخاب مکانی مناسب از لحاط خاک، ارتفاع، سطح و گستردگی، تاثیرگذاری، مسائل هزینه، فایده و مقرون به صرفه بودن آن بهره برد تا سدی احداث شود که بالاترین و بیشترین بهره وری را از لحاظ دریافت، ذخیره و هدایت آب داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه مدیریت چاه های عمیق و نیمه عمیق دشت ها و حوزه های شهری تاثیر بسزایی در آب شرب و کشاورزی ساکنین و کشاورزان منطقه خواهد داشت اظهار کرد: چراکه بهره برداری نادرست و بی رویه باعث برداشت بیش از اندازه ظرفیت چاه ها و مخازن زیرزمینی شده و موجب کم آبی و چالش آب در فصول خشک و کم آب می شود.
این کارشناس منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: مدیریت چاه ها و تصفیه خانه های آب شرب شهری نیز باید علمی و متناسب با نوع آب و شرایط محیطی و جغرافیایی منطقه و شهر بوده تا در نهایت، بالاترین سطح بهره وری از تمام منابع و ظرفیت های موجود محقق شود.
دارابی از آموزش به عنوان اولین گام موفقیت و توسعه و پیشرفت در هر زمینه و حوزه علمی نام برد و خاطرنشان کرد: بنابراین با استفاده از تمام پتانسیل بالقوه و امکانات موجود مردمی و فرهنگی و رسانه ای و دولتی، باید استفاده درست از منابع طبیعی و آب به مردم آموزش داده شود تا آحاد جامعه با رفتار عالمانه و صرفه جویی حداکثری و دوری از افراط، ارزش این نعمت خدادادی و حیات بخش را بیشتر از قبل دانسته و از هرز رفتن آن در تمام مراحل زندگی جلوگیری کنند.
این کارشناس منابع طبیعی یکی دیگر از راهکارهای پیشنهادی در راستای بهره وری درست منابع آبی را ارتباط سه جانبه مسئولان و مردم با انجمن های فعال در زمینه محیط زیست و آب دانست و گفت: این اتحاد با هدف پاکسازی محیط و پاک ماندن آب و هرز نرفتن این نعمت حیات بخش به پایداری و ثبات منابع آبی کمک خواهد کرد.
وی سهم مسئولان در مدیریت بهینه منابع آبی را این گونه بیان کرد: مدیریت درست و علمی سازمان های مربوطه و آموزش گسترده افراد جامعه با استفاده از ظرفیت های دولتی و رسانه ای و مهم‌تر، مکانیزه و علمی کردن مراحل مختلف کشاورزی و باغبانی و توزیع آب در بخش کشاورزی و بکارگیری راه های بهینه مصرف در حوزه آب شرب و خانگی از وظایف مسئولان ذیربط است.
مهناز قبادی - خبرنگار ایسنا مازندران
انتهای پیام