صنعت فرش که قدمت سه هزار ساله در ایران داشته و نمادی از فرهنگ و اندیشه ناب ایرانی است، امروز حال خوبی ندارد. این صنعت ایرانی که نامی پرآوازه در بازار جهانی دارد، حال با وجود تحریم ها، عدم حمایت لازم، گرانی مواد اولیه، قیمت بالا و دلایل متعدد دیگر دچار رکود شده است.
این موضوع در مازندران نیز صادق است و کارگاه‌های فرش بافی به دلیل گرانی مواد اولیه، پاسخگو نبودن تقاضای بازار نسبت به عرضه و افزایش دستمزد عملا صرفه اقتصادی خود را از دست داده‌اند و حتی برخی از کارگاه ها در شهرها و روستاها تعطیل شده اند.
در بررسی وضعیت فعالان فرش مازندران با بانوان فعال در حوزه فرش شهرستان آمل به صحبت نشستیم و از مشکلات بازار فرش پرسیدیم.
منیره نظری، مدیرعامل شرکت فرش زربافت افشان طرح آمل، با ۱۷ سال سابقه کار دارای مجوز کارگاهی متمرکز و غیرمتمرکز، مربی کانون فرهنگی هنری حکیمی آمل، کارآفرین نمونه استان در سال ۹۲ در زمینه تولید فرش، با ۱۵ سال سابقه حضور در نمایشگاه های بین المللی فرش دست بافت، تولیدکننده فرش های خاص برای سه شرکت غیبی ژاپن، عرسین انگلستان و حیات گالری قطر و همچنین تولیدکننده فرش خاص آرش کمانگیر است که در سال ۱۴۰۱ رونمایی می شود.
نظری در گفت وگو با ایسنا اظهار کرد: با وجود اینکه مازندران نیروی انسانی مستعدی برای صنعت فرش دارد اما به سبب بداخلاقی هایی که در این حوزه شاهد بودیم بافندگان فرش تمایلی به فعالیت در این حرفه ندارند.
مدیرعامل یک شرکت فرش در آمل با اشاره به اینکه بافندگان کارگاه ما هیچ‌یک مازندرانی نبوده و از شهرهای مشهد، سیستان و بلوچستان، کرمانشاه و زابل هستند، افزود: طبق تجربه من مازندران استان فرش بافی نیست، با اینکه تاکنون به ۲۰۰ کارآموز فرش، این هنر را آموختم اما اخیرا حتی به اندازه انگشتان دست هم متقاضی آموختن این هنر به ما مراجعه نکردند.
وی با بیان اینکه فرش بافی همت و انگیزه بالا می خواهد، گفت: در دوران کرونا طرحی به نام طرح مادر و فرزند را به آموزش و پرورش ارائه دادم که در آن به طور رایگان آموزش می دادم و استقبال خوبی هم داشت.
نظری مهمترین مشکل صنعت فرش را در حال حاضر، نبود بافنده عنوان کرد و گفت: میزان قبول سفارش ما بستگی به تعداد بافندگان دارد هرچه تعداد بافندگان ما بیشتر باشد رونق این صنعت بیشتر است.
مدیرعامل شرکت فرش زربافت افشان طرح آمل از فعالیت خود در تولید فرش های خاص خبر داد و تصریح کرد: برای تولید خود مشتریان خاصی دارم و تمام سعی من ارائه بهترین محصول کیفی به بازار است.
نظری با اشاره به اینکه نمایشگاه های بین المللی فرصت خوبی برای معرفی و جذب مشتری است خاطرنشان کرد: بازار فرش من کشورهای چون ژاپن و قطر است.
وی با اشاره به اینکه فرش های ظریف بافت دستی جای خود را به فرش های قدیمی داده است تصریح کرد: امروزه روند بافت فرش بسیار آسانتر شده و سختی بافت قدیم را ندارد ضمن اینکه وزن آن بسیار کاهش یافته و حتی از فرش های ماشینی هم حمل و نقل آن آسانتر است.
مدیرعامل شرکت فرش زربافت افشان طرح آمل رمز موفقیت خود را آموختن تمام مهارت های این حوزه برشمرد و ادامه داد: برای موفقیت در این هنر برای آموزش به شهرهای مختلف رفتم و در حال حاضر نیز پیشنهاد کاری برای آموزش فرش بافی در کشورهای دیگر داشتم که بخاطر شیوع کرونا ممکن نشد.
آمل دارای نخستین دستگاه پرداخت فرش استان
دیگر کارآفرین این حوزه ناهید یزدانی است که از سال ۷۴ تاکنون در صنعت فرش آمل مشغول فعالیت است. وی مدیر شرکت تعاونی فرش بهارستان کاسپین است که تاکنون ۳۵۰ کارآموز هنر فرش بافی را آموزش داده و برای ۱۵۰ نفر اشتغالزایی کرده و آنان را تحت پوشش بیمه قرار داده است. وی که نقش زیادی در بهبود اقتصاد خانوارها داشته زنان بی سرپرست و بدسرپرست زیادی را زیر چتر حمایت خود دارد.
ناهید یزدانی در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: بزرگترین افتخار من این است که نخستین دستگاه پرداخت فرش استان را در اختیار دارم که تولید کنندگان را از مراجعه به استان های دیگر بی نیاز کرده است؛ اما نداشتن مکان مناسب برای فعالیت و جانمایی دستگاه، و بعد مسافت کارگاه تا منزل باعث شده تا دلهره نگهداری و امنیت دستگاه را داشته باشم.
یزدانی از آموزش رایگان افراد بی بضاعت خبر داد و افزود: گذشته از حمایت زنان سرپرست خانوار و بدسرپرست موفق شدم بیش از ۱۵۰ نفر را بیمه روستایی و عشایری کنم.
وی قطع بیمه تامین اجتماعی قالی بافی را یکی از عوامل مهم تعطیلی مشاغل خانگی برشمرد و گفت: وقتی بافندگان با قطع بیمه و عدم حمایت مواجه شدند بافندگی را کنار گذاشتند.
مدیر شرکت فرش بهارستان کاسپین خواستار حمایت مسئولان از کارآفرینان حوزه فرش مازندران شد و خاطرنشان کرد: نه تنها از کارآفرینان این بخش حمایت نمی شود بلکه چوب لای چرخ هنرمندان می گذارند و آن ها را برای ادامه فعالیت بی انگیزه می کنند، اگر از بافندگان قالی حمایت نشود باید شاهد تعطیلی کارگاه های مختلف در مازندران باشیم.
این کارآفرین آملی از افزایش بی رویه قیمت مواد اولیه گلایه کرد و یادآور شد: در شرایطی بافندگان با افزایش قیمت مواد اولیه و سختی کار بافت قالی مواجه هستند که سود آن به جیب واسطه گران هدایت می شود؛ چراکه به سبب عدم دسترسی به بازار فروش، واسطه گران فرش این فرصت را دارند که از تولید کنندگان، فرش را به قیمت کم خریداری کرده و به قیمت زیاد بفروشند.
انتهای پیام