این روزها دامنه گسترده‌ی فضای مجازی باعث شده تا صحبت‌های جنجالی افراد ـ از منتقد و کارشناس گرفته تا یک کاربر عادی ـ با سرعت نور منتشر و فراگیر شود. همانند ادعای اخیر یک منتقد سینما درباره حراج تهران و گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران که اگرچه در بدو امر در رسانه ملی مطرح شد اما به واسطه چرخیدن در فضای مجازی تا مدتها نُقل محافل تجسمی بود و واکنش هایی را هم به همراه داشت.
این ادعا منجر به شکل گرفتن گفت‌وگویی با رییس موزه هنرهای معاصر تهران شد تا در سایه آن مسائل دیگری از جمله علت از دسترس خارج شدن سایت موزه و شرط همکاری موزه با بخش خصوصی را نیز از زبان احسان آقایی بشنویم.
حملات هکری به سایت موزه هنرهای معاصر تهران
آقایی در ابتدای گفت‌وگو با ایسنا در پاسخ به این سوال که چرا سایت موزه هنرهای معاصر تهران مدتی است که از دسترس خارج شده، اظهار کرد: «تعهدی کرده بودیم برای اینکه در یک زمانی بانک اطلاعاتی گنجینه را در دسترس عموم قرار دهیم. می‌دانید که بانک اطلاعات آثار با سایت تفاوت دارد و این‌ها دو پنل مختلف هستند؛ بنابراین آن زمان هم که سایت با توجه به تعهدمان بالا آمد، هدف این بود که گنجینه بالا بیاید نه سایت. چون سایت مثل موزه قاعدتا فضایی با طراحی یا برنامه‌ریزی ویژه می‌خواهد.»
او ادامه داد: «علت اینکه آن سایت پایین رفت این بود که حملات کوچک هکری به آن شد و سیستم امنیتی که سایت‌مان را پشتیبانی می‌کرد، از ما خواست که اجازه دهیم تا پس از طراحی، سایت با یک سیستم امنیتی قوی تر بالا بیاید؛ بنابراین چنین شد که فعلا در دسترس نباشد تا چند ماه آینده ما یک سایت جدید را در اختیار علاقه‌مندان موزه قرار دهیم.»
در گذشته اظهارنظر گران‌تر بود!
رییس موزه هنرهای معاصر تهران همچنین درباره ادعای اخیر مسعود فراستی درباره گنجینه موزه گفت: «در فضای مجازی و رسانه همه امکان ابراز نظر پیدا کرده‌اند. من خاطرم هست که در گذشته اظهار نظر گران بود و هرکسی نمی‌توانست اظهار نظر کند. ما خودمان اگر می‌خواستیم مطلبی بنویسیم یا حرفی بزنیم، بارها توسط کارشناسان خبره ی روزنامه یا رسانه چک می‌شد و ناخوادآگاه این باعث می‌شد مسیر اظهارنظر مبتنی بر دانش و آگاهی بوده و از مسیری محققانه منتج شده باشد.»
آقایی اضافه کرد: «مسئله اصلی این است که اگر موزه بخواهد به تمام این اظهارنظرها پاسخ دهد، مدام باید در مقام پاسخگویی قرار بگیرد. معمولا در پاسخ دادن به این اظهارتِ ناآگاهانه، شما در یک دور باطل پرسش و پاسخ قرار می گیرید زیرا بنا بر این نیست که آگاهی منتقل شود؛ بنا بر اصرار بر مواضع ناآگاهانه است. به قول ضرب المثلی قدیمی: فردی که خوابیده را می توان بیدار کرد ولی فردی که خودش را به خواب زده نه. موزه یک جایگاه حقوقی دارد و نمی‌تواند مدام وارد چلنج های بی فایده ی دوطرفه شود.»
رییس موزه هنرهای معاصر تهران خاطرنشان کرد: «فکر می‌کنم موزه حداقل در دوران مدیریت من، روالش بر اظهارنظرهای ناآگاهانه نبوده است. زمانی هست که فردی درباره مرمت موزه اظهارنظری می‌کند یا سوالی می‌پرسد و شما می‌بینید که علی‌رغم اینکه ممکن است بخشی از آن غلط باشد، اما از یک آگاهی برآمده و به دنبال واقعیت است و می توان آن را پاسخ داد تا در مسیر روشنگری، اطلاعات صحیح به مخاطب برسد، ولی وقتی اظهارنظری از ریشه ایراد دارد و قصد، اصرار بر ناآگاهی است، به نظر من وارد چلنج شدن در اینجا با سیاست موزه همخوانی ندارد. در این مواقع پاسخ دادن را به مصلحت نمی‌دانم مضاف بر اینکه باعث می‌شود وارد یک پروسه پرسش و پاسخ بیهوده شویم.»
او با اشاره به این نکته که سیاست موزه این نیست که به هر اظهارنظری پاسخ دهد، ادامه داد: «برای پاسخ دادن حداقل باید یک مفاهمه وجود داشته باشد. در این سال‌ها من به اظهارنظرهای نادرست پاسخ ندادم. اظهارنظرهایی که در موضوع بوده و نیازمند پاسخ بوده را همیشه پاسخ دادیم. من فکر می‌کنم فضای مجازی صحبت این فرد را بزرگ کرد. کپی کردن یک کار اصلا به چه دلیلی باید اتفاق بیافتد؟ قاعدتا به دلیل منافع مالی.»
رییس موزه هنرهای معاصر تهران اضافه کرد: «دنیا می‌داند برای مثال فلان نقاشی پیکاسو الان در موزه نگهداری می‌شود و اگر این کار را از موزه خارج شود و قصد فروش وجود داشته باشد، بدون سند خرید یا نامه ی موزه امکان فروش آن وجود ندارد. مثل سند می‌ماند. الان شما بخواهید ماشین بفروشید کسی بدون سند از شما خریداری می‌کند؟ حتی آثاری در حد چندصد دلاری را نیز بدون سند نمی توانید بفروشید چه برسد به این آثاری که در جهان شناسنامه ی آن به نام موزه صادر شده است.»
آقایی ادامه داد: «آثار هنری فاخر قابل ردیابی هستند. شما می‌بینید وقتی آثار موزه‌ها به سرقت می‌روند در نهایت پیدا می‌شوند چون امکان خرید و فروش آن ها وجود ندارد. بنابراین می‌خواهم بگویم شما وقتی یک مقدمه و موخره می‌چینید، باید با هم ارتباط داشته باشند. آنقدر بنای صحبت ناآگاهانه است که موزه اصلا نباید پاسخ چه چیزی را بدهد. من فکر می‌کنم که موزه نباید وارد بحث‌های حاشیه‌ای شود؛ چون به اندازه کافی مسائل و مشکلات دارد و اگر وارد این بحث‌ها شود درواقع زمانش را هدر داده است.»
شرط همکاری موزه با بخش خصوصی
رییس موزه هنرهای معاصر تهران با اشاره به این نکته که بخش خصوصی زمانی می‌تواند با موزه همکاری کند که در راستای برنامه‌های موزه باشد، در این زمینه ادامه داد: «برای مثال نمایشگاه «مروری بر آثار مهدی سحابی» جزو برنامه‌های موزه بود. در صورتی که بخش خصوصی در برنامه های موزه تمایل به مشارکت داشته باشد، استقبال می کنیم ولی اینچنین نیست که برنامه ی بخش خصوصی در موزه اجرا شود.»
آقایی در آخر خاطرنشان کرد: «پروژه‌هایی که آرتیست محور است باید در راستای برنامه‌های موزه باشد؛ مگر اینکه پروژه پژوهشی و دارای متدلوژی باشد.»
انتهای پیام