در جهان امروز، مسئله حفظ و حراست از محیط زیست جزء بزرگ‌ترین دغدغه های بشر به حساب می‌آید ولی این مشکل در کشورهای کم آب و خشک به شکل پررنگ‌تری خود را نشان می‌دهد.

استان یزد نیز به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، جزء مناطق کم آب چه به لحاظ منابع آب سطحی و چه به لحاظ منابع آب زیرزمینی، به حساب می آید و این امر، اهمیت توجه به کمیت و کیفیت منابع آب را دوچندان می کند.

از سوی دیگر استان یزد جزء مناطق صنعتی، معدنی و گردشگری کشور محسوب می‌شود و به تبع آن واحدهای صنعتی و خدماتی متعددی را در دل خود جای داده که این موضوع باعث افزایش حجم فاضلاب تولیدی در استان شده است که این فاضلابها معمولاً دارای بار آلودگی بالا هستند و چنانچه از روش‌های غیر بهداشتی از جمله تخلیه به چاه جاذب، تخلیه به قنوات، حمل فاضلاب با تانکر و رها سازی در محیط اطراف، دفع شوند علاوه بر آلودگی منابع آب زیرزمینی و خاک منطقه، باعث از دست رفتن حجم بالایی از منابع آب خواهند شد.

حال چنانچه این فاضلاب‌ها تصفیه و استفاده مجدد شوند مزایای قابل ملاحظه‌ای از جمله کاهش مصرف آب، جلوگیری از ورود مواد آلاینده شیمیایی و باکتری های مضر به طبیعت و جلوگیری از آلوده شدن سفره‌های آب زیرزمینی و خاک منطقه را به همراه خواهند داشت.

در حال حاضر در بعضی از کشورها درصد بالایی از فاضلاب تولیدی، تصفیه و بازچرخانی می‌شود در حالی که که در کشور ما تصفیه و بازچرخانی پساب، کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

در فرآیند بازچرخانی، سعی بر این است تا کیفیت پساب به حد مطلوبی برسد؛ به عبارت دیگر در این فرآیند، هدف اصلی، جدا سازی مواد معلق و آلاینده‌های موجود در فاضلاب است تا بتوان از پساب تولیدی در بخش‌های مختلف از جمله  استفاده شهری (آبیاری فضای سبز، کارواش ها و شستشو)، استفاده تفریحی (آبیاری زمین های گلف و  تفریحات آبی)، استفاده صنعتی (سیستم های خنک کننده، برج های خنک کننده، ساخت بتن و سایر مصارف صنعتی)، استفاده زیست محیطی (تغذیه آبخوان ها) استفاده کرد.

 تجربه موفق فرآیند بازچرخانی پساب در بخش صنعت استان، مربوط به کارخانه‌های کاشی است به نحوی که در این استان بالغ بر ۹۰ درصد کارخانجات فعال استان نسبت به تصفیه فاضلاب، اقدام کرده و پساب تصفیه شده را مجدد در خط تولید کارخانه مصرف می‌کنند. در این میان برخی از کارخانجات کاشی حتی فاضلاب انسانی تولید شده در واحد را نیز تصفیه و برای آبیاری فضای سبز غیر مثمر استفاده می‌کنند که امید است فرآیند تصفیه و بازچرخانی در سایر صنایع و واحدهای خدماتی موجود در استان نیز به کار گرفته شود و از این پتانسیل آبی حداکثر استفاده به عمل آید.

«ناهید غلام نژاد» مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه ای یزد در زمینه بازچرخانی پساب به ضرورت تصفیه فاضلاب شهری اشاره کرد و گفت: فاضلاب شهری از نظر ساختاری از 99 درصد آب و یک درصد سایر مواد که عمده آن مواد آلی می‌باشد، تشکیل شده است؛ تصفیه‌خانه‌های فاضلاب اصولاً بر اساس مقدار تصفیه مورد نیاز و میزان آلودگی فاضلاب، طراحی می‌شوند به عنوان مثال تصفیه خانه فاضلاب شهر یزد، فاضلاب را طی دو مرحله، شامل تصفیه به روش SBR و تصفیه پیشرفته، تصفیه می‌کند و علاوه بر آن پساب خروجی، دو مرتبه ضد عفونی می‌شود و بارمیکروبی پساب خروجی، پایین و در محدوده قابل قبول است.

وی افزود: کیفیت پساب خروجی در حال حاضر، استانداردهای تخلیه به آبهای سطحی، چاه جاذب و مصارف کشاورزی را رعایت می کند و برای مصرف در طیف گسترده ای از صنایع و واحدهای تولیدی، خدماتی و غیره مناسب است.

غلام نژاد به مزایای استفاده از پساب، نسبت به سایر منابع آبی اشاره کرد و گفت: برداشت از منابع آب زیرزمینی از جمله چاه، هزینه زیادی شامل هزینه‌های پمپاژ،‌ کف شکنی چاه در مواقع کاهش آبدهی، خسارات وارده به چاه از جمله ریزش دیواره چاه، تغییرات کیفیت آب و غیره‌ را بر متقاضی تحمیل می کند، این در حالی است که استفاده از پساب، این قبیل هزینه‌ها را در بر نخواهد داشت.

این مسئول با بیان این که آبدهی چاه‌ها، چشمه‌ها و قنوات به وضعیت تر سالی طی سال‌های اخیر وابسته است و خشکسالی های پی در پی و برداشت بی رویه از منابع آبی باعث کاهش فاحش آبدهی و نامناسب شدن کیفیت خواهد شد، گفت: این در حالیست که جریان پساب، دائمی و کیفیت آن تقریبا ثابت است.

به گزارش ایسنا و به نقل از روابط عمومی آب منطقه‌ای یزد، غلام نژاد با اشاره به کمبود شدید منابع آب زیرزمینی در استان یزد، استفاده از پساب بجای آب، به خصوص در دشتهای ممنوعه و ممنوعه بحرانی در استفاده از آب صرفه جویی شده جهت مصارف شرب و بهداشت را از دیگر مزایای پساب برشمرد و گفت: استفاده از آب انتقالی جهت مصارف مختلف بویژه صنعت، دارای ریسک بالایی است و عوامل مختلفی از جمله خشکسالی، چالشهای اجتماعی، شکستگی و خرابی خط انتقال یا سیستم تصفیه، می تواند باعث کاهش جریان آب انتقالی یا حتی قطع آن شود در حالی که جریان پساب، دائمی و دارای ریسک پایینی است.

انتهای پیام