/انتظارات دانشگاهیان از مدیریت جدید/

افزایش مشارکت دانشگاهیان در نظام تصمیم‌گیری امری ضروری است

عضو هیات علمی گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه فردوسی گفت: دانشگاه ساختاری دارد که به نوعی تمام ارکان آن شورایی هستند. اگر این مکانیزم شورایی جدی گرفته شود آنگاه مشارکت دانشگاهیان در نظام تصمیم‌گیری مستقیم و جدی دارد. تصمیمات شورای دانشگاه باید بر پایه مصوبات شوراهای تخصصی مانند شورای فرهنگی، پژوهشی آموزشی و ... باشد که این شوراها باید با کسب نظر از دانشکده‌ها تصمیمات خود را اخذ کنند. این سیستم سلسله مراتبی از پایین به بالا مانند یک هرم پایدار می‌سازد و دانشگاه دارای یک انسجام ساختاری و فهم مشترک بین اساتید و مدیریت دانشگاه می‌شود که به تدریج می‌تواند رشد کند.  

دکتر کامران داوری در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص انتظارات خود از مدیریت جدید دانشگاه، اظهار کرد: ما از مدیریت دانشگاه چند انتظار مهم داریم که می‌توانیم به شرایط روز هم اشاره کنیم. انتظارات اساسی این است که مدیریت دانشگاه باید در امتداد وظیفه‌ و رسالتی که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به وی محول کرده، سمت و سوی دانشگاه را به حل مسائل واقعی و موجود در کشور هدایت کند. همچنین از اساتیدی که فعالیت‌های اجتماعی انجام می‌دهند و با بیرون از دانشگاه ارتباط برقرار می‌کنند به شدت حمایت شود و این امر باید در آیین‌نامه‌های ارزشیابی اساتید وارد شود.

وی با بیان اینکه هم اکنون ارزشیابی‌ها عمدتا براساس مقالات است، افزود: جهت‌گیری مقالات باید به سمت حل مشکلات داخلی باشد. در دنیای خارج این رابطه به دلیل اقتصاد باز و رقابتی که وجود دارد، باعث می‌شود اساتید به این سمت ورود کنند و بخش بزرگی از درآمد دانشگاه‌ها از محل روابط دانشگاه با صنعت دریافت می‌شود. اما در ایران مشتری دانشگاه‌ها صنعت نیست و پژوهش در صنعت ایران نقش جدی ندارد. بنابراین باید برنامه‌ای تهیه کنیم که اساتید با حوزه‌های اجرایی نزدیک شوند.  

عضو هیات علمی گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه فردوسی تصریح کرد: دومین انتظار ما از مدیریت دانشگاه این است که در پرورش دانشجویان رسالتی را برای خود تعریف کند. اگر ما به ۲۰ تا ۳۰ سال گذشته رجوع کنیم با محیط‌ها و خانواده‌هایی روبرو می‌شویم که در محله خود زندگی اجتماعی را تجربه کرده‌اند و این امر در خانواده‌ها کنش بسیار جدی با همسایگان به همراه داشت. امروزه در کشور به دلیل توسعه شهرهای بزرگ این روابط قطع شده و حتی خانواده‌های بزرگ در نزدیکی هم نیستند که چنین فضاهایی را برای پرورش کودکان فراهم کنند.

وی اضافه کرد: متاسفانه در مدارس هم به پرورش افراد نیز پرداخته نشده و عمدتا دانش‌آموزان دورس حفظی را می‌آموزند و در جنبه‌های پرورشی و اجتماعی بسیار ضعیف عمل می‌شود. بنابراین ممکن است به این دلایل بلوغ اجتماعی افراد در حد انتظار شکل نگرفته باشد. به این منظور انتظار ما از مدیریت دانشگاه این است که مساله پرورش و اجتماعی  شدن دانشجویان رابخشی از رسالت مهم خود بدانند.

داوری عنوان کرد: دانشگاه و دانشگاهیان به عنوان افراد خردورز نسبت به محیط پیرامون خود عکس‌العمل نشان می‌دهند و مسائل و مشکلات حوزه‌های مختلف را با مهارت‌های علمی خود حل می‌کنند. در واقع دانشجویانی تربیت می‌شوند که فعالیت‌های اجتماعی آن‌ها پررنگ باشد. متاسفانه اکنون در ارزشیابی‌ها این جنبه‌ها بسیار مغفول مانده و حتی اساتید از اینکه با دانشجویان به بازدید بروند، پرهیز می‌کنند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید ضرورت افزایش مشارکت دانشگاهیان در نظام تصمیم‌گیری ادامه داد: دانشگاه ساختاری دارد که به نوعی تمام ارکان آن شورایی هستند. اگر این مکانیزم شورایی جدی گرفته شود آنگاه مشارکت دانشگاهیان در نظام تصمیم‌گیری مستقیم و جدی دارد. تصمیمات شورای دانشگاه باید بر پایه مصوبات شوراهای تخصصی مانند شورای فرهنگی، پژوهشی آموزشی و ... باشد که این شوراها باید با کسب نظر از دانشکده‌ها تصمیمات خود را اخذ کنند. این سیستم سلسله مراتبی از پایین به بالا مانند یک هرم پایدار می‌سازد و دانشگاه دارای یک انسجام ساختاری و فهم مشترک بین اساتید و مدیریت دانشگاه می‌شود که به تدریج می‌تواند رشد کند.

عضو هیات علمی گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه فردوسی خاطرنشان کرد: حقوقی که اعضای هیات علمی دریافت می‌کنند بایستی این حقوق در خدمت‌رسانی به اجتماع خروجی داشته باشد. مقصر سیستم ارزشیابی است که اعضای هیات علمی را مجبور می‌کند که مقالات خود را افزایش دهند اما باید به سمت شناسایی و حل مشکلاتی که در داخل کشور است، سوق پیدا کند.

وی در خصوص مهمترین مشکلات و چالش‌های دانشگاه ودر دوران کرونا، گفت: اکنون در ایام کرونا که شوک بسیار سختی بود، ما در برگزاری کلاس‌ها به صورت مجازی با چالش‌هایی مواجه هستیم. البته فضای مجازی؛ فضای ارزنده‌ای است و می‌تواند به بهبود آموزش کمک کند اما از دست دادن آموزش حضوری هم یک چالش خیلی جدی است و تصور نمی‌کنم که آموزش مجازی به طور صد در صد جایگزین آموزش حضوری شود، زیرا هیجانات و تعاملات رودررویی که اساتید و دانشجویان با هم سر کلاس دارند در محیط مجازی قابل مقایسه نیست.  

داوری اظهار کرد: امروزه دانشگاه‌ها از دولت منابع مالی خوبی دریافت نمی‌کنند. در گذشته‌های دور این منابع بیشتر بود اما در ۱۰ سال گذشته و حتی ۱۶ سال اخیر این منابع رو به کاهش گذاشته است. از طرفی این موضوع هم خوب است چراکه دانشگاه‌ها را به فکر فرو می‌برد که به دنبال تقویت روابط‌شان با اجتماع به ویژه صنعت باشند، اما از آنجایی‌که در ایران، صنعت و دستگاه‌های اجرایی، خود را بی‌نیاز از پژوهش می‌دانند و منابع مالی پژوهشی هم آنقدر نیست دانشگاه‌ها به سراغ پذیرش دانشجویان خارجی یا شبانه می‌روند که بنیه علمی دانشگاه را ضعیف می‌کند و از این بابت خسارت می‌بینند و به اجبار این مسیر را پیش می‌گیرند.

وی بیان کرد: امیدوارم کشور با یک برنامه‌ریزی ویژه، مکانیزم‌هایی را فعال کند تا دانشگاه‌ها خدمت‌رسانی درستی از لحاظ پیشبرد علم یا رشد دادن دانش بومی و حل مسائل جامعه انجام دهند و منابع مالی بهتری تزریق شود تا دانشگاه‌ها دیگر به این مسائل کشیده نشوند. البته باید گفت که جذب دانشجوی خارجی بسیار مهم است اما در تراز بالا نه اینکه تنها برای جذب درآمد باشد.  

عضو هیات علمی گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه فردوسی افزود: دانشجویانی که در بسیاری از رشته‌ها باید بازدیدهای میدانی داشته باشند اکنون سال‌هاست که ما منابع مالی لازم برای اعزام دانشجویان به این بازدیدها را نداریم و دانشجویان باید خودشان هزینه کنند که بسیاری از آن‌ها توانایی پرداخت این هزینه‌ها را ندارند.   

داوری اظهار کرد: اگر مشارکت اساتید در نظام تصمیم‌گیری دانشگاه‌ها از همان مکانیسم شورایی شکل گیرد این امر موجب می‌شود تا اساتید نقش واقعی خود را ایفا کنند اما اکنون این نظام هم وجود دارد و هم ندارد. بدین معنا که شوراها هستند اما عمده تصمیمات دانشگاه بالا به پایین است نه پایین به بالا. بنابراین در درون چارچوب دانشگاه باید صاحب یک خردجمعی باشیم تا تصمیم‌گیری‌ها پایدار شود اما متاسفانه این اتفاق نیفتاده است.

انتهای پیام

  • دوشنبه/ ۲۰ دی ۱۴۰۰ / ۰۹:۱۳
  • دسته‌بندی: خراسان رضوی
  • کد خبر: 1400102014342
  • خبرنگار : 50081