کارشان حمل پول دستگاه‌های خودپرداز است. هر روز با بخش زیادی پول در مقابل چشمان بسیاری از مردم از بانک‌ها خارج می‌شوند و جعبه‌های پول را تا پایان ساعت کاری با خود حمل می‌کنند. می‌گویند حجم کارشان زیاد است و آسیب‌های بدنی بسیاری برای جابه‌جایی جعبه‌های پول متحمل می‌شوند؛ از دردهای عضلانی گرفته تا ضایعات نخاعی، زانو و کمردرد. سخت‌ترین بخش کارشان مربوط به بارگیری و رساندن جعبه‌های پول به محل مورد نظر است. با اینکه دو نیروی یگان ویژه همراهی‌شان می‌کنند اما هر روز نگران جانشان هستند.
یکی از آنان تجربه ناخوشایندی دارد و یک بار با تله در یکی از محله‌های تهران روبه‌رو شده که با پادرمیانی نیروهای انتظامی ختم به خیر شده است. با این حال معتقد است ریسک سرقت در تهران پایین آمده چرا که همه خیابان‌ها به دوربین مداربسته مجهز است و به همین دلیل کمتر کسی اقدام به حمله یا دزدی از ماشین‌های حمل پول می‌کند. از طرفی مبلغ دندان‌گیری هم نصیب دزدان نمی‌شود زیرا پولی که حمل می‌کنند چندان چشمگیر نیست. کارمند یکی از بانک‌های دولتی است و می‌گوید: «یادم میاد یه بار ماشین یکی از تیم‌های حمل پولو دزدیدن. دیگه از مابقی اتفاقاتش خبر ندارم اما کسی صدمه ندید.»
سراغ یکی از کارمندان بانک خصوصی هم می‌روم. از رقمی که هر روزه جابجا می‌کند اطلاعی ندارد چراکه بسته‌های حمل پول طبق یک برنامه و مسیر نامشخص به آنان واگذار می‌شود. به عبارتی جوانب امنیتی در کارشان رعایت می‌شود تا ریسک پیش‌فرض‌ها برای انجام هر نوع کاری پایین بیاید.
برخی از آنان در بخش‌های مختلف بانک مشغول بوده‌اند و به مرور زمان به بخش‌های دیگر از جمله حمل پول منتقل شده‌اند. شرط ادامه فعالیتشان، حُسن انجام کار، مسئولیت‌پذیری، امانت و صداقت بوده است چرا که هر کارمند باید مسئولیت کمبود یا کسری وجه نقد را هم به عهده بگیرد.
بارها پیش آمده که کارمندان با کسری پول روبرو و مجبور شده‌اند این کسری را از جیب خودشان جبران کنند. کسری پول می‌تواند عوامل متفاوتی داشته باشد؛ از خطای سیستمی گرفته تا خطای انسانی.
همه‌شان از حجم کاری زیاد و حقوق‌های کم گلایه دارند و معتقدند آسیب‌های کارشان بسیار زیاد است. یکی از آنان به دلیل آنکه در معرض سُرب پول بوده دچار غلظت خون و عارضه قلبی شده و یک سالی می‌شود که تحت مراقبت‌های پزشکی است. کارمند دیگری زمانی که برای عمل چشم به پزشک مراجعه کرده متوجه شده داخل چشم‌هایش پر از مواد شیمیایی خطرناک است و دلیل آن را کار در فضای آلوده و قرار داشتن در معرض آلودگی‌های محیطی شمارش پول عنوان کرده‌اند. به همین دلیل یکی از بزرگ‌ترین معضلات کاری‌شان را آلودگی محیط کاری می‌دانند. جدا از آلودگی‌های سُرب پول، مجبورند هر روز در معرض آلودگی هوا هم باشند که این موضوع سلامتی‌شان را بیشتر تهدید می‌کند.
«بعد از ۱۳ سال سابقه کار، ماهی حدودا ۸ تومن می‌گیرم. همین حقوق هم هر ماه تغییر می‌کنه. مثلا ماه پیش سه میلیون و نیم گرفتم که همکارام مسخره‌م می‌کردن و می‌گفتن حقوق کارگر بیشتر از توئه. خب من قسط وام هم دارم و هر ماه چهار میلیون تومنی از حقوقم کم میشه.» این صحبت‌های یکی از ماموران حمل پول است که برای یکی از بانک‌های خصوصی کار می‌کند.
معمولاً هر بار که یک دستگاه را شارژ می‌کنند، تا سه روز پول دارد اما آنان مجبورند قبل از پایان سه روز برای سرکشی به دستگاه‌ها مراجعه کنند. هر تیم دو نفره در هشت ساعت کاری معمولاً بین ۱۰ تا ۱۲ دستگاه را بررسی می‌کنند. دو نیروی یگان ویژه با اسلحه جنگی و شهری هم آنان را ساپورت می‌کنند. بسیاری از آنان به دلیل نیاز مالی، این کار را انتخاب کرده‌اند و ترجیح می‌دادند به جای آنکه برای کسی کار کنند، شغل خودشان را می‌داشتند چرا که حمل پول کار لِول‌بالایی نیست اما در عین حال محترم است: «همه پول دوست دارن ولی ما از دیدن پول حالمون به هم میخوره. نه اینکه وضعمون خوب باشه ولی پول واسه ماها یعنی بار سنگین، استرس، کمردرد، دست‌درد، گردن‌درد، حتی احتمال کشته‌شدن. درآمدمون کمه ولی از خود پول، از اسکناس، از این کاغذه متنفریم.»
برخی از آنان کارشان را به صورت تجربی شروع کرده‌اند و بانک‌هایی که در آن کار می‌کنند برای آنکه سطح خطا در کار را پایین بیاورند، دوره‌های تخصصی کار با خودپرداز را برایشان برگزار کرده‌اند.
حتی تحریم‌ها کار آنان را هم تحت تاثیر خودش قرار داده است زیرا تامین قطعات تعمیری دستگاه‌های خودپرداز با مشکلاتی روبه‌رو شده و به سیستم خدمات‌دهی بانک‌ها آسیب وارد کرده است. در حال حاضر هم از قطعات خریداری‌شده دوره‌های قبل در انبارها استفاده می‌شود. به گفته یکی از ماموران، بسیاری از دستگاه‌های خودپرداز قبلاً متعلق به کشور آلمان بودند اما حالا عموما چینی‌اند.
کارِ حمل پول بانک‌ها توسط چند تیم مختلف انجام می‌شود که هر کدام مسئولیت یک کار را به عهده دارند. یک تیم پول‌ها را شمارش می‌کند، تیم دیگر بحث عملیات پول‌گذاری را انجام می‌دهد و گروهی دیگر پول‌رسان هستند که معمولاً پول‌های پلمب‌شده را تحویل می‌گیرند و روی دستگاه‌های خودپرداز نصب می‌کنند و در نهایت پول باقی‌مانده در دستگاه‌ها را به محل کارشان برمی‌گردانند، می‌شمرند و بعد از ثبت در سند تحویل می‌دهند.
انتهای پیام