رضا ذبیحی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص مهم ترین اتفاقات رخ داده در سال ۲۰۲۱ در عرصه منطقه ای و بین المللی گفت: خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان آن هم با شرایط و کیفیتی که تا حد زیادی برای خود آنها نیز غیرمنتظره بود، یکی از مهمترین وقایعی است که در سال ۲۰۲۱ اتفاق افتاد. رویدادی که تاثیرات مهم منطقه ای و بین المللی را در برداشته و خواهد داشت.
این استاد دانشگاه افزود: خروج نیروهای آمریکایی علاوه بر تاثیرات مهم منطقه ای، عقب نشینی توسط ابرقدرتی محسوب می شود که مدعی نظم جهانی است. این مهم رویدادی است که پس از بیست سال حضور مداوم آمریکا و ناتو در خاک افغاستان اتفاق افتاد.
این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: ممکن است بیان شود که این خروج با حساب و کتاب بوده است که در آن حرفی نیست، اما شیوه و کیفیت این خروج به اذعان خود رئیس جمهور آمریکا امری غیرمنتظره بود، ضمن اینکه انتظار مقاومت بیشتری از سوی دولت و ارتش سابق افغانستان وجود داشت. در هر صورت می توان گفت این خروج از نشانه های شروع جهان پساآمریکایی محسوب می‌شود.
ذبیحی افزود: زور آزمایی و درگیری شدید لفظی میان روسیه و اوکراین از یکسو و از سوی دیگر میان روسیه و ناتو بر سر مسئله اوکراین که بعد از حضور جو بایدن در کاخ سفید تشدید شد، موضوع حائز اهمیت دیگری است که از جمله اتفاق های مهم سال ۲۰۲۱ محسوب می شود.
این استاد روابط بین الملل دانشگاه در پاسخ به اینکه کدام یک از تحولات ۲۰۲۱ بیشترین تاثیر را بر ایران داشته است، نیز گفت: آغاز مذاکرات هسته ای در وین برای احیای برجام که از اوائل سال ۲۰۲۱ شروع شد و تا پایان این سال نیز همچنان ادامه دارد، مهمترین تحول بین المللی تاثیرگذار بر ایران در سال ۲۰۲۱ است.
وی ادامه داد: مذاکرات وین برای احیای برجام، فرصتی برای ایران فراهم کرد تا شرایط را برای برون رفت از تحریم های غیرقانونی ترامپ علیه کشور فراهم آورد. تحریم هایی که به صورت یکجانبه و بدون موافقت سایر قدرت های بزرگ اعمال شده بود، ولی در عمل تاثیرات مخربی زیادی برای ایران داشت. اما این مذاکرات فرصتی را فراهم آورد که به این شرایط ناعادلانه و غیرمنصفانه پایان دهد.
این پژوهشگر روابط بین الملل در پاسخ به این پرسش که "اگر شما بخواهید در عرصه منطقه ای و بین المللی فردی را به عنوان چهره تاثیرگذار سال ۲۰۲۱ انتخاب کنید چه کسی خواهد بود و چرا چنین فردی را انتخاب می کنید؟ " گفت: معمولا این گونه است که در اولین سالی که رئیس جمهوری جدید در کاخ سفید حضور پیدا می کند، این فرد تاثیرات مهمی بر روند و رویدادهای بین المللی می گذارد، به ویژه در صورتی که رئیس جمهور جدید از حزب مخالف رئیس جمهور قبلی انتخاب شده باشد.
ذبیحی تصریح کرد: بنابراین از آنجا که آغاز دوره ریاست جمهوری بایدن و حضور وی در قدرت در سال ۲۰۲۱ بوده است و وی در بیشتر عرصه های سیاست خارجی به شیوه ای متفاوت از ترامپ عمل کرده است، این فرد جزو تاثیرگذارترین افراد در سال ۲۰۲۱ محسوب می‌شود.
این استاد دانشگاه ادامه داد: از جمله مهمترین رویدادهایی که در سال ۲۰۲۱ اتفاق افتاد تقویت پیمان آب و هوایی پاریس بود که با پیوستن مجدد آمریکا به آن روی داد. موضوعی که جزو مهمترین وعده های انتخاباتی جو بایدن محسوب می شد.
این کارشناس مسائل بین الملل خاطر نشان کرد: خروج نیروهای آمریکایی هم موضوع مهم دیگری بود که تحت تاثیر حضور بایدن در کاخ سفید با آن کیفیت خاص اتفاق افتاد و انتقادهای زیادی را به ویژه از سوی جمهوری خواهان و شخص ترامپ برانگیخت. زیرا آنها معتقد بودند نحوه این خروج، برای آمریکا بسیار تحقیر آمیز بوده و باعث تحقیر آمریکا در عرصه بین المللی شده است.
ذبیحی افزود: آغاز مذاکرات هسته ای میان ایران و گروه ۱+۴ و حضور آمریکا به صورت غیرمستقیم در این مذاکرات در وین از جمله دیگر رویدادهای مهم بین المللی در سال ۲۰۲۱ بود که آن نیز با تغییر رئیس جمهور آمریکا مسیر شد .
وی ادامه داد: البته آمریکا از حیث اینکه تحریم ها علیه ایران را بردارد، تغییری در رفتار خود نداده است، اما کارزار فشار حداکثری به شیوه ای که در دوره ترامپ وجود داشت و هر روز تحریم و فشار جدید اضافه می گردید دیگر استمرار ندارد، اما اثرات بسیار مخرب این کارزار همچنان پابرجاست. البته این امید وجود دارد با مذاکراتی که از سال ۲۰۲۱ در وین آغاز گردیده است، در نهایت این کارزار تحریم ها پایان یابد و برجام دوباره احیا گردد.
ذبیحی در خصوص فرد تاثیرگذار منطقه ای در سال ۲۰۲۱ نیز گفت: ملاعبدالغنی برادر که جزو موسسان طالبان محسوب می شود و در حال حاضر در کابینه افغانستان به عنوان معاون رئیس وزرا حضور دارد و نقش مهمی در مذاکرات میان آمریکا و طالبان در قطر داشت و جزو مهمترین عناصری است که باعث روی کارآمدن مجدد طالبان شد، فردی است که از او می توان به عنوان یکی از افراد مهم تاثیرگذار منطقه ای در سال ۲۰۲۱ یاد کرد.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که "به نظرتان مهم ترین چالش هایی که در سال ۲۰۲۲ در عرصه منطقه ای و بین المللی همچنان با آن مواجه خواهیم بود چه مسائلی خواهد بود؟" گفت: تشدید درگری میان آمریکا با دو قدرت بزرگ شرق یعنی روسیه و چین جزو مهمترین چالش هایی است که امکان آن در سال ۲۰۲۲ همچنان پابرجاست و ممکن است تبعات سوء زیادی داشته باشد.
ذبیحی ادامه داد: البته سال ۲۰۲۲ به نوعی می تواند سال پایان برخی بحران های مهم بین المللی باشد. به عنوان مثال این امید وجود دارد که در سال ۲۰۲۲ بحران کرونا که اثرات مهمی بر زندگی روزمره مردم و روابط جهانی داشته است در این سال تا حدود زیادی فروکش کند و زندگی اکثر مردم جهان به روال عادی و گذشته خود برگردد.
این کارشناس مسائل بین الملل در پایان تصریح کرد: همچنین می توان انتظار داشت بحران پرونده هسته ای ایران که در سال ۲۰۱۸ با اقدامات ترامپ و خروج آمریکا از برجام دوباره آغاز گردید، در سال ۲۰۲۲ فروکش کند ، فروکش کردن این بحران نیز می تواند اثرات و پیامدهای مهم منطقه ای و بین المللی داشته باشد.
انتهای پیام