به گفته مسئولان امر گرمای شدید در فصل بهار، کاهش بارندگی و خشکسالی در سال جاری منجر به کاهش تولید محصولات باغی در خراسان رضوی و همچنین در کشور شده است. از طرفی افزایش هزینه‌های تولید بر افزایش قیمت محصولات باغی از جمله پسته و بادام تاثیرگذار بوده است.
برای بررسی وضعیت قیمت آجیل شب یلدا ابتدا به فروشگاه‌های آجیل فروشی مرکز شهر مراجعه کردیم. واحدهای صنفی آجیل و خشکبار در میدان توحید آجیل مخلوط را ازکیلویی ۱۲۸ هزار تا ۴۵۰ هزار تومان عرضه می‌کنند.
وارد یکی از فرشگاه‌های میدان توحید می‌شویم، مشتری هست اما چندان شلوغ نیست. فروشنده در خصوص قیمت آجیل و وضعیت بازار می‌گوید: چندین رقم آجیل برای شب یلدا عرضه می‌شود. قیمت آجیل از کیلویی ۱۲۸ هزار تومان تا ۳۳۰ هزار تومان موجود است. تفاوت قیمت آجیل ۱۲۸ هزار تومانی با ۱۶۸ هزار تومانی در این است که هر ۲ تخمه دارد اما در نوع اول نخود هم وجود دارد که در آجیل ۱۶۸ هزار تومانی نیست. بهترین نوع آجیل چهار مغز است که حاوی پسته، فندق، بادام‌هندی و بادام زمینی بوده و از کیلویی ۳۲۰ هزار تا ۳۲۵ هزار تومان عرضه می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: آجیل شیرین هم که میوه خشک استوایی در آن وجود دارد، به قیمت هر کیلو ۱۹۵ هزار تومان به فروش می‌رسد.
مشتریان آجیل عمدتا از طبقه مرفه جامعه هستند
در فروشگاه دیگری فروشنده جوانی می‌گوید: قیمت آجیل نسبت به سال گذشته تقریبا ۲ برابر شده و مشتریان ما نیز عمدتا افراد طبقه مرفه جامعه هستند. تقریبا افراد کم درآمد تمایلی به خرید آجیل ندارند و اگر خریدی هم داشته باشند ،حدود ۱۰۰ گرم تخمه یا پسته است.
وی بیان می‌کند: در این فروشگاه قیمت آجیل مخلوط از ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان است. همچنین آجیل چهار مغز کیلویی ۴۵۰ هزار تومان و آجیل مخصوص شب یلدا را از کیلویی ۲۸۰ تا ۳۰۰ هزار تومان می‌فروشیم.
آجیل دیگر جز اقلام لاکچری است
به سراغ یکی از مشتری‌ها که از مغازه خارج شده، می‌رویم.
این خانم میانسال در خصوص قیمت‌ها می‌گوید: اگرچه شدت بیماری کرونا کاهش یافته و شرایط جامعه بهتر شده اما خیلی کم میهمانی برگزار می‌کنم. امسال نیز برای مصرف خودمان در حال خریدم. قیمت‌ها بسیار گران شده و مردم تنها توانایی خرید بعضی از اقلام را دارند. با این قیمت‌ها و وضعیت اقتصادی آجیل دیگر جز اقلام لاکچری است.
افزایش ۵۰ درصدی قیمت آجیل در برخی اقلام نسبت به سال گذشته
به منطقه بالای شهر می‌رویم؛ فروشنده در خصوص گرانی قیمت آجیل به دلیل نزدیک شدن به شب یلدا می‌گوید: قیمت آجیل در برخی اقلام نسبت به سال گذشته حدود ۵۰ درصد افزایش داشته و استقبال مردم نیز به دلیل کاهش توان خرید آن‌ها بسیار کمتر شده است.
عرضه در بازار زیاد و خرید کم است
یکی دیگر از مغازه‌داران دراین منطقه با اشاره به افزایش ۳۰۰ درصدی قیمت برخی اقلام آجیل طی یک ماه ونیم اخیر می‌گوید: در این مدت تخمه ژاپنی از ۳۵ هزار تومان با افزایش سه برابری به ۱۵۰ هزار تومان رسیده است. هم اکنون عرضه در بازار زیاد است اما مردم تمایلی به خرید ندارند.
وی ابراز عقیده می‌کند: قیمت آجیل‌های وارداتی افزایش چندانی نداشته اما آجیل داخلی افزایش قیمت محسوسی داشته است. متاسفانه نظارتی در قیمت‌گذاری‌ها وجود ندارد و قیمت‌گذاری به صورت دل‌بخواهی انجام می‌شود.
با یکی از مشتریان که مرد جوانی است، هم صحبت می‌شویم.
وی با گلایه از وضعیت گرانی عنوان می‌کند: به هر کجای بازار که نگاه کنید قیمت‌ها متفاوت و بالاست. الان قیمت گردو پوست کاغذی کیولیی ۱۵۰ هزار تومان و گردو معمولی ۱۲۰ هزار تومان است. پسته کمتر از ۱۵۰ هزار تومان در بازار پیدا نمی‌شود. من هم تنها برای بررسی قیمت‌ها به فروشگاه مراجعه کرده‌ام و رغبی به خرید ندارم.
در این رابطه به سراغ علیرضا ارزانی ممقانی، رئیس اتحادیه فروشندگان آجیل وخشکبار مشهد، رفتیم.
وی در خصوص افزایش قیمت آجیل می‌گوید: آجیل و خشکبار در مقایسه با سایر اقلام قیمت بالایی ندارد. در واقع به دلیل تحریم‌ها ارزش پول ملی کاهش پیدا کرده است. در واقع این دلار نیست که گران می‌شود بلکه ارزش پول است که کاهش پیدا می‌کند.
میانگین مصرف آجیل در کشور به ازای هر نفر حدود ۳۰ گرم است
وی ادامه می‌دهد: افزایش قیمت در سایر محصولات بسیار بیشتر بوده و قیمت آجیل و خشکبار در مقایسه با آن بسیار مناسب‌تر است. هم اکنون میانگین مصرف آجیل به ازای هر نفر حدود ۳۰ گرم است و یک کیلو آجیل در مقایسه با یک کیلو میوه پاسخگوی افراد بیشتری است.
رئیس اتحادیه فروشندگان آجیل وخشکبار مشهد با اشاره به قیمت‌ها عنوان می‌کند: میانگین قیمت پسته در بازار از ۲۰۰ الی ۴۵۰ هزار تومان در هر کیلو است. همچنین میانگین قیمت عمده سایر اقلام از جمله نخودچی ۵۰ هزار تومان، بادام‌زمینی ۵۵ هزار تومان، پسته فندقی از ۲۰۰ الی ۲۸۰ هزار تومان، تخمه ژاپنی حدود ۱۵۰ هزار تومان، فندق ۲۰۰ هزار تومان، گردو ۱۴۰ هزار تومان، مغز گردو ۲۵۰ هزار تومان، برگه زردآلو ۱۱۰ هزار تومان، کشمش سبز ۱۰۰ هزار تومان، تخمه آفتابگردان ۸۰ هزار تومان و بادام هندی ۳۵۰ هزار تومان است.
ارزانی ممقانی تصریح می‌کند: در برخی اقلام نسبت به سال گذشته افزایش قیمت جزئی و در برخی اقلام نیز افزایش قیمتی نداشته‌ایم. در بعضی از اقلام مثل تخمه ژاپنی به دلیل خشکسالی و کاهش تولید افزایش قیمت بیشتری را شاهد بوده‌ایم.
کاهش ۳۰ الی ۴۰ درصدی تولید محصولات باغی
وی ادامه می‌دهد: به طور میانگین به دلیل خشکسالی درمحصولات باغی ۳۰ الی ۴۰ درصد کاهش تولید داشته‌ایم. به عنوان مثال تولید بادام درختی در سال جاری بیش از ۷۰ درصد کاهش داشته است.
برای کشوری که کیفیت آجیل و تولید آن زبانزد دنیاست، نباید دغدغه آجیل شب یلدا وجود داشته باشد
رئیس اتحادیه فروشندگان آجیل وخشکبار مشهد بیان می‌کند: خرید آجیل و خشکبار مخصوص شب یلدا نیست و حتی با شروع مهر ماه نیز میزان خرید افزایش پیدا می‌کند. امروز با توجه به زندگی صنعتی و ضرورت استفاده از مواد مغذی باید برای تامین کمبودهای پروتئینی به سمت استفاده از این دانه‌ها با ارزش پروتئینی حرکت کرد. برای کشوری که کیفیت آجیل و تولید آن زبانزد دنیاست نباید دغدغه‌ای برای تامین آجیل شب یلدا وجود داشته باشد.
گرانی‌ها به دلیل کمبود در زنجیره تولید است
ارزانی ممقانی درباره افزایش قیمت آجیل تصریح می‌کند: گرانی‌ها به دلیل مشکلات و کمبود در زنجیره تولید است زیرا زنجیره توزیع به دنبال مشتری بوده و درصدد فروش بیشتر محصولاتش است.
وی با اشاره به افزایش واکسیناسیون عمومی ادامه می‌دهد: پس از ۲ سال پشت سر گذاشتن بیماری کرونا و بهبود وضعیت جامعه به دلیل انجام واکسیناسیون پیش‌بینی می‌شود در سال جاری تعداد میهمانی‌ها در شب یلدا افزایش پیدا کند. بنابراین شاید توان خرید مردم کاهش پیدا کرده باشد اما سعی می‌کنند با حداقل امکانات نیز این مراسم را برگزار کنند.
صادرات آجیل و خشکبار بیشترین ارزآوری بعد از نفت و مشتقات آن را به همراه دارد
رئیس اتحادیه فروشندگان آجیل وخشکبار مشهد با اشاره به صادرات آجیل می‌گوید: ایران بزرگترین تولیدکننده آجیل و خشکبار در جهان است و بیشترین ارزآوری بعد از نفت و مشتقات آن مربوط به صادرات آجیل و خشکبار است. محصولاتی مانند پسته، تخمه ژاپنی، بادام، گردو، فندق و سایر اقلام به سایر کشورها صادرات صورت می‌شوند.
ارزانی ممقانی با اشاره به مشکلات در حوزه کشاورزی سنتی خاطرنشان می‌کند: در تمام دنیا کشاورزی، فراوری و بسته‌بندی به صورت مکانیزه انجام می‌شود اما متاسفانه در ایران هر سال به دلیل استفاده از روش سنتی در کشاورزی شاهد کاهش تولید، خشکسالی و طغیان آفات‌گیاهی هستیم. همچنین در زمینه برداشت محصول نیز با ضایعات زیادی رو به رو هستیم.
کاهش تولید محصولات باغی در خراسان رضوی
در ادامه به سراغ غلامحسین ساربان، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، رفتیم.
وی در خصوص عوامل کاهش تولید محصولات باغی می‌گوید: در سال جاری به دلیل گرمای شدید در فصل بهار، کاهش بارندگی و خشکسالی شدید شاهد کاهش تولید بیش از ۱۵۳ هزار تن محصولات باغی در خراسان رضوی بودیم. همچنین در سال جاری تولید پسته ۲۵ هزار تن بوده که در مقایسه با سال گذشته کاهش محسوسی داشته است؛ تولید بادام نیز به دلیل نوسانات آب‌وهوایی حدود ۹۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
۹۰ درصد از پسته استان صادر می‌شود
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی ادامه می‌دهد: خراسان رضوی در تولید محصولات باغی رتبه ششم کشور را به خود اختصاص داده است. همچنین ۹۰ درصد از پسته استان صادر می‌شود که با توجه به کاهش تولید، میزان صادرات نیز کمتر شده است.
ساربان عنوان می‌کند: کاهش تولید، افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل و سه برابر شدن دستمزد کارگران، افزایش ۵/۵ برابری قیمت کودهای شیمیایی، قیمت سموم و حذف ارز دولتی از جمله عوامل افزایش قیمت‌هاست.
طی سال‌های اخیر افزایش تورم و گرانی در بازار سبب شده مردم برای خرید، پایین‌ترین قیمت‌های موجود در بازار را انتخاب و یا برخی از اقلام را به ندرت خریداری کنند. اگرچه مصرف آجیل و خشکبار به دلیل وجود مواد مغذی بر سلامت مردم تاثیرگذار است اما با قیمت‌های فعلی بعید به نظر می‌رسد که آجیل در سفره کارگران و حتی بسیاری از کارمندان در شب یلدا جایی داشته باشد.
گزارش از حنانه واسعی و فاطمه سادات سید موسوی
انتهای پیام