اولین موزه قرآن جهان با ماهیت دینی و هنری در ۲۲ بهمن سال ۱۳۶۴ توسط آستان قدس رضوی در ساختمانی به مساحت ۸۰۰ متر مربع بازگشایی شد.
در حال حاضر این موزه با دارا بودن ۱۰۰۰ متر فضای نمایشی تعدادی از قرآن‌ها و نفایس خود را در معرض دید عموم قرار داده است.
قرآن وقف شده توسط شاه عباس اول صفوی
این قرآن ۶۹ ورق از جنس پوست به رنگ نخودی روشن داشته و با آیه یک سوره مبارکه «هود» آغاز شده و با آیه ۱۱۰ سوره مبارکه «کهف» پایان می‌یابد.
آیات به خط کوفی ممتاز با مرکب مشکی مایل به قهوه‌ای در ۱۵ سطر در فضایی به ابعاد ۲۵ در ۵/۱۶ سانتی‌متر نگاشته و با دایره‌های قرمز رنگ اِعراب‌گذاری شده است.
صفحه اول این قرآن وقفنامهای به قلم شیخ بهایی(۹۵۳ تا ۱۰۳۰ هجری قمری) نوشته و توسط شاه عباس اول صفوی وقف شده است.
همچنین صفحه‌های دوم و سوم آن دارای تذهیب است. اسامی سوره‌ها و عدد هر ۱۰ آیه در دایره زرّین به خط زر و با تحریر نوشته شده است. همچنین یادداشتهای تاریخی «داخل عرض شد» و «زیارت شد» و «ملاحظه شد» با مهر متصدیان وقت از شعبان ۱۲۶۶ تا نوزدهم شوال ۱۳۴۲ هـجری قمری در این قرآن نوشته و جلد آن تیماج قهوه‌ای ضربی ۲ رو و نوساز است.
کتابت این قرآن به امیرالمؤمنین(ع)(۲۳ قبل از هجرت-۴۰ هجری قمری) نسبت داده شده است.
قرآن وقف شده توسط ابوالقاسم منصور ابن محمد ابن کثیر
این قرآن دارای ۱۴۲ ورق از جنس کاغذ دولت‌آبادی به رنگ حنایی است و شامل جزء سیزدهم، از آیه ۵۳ سوره مبارکه «یوسف» تا پایان سوره مبارکه «ابراهیم» است. آیات به خط کوفی دوره تکامل با مرکب مشکی در چهار سطر در فضایی به ابعاد ۵/۵ در ۵/۴ سانتی‌متر نگاشته شده است.
نشان‌های ترنج زرّین، سر سوره‌ها تاج‌نشان و اسامی سوره‌ها به زر تحریردار نوشته شده است. این نسخه در پایان متن یک تسمه با نقش تزیینی مُذّهب مرصع دارد. کتاب‌آرایی این قرآن شیوه‌ای ایرانی دارد و به مکتب خراسان قرن چهارم قمری مکتوب شده است. جلد آن تیماج عنابی با حاشیه ضربی زنجیرهای است که درون جلد کاغذ حنایی نوساز است که ابوالقاسم منصور ابن محمد ابن کثیر آن را در ۳۹۳ هجری قمری وقف کرده است.
قرآن ترجمه شده به گویش سیستانی
این قرآن دارای ۲۰۴ ورق از جنس کاغذ دولت‌آبادی به رنگ حنایی است. آغاز آن آیه ۲۱۳ سوره مبارکه «بقره» و پایان آن آیه ۲ سوره مبارکه «ضحی» است. بر هر ورق از این نسخه آیات به خط کوفی دوره تکامل با مرکب مشکی در ۱۴ سطر و ترجمه فارسی دَری به گویش سیستانی به خط نسخ تحریری و به ابعاد ۳۱ در ۲۴ سانتی‌متر نوشته شده است.
نقاط به شنجرف، سجاوندی‌ها به شنگرف و زنگار و سر سوره‌ها به خط کوفی و زر تحریردار است. در حاشیه صفحات دارای نشان‌های مذّهب مرصّع شرفهدار و ترنجهای تزیینی مذّهب است که داخل آن کلمات خمس، عشر و جزء نوشته شده است. جلد آن تیماج دورو نوساز، بیرون آن عنابی که در حاشیه آن با نقش ضربی زنجیرهای گره‌بندی ساده تزئین شده و درون آن سبز رنگ است.
قرآن نوشته شده توسط محمد ابن شیخ یوسف الاباری
این قرآن دارای ۳۵۶ ورق از جنس کاغذ سمرقندی به رنگ حنایی است که با سوره مبارکه «ص» آغاز شده و با سوره مبارکه «ناس» پایان می‌یابد.
بر هر ورق از این نسخه، آیات به خط ریحان با مرکب مشکی در هفت سطر به همراه ترجمه و خواص سوره‌ها به زبان ترکی جغتایی به خط رقاع، در جدولی به ابعاد ۲۹ در ۱۷ سانتی‌متر نوشته شده و محمد ابن شیخ یوسف الاباری در ۱۰ شعبان ۷۳۷ هجری قمری کتابت آن را انجام داده است.
پشت صفحه اول دارای یک شمسه بوده که درون آن با ستاره‌های پنج‌پر و گره‌بندی مشبک به زر، لاجورد و سیاهی تزئین شده است.
۲صفحه اول مذّهب و مرصّع با سرلوح و ذیل و نشان‌های ترنجی‌شکل در حاشیه است. سر سوره‌ها مذّهب و مرصّع و نشان‌های حواشی به زر و زنگار و سیاهی است. فواصل آیات با گلهای ختایی هشت‌پر بزرگ زرین مشخص شده، همچنین عناوین تفسیر به شنگرف و نام جلاله‌الله در سراسر متن به زر تحریردار کتابت شده است.
این نسخه دارای جلد چرم تیماج ضربی قهوه‌ای مستعمل مرمت شده است. تاریخ و نحوه ورود این قرآن به حرم مطهر رضوی نامعلوم است.
انتهای پیام