به گزارش ایسنا، فرش چهارمحال و بختیاری دارای قدمت طولانی بوده و می‌توان گفت بسیاری از خانواده‌های ساکن در این استان از دیرباز از طریق بافت فرش کسب درآمد کرده و معیشت خود را تامین می‌کردند.

امروزه و باتوجه به شرایط کرونا، بسیاری از افراد به بافت فرش روی آورده‌اند، از طرفی این حوزه اشتغال بسیاری به‌دنبال دارد، بسیاری از افراد کارگاه‌هایی قالی‌بافی راه‌اندازی و از ظرفیت بافندگان استان برای تولید فرش استفاده می‌کنند، اما باتوجه به پروسه طولانی بافت و زحمت، بیشتر مواقع فرش با قیمت پایین از بافندگان خریداری می‌شود که این مسئله بافندگان را متضرر می‌کند.

فرش چهارمحال و بختیاری در کشور شناخته نشده است

خانم قربانی تولیدکننده فرش و ساکن شهرستان فارسان در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: با عشق و علاقه رشته طراحی فرش را برای تحصیل انتخاب کردم، باوجود اینکه ۱۰ سال از درس و مدرسه دور بودم، تصمیم گرفتم کنکور هنر شرکت کنم و سال اول در رشته مورد علاقه‌ام پذیرفته شدم.

وی با اشاره به اینکه در زمان دانشجویی به دنبال اساتید به‌نام برای آموزش بیشتر در حوزه فرش بودم، افزود:  در ابتدا کارم را با طراحی فرش دستباف و ماشینی شروع کردم، کم کم با افرادی که ارتباط داشتم پیشنهاد کردند، طرح‌ها را خود طراحی کنم و این امر جرقه‌ای در ذهنم ایجاد کرد تا به سمت تولید فرش بروم و از یک فرش شروع کردم که متاسفانه در گام اول به دلیل ضعیف بودن فرش، با شکست سختی مواجه شدم، اما با خود اندیشیدم، دلیل اینکه استارتاپی دچار شکست می‌شود یا تلاش و پشتکار ندارد یا در مسیر صحیح خود قرار نگرفته که من با تلاش و پشتکار سعی کردم مسیرم را پیدا کنم.

این تولیدکننده فرش گفت: بعد از فارغ‌التحصیلی متوجه شدم که چیزی از مباحث تخصصی فرش نمی‌دانم و اگر بخواهم اطلاعات بیشتری کسب کنم باید در بطن بازار حضور پیدا کنم که با بازاریان خارج از استان ارتباط گرفتم، با تکنیک فروش آشنا شدم و سلایق متقاضیان را مدنظر قرار دادم.

وی بیان کرد: به مرور متوجه شدم در  چهارمحال و بختیاری ظرفیت‌های بالقوه بسیاری وجود دارد که باید آن‌ها را بالفعل کرد، از طرفی در کنار تجربه بافت فرش، دانش آکادمیک لازم بود که از آن بهره‌مند بودم.

این تولیدکننده فرش با اشاره به اینکه از سال ۸۹ کارم را آغاز کردم، توضیح داد: تصمیم گرفتم با بافندگان فرش ارتباط بهتری بگیرم و در زمینه تولیدات کارم را آغاز کنم که برای انجام این امر جاده‌های صعب‌العبور و مناطقی دوردست را طی کردم، البته در کنار فرش دستباف شهری و روستایی، تولید گبه را نیز آغاز کردم، پیش از آن، مناطقی که امکان بافت گبه از سوی بافنده وجود داشت را شناسایی کردم و در مرحله اول، هدفم سود نبود بلکه به دنبال علاقه‌ای که داشتم گام برداشتم.
 
وی با اشاره به اینکه کار اصلی تولید فرش برعهده بافنده است، تصریح کرد: از زمانیکه چشم به جهان گشودم مادرم را پای دار قالی مشاهده کردم و زمانی که فرش به اتمام می‌رسید و خریدار برای خرید آن به منزلمان می‌آمد، باتوجه به زحمات بسیار متاسفانه فرش مادرم را با قیمت کم خریداری می‌کرد و من بسیار ناراحت می‌شدم، زیرا کار اصلی بر دوش بافنده بود، از طرفی امروزه باتوجه به گران بودن مواد و مصالح، قیمت خرید فرش تغییر چندانی نکرده است.

این تولیدکننده فرش با اشاره به اینکه حدود ۱۵۰ نفر بافنده غیرمتمرکز در روستاهای مختلف برایم فرش می‌بافند، افزود: مواد و مصالح موردنیاز را در اختیار بافندگان قرار می‌دهم و توافقی به آن‌ها دستمزد پرداخت می‌کنم.

وی گفت: تولید فرش پروسه بسیار طولانی دارد، به‌طوری که از ایده تا اجرا نیازمند متخصصان خاص خود است که باتوجه به حوزه‌های مختلف کاری فرش، اشتغال بسیاری را می‌تواند ایجاد کند، از طرفی هر فرد متخصص کار خود است و باید همه متخصصان جمع شوند و در یک راستا کار کنند، یعنی بازار را نیاز سنجی و ارزیابی کنند تا نتیجه مطلوب حاصل شود.

احمدی بیان کرد: اگر توانستم در این مسیر راهم را پیدا کنم به این دلیل بوده که در کار سایر متخصصان سرکشی کردم تا زمانی که فرشم دارای ایراد است، دلیل آن را بدانم و عیب‌یابی کنم.

وی با تاکید بر اینکه تهیه مواد و مصالح بافت فرش مخصوصا در چهارمحال و بختیاری بسیار دشوار است، تصریح کرد: مواد و مصالح موردنیاز را از داخل استان تهیه نمی‌کنم و به دلیل کمبود، بیش از ۸۵ درصد مواد و مصالح را از خارج استان تهیه می‌کنم، از طرفی خارج از استان فرش را به فروش می‌رسانم، زیرا فرد خریدار به‌صورت مستقیم فرش را صادر می‌کند، زیرا قیمت خرید آن در استان بسیار پایین است.

احمدی تاکید کرد: کسی که بخواهد در این زمینه کار کند نباید به استان اکتفا کند، بلکه باید از نزدیک با تاجر و صادرکننده فرش آشنا شود و ارتباط بگیرد، نیاز بازار را بسنجد و تکنیک‌های بافت را بداند، زیرا دنیایی از دانش در فرش نهفته است که هر چه بیشتر در دل آن قرار بگیری نکته جدیدتری وجود دارد.

وی خاطرنشان کرد: متاسفانه بهترین گبه‌ای که در چهارمحال و بختیاری تولید می‌شود با نام گبه شیراز به فروش می‌رسد که این امر درد بزرگی است، یعنی فرش این استان در کشور شناخته نشده است.

گرانی مواد و مصالح از مشکلات بافندگان چهارمحال و بختیاری

خانم احمدی- بافنده فرش در شهرکرد در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: حدود ۲۰ سال است که به بافت فرش مشغول هستم و در این مدت از طریق بافت فرش زندگی خود را می‌گذرانم.

وی افزود: در ابتدا به عنوان شاگرد قالی می‌بافتم که بعد از یادگرفتن تکنیک‌ها، خودم بافنده فرش شدم و تلاش کردم بدون عیب و نقص فرش را ببافم تا در زمان فروش، قیمتی از آن کسر نشود، البته باتوجه به گرانی مواد و مصالح، فرش را با قیمت خوب خریداری نمی‌کنند و این امر موجب دلسردی بافنده می‌شود.

این بافنده فرش گفت: اگر فرش در مدت زمان کوتاه و بدون عیب و نقص بافته شود، در موقع فروش با قیمت خوب خریداری می‌شود، البته بسیاری مواقع سود کم برای بافنده و بیشترین سود نصیب واسطه می‌شود.

احمدی با اشاره به اینکه گران بودن مواد و مصالح مورد نیاز برای بافت فرش از مشکلات بافندگان فرش چهارمحال و بختیاری به شمار می‌رود، تصریح کرد: برخی مواقع که برای تهیه مواد و مصالح، به شرکت تعاونی فرش مراجعه می‌کنیم، تمام رنگ‌ها برای فرش وجود ندارد و این امر موجب تاخیر در بافت فرش می‌شود، مخصوصا زنانی که از این طریق زندگی خود را می‌گذرانند و تلاش می‌کنند هر چه سریع‌تر فرش خود را ببافند و بعد از فروش مجددا برای فرش جدید مواد و مصالح را تهیه کنند.

وی عنوان کرد: البته چند سال مواد و مصالح را از خارج از چهارمحال و بختیاری تهیه می‌کردم و حتی فرشم را خارج از استان به فروش می‌رساندم، اما به دلیل اینکه رفت و آمد برایم مقدور نبود، ۱۰ سالی است که مواد و مصالح را از داخل استان تهیه می‌کنم.

زنجیره فرش دستباف چهارمحال و بختیاری کامل نیست 

علیرضا جیلان- رئیس اداره فرش سازمان صمت چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به وجود ۱۰۰ هزار بافنده در استان، اظهار کرد: از این تعداد حدود ۵۰ هزار نفر وابسته به شرکت‌های تعاونی فرش دستباف شهری و روستایی هستند و سالیانه حدود ۲۰۰ هزار مترمربع بافت فرش در استان بافته می‌شود.

وی افزود: طی یکسال گذشته مواد و مصالح مورد نیاز برای بافت فرش افزایش چشمگیر داشت و تهیه آن برای بافندگان دشوار شد، از طرفی کمبود آن در بازار نیز احساس می‌شد، از طرفی شرایط کرونا بافنده را با مشکل تامین مواد و مصالح مواجه کرد، زیرا با اعلام محدودیت‌ها، امکان تجمع افراد در شرکت‌های تعاونی فرش برای تهیه مواد و مصالح وجود نداشت و گاهی مجبور به تعطیلی بودند که زمان تامین مواد و مصالح افزایش می‌یافت.

رئیس اداره فرش سازمان صمت چهارمحال و بختیاری گفت: فرش استانی به عنوان یک زیرانداز هم قابل استفاده است، از طرفی به دلیل اینکه جنبه هنرمندانه در این فرش بسیار بالاست، علاوه بر جنبه‌های هنری، اصالت فرش و کیفیت آن، به عنوان یک کالای تشریفاتی و تجملاتی تلقی می‌شود.

وی ادامه داد: فرش چهارمحال و بختیاری به دلیل قابلیت‌هایی همچون استحکام در بافت و گره‌ها، استفاده از رنگ‌های تند و پرز بلندتر به‌عنوان زیراندازی استفاده می‌شود که خوشبختانه فروش داخلی خود را در سطح کشور حفظ کرده است.

جیلان بیان کرد: پیش از اینکه فرش چهارمحال و بختیاری ثبت ملی و جهانی شود، به نام فرش بختیاری در دنیا شناخته می‌شد که خوشبختانه با ثبت جهانی آن، دستاوردها و قدمت این فرش حفظ شده است.

وی در خصوص خرید فرش از بافنده با قیمت پایین، تصریح کرد: در مقطعی از زمان به دلیل نوسانات موجود در بازار، قیمت فرش از سوی شرکت تعاونی فرش دستباف و بازار تفاوت داشت، اما اکنون شرکت‌های تعاونی فرش را با قیمت واقعی‌تر و نزدیک به بازار خریداری می‌کنند.

رئیس اداره فرش سازمان صمت چهارمحال و بختیاری در پایان با بیان اینکه ایجاد دهکده فرش می‌تواند زنجیره فرش دستباف استان را تکمیل کند، گفت: متاسفانه زنجیره و خوشه فرش دستباف استان کامل نیست که لازم است فعالان حوزه اقتصادی فرش، در کنار بافندگان قرار گیرند، از طرفی باید اقداماتی هم‌چون، ابزارسازی، کارگاه‌های رنگرزی، پشم‌ریسی، بافت فرش، غرفه‌های فروش که از ابتدا تا انتهای تولید فرش لازم است و افراد دخیل در قالب دهکده‌ای دور هم جمع شوند و با ورود سرمایه‌گذار، این افراد بتوانند در یکجا متمرکز شوند تا از طریق خوشه فرش کامل و در دسترس باشد.

وی خاطرنشان کرد: به دلیل آب و هوای مطلوب و گردشگرپذیر بودن چهارمحال و بختیاری، دهکده فرش می‌تواند گردشگران بسیاری را جذب کند تا از نزدیک همه اتفاقات و کارهایی که برای تهیه فرش می‌شود را مشاهده کنند.

انتهای پیام