هر سال ۱۵ اکتبر مصادف با ۲۳ مهر و در برخی سال‌ها ۲۴ مهر را به عنوان روز جهانی نابینایان یا عصای سفید جشن می‌گیرند. این روز برای پاسداشت دستاوردها و توجه به نیازهای افراد نابینا گرامی داشته می‌شود. روز جهانی عصای سفید در سال ۲۰۲۱ با موضوع «چشم های خود را دوست بدارید» برگزار می شود.

بیشتر افراد دارای اختلال بینایی و نابینایی بالای ۵۰ سال سن دارند. با این حال، از دست دادن بینایی می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. اختلال بینایی و نابینایی می تواند تأثیرات عمده و طولانی مدت بر همه جنبه های زندگی، از جمله فعالیت های شخصی روزانه، تعامل با جامعه، مدرسه و فرصت های شغلی داشته باشد و امکان دسترسی به خدمات عمومی را مختل کند. آب مروارید بدون عمل و عیوب انکساری اصلاح نشده، علل اصلی اختلال بینایی هستند. علل دیگر مانند دژنراسیون ماکولا وابسته به سن، گلوکوم، رتینوپاتی دیابتی، بیماری های عفونی چشم و ضربه را نیز نمی توان نادیده گرفت و نیاز به رسیدگی دارد.

در حال حاضر در سطح جهان، حداقل ۲.۲ میلیارد نفر دارای اختلال بینایی نزدیک یا از راه دور هستند. حداقل ۱ میلیارد یا تقریبا نیمی از این موارد قابل پیشگیری هستند.

نقص بینایی بار مالی عظیمی ایجاد می کند. برآورد می شود که از دست دادن بهره وری مرتبط با اختلال بینایی ناشی از نزدیک بینی اصلاح نشده و پیرچشمی به تنهایی ۲۴۴ میلیارد دلار و ۲۵.۴ میلیارد دلار آمریکا هزینه در پی دارد.

اخیراً در هفتاد و چهارمین مجمع جهانی بهداشت، کشورهای عضو دو هدف جهانی جدید را برای مراقبت از چشم تا سال ۲۰۳۰ تصویب کردند؛ افزایش ۴۰ درصدی پوشش موثر عیوب انکساری و افزایش ۳۰ درصدی پوشش موثر جراحی آب مروارید. این اهداف نه تنها در افزایش پوشش جهانی مراقبت از چشم در آینده، بلکه در ارائه خدمات با کیفیت نقش مهمی ایفا خواهد کرد.

اختلال بینایی چیست؟

در اصل، اختلال بینایی یک اصطلاح کلی است که طیف وسیعی از عملکردهای بینایی را از "کم بینایی" تا "کاملاً کور" پوشش می دهد. بنیاد نابینایان آمریکا کم بینایی را از دست دادن بینایی غیرقابل اصلاح که در فعالیت های روزانه اختلال ایجاد می کند، توصیف می کند. یک فرد نابینا قادر به دیدن نیست. از دست دادن بینایی یا کوری می تواند ناشی از بیماری، آسیب یا ژنتیک باشد.

یکی از مزایای جامعه مدرن و تکنولوژیکی این روزها، وجود گزینه های فناوری کمکی با تکنولوژی بالا است که به کمک افراد دارای اختلال آمده و زندگی را برای آنها تسهیل می کند.

وقتی به وسایل کمکی نابینایان فکر می کنید، احتمالاً عصا، بریل، کتاب های صوتی و سگ های راهنما به ذهن خطور می کند، اما بزرگنمایی های ویدئویی، ویژگی های دسترسی در رایانه ها (از جمله بزرگنمایی متن)، برنامه های تبدیل متن به گفتار و نرم افزار تشخیص صدا نیز برای کمک به افرادی که دارای اختلال بینایی هستند، وجود دارد.

تلفن های هوشمند انبوهی از فناوری کمکی را در جیب افرادی که به آن نیاز دارند قرار داده است. به عنوان مثال، برنامه Be My Eyes موجود در iOS و اندروید کاربران نابینا و کم بینا را از طریق چت تصویری با یک فرد بینا متصل می کند. این برنامه از دوربین تلفن استفاده می کند که می توانند به شناسایی رنگ ها، خواندن متن و ... کمک کنند.

مایکروسافت این ایده برنامه کمکی را یک گام فراتر گذاشته است. برنامه Seeing AI مایکروسافت از دوربین تلفن شما برای مشاهده محیط اطراف استفاده می کند و آنچه را که می بیند بیان می کند. هوش مصنوعی می تواند متن را بخواند، هر چیزی را با اسکن بارکد شناسایی کند و حتی افراد را تشخیص دهد.

برای کاربران نابینا یا کم بینا که از رایانه استفاده می کنند، بیشتر سیستم عامل ها دارای مجموعه ای از گزینه های دسترسی است. کاربرانی که نمی توانند صفحه کامپیوتر خود را ببینند، گزینه خواننده صفحه دارند. این نرم افزار قادر به توصیف تصاویر روی صفحه با استفاده از متن و خواندن صفحات وب با فناوری تبدیل متن به گفتار است.

اگر کاربر تجربه لمسی خواندن خط بریل را به گوش دادن به صدا ترجیح می دهد، صفحه های بریل را می توان به رایانه وصل کرد. نمایشگرهای بریل با قابلیت بازسازی، متن را از صفحه کامپیوتر به بریل ترجمه می کند، در حالی که کاربر نشانگر خود را حرکت می دهد.

کوله پشتی با قابلیت هوش مصنوعی

محققان دانشگاه جورجیا فناوری جدیدی ایجاد کرده اند که به افراد نابینا یا کم بینا کمک می کند تا به طور مستقل حرکت کنند. این فناوری کوله پشتی با استفاده از نرم افزار هوش مصنوعی (AI) اینتل، ماژول GPS و دوربین ۴K است.

این کوله پشتی دارای یک سیستم هوش مصنوعی هوشمند است که روی لپ تاپ اجرا می شود و مجهز به دوربین های OAK D (که علاوه بر ارائه اطلاعات مانع، می تواند اطلاعات عمقی را نیز ارائه دهد) که در یک جلیقه و همچنین در یک کمر پنهان شده است. این دوربین ها Movidius VPU اینتل را اجرا می کنند و با استفاده از جعبه ابزار OpenVINO برنامه ریزی می شوند. بسته کمر همچنین باتری های سیستم را در خود جای داده است.

این سیستم هوش مصنوعی برای شناسایی اشیایی که یک عابر پیاده بینا هنگام گردش در یک شهر می بیند، مانند اتومبیل، دوچرخه، سایر عابران پیاده یا حتی انداختن اندام های درخت آموزش دیده است.

رایانه از طریق یک دوربین هوش مصنوعی می بیند که می تواند در جلیقه جاسازی شود تا محیط کاربر را مشاهده کند. سپس با لپ تاپ یا رایانه موجود در کوله پشتی کار می کند تا علائم و موانع را از طریق هدفون بلوتوث به کاربر اطلاع دهد.

دوربین فضایی، توسط Luxonis نیز می تواند علائم را بخواند، مسیرهای عبور را تشخیص دهد، تغییرات ارتفاع را مشاهده کند و موانع احتمالی را تشخیص دهد. هدفون های بلوتوث، کاربر را به رایانه متصل می کند و موانع یا خطرات گفته شده را به آنها گوشزد می کند. همچنین کاربر می تواند از طریق هدفون با کامپیوتر صحبت کند.

به دلیل GPS داخلی، رایانه حتی می تواند اطلاعات موقعیت مکانی را در اختیار کاربر قرار دهد.

این کوله پشتی که هنوز نامش مشخص نیست در ۲۴ مارس ۲۰۲۱ فاش شد و هنوز پیشرفت ها و آزمایش های زیادی در پیش دارد. تحقیقات نشان می دهد دستگاه جدید می تواند به افراد کم بینا در جلوگیری از موانع کمک کند.

استفاده از مچ بندهای ارتعاشی نیز کمکی برای افراد نابینا یا کم بینا است. دوربین فیلمبرداری روی مچ بندهای ارتعاشی که توسط تیم آمریکایی ساخته شده است، در یک مطالعه کوچک نشان داد که تصادفات را تا ۳۷ درصد کاهش می دهد. همچنین در مجله Jama Opthamology، محققان گزارش دادند که مطالعه روی ۳۶۸ ساعت داده ویدئویی پیاده روی از ۳۱ شرکت کننده نابینا یا کم بینا نشان می دهد که این روش می تواند مفید باشد.

محققان می گویند این دستگاه برای جایگزینی عصا یا سگ راهنما طراحی نشده است، بلکه مزایای بیشتری ارائه می دهد که از جمله کمک به افراد در جلوگیری از خطرات بالای سطح زمین است. با این حال، نویسندگان اشاره کردند که این مطالعه محدودیت هایی دارد، از جمله اینکه ممکن است دستگاه تمام خطرات احتمالی را شناسایی نکرده باشد.

به گزارش ایسنا، فناوری هوشمند پوشیدنی پتانسیل عظیمی را برای افراد نابینا و کم بینا فراهم می کند تا بتوانند به طور مستقل از آن استفاده کنند و البته اجتناب از موانع و برخوردها بخش مهمی از آن است. به امید روزی که اختلال بینایی به طور کامل در جهان ریشه کن شود.

منبع: aarp، Who، Theguardian، assileye

انتهای پیام