این داستان‌نویس به ایسنا گفت: دروغ نگفته باشم تاکنون رضا براهنی را استاد ادبیاتی باسواد، منتقدی آگاه و دقیق و شاعری خلاق و مهم اما داستان‌نویسی متوسط می‌دانستم اما رمان «روزگار دوزخی آقای ایاز» به کلی دیدگاه‌ام را درباره براهنی نویسنده تغییر داد چون در «روزگار دوزخی آقای ایاز» با داستان‌نویسی که سرشار از نبوغ روایت است، مواجه شدم.
وی ادامه داد: به گمان من ۱۰ رمان برتر فارسی ـ اگر چنین تعبیر یا دسته‌بندی‌ای برای داستان ایران قایل باشیم ـ باید برای این مهمان کهنه اما تازه از راه رسیده جا باز کنند. حتی می‌خواهم پیشتر بروم و بگویم پنج رمان برتر فارسی از «بوف کور» تا امروز.
به باور آذرپناه: ایاز تاریخ زنده ما است؛ تاریخ خون و تجاوز، تاریخ مثله کردن و مثله شدن، تاریخ درد و لذت. براهنی متهورانه و جسورانه دست ما را می‌گیرد و از دالان تاریک ۲۵۰۰ سال تاریخ باشکوه‌مان عبور می‌دهد. اگر بخواهم یک جمله در وصف این رمان بگویم می‌شود گفت: «گذر از دالان تاریک تاریخ.»
این منتقد ادبی اظهار کرد: به جرات می‌شود گفت که هیچ رمانی در زبان فارسی این چنین کل تاریخ این سرزمین را افشا نکرده و به تصویر نکشیده است. جز این رمان می‌شود از داستان نسبتا کوتاه «محبوبه و آل» نوشته رضا دانشور هم البته یاد کرد که تا حدودی چنین کرده است.
نویسنده رمان «جرم زمانه‌ساز» با بیان این که براهنی در «روزگار دوزخی آقای ایاز» لحظه‌ها و تصویرهایی دارد که خود به تنهایی رمانی افشاگر، جسور و ژرف است توضیح داد: داستان از صفحه ۹۰ شروع می‌شود. ایاز و پدرش از بازار عبور می‌کنند تا به دستگاه و دولتِ شاه محمود برسند. شاه محمودی که البته محمود غزنوی نیست و تمام شاهان تاریخ است.
او بیان کرد: برای من همین یک لحظه کافی است که بگویم این رمان جز حاصل نبوغ نویسنده‌ای با هوشی شگفت‌انگیز نیست. صحنه‌های دهشتناکی که براهنی از بازار و تاریخ بازار ارایه می‌دهد درخشان است و بعد در صحنه بعد کل تاریخ این سرزمین افشا می‌شود. تا مرد عالِم در خلسه معنا است، فرزند او به مسلخ تجاوز و لذت برده می‌شود.
آذرپناه خاطرنشان کرد: ایاز جز تاریخ ما نیست و اگر فونت قدیمی کتاب و شاهدان نزدیک نویسنده نبودند سخت می‌شد باور کرد که این کتاب سال ۴۹ نوشته شده است. به راستی که نویسندگان پیامبرانند و من در میان خواندن این ۴۰۰ صفحه سرگذشت ایاز، بارها از پتانسیل پیشگویانه رمان براهنی و نبوغ شگفت او انگشت به دهان ماندم.
نویسنده «شهر یک داستان» تصریح کرد: کسی که آینده تاریخ‌اش را این گونه با به تصویر گذاشتن گذشته پیشگویی کرده چقدر تلخ است که اکنون نوشته خود را به یاد نیاورد. در حین خواندن این رمان از طنز تلخ و نافذ و گزنده نویسنده غافل نشوید.
انتهای پیام