محمد کافی در افتتاحیه مرکز خراسانشناسی در مشهد با بیان اینکه تفاوت دانشگاه فردوسی مشهد با سایر دانشگاههای کشور در حضور این دانشگاه در خراسان است، اظهار کرد: این دانشگاه باید در تراز نام امام هشتم(ع)، خراسان و فردوسی بزرگ انجام وظیفه کند.
وی ادامه داد: بر این اساس به این نتیجه رسیدیم که در حوزه مسئولیتپذیری اجتماعی پا را از چارچوب دانشگاه فراتر گذاشته و در جامعه حضور پیدا کرده و تلاش کنیم خراسان -این میراث فرهنگ بشری و ایرانی- را بشناسیم و بتوانیم راهی که اجداد و پیشینیان ما به خوبی طی کردهاند، ادامه دهیم.
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد خاطرنشان کرد: مرکز خراسانشناسی به این دلیل در پردیس دانشگاه ایجاد نشد که تمام خراساندوستان، اندیشمندان و افرادی که دل در گرو خراسان دارند دست به دست هم دهند و تلاش کنند این مرکز میراث را پاس داشته و برای آیندگان خراسانپژوهان موثری پرورش دهد.
کافی اضافه کرد: محدوده فعالیت این مرکز محصور به مرزهای خراسان جغرافیایی و سیاسی نخواهد بود، بلکه خراسان فرهنگی، خراسانی است که در این مرکز مورد شناسایی و پژوهش قرار خواهد گرفت. امیدوارم که با کمک تک تک استادان، مدیران استان و کشور مرکز خراسانشناسی دانشگاه فردوسی بتواند به اهداف بالایی که در اساس نامهاش ذکر شده است دست پیدا کند.
وی عنوان کرد: من نیز به نوبه خود این کار را نماد همگرایی، همافزایی و همکاری دانشگاه با مدیران شهری به ویژه شورای شهر و شهرداری، ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی، ادارهکل میراث فرهنگی و تمام دستاندرکاران حوزه فرهنگ استان میدانم و امیدوارم بتوانیم در ادامه راه هم این همدلی و همکاری را ادامه دهیم.
خراسان قلب ایران فرهنگی است
سلمان ساکت، رئیس مرکز خراسانشناسی نیز در این مراسم، گفت: خراسان قلب ایران فرهنگی است. در دوره ساسانیان خراسان یکی از چهار بخش ایران، بزرگترین و چه بسا پرنعمتترین آنها بوده است. این سرزمین زرخیز در هر دوره تاریخی در بازیابی هویت ایران زمین نقش اساسی ایفا کرده است.
وی ادامه داد: پس از حمله اسکندر به ایران، اشکانیان از سرزمینهای شمالی خراسان برآمدند و بار دیگر فرهنگ و تمدن ایران را احیاء کردند. پس از یورش تازیان نخستین قیامهای استقلالطلبانه از سرزمین خراسان آغاز شد و به دیگر مناطق ایران گسترش یافت. طاهریان که نخستین سلسلهها بودند بعد از اسلام از خراسان برآمدند و قلمرو حکمرانی آنان در این سرزمین بود.
ساکت خاطرنشان کرد: فرهنگ مدارترین حکومت ایرانی یعنی سامانیان در همین سرزمین حکومت میکردند و در همین سرزمین به زبان فارسی و فرهنگ ایرانی خدمت میکردند، خواستگاه زبان فارسی خراسان است. زبانی که اگرچه از خراسان برآمده، اما در زمانی کوتاه از آسیای صغیر و قلب اروپا تا شبه قاره هندوستان و حتی مرزهای غربی چین را در بر گرفت و در بستر این زبان فرهنگ و تمدن ایران و اسلام گسترش یافت.
وی عنوان کرد: آمدن امام هشتم(ع) امام مهر، علم و گفتوگو به خراسان و بعدها وجود مضجع شریف آن امام رونق این سرزمین را دو چندان کرد. امروز مرزهای سیاسی و جغرافیایی این سرزمین گوهربار را به تکههای از هم گسسته بدل کرده است، حتی در ایران به سه استان مجزا تقسیم شده، اما پیوستگی تاریخی و فرهنگی، مردمان این سرزمین را به یکدیگر پیوند داده است. این سرزمین در ادوار مختلف تاریخی پناهگاه ایران دوستان، ادبپروران و فرهنگمداران بوده است.
رئیس مرکز خراسانشناسی بیان کرد: شعر سیدحسن غزنوی که آن را سرآغاز سخن خود قرار دادم در دل این سرزمین نسیم خراسان را روحافزا و جانبخش توصیف کرده است و خاقانی در غرب ایران آرزوی رسیدن به خراسان دارد، گمشده خود را در خراسان میطلبد و این سرزمین را دروازه بهشت میداند.
ساکت ادامه داد: مرکز خراسانشناسی با همکاری مدیریت شهری تشکیل شده است تا با اتکا به زبان و ادبیات فارسی و پیوندهای مستحکم علمی، فرهنگی و هنری پیشگام دیپلماسی علمی و فرهنگی در حوزه تمدنی خراسان کهن باشد. این مرکز بر آن است که مرجعیت علمی لازم را در خصوص حوزههای مختلف تاریخی، جغرافیایی، ادبی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در حوزه خراسان فرهنگی به دست آورد و با تکیه بر همراهی و همیاری اعضاء هیات علمی دانشگاهها، نهادها و ارگانهای مربوط، سازمانهای مردم نهاد مرتبط و نیز تمام علاقهمندان، دانشوران و خراسانپژوهان مسائل حوزه خراسان را از زوایای مختلف و به گونه بینا رشتهای مورد توجه قرار دهد.
وی تصریح کرد: نام خراسانشناسی به دقت بر پیشانی این مرکز نقش بسته است و نمیخواهیم این مرکز تنها به خراسانپژوهی بپردازد، بلکه بنا به مسئولیت اجتماعی دانشگاه میخواهیم این مرکز علاوه بر پژوهشهای بنیادین و کاربردی در حوزه آموزش عمومی و ترویج مسائل مختلف با شناخت خراسان نیز فعالیتهای گسترده و همه جانبهای داشته باشد.
رئیس مرکز خراسانشناسی ادامه داد: از این روست که دست یاری به سوی مدیریت شهری دراز کردیم تا محل استقرار مرکز خراسانشناسی در مرکز شهر باشد تا ارتباط آن با جامعه بهتر و کاراتر برقرار شود، بنابراین بر آنیم که این مرکز بتواند پیشتاز ارتباط دانشگاه با جامعه به ویژه در حوزههای مختلف علومانسانی باشد.
ساکت اضافه کرد: همچنین مرکز خراسانشناسی میتواند به برندینگ شهری و استانی کمک کند و امیدوارم که این مرکز بتواند با همراهی تمام افرادی که دل در گرو زبان و ادب فارسی دارند و بالندگی خراسان این سرزمین افسانهای را خواستارند به اهداف خود دست یابند و امید داریم که این مرکز نه تنها برای دانشگاه فردوسی مشهد، شهر و استان که برای منطقه افتخار باشد.
انتهای پیام