آب را گِل نکنیم/تنش آبی تابستان در فارس جدیست

بحران کم آبی، واژه‌ای آشنا برای اکثر ایرانیان است؛ ساکنان کشوری که بخش عمده‌ای از آن در تقسیمات جغرافیایی، جزو مناطق خشک و نیمه خشک طبقه بندی می‌شود و طی دهه‌های اخیر به دلیل سوءمدیریت از یک سو و بی دقتی و ناآگاهی از سمت دیگر، بخش قابل توجهی از منابع آبی خود را از دست داده‌اند. مردمانی که علیرغم نبود آب شرب مناسب، همچنان در مصرف، سرآمد کشورهای جهان هستند.

هشدار نسبت به کمبود آب و نمودهای بارز این کمبود و نبود نظیر خشک شدن تالاب‌های بزرگ و کوچک، رودخانه‌ها و افت سطح منابع آب‌های زیرزمینی و شور و تلخ و غیرقابل مصرف شدن آب‌های رو و زیرسطحی، تکرار و تکرار شده است اما هنوز هستند شمار زیادی از شهروندان که آب برایشان جاروست!!، افرادی که همچنان به دنبال توسعه سطح زیر کشت هستند و جالیز و شالیز را در اولویت می‌دانند و حتی به تغییر فکر هم نمی‌کنند و همچنان به اول بودن در تولید محصولاتی که شیره جان زمین، بهای تولید آنهاست، می بالند.

به گزارش ایسنا، استان فارس، از دهه‌ها قبل به عنوان منطقه‌ای حاصلخیز در زمینه کشاورزی محسوب شده و مدیران گذشته تاامروز، هرچه داشته‌اند برای فربه‌تر کردن این بخش هزینه کرده‌اند؛ حال آنکه به استناد آمار و ارقام، هزینه کشاورزی و اتکا و بالیدن به اول شدن در عرصه تولیدات کشاورزی، در این خطه پهناور، خشک شدن تالاب‌های بزرگ و کوچک نظیر بختگان و کافتر، ارژن و پریشان و ... و عمیق‌تر شدن چاه‌ها بوده است.

استانی که آب برای خوردن در شمار زیادی از روستاها و حتی نقاط شهری ندارد و تابستان‌ها مردمان مرکزش، قطعی و کم فشاری و افت کیفیت آب را تجربه می‌کنند، همچنان، کشت برنج دارد و شمار چاه‌های مجوزدار و فاقد مجوزش، تنه به عدد چاه‌های نیمی از کشور می‌زند، آنقدر که مدت‌ها، به بهشت حفاران!! شهره شده بود. منطقه‌ای که مدیران حوزه آب و کشاورزی آن، جزو ماندگارترین مدیران به شمار می‌روند و همانند رویکردش به کشاورزی، تغییر ناپذیر می‌نمایند.! استانی که مردمانش هم قدر گوهر آب را کمتر می‌دانند و مصرف آنها هم بیش از میانگین کشوری است.

امسال اما، کمبود آب، همانند برق، هشدارهای مسئولان را جدی‌تر و حواس مردم را کمی جمع کرده است؛ هشدارهایی که از احتمال بروز تنش‌های آبی در نقاط مختلف کشور، منجمله فارس پهناور، خبر می‌دهد.

پیش از این، علی بوستانی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان فارس اعلام کرده بود که امسال و به دلیل کاهش قابل توجه بارندگی‌ها در پائیز و زمستان سال گذشته و بهار امسال، تعداد قابل توجهی از شهرها و روستاهای فارس در معرض شرایط تنش آبی قرار دارند.

این مقام مسئول گفته بود که با استمرار خشکسالی ها و کمبود منابع آبی منطقه ای و همینطور مقرون به صرفه نبودن انتقال آب از دوردست، آنچه به عنوان تنها راه گریز از بحران کم آبی مد نظر قرار دارد، اصل سازگاری با کم آبی و مدیریت مصرف آب است.

بوستانی با یادآوری اینکه طی سنوات اخیر رویکرد وزارت نیرو نیز بر همین مبنا تعریف شده است، گفت: با آغاز ماه های گرم سال در استان فارس و افزوده شدن بر گستره ی کم آبی در شهرستان های استان، بی تردید تنها راه برون رفت از شرایط بحران، همکاری و مشارکت مردم در مدیریت بحران کم آبی با صرفه جویی در مصرف آب است؛ بنابراین امیدواریم مردم فهیم استان همچون پیش با مدیریت مصارف خود و صرفه جویی در مصرف آب خادمان خود در شرکت آبفا فارس را در تداوم ارائه ی خدمات مطلوب یاری رسانند.

معاون امور عمرانی استانداری فارس نیز، وضعیت ۵۵۸ روستا و ۱۴ شهر استان فارس به لحاظ منابع آب را بحرانی اعلام و اضافه کرده بود که حفر چاه در تمام دشت‌ها ممنوع اعلام شده و کف شکنی بعضی چاه‌های قدیمی تا عمق ۶۰۰ متر هم رسیده است.

محمود رضایی با بیان اینکه زمستان گذشته و بهار امسال کمترین میانگین بارش طی ۵۰ سال گذشته در فارس ثبت شد، نسبت به لزوم دقت در مدیریت مصرف آب در بخش‌های مختلف خصوصا خانگی و کشاورزی، اشاره کرده بود.

سرانه بالای مصرف آب در ایران و خصوصا فارس

معاون بهره‌برداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب استان فارس نیز در گفت و گو با ایسنا، گفت: در دنیا مصرف سرانه‌ای آب یا میزان آبی که هر نفر در شبانه روز مصرف می کند، معادل۱۵۰ لیتر در شبانه روز است که این عدد در کشور ما ۲۵۰ لیتر در شبانه روز و در فارس ۲۹۰ لیتر در شبانه روز بوده و این یعنی مصرف آب در فارس بیش از میانگین کشوری است.

رضا عسکری با اشاره به اینکه استان فارس از نظر اقلیمی در منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده است، افزود: با توجه به تغییرات اقلیمی گسترده و وقوع خشکسالی های متعدد در سال‌های اخیر باعث کمبود آب و کاهش ذخایر سفره های زیرزمینی شده است.

وی  خاطر نشان کرد: در حال حاضر ۷۸ درصد از آب شرب شهرها و روستاهای تحت پوشش شرکت آب و فاضلاب استان فارس از منابع زیرزمینی تامین می شود، حال آنکه با کاهش شدید نزولات آسمانی مواجه هستیم و آمارهای رسمی این کاهش را ۶۶ درصد نسبت به سال قبل از آن و ۴۵ درصد نسبت به آمار بلند مدت نشان می‌دهد، لذا اگر مصرف آب را به روال گذشته ادامه دهیم، قطعا با مشکل مواجه خواهیم بود.

تنش آبی در ۱۴ شهر و ۱۵۸ روستا

معاون شرکت آب و فاضلاب استان فارس بیان کرد: در حال حاضر ۱۴ شهر و ۱۵۸ روستا از مناطق تحت پوشش این شرکت، به لحاظ تامین آب شرب در حالت بحرانی به سر می برند و برای برون رفت از این بحران، به آبرسانی سیار، اجاره چاه‌های کشاورزی، بازسازی شبکه‌های توزیع، کف شکنی چاه‌های قدیمی و حفر چاه‌های جدید و ایجاد ایستگاه‌های پمپاژ و ... روی آورده‌ایم.

عسکری با بیان اینکه، تداوم این شرایط منجر به تبدیل تنش آبی به بحران آبی خواهد شد، گفت: در صورتی می توان بر شرایط بحران بی آبی فائق شد که مصرف بهینه را به عنوان یک فرهنگ غالب در جامعه نهادینه کرد، تغییر نگاه به مصرف آب، خصوصا آب شرب و متعادل کردن میانگین مصرف روزانه آب، از مهمترین ضروریت‌هاست.

وی افزود: برای این مهم هم باید بحث فرهنگ سازی، ترویج اصول صرفه جویی در مصرف آب، مدیریت و رعایت الگوی مصرف و...را در جامعه آموزش داد تا بتوان از این شرایط کنونی عبور کرد. باید اقداماتی نظیر تعمیر شیرهای آب، استفاده نکردن از آب شرب برای شست و شوی حیاط و اتومبیل و ... آموزش شیوه صحیح استفاده از آب هنگام استحمام، مسواک زدن، ظرف شستن و .... دقت در نصب و راه اندازی سیستم های خنک کننده نظیر کولرهای آبی و .... به شکل مداوم در دستور کار قرار دهیم و رسانه، بازوی قوی در این زمینه است.

وضعیت نگران کننده منابع آب در شیراز

معاون بهره برداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب شهرستان شیراز نیز در گفت و گو با ایسنا، ضمن اشاره به خشکسالی های چند سال گذشته، گفت: امسال شهرستان شیراز در زمینه منابع آب شرب، وضعیت مطلوبی ندارد.

حسام خسروی با اشاره به آمارهای مرتبط به کاهش بارندگی‌ها و تاثیر آن بر افت سطح منابع تامین کننده نیاز آب شرب شهرستان شیراز، گفت: کاهش بارندگی اثر مستقیم بر منابع آب موجود در سدها و همچنین منابع زیرزمینی آب گذاشته است.

وی با اشاره به اینکه امسال حدود ۱۱۹۰ لیتر بر ثانیه، آب کمبود وجود داشت، گفت: طبق پیش بینی ها و برنامه‌ریزی‌های انجام شده، پروژه هایی را برای مقابله با شرایط بحرانی اجرایی کرده‌ایم که حدود ۷۰۰ لیتر کمبود آب را جبران می کند. مابقی کمبود آب در شیراز را شهروندان می‌توانند با کاهش ۱۰ درصدی مصرف آب در این ایام، جبران کنند.

خسروی با تصریح اینکه جیره بندی یا قطع برنامه‌ریزی شده آب در شیراز جزو برنامه‌های شرکت آبفا قرار ندارد، گفت: امیدوار هستیم که مردم با فرهنگ شیراز، با مدیریت صحیح مصرف آب، در بخش‌های مختلف، سیستم را در تامین نیاز آبی آنان یاری دهند.

او با بیان اینکه بالغ بر ۷۰ درصد از افزایش مصرف سرانه آب در تابستان مربوط به کولرهای آبی است، گفت: در سطح شهرستان شیراز هر شبانه روز حدود ۲۰۰ لیتر آب برای استفاده از کولر آبی مصرف می شود. حال آنکه با شیوه‌هایی ساده، امکان کاهش قابل توجهی در مصرف آب را می توان فراهم کرد.

معاون بهره برداری و توسعه آب آبفا شهرستان شیراز گفت: لازم است شهروندان به طور هفتگی کولر های خود را بررسی کرده و از حد رفت آب جلوگیری کنند، از طرفی هر خانوار، حتما مخزن ذخیره آب داشته باشند و از مصارف غیرضروری، نظیر شست و شوی سطوح و وسایل ... خودداری کنند تا بتوانیم با کمترین میزان تنش، تابستان گرم امسال را هم پشت سر بگذاریم.

خسروی با بیان اینکه تاکنون موردی از قطعی به دلیل کمبود آب شرب در شیراز نداشته‌ایم، بعضی از موارد قطع آب را به واسطه اجرای طرح‌های توسعه یا تعمیرات و بهسازی و ضروری دانست و گفت: پروژه خط انتقال آب که از شهرک دوکوهک عبور می کند قسمت نهایی خط دوم است.

معاون آبفای شیراز هدف از اجرای این خط انتقال آب را تامین نیاز آبی جنوب، جنوب غرب تا جنوب شرق و مرکز شهرستان شیراز دانست و گفت: این خط آب منتقل شده سد درودزن را به مخازن معالی آباد و از آنجا به میانرود، شهرک اطراف کمربندی و سلطان آباد انتقال می دهد.

خسروی خاطرنشان کرد که با اجرای این پروژه سال گذشته حدود ۷۵۰ لیتر آب وارد مدار بهره برداری شده و امید است مابقی حجم آب پیش‌بینی شده در خط دوم انتقال آب سد درودزن نیز تا تابستان سال آینده وارد مدار شود.

انتهای پیام

  • یکشنبه/ ۲۳ خرداد ۱۴۰۰ / ۱۱:۰۶
  • دسته‌بندی: فارس
  • کد خبر: 1400032316412
  • خبرنگار : 50440