به گزارش ایسنا بنابر اعلام نشریه جهان شیمی فیزیک، هدف از طراحی، بررسی بهتر خصوصیات و ویژگی ‌های شیمیایی عناصر بوده‌ است.

تاریخچه جدول مندلیف

تمام اجسام و مواد غذایی در دنیایی پیرامون ما از ترکیبات شیمیایی تشکیل شده اند تمام ترکیبات شیمیایی از جمله سوربیتول و گلوکز و فروکتوز و گوارگام و امثالهم نیز خود از بهم پیوستن عناصر شیمیایی بوجود آمده اند.

در دو قرن گذشته دانشمندان زیادی عناصر را به شکل های مختلف طبقه بندی کرده اند. لاوازیه برای اولین بار ده ها عنصر را بر اساس خواص و ویژگی هایشان در چهار گروه گازها، فلزات، نافلزات و عناصر زمین تقسیم بندی کرد. بعد از آن، یوهان دوبرینر متوجه شد که با مرتب کردن سه عنصر لیتیم، سدیم و پتاسیم بر اساس خصوصیات مشابه در یک گروه، می تواند خواص عنصر میانی را با استفاده از دو عنصر دیگر پیش بینی نمود.

در اواخر قرن نوزدهم، دمیتری مندلیف گروه‌ بندی عناصر شیمیایی (63 عنصر) را بر اساس جرم اتمی در قالب جدول مندلیف یا جدول تناوبی، در متنی به چاپ رساند. در واقع مندلیف، در ردیف های جدول پیشنهادی خود، عناصر را بر اساس افزایش جرم اتمی و در ستون های آن، بر اساس تشابه خواص شیمیایی مرتب کرد. مندلیف جای تعدادی از عناصر را که تا آن زمان شناخته نشده بودند، خالی گذاشته بود.

شکل امروزی جدول تناوبی

با کشف عناصر مختلف، شکل جدید جدول تناوبی با آنچه که مندلیف ارائه داده بود متفاوت می باشد، اما پایه و اساس کار به همان صورت است. در این جدول، عناصر بر اساس افزایش عدد اتمی در ردیف ها مرتب می شوند. همچنین عناصر بر اساس خواص مشابه در ستون های جدول قرار می گیرند. جدول امروزی 7 ردیف و 18 گروه دارد، که 10 گروه آن ( گروه های 3 تا 12) تحت عنوان فلزات واسطه شناخته می شوند.

تا به امروز، تمام عنصرهای شیمیایی شناخته شده از عدد اتمی یک (هیدروژن) تا عدد اتمی ۱۱۸ (اوگانسون) شناسایی و نام گذاری شده‌ اند. به هر سطر جدول تناوبی، یک دوره یا تناوب می گویند. هر دوره با اضافه شدن اولین الکترون به لایه الکترونی جدید آغاز می‌ شود. در حالیکه، ستون ‌های جدول نشان دهنده گروه ‌ها یا عناصر هم ‌خانواده می باشد، زیرا تعداد الکترون یکسانی را در بیرونی ‌ترین لایه خود دارند. عناصر مختلف در یک گروه، معمولا رفتاری مشابه نشان می دهند.  

از طرفی دیگر می توان عناصر شیمیایی را بر اساس اوربیتالی که آخرین الکترون اتم در آن قرار گرفته است به چهار بلوک d, p, s و f دسته بندی کرد. به عناصر دو بلوک s و p عناصر اصلی، به عناصر بلوک d عناصر واسطه و به عناصر بلوک f لانتانید ها و اکتینید ها می گویند.

از آن جهت که آرایش الکترونی عناصر در جدول تناوبی از نظم مشخصی پیروی می ‌کند، بنابراین می‌ توان برخی خواص فیزیکی و شیمیایی آنها را مانند شعاع اتمی، انرژی یونش، الکترونگاتیویته و الکترون ‌خواهی در جدول پیش ‌بینی کرد.

گروه های جدول تناوبی مندلیف

گروه اول یا گروه فلزات قلیایی که به خانواده لیتیوم نیز مشهور می باشد، شامل عناصر هیدروژن، لیتیوم، سدیم، پتاسیم، روبیدیوم، سزیم و فرانسیوم می باشد.

گروه دوم یا گروه فلزات قلیایی خاکی که به خانواده بریلیم نیز مشهور می باشد، شامل عناصر بریلیم، منیزیم، کلسیم، استرانسیم، باریم و رادیم می باشد.

گروه ۳ تا ۱۲ که شامل فلزات واسطه می باشد. زیر لایه d این عناصر به صورت جزئی در حال پر شدن است. گروه سوم، بزرگ ‌تر از آن‌ است که به طور کامل در ستون سوم جای بگیرد. بنابراین عناصر ۵۷ تا ۷۱ جدول تناوبی گروهی با نام لانتانید ها را تشکیل می‌ دهند. علاوه بر آن، عناصر ۸۹ تا ۱۰۳ جدول تناوبی نیز گروهی با نام اکتینید ها را تشکیل می‌ دهند. توجه داشته باشید که تمام اکتینیدها، رادیواکتیو می باشند. لانتانیدها و اکتینیدها به نام فلزات واسطه داخلی مشهورند. این عناصر در خارج از جدول و به صورت سطری، در پایین جدول تناوبی قرار گرفته ‌اند.

گروه 13 که به خانواده بور مشهور می باشد، شامل عناصر بور، آلومینیوم، گالیم، اینیدیم، تالیم و … می باشد.

گروه 14 که به خانواده کربن مشهور می باشد، شامل عناصر کربن، سیلیسیم، ژرمانیم، قلع و سرب و  …می باشد.

گروه 15 که به خانواده نیتروژن مشهور می باشد، شامل عناصر غیر فلزی نیتروژن، فسفر، آرسنیک، آنتیموان، بیسموت و … می باشد.

گروه 16 که به خانواده اکسیژن مشهور می باشد، شامل عناصر نافلزی اکسیژن، گوگرد، سلنیم، تلوریم، پلونیم و … می باشد.

گروه 17 که به گروه هالوژن ها نیز مشهور می باشد، شامل عناصر غیر فلزی فلوئور، کلر، برم، ید، استاتین و … می باشد.

گروه 18 که به گروه گازهای نجیب (گاز های بی اثر) نیز مشهور می باشد، شامل عناصر هلیوم، نئون، آرگون، کریپتون، زنون، رادون و … می باشد.

انتهای رپرتاژ آگهی