کنار هم قرار دادن این شرایط از ابتدای ورود کرونا تا به امروز، جریانی است که رسانه ها را با شوک بزرگی روبه رو کرد. اغلب فکر می کردند این جریان به زودی تمام می شود و مانند هر بحران دیگری به تاریخ می پیوندد. اما این ویروس نه تنها رفتنی نبوده و نیست که همچنان در پی بقا، جهش می کند و بحرانی را برای انسان و رسانه رقم زده است که بی سابقه بوده است. کرونا را باید یکی از ابرچالش هایی نامید که رسانه در طول تاریخ با آن مواجه شده است.
یک سال و نیم از شیوع کرونا در کشور می گذرد. ویروسی مرگبار که بخش اعظمی از توان رسانه های کشور را به خود معطوف کرده است و همچنان هم در صدر اخبار باقی مانده است.
***
محمد سلطانی فر ـ استاد ارتباطات ـ همزمان با روز جهانی ارتباطات در گفت و گویی با ایسنا شرکت کرد و درباره برگزاری این مناسبت و همچنین فراز و فرودهای رسانه ها در طول یک و سال و نیم اخیر گفت.
این استاد ارتباطات درباره ی وضعیت رسانه ها پس از گذشت یک سال و نیم از شیوع کرونا، اظهار کرد: رسانه ها هم همچون کسب و کارهای مختلف دچار فراز و فرودها و تغییرات عدیده ای شدند. متاسفانه و متاسفانه آرام آرام به رسانه های مکتوب ما اثبات شد که به شکل کاغذی اداره شدنشان خیلی مثل گذشته محلی از اعراب نخواهد داشت و باید به سمت انتشار نسخه های جدید در فضای مجازی روی بیاورند و باید روی این حوزه ها کار کنند.
سلطانی فر در تشریح عملکرد رسانه ها در دوره کرونا ادامه داد: همه رسانه ها از جمله رسانه های مکتوب و رسانه های فضای مجازی، یاد گرفتند که اولویت دادن به امر آموزش و آموزش دادن مخاطبانشان یکی از اساسی ترین کارهایی است که می توانند انجام دهند؛ چراکه اگر آموزش هایی که از طریق رسانه ها در مبارزه با اپیدمی کرونا شگل گرفت و همچنین راه های مقابله با کرونا که در مسیر جهانی شدن طی شد، نبود، نمی توانستند این فضا را شکل دهند.
این استاد ارتباطات سپس مطرح کرد: یکی از اتفاقاتی که در این مسیر برای رسانه ها صورت گرفت، قدم برداشتن در حوزه جهانی شدن بود؛ شعاری که مطرح می شد «جهانی فکر کن و محلی عمل کن»، دقیقا در جریان کرونا حادث شد و هر آنچه در دنیای بیرونی در این حوزه تجربه می کردند، در ماجرای مقابله با کرونا هم شکل پیدا کرد و با همین مسیر دنبال شد.
به گفته وی در شرایط کرونا و اطلاع رسانی در این حوزه، مخاطبان متوجه شدند که با توجه به نقاط مثبت و منفی اخباری که در فضای مجازی رد و بدل می شود، اخباری که به صورت فیک بیرون می آید را چگونه می توانند غربال کنند و مطالب درست و غلط را از هم تشخیص دهند. در حقیقت آموزش تجربی و غیرمستقیمی در این حوزه اتفاق افتاد و شکل گرفت.
سلطانی فر با اشاره به چیرگی فضای تصویر و ویدئو بر فضای مکتوب و متن در دوران کرونا، گفت: این اتفاق یکی از پدیده هایی است که در گذشته ادعا می شد که در حال رخ دادن است اما در داستان کرونا شاهد این قضیه بودیم که محتواهایی که به صورت فیلم، تصویرهای متحرک و حتی عکس ارائه می شد، به مراتب بیش از متن های نوشتاری بود؛ یعنی غلبه تصویر بر متن، از جمله ویژگی هایی است که در این حوزه اتفاق افتاده است.
سلطانی فر در پایان با تبریک روز جهانی ارتباطات به دست اندرکاران این حوزه، خطاب به آنها اظهار کرد: امیدوارم به جایگاه و مسیری که تاکنون ادامه داده اند، ادامه بدهند و این بار سنگین پیام رسانی و پیامبری را مثل سالهای گذشته به دوش بکشند و ناامید از این نباشند که پدیده ای مثل کرونا توانسته است ضربات اساسی بر پیکره ارتباطات هم بزند. ما امیدواریم رسانه ها و ارتباطاتی های ما خودشان را پیدا کنند؛ مثل همه ی مشاغلی که آرام آرام خودشان را پیدا می کنند و به عرصه ی قبلی برمی گردند.
انتهای پیام