به گزارش ایسنا به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدعباس صالحی با تاکید بر این مطلب افزود: شهر و شهرنشینی از دیرباز مورد توجه بوده و در دهه‌های اخیر مورد توجه مضاعفی قرار گرفته است. بیش از نیمی از جمعیت جهان در شهرها هستند و در ایران ۷۰ درصد جمعیت کشور در شهرها سکونت دارند.
او سپس با بیان این‌که در حال حاضر شهرنشینی تبدیل به یک مسئله گسترده انسانی و اجتماعی شده است، از این‌که شهر یک مفهوم مکانیستی یافته که روح در آن یا غایب است و یا کمرنگ شده و ارتباطات افقی انسان با انسان و همچنین همسایه با همسایه و گروه‌های اجتماعی با یکدیگر کمتر شده است، گفت.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: با این نگاه‌ها موضوع شهر خلاق زاییده شد و به وجود آمد. در شاخص‌های شهر خلاق متغیرها و مولفه‌هایی مطرح است که در آن‌ها جایگاه فرهنگ و هنر اساسی و مهم است و نمی‌توانیم به حریم شهرهای خلاق نزدیک شویم بدون این‌که جایگاه فرهنگ و هنر را در آن موثر بدانیم.
صالحی با اشاره به این‌که فرهنگ و هنر کانونی است برای زایش ایده‌های نو، ادامه داد: در شهر خلاق کار ذهنی بر کار فیزیکی غلبه دارد و فرهنگ و هنر از ویژگی‌های آن است. فرهنگ و هنر جایگاه خاصی در شهر خلاق دارد. شهر خلاق شهری است با ایده‌های نو که یکی از مشخصه‌های خاص شهر خلاق است.
او ضمن بیان این‌که شهر خلاق شهر باهویت است، گفت: شهر خلاق از گذشته بریده نیست اما معنایی در زندگی حال می‌جوید و ترکیب این دو زمان هویت آن را می‌سازد. شهر باهویت یکی از مولفه‌های رشد و خلاقیت است و فرهنگ و هنر هم یکی از مقوم‌های این هویت‌یابی و هویت‌زایی است. شهر خلاق دارای شهرت و اعتبار است. نشان‌ساز است و فرهنگ و هنر نقش اساسی در اعتبار یک شهر دارد.
صالحی در ادامه شهر خلاق را شهر دانایی‌محور و تجربه‌آموز دانست و از این‌که در این شهر مردم حضور زنده دارند و فرهنگ و هنر کانون گرمای زندگی مردم است گفت.
این عضو شورای علی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: بی‌تردید فرهنگ و هنر در تمامی این مولفه‌ها نقش محوری دارد. با این نگاه بحث شهرهای خلاق در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد. تجربه‌ای که از قبل بود مانند موضوع پایتخت کتاب و شهرها و روستاهای دوستدار کتاب. از سال ۹۸ ایده این بحث مطرح شد و امروز به ثمر نشسته است. طرح «شبکه شهرهای خلاق» دارای اهداف و انگیزه‌هایی بود و بر هدف‌گذاری‌هایی متمرکز است که تقویت انگیزه‌های تداوم در شهرها یکی از این هدف‌گذاری‌ها است. همان‌طور که آتشفشان‌های خاموش داریم، شهرهای خاموش هم داریم. انگیزه‌های تداوم در شهرهایی که سابقه و صبغه داشته‌اند اما دچار انقطاع نسلی شده‌اند. این‌که مسیر شهرهای خلاق فرهنگ و هنر، انگیزه‌های تداوم را در این شهرها ایجاد کند تا انرژی تازه‌ای به دست آورند.
صالحی همچنین گفت: دومین هدف‌گذاری این است که ما مزیت‌های رقابتی را شناسایی و تقویت کنیم زیرا این کار هم در چرخش اقتصادی و تعالی فرهنگ نقش دارد و هم این‌که با شناخت مزیت‌ها، فرصت‌های جدیدی کشف می‌شود و بستری می‌شود برای تولید اتفاقات تازه.
او هدف‌گذاری سوم این طرح را این‌که بتوانیم احساس تعلق به شهر را افزایش دهیم و هدف‌گذاری چهارم را این‌که شهرها حس کنند تنها با حوزه‌های اقتصاد و خدمات کلاسیک شهر شناخته نمی‌شوند عنوان کرد.
وزیر فرهنگ با اشاره به پنجمین هدف‌گذاری طرح «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» گفت: از دیگر اهداف این طرح این است که بتوانیم نشاط شهری ایجاد کنیم و هر شهری با هر هنری در موضوعات مختلف مانند موسیقی، هنرهای تجسمی، خوشنویسی و ... که شناخته می‌شود از طریق این طرح فرصتی برای حضور مردم در این شهرها ایجاد شود.
او همچنین با بیان توضیحاتی درخصوص مسیر طی‌شده این طرح در دو سال گذشته، برای ادامه مسیر پیشنهادهایی ارائه کرد که از آن جمله تکمیل مطالعات انجام‌شده است.
صالحی درباره این پیشنهاد تصریح کرد: توجه به تجربیات جهانی و سازمان یونسکو دارای اهمیت است اما به معنای کپی‌برداری نیست. باید بومی‌سازی در این مسیر شکل بگیرد و تکامل‌های بعدی صورت پذیرد. همچنین همزبانی و هم‌فکری در ادبیات نظری این مطالعات دارای اهمیت است. این مطالعات برای رسیدن به داوری نبوده بلکه برای این بوده تا به ادبیات نظری مشترک برسیم و با همکاری سازمان‌های همکار کار را پیش ببریم. و این کار علاوه بر تکمیل، نیازمند این است که در بدنه اجرایی آن مورد گفت‌وگو قرار بگیرد و ادبیات نظری است که ما را به افق اهداف این طرح نزدیک می‌کند.
او همچنین با اشاره به تفاوت دبیرخانه این طرح با دبیرخانه دیگر همایش‌ها و جشنواره‌ها بیان کرد: دبیرخانه این طرح در عین این‌که باید برای دوره‌های بعد آماده باشد، فکر کند باید نقش پشتیبانی، هدایت‌کننده و پیش‌برنده را داشته باشد.
صالحی در ادامه پیشنهادهای خود افزود: به ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها تاکید می‌کنم این انتخاب را مورد توجه قرار بدهند و آن را به عنوان یک کار جدی در کارهای خود تلقی کنند. لازم است دبیرخانه هر شبکه کار خود را آغاز کند تا بتوانیم ارتباطات روشنی با سندهای هر شبکه داشته باشیم زیرا یکی از اهداف طرح «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» شبکه‌یابی ظرفیت‌های جمعی شهرها و بهره‌گیری از آن‌ها است. بنابراین شکل‌گیری دبیرخانه هر شبکه از اهمیت زیادی برخوردار است.
در این مراسم همچنین سیدمجتبی حسینی، معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی گفت: طرح «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» کشور با پژواکی شنیدنی می‌گوید «ایران تهران نیست»، هرگوشه این مرز پرگوهر، سرچشمه هنر است و فرزندان برومندش در آن ماهر و کاردان.
او در بخشی دیگر از سخنان خود ضمن بیان این‌که موجب و موجد هر تمدنی، جامعه‌ای است آراسته و مزین به بهترین ویژگی‌های آن فرهنگ، بیان کرد: طرح «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ» با این رویکرد کار خود را آغاز کرد و دیباچه کار، پژوهشی ارزشمند شد در سه مجلد که آرای تاریخی، جهانی و کارشناسانِ زبده معاصر را در کنار یکدیگر قرار داد و فرصت‌های فراموش‌شده را بازنمایاند. طرحی که دایره شمولش فرهنگ و هنر در تمام رشته‌ها و فعالیت‌های هنری است از هنرهای سنتی و صنایع دستی که همکاران عزیزمان در وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در کنارمان بودند تا وزارت کشور و سازمان شهرداری‌ها و انجمن‌ها و اصناف عرصه فر هنگ و هنر و تمامی خانواده بزرگ فرهنگ و ارشاد اسلامی.
حسینی افزود: فرآیندی که بر آمایش و آموزش و آزمایش و پژوهشِ مستمر استوار شد. ۹۶۰۰ نفر ساعت آموزش در سراسر ایران و تهیه و تمهید صدها پرونده برآمده از شوق و ذوق برنامه‌ریزان دغدغه‌مند شهرهای ایران و مشارکت ده‌ها استاد و کارشناس کارآزموده حتی در روزهای سخت کرونایی مانع این حرکت نشد.
معاون امور هنر وزارت فرهنگ و ارشاد همچنین اظهار کرد: «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» پدیده‌ای پویاست و با سنجش و ارزیابی‌های مکرر شهرهای عضو در تحقق و اجرای برنامه‌های ارائه‌شده و همچنین پیوستن شهرهای جدید و توسعه موضوعات در دوره‌های آینده، راهی روشن را پیش رو خواهد داشت.
در این آیین ابراهیم حیدری، مدیرکل دفتر مطالعات و کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر اجرایی «شبکه‌های شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» نیز گزارشی از روند اقدامات و فعالیت‌های این دبیرخانه ارائه کرد.
او ضمن بیان این‌که «شبکه شهرهای خلاق» سال‌ها است که در مجامع بین‌المللی مطرح است، تاکید کرد: آن‌چه ما به دنبال آن هستیم شبکه داخلی و ملی از شهرهای کشورمان است و بر این اساس دبیرخانه این طرح در معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی راه‌اندازی شد و شورای سیاستگذاری آن هم انتخاب شد و فراخوان طرح در سال ۹۸ اعلام شد که با استقبال خوبی از شهرهای مختلف کشور مواجه شد.
حیدری ادامه داد: ۳۶۷ شهر بر اساس این فراخوان اعلام آمادگی کردند و در همه استان‌ها کارگاه‌های برنامه‌ریزی فرهنگی و هنری برگزار کردیم. در این کارگاه‌ها آموزش صورت گرفت و در نهایت ۲۶۷ شهر برنامه‌های خود را به دبیرخانه این طرح ارسال کردند. در ادامه گروه‌هایی ارزیاب متشکل از ۹ تیم تشکیل شد و برنامه‌های ارسالی به دبیرخانه در چند مرحله مورد داوری قرار گرفت. بر اساس این داوری‌ها ۱۴۳ شهر به مرحله نیمه‌نهایی راه یافت و در داوری پایانی ۶۰ شهر به مرحله پایانی رسید.
در بخش دیگری از این مراسم، خوشنویس، دبیر علمی این طرح گزارشی از روند اقدامات و فعالیت‌های این بخش ارائه کرد.
همچنین جمالی‌نژاد، رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها از این‌که یکی از موضوعات مورد توجه آن‌ها نظام شهرنشینی است گفت و تصریح کرد: ۶۲ هزار روستا از ۹۲ هزار روستای کشور دارای سکنه است و ۳۷ هزار روستا دارای دهیاری است.
او سپس بیان کرد: باید به مدیریت شهری با نگاه متفاوتی توجه داشته باشیم و ابزارهای ما نسبت به گذشته باید تغییر یابد و لازم است به سمت شهرهای خلاق و حتی روستاهای خلاق برویم. در حوزه شهری اگر نگاه خلاق و نوآورانه برای حل مسائل نداشته باشیم به سرانجام نمی‌رسیم. شهرها دارای روح و جسم هستند و باید آن‌ها را به سمت خلاقیت ببریم و سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور آماده هرگونه همکاری با «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» است.
رونمایی از کتاب سه‌جلدی «شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» از دیگر بخش‌های این مراسم بود
در این آیین، «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» به تفکیک موضوع معرفی شدند که از این لینک قابل دسترسی است.
انتهای پیام