به گزارش ایسنا، سال ۲۰۲۱ سالی غیرقابل پیشبینی در حوزه پزشکی و مراقبت و درمان از بیماران بوده است و متخصصان مراقبتهای بهداشتی در سراسر جهان برای مقابله با همهگیری کووید-۱۹ و سایر چالشهای پیش آمده در این حوزه تلاش بسیار زیادی کردهاند و به پیشرفتهای چشمگیری دست یافتهاند. دندان پزشکی نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. با توجه به ظهور فناوریهای نوآورانه، دندانپزشکی قرار است در سال جاری دستخوش تغییرات اساسی شود. اکنون به همین دلیل نگاهی به فناوریهای مربوط به دهان و دندان و دندانپزشکی در سال ۲۰۲۲ میاندازیم.
مسواکهای هوشمند
مسواک هوشمند فراتر از مسواکهای برقی امروزی عمل میکند. این مسواکها دارای حسگرهایی در قسمت سر خود هستند که با استفاده از آن بر عادات مسواک زدن کابر نظارت میکنند. این مسواکها علاوه بر برقی بودن و داشتن زمانسنج، میتوانند اطلاعاتی را از طریق بلوتوث به تلفن همراه کاربر ارسال کنند. این دادهها نشان میدهد که شما با چه میزان فشاری مسواک میزنید، آیا قسمتی از دندانها را از قلم انداختهاید و آیا نیازی به تنظیم زاویه مسواک هست یا خیر.
مسواکهای هوشمند تجاری فرصتی برای کاربر ایجاد میکنند تا به طور دائم بر بهداشت دهان و دندان خود نظارت داشته باشند و از این دادهها برای سالم ماندن دندانها استفاده کنند.
چاپگرهای سهبعدی
چاپگرهای سهبعدی قادر به ساخت اشیاء از مواد پلاستیکی خام هستند. استفاده از این چاپگرها در حوزههایی مثل هوافضا تا هنر و فراتر از آن در پزشکی محبوبیت زیادی پیدا کرده است. اگرچه این چاپگرها کار خود را در زمینه دندانپزشکی آغاز کردهاند اما پیشبینی میشود که در سال ۲۰۲۲ آنها با سهولت بیشتری در جراحی دندان مورد استفاده قرار بگیرند و امکان ترمیم و کاشت دقیقتر دندان را فراهم کنند. از چاپگرهای سهبعدی میتوان برای چاپ محافظ و نگهدارندههای سفارشی دندان استفاده کرد. چنین کاری باعث کاهش زمان انتظار بیمار برای ساخت چنین محافظهایی میشود. چاپگرهای سهبعدی میتوانند به کاهش هزینهها برای ساخت قالب و سایر موارد ضروری کمک کنند تا این موارد در یک ویزیت و با هدر رفتن مواد کمتر ساخته شوند.
از چاپگرهای سهبعدی میتوان برای چاپ محافظ و نگهدارندههای سفارشی دندان استفاده کرد. چنین کاری باعث کاهش زمان انتظار بیمار برای ساخت چنین محافظهایی میشود.
واقعیت افزوده (AR)
واقعیت افزوده یکی از فناوریهای اساسی در حوزه دندانپزشکی است که انتظار میرود در سال ۲۰۲۲ شاهد آن باشیم. امروزه از واقعیت افزوده در دندانپزشکی و برای آموزش بیماران و اهداف بالینی استفاده میشود اما انتظار میرود این فناوری در سال ۲۰۲۲ برای زیباسازی دندانها نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
واقعیت افزوده فرآیندی است که طی آن تصاویر ایجاد شده توسط رایانه بر روی نمایی از دنیای واقعی قرار میگیرد. در واقعیت افزوده معمولاً چیزی کم نمیشود بلکه فقط اضافه میشود. همچنین واقعیت افزوده تا حدودی شبیه به واقعیت مجازی است که توسط یک شبیهساز، دنیای واقعی را کاملاً شبیهسازی میکند. در واقع وجه تمایز بین واقعیت مجازی و واقعیت افزوده این است که در واقعیت مجازی کلیهی عناصر درک شده توسط کاربر، ساخته شده توسط کامپیوتر هستند. اما در واقعیت افزوده بخشی از اطلاعاتی را که کاربر درک میکند، در دنیای واقعی وجود دارند و بخشی توسط کامپیوتر ساخته شدهاند. این کار به طور معمول با استفاده از تلفنهای هوشمند یا سایر دستگاههای متصل به اینترنت صورت میگیرد.
واقعیت افزوده فرصتی برای نمایش اطلاعاتی است که در زندگی واقعی در دسترس نیستند. این فناوری به دندانپزشکان این امکان را میدهد که تصاویر دقیق دهان بیماران، تاریخچه درمانها و موارد دیگر را بر روی یک صفحه نمایش مشاهده کنند. پزشکان میتوانند پیش از انجام درمانهای زیبایی، دندانهای بهبود یافته را به تصویر بکشند و از آن برای تعیین ارتفاع و فاصله مناسب دندانها قبل از جراحی استفاده کنند. بیمار نیز میتواند پیش از انجام جراحی زیبایی دندانهای بهبود یافته خود را مشاهده کند.
برخی از مطبهای دندانپزشکی نیز از واقعیت افزوده برای آرام کردن بیماران استفاده میکنند. آنها با استفاده از این فناوری تصاویری آرامبخش از ساحل یا سایر تصاویر بصری دلپذیر برای فرد قبل و حین عمل جراحی دندان استفاده میکنند و از آنجا که به دلیل همهگیری کووید-۱۹ افراد کمتری مجاز به همراهی بیمار هستند استفاده از واقعیت افزوده میتواند بسیار محبوب واقع شود.
واقعیت مجازی(VR)
واقعیت مجازی یک تجربه شبیهسازی شده است که میتواند مشابه یا کاملاً متفاوت از دنیای واقعی باشد.
واقعیت مجازی به کاهش ترس و اضطراب بیماران در طول ویزیتهای دندانپزشکی کمک خواهد کرد. این فناوری به بیماران امکان تماشای صحنههای معاینه را میدهد و علاوه بر آن برای دانشجویان این رشته مناسب خواهد بود تا حضور در فرآیند درمان را به طور واقعی تجربه و احساس کنند.
دندانپزشکی از راه دور(teledentistry)
"تلهدنتیستری" واژهای جدید است که میتواند در سال ۲۰۲۲ نقش پر رنگی ایفا کند. بیماران میتوانند با استفاده از تماس صوتی یا تصویری با متخصصان بهداشت خود تماس بگیرند و سوالاتی در مورد سلامت دهان و دندان خود بپرسند. این موضوع باعث کاهش تعداد افرادی میشود که در اتاق انتظار مطبها حضور دارند اما از مشکل خود و اینکه آیا نیاز به مراجعه دارند یا خیر مطمئن نیستند. این روش به بیمارانی که با دندانپزشکی فاصله زیادی دارند و در مناطق دور افتاده زندگی میکنند نیز کمک خواهد کرد. اگرچه نمیتوان دندان را از راه دور پر کرد اما میتوان مشاورههای حضوری، معاینات پس از جراحی و را از راه دور انجام داد.
دندانپزشکی از راه دور به بیمارانی که با دندانپزشکی فاصله زیادی دارند و در مناطق دور افتاده زندگی میکنند نیز کمک خواهد کرد. اگرچه نمیتوان دندان را از راه دور پر کرد اما میتوان مشاورههای حضوری، معاینات پس از جراحی و را از راه دور انجام داد.
اگرچه این روش نباید برای تشخیص و درمان بیماریها مورد استفاده قرار بگیرد اما دندانپزشکی از راه دور به بیماران اطمینان خاطر میدهد که آیا درد یا ناراحتی آنها مستلزم مراجعه به مطب یا متخصص است یا خیر.
علاوه بر آن این روش به افزایش درآمد دندانپزشکان کمک میکند. این ویزیتها را میتوان بعد از ساعات کاری یا بین ویزیت بیماران انجام داد.
دوربینهای داخل دهانی(INTRA-ORAL CAMERAS)
دوربینهای داخل دهانی دستگاههایی هستند که پزشکان از آنها برای دریافت تصاویر با کیفیت بالا از دندان و لثههای بیمار استفاده میکنند. این دوربینهای پیشرفته با نام "سیستم" توصیف میشوند زیرا دارای یک دوربین و یک صفحه نمایش هستند. این سیستمها ممکن است حاوی یک دوربین دیجیتال تکلنزی بازتابی که برای ثبت تصاویر بهبود یافته است، باشند. در موارد دیگر دوربینهای داخل دهانی دارای یک دوربین قلمی هستند که به یک صفحه نمایش ثانویه متصل شده است. یک دوربین کوچک اما قدرتمند امکان ثبت تصاویر با کیفیت از نمای نزدیک از لثه و دندان را بدون ایجاد ناراحتی برای بیمار ایجاد میکنند.
دوربینهای داخل دهانی میتوانند یکی از هیجانانگیزترین فناوریهای بالقوه سال ۲۰۲۲ در حوزه دندانپزشکی باشند.
درمانهای احیا کننده
درمانهای احیاکننده با استفاده از مواد زیستی با هدف رشد مجدد بافت بیمار به جای جایگزین کردن یا برداشتن آن انجام میگیرند.
هدف اصلی این فناوری آزمایشی رشد مجدد مینای دندان، بافت لثه و کل دندانها با استفاده از سلولهای مخصوص و روشهای تخصصی است.
این درمان هنوز در مراحل اولیه توسعه خود قرار دارد.
فناوری لیزر
مراقبتهای معمول دندان مانند پر کردن حفرهها و ترمیم لثه نیازمند انجام فرآیندهای درمانی دردناک و تهاجمی است. اما استفاده از لیزر در دندانپزشکی میتواند به پر کردن دندان با درد کم یا بدون درد کمک کند. علاوه بر این لیزر میتواند به طور موثری باکتریهای درون حفره دندان را از بین ببرد و خطرات ناشی از پوسیدگی دندان را کاهش دهد.
بسیاری از فرآیندهای دندانپزشکی سال جاری بر بهبود مراقبت از بیمار متمرکز شدهاند و به طور خاص به دنبال افزایش راحتی، کاهش هزینهها و سهولت درمانها هستند. اگرچه دندانپزشکی اولین مورد از حوزههای علمی و پزشکی نیست که فناوریهای پیشرفته را به کار گرفته است اما به نظر میرسد در سال ۲۰۲۲ شاهد افزایش به کارگیری فناوریهای نوین در این حوزه باشیم.
انتهای پیام