عضو کمیته آموزش و پژوهش محیط زیست دانشگاه سبز دانشگاه فردوسی مشهد:

روح پژوهندگی در دوران کودکی متولد و در دوران تحصیلات عالی پرورده می‌شود

عضو کمیته آموزش و پژوهش محیط‌زیست مدیریت سبز دانشگاه فردوسی مشهد گفت: زمانی که یک سوال و دغدغه پژوهشی وجود داشته باشد یا به دنبال تبیین و تفسیر ابعاد یک موضوع باشید، ابتدا باید منابع علمی که در آن حوزه وجود دارد را مرور کنید.

امیرعلی برومند در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص چرایی و مزایای همکاری با نشریات دانشجویی، اظهار کرد: نویسندگی علمی پژوهشی مانند هر گونه‌ نویسندگی دیگر نیازمند تمرین و مشق است و هیچ بستری برای اینکه بتوانیم توانایی خود را در این زمینه محک بزنیم و نقطه‌ای برای آغاز داشته باشیم بهتر از نشریات دانشجویی نیست. البته من از این مسیر شروع نکردم اما بارها به درخواست نشریات دانشجویی مقالاتی را برای آن‌ها به رشته تحریر درآوردم. محقق سرشناسی نیز بودند که نقطه شروع نویسندگی را از نشریات دانشجویی آغاز کردند و سرانجام موفق به نشر مقالات در مجلات برجسته علمی رسیدند. 

وی افزود: علم و دانش یک خاصیت انباشتی و تجمعی دارد. بنابراین هر دانش‌پژوهی که یافته‌های خود را در یک نشریه علمی منتشر می‌کند؛ علاوه بر مهارت‌افزایی و تمرین نویسندگی، به ساحت علم و توسعه دانش نیز در حد بضاعت خود کمک می‌کند.

این دانش‌آموخته رشته علوم و مهندسی محیط‌زیست تصریح کرد: هر پژوهش اصیل نیاز به یک مرور منابع دارد. زمانی که یک سوال و دغدغه پژوهشی داشته باشید یا به دنبال تبیین و تفسیر یک موضوع بروید تا به ابعاد آن بپردازید ابتدا باید منابع علمی که در آن حوزه وجود دارد را مرور کنید. این موضوع باعث می‌شود دانش شخص نگارنده در آن حوزه افزایش پیدا کند. همچنین باعث می‌شود در آن جستار علمی هم شاهد مرور مقاله و بازخوانی پژوهش‌های پیشین نیز باشیم. این اقدام منجربه این می‌شود که خوانندگان مقالات با زحمات و یافته‌های علمی آن نویسندگان پیشین آشنا ‌شوند. داوری اولین قدم برای پذیرش ایرادات احتمالی انتشارات علمی است که خود مقدمات رشد را برای نویسندگان فراهم می‌کند.

 وی بیان کرد: زمانی که مقالات را برای نشریات علمی می‌فرستیم،  شاهد فرآیند داوری هستیم و زمانی که می‌پذیریم که مقاله و مطلب ما مورد داوری و قضاوت قرار گیرد خود مرحله آغاز رشد است که بپذیریم نوشته علمی ما باید مورد قضاوت و داوری قرار بگیرد. بنابراین داوری اولین قدم برای پذیرش ایرادات احتمالی نوشته است و خود مقدمات رشد را فراهم می‌کند.

برومند عنوان کرد: سنت داوری که می‌تواند به صورت جزئی یا کلی صورت گیرد؛ باعث تعامل میان نویسندگان، هیات تحریریه، بدنه نشریه و داوران می‌شود و شاهد شکل‌گیری روابط و شبکه‌های علمی در این خصوص هستیم. هنگامی که نویسنده‌ای در مورد موضوعی مقاله‌ می‌نویسد و با کامنت داوران مواجه می‌شود خود این امر باعث تسریع رشد و تعالی فرد نیز می‌شود.

وی اضافه کرد: حین و پس از فرآیند داوری، در فرآیند انتشار مقالات علمی بخش دیگر انواع ویرایش‌هاست. هر مقاله علمی که در هر سطحی نوشته می‌شود به توسعه و تحکیم جایگاه زبان فارسی کمک می‌کند و هر چه این مقالات از نظر ویرایشی و نگارشی آراسته‌تر، وزین‌تر و ویراسته‌تر شده باشند باعث تعالی زبان می‌شود. در مقابل فرد نگارنده هم با واژگان تخصصی در آن ادبیات آشنا می‌شود و به توسعه و تعالی فرد کمک می‌کند. 

عضو کمیته آموزش و پژوهش محیط زیست مدیریت سبز دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: هر نشریه تیمی دارد و تعامل فرد نویسنده با تیم نشریه شبکه‌ای از ارتباطات و تعاملات را شکل می‌دهد و باعث تقویت کار تیمی و گروهی می‌شود. نهایتاً باید گفت برون‌داد یک فرآیند داوری انتشار مقاله است. پس از انتشار، مسئله‌ کلیدی مسئولیت نویسنده نسبت به مقاله منتشر شده است. من روی مسئولیت‌پذیری علمی و آکادمیک تاکید دارم. به این معنا که فرد نسبت به انتشارات علمی مسئول است و فهم این موضوع به ارتقاء مسئولیت‌پذیری علمی کمک می‌کند. همچنین اعتبار نشریات به انتشارات نویسندگان و اعتبار مقالات پژوهشگران به وضعیت نشریه‌ منتخب باز می‌گردد. لذا به طور مداوم نشریات در حال کسب اعتباربخشی دوسویه است و این اعتماد و اعتبار نیز دو سویه است.      

کودکی امکان تجربه و تعامل با المان‌های محیط‌زیست را برای پرورش روح پژوهنده‌ فرد فراهم می‌کند

این رتبه دو کنکور ارشد محیط زیست عنوان کرد: من از کودکی این شانس را داشتم که در محیط و بستری رشد کنم که امکان تجربه طبیعت و تعامل با المان‌های محیط زیست برایم فراهم بود و تحت تربیت مادری بودم که امکان تنوع و تکثر تجربیات را در اختیار ما می‌گذاشت. همچنین مادربزرگ من منزلی داشتند که عمده دوران کودکی ما در آنجا می‌گذشت و ساعت‌های زیادی را به خاک بازی و... اختصاص می‌دادم.

برومند گفت: در پژوهش‌ها و مطالعاتی که انجام دادیم، بحث هویت بوم شناختی و تکوین این بُعد از شخصیت در کنار هویت اجتماعی بسیار حائز اهمیت است و آن سوگیری‌ها و تعلقاتی که باید نسبت به طبیعت و محیط‌زیست اتفاق بیفتد، در همان سال‌های ابتدایی کودکی رقم می‌خورد و چه بسا افرادی که در کودکی و در سنین خصوصا ۶-۷ سال اول از این فرصت‌ها به صورت متنوع و متکثر محروم هستند، در بخش‌هایی از شخصیتشان دچار خلل می‌شوند و نمی‌توانند در آن ساحت هویتی بالغ شوند.

وی بیان کرد: طبیعت به فرد اجازه می‌دهد که ناشناخته‌ها را کشف و هیجان را با آن تنوعی که در ذات طبیعت وجود دارد، تجربه کنیم. سپس این اتفاق اجازه بروز خلاقیت و ارتباط سالم و سازنده را می‌دهد. همچنین روح پژوهنده، پرسشگر و کنجکاوی شخصی که اجازه داشته باشد بی‌پروا همه موارد را نقد و به پدیده‌ها با دقت نگاه کند، امکان طرح سوالات هوشمندانه و خردمندانه مبتنی بر واقعیت میدانی را می‌دهد.

این دانش‌آموخته رشته علوم و مهندسی محیط زیست افزود: بنابراین اگر فرد تجربه طبیعت را در سن کودکی داشته باشد بسیار در روحیه‌ او تاثیر می‌گذارد و علاوه بر مواجه خلاق با پدیده‌ها، می‌تواند یک مواجه نقادانه هم داشته باشد. البته این امر نیازمند تسهیل‌گری است و خود به تنهایی اتفاق نمیفتد و خانواده خصوصا مادر مهمترین تسهیل‌گر تربیتی است.

وی عنوان کرد: پس از دوران ابتدایی کودکی، بذر نویسندگی علمی من در کلاس‌های داستان‌نویسی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کاشته شد. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در نقطه مقابل نظام رسمی تعلیم و تربیت، به فرد اجازه می‌دهد که با کتاب‌های متنوع و متناسب با رده سنی خود ارتباط تنگاتنگ پیدا کند. همچنین در همان سطح اجازه تحقیق و پژوهش به کودکان می‌دهد. مضاف بر آن، محیط و بستری است که به فرد اجازه می‌دهد با همسالان خود به تحقیق و پژوهش بپردازد. در این محیط المان دیگری که مشاهده می‌کنید، تسهیل‌گری است، به این معنا که در فضای کانون مربیانی هستند که این امر را تسهیل می‌کنند.

برومند تصریح کرد: من این شانس را داشتم که عضو کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان باشم و در مسابقات کتابخوانی و کلاس‌های فرهنگی هنری این مجموعه شرکت داشته‌باشم. در نتیجه بذر نویسندگی علمی در وجود من در کلاس‌های داستان نویسی کانون پرورش فکری پرورش یافت و آبیاری شد. این مجموعه درگیر کلیشه‌ها و چارچوب‌های خشک و بسته نظام آموزشی عالی نیست و این تفاوت وجود دارد.

وی بیان کرد: امروز تاسف می‌خورم که در دوران آموزش متوسطه دوم ما هیچ شانسی برای آشنایی با رشته‌های غیر از خانواده‌ پزشکی نداشتیم و این بستر اصلاً وجود نداشت. با این وجود به کمک برادرم که خود سال‌ها در محیط‌های سرآمد آکادمیک تحصیل و سپس مشغول به تدریس شد، در مورد رشته‌هایی که می‌توانستم در کنکور قبول شوم به تحقیق پرداختم و با استادان و دانشجویان در مورد آن رشته‌ها صحبت کردم. زمانی که وارد دانشگاه شدم تمایل و علاقه من به رشته محیط‌زیست‌ روز به روز بیشتر ‌شد. البته خود را محدود به آن ساختار رسمی رشته و واحدهای درسی نکردم و از روز اول با کانون‌های فرهنگی و هنری دانشگاه، پس از آن با انجمن علمی و سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی به طور مستمر همکاری کردم و در هر کدام از این تشکل‌ها، عضویت، حضور در شوراهای مرکزی و دبیر یا مسئول دفتری را تجربه کردم.

عضو کمیته آموزش و پژوهش محیط زیست دانشگاه سبز دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: سال دوم مقطع  کارشناسی به پژوهش روی آوردم اما کوشش پژوهشی من برای جمع‌آوری رزومه نبود، بلکه محصول خاستگاه و دغدغه‌ هنری من بود؛ چراکه من از ابتدا با رویکرد و خاستگاهی هنری وارد دانشگاه شدم و فردی علاقه‌مند و مشتاق هنر بودم. به محض اینکه وارد دانشگاه شدم و سال اول دانشگاه تمام شد به این پی بردم که پیوندهای ذاتی وجوه مشترک خاصی بین هنر و محیط‌زیست چه در نوع نگرش، مبانی فکری و چه در ساحت‌ها و تجلیات بیرونی وجود دارد. این مساله را با استادان مطرح کردم و با مخالفت‌هایی مواجه شدم که گفته می‌شد چنین موردی وجود ندارد.

وی اضافه کرد: برای اثبات این ارتباط و مواجه آکادمیک با این مخالفت‌ها، با دعوت از اساتید توانمند حوزه‌های هنری که دغدغه‌ها و خرد محیط‌زیستی داشتند برای دو نشست تخصصی دعوت کردیم. در این نشست‌ها ضمن تشریح برخی مباحث نظری، مصادیق ارتباط و پیوند هنر با محیط‌زیست نیز تبیین و تشریح شد. با این حال، به این برنامه‌ها اکتفا نکردم و این دغدغه برای من وجود داشت که تبیین ارتباط مستقیم و محکم هنر و محیط‌زیست نیازمند تبیینی علمی است. برای تحقق این هدف و برای ارائه‌ یک تبیین علمی، نیازمند زبان علمی بودم و باید این زبان علمی را یاد می‌گرفتم.

برومند خاطرنشان کرد: به این منظور اولین مقاله‌ خود را با راهنمایی خانم دکتر فراشی در سال دوم کارشناسی تدوین کردم و این محصول دغدغه، خاستگاه و نگاه بین‌رشته‌ای من بود. نگارش، داوری و انتشار این مقاله قریب به دو سال طول کشید. زمانی که با فضای پژوهش آشنا شدم آن روح پژوهندگی و تشنگی که بذر آن در کودکی کاشته و آبیاری شده بود، با زبان تازه‌ای به نام پژوهش و نگارش علمی بیان و شکوفا شد. 

وی خاطرنشان کرد: اولین مقاله‌ای که از من در دوره کارشناسی پذیرش و منتشر شد به جایگاه زنان در توسعه اکوتوریسم پایدار اختصاص داشت. این مقاله در همایش ملی زن و توسعه گردشگری روستایی سال ۱۳۹۸ با راهنمایی دکتر طباطبایی به صورت ارائه‌ سخنرانی پذیرش شد که نهایتا آن را در حضور اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی ارائه دادم. این موضوع باعث شد که متوجه شوم حرفی برای گفتن دارم و باید این راه را جدی و با علاقه دنبال کنم. مقاله و ارائه‌ ما در آن همایش مورد تحسین و تقدیر قرار گرفت و موجب دوچندان شدن انگیزه و اشتیاق من برای ادامه‌ مسیر زندگی علمی‌ام شد.

این دانش‌آموخته رشته علوم و مهندسی محیط زیست بیان کرد: پژوهش هدفمند و مسئله‌مدار مکمل یادگیری عمیق است و اگر با سوال و دغدغه‌ای شفاف سراغ مسائل بروید، یقین داشته باشید که آن را یاد می‌گیرید.

انتهای پیام

  • سه‌شنبه/ ۱۸ آبان ۱۴۰۰ / ۱۶:۳۰
  • دسته‌بندی: خراسان رضوی
  • کد خبر: 00061765605
  • خبرنگار : 50081