تالاب بختگان، همیشه یکی از مقاصد مهم فلامینگوهای مهاجر در ایران بوده است؛ منطقه‌ای که تنها در سال‌های سخت خشکی، پذیرای این مهاجران نبود؛ حاشیه بختگان، از روزهای انتهایی زمستان و ابتدای بهار، محلی برای لانه گزینی و جوجه آوری فلامینگوهاست؛ جوجه‌هایی که 9۰ روز بعد از تولد و در صورت مهیا بودن شرایط زیست، امکان پرواز را پیدا خواهند کرد؛ حالا اما حدودا ۴۵ روز از تولد این جوجه‌ها می‌گذرد و فاصله آنها تا خط مرگ و زندگی تنها یک ماه و نیم دیگر است.

بهمن ایزدی، فعال محیط زیست و یکی از افراد پیگیر نجات جوجه فلامینگوهای بختگان که عملیات نجات این پرندگان را رهبری می‌کند، به ایسنا گفت: ابتدا محیط زیست اعلام کرد که حق‌آبه بختگان می‌خواهد اما من اعتقاد داشتم که  محال است در این وضعیت خشکسالی حق‌آبه‌ای داده شود. چون آب پشت سد درودزن، آب شرب بخشی از شیراز، مرودشت و بعضی شهرک‌ها را تامین می‌کند. الان هم که خسکسالی است و تا پاییز هم دیگر باران نداریم. پس آب درودزن بین این مناطق توزیع می‌شود و آبی به بختگان نخواهد رسید.

ایزدی ادامه داد: اگر هم آبی تخصیص یابد، سه هفته طول می‌کشد تا از درودزن به بختگان برسد و از طرفی بخشی از آب هم تبخیر شده و هدر می‌رود؛ لذا درحال حاضر و با توجه به شرایط اضطراری فلامینگوها، اگر منتظر حق‌آبه باشیم، حتی اگر آب برسد هم دردی از فلامینگوها دوا نخواهد کرد. ضمنا کتبا سازمان آب منطقه‌ای به سازمان محیط زیست پاسخ داد که در شرایط فعلی هیچ آبی را نمی‌توانیم به بختگان اختصاص دهیم. پس فعالان و دوستداران محیط زیست با توجه به پتانسیل منطقه و کمک مردم بومی تلاش می‌کنیم تا تلفات فرزندان قرمزبال بختگان را به حداقل برسانیم.

او گفت: به دلیل توزیع نشدن مناسب آب و خاک در بالادست بختگان، متاسفانه از سال ۱۳۸۰ با کاهش دبی آب دریاچه‌های بختگان و طشک مواجه شده‌ایم. در سال‌های پس از ۱۳۸۰، هرسال آب ورودی از کر به بختگان کمتر شد تا اینکه نهایتا سال ۸۶ بخش بزرگی از این تالاب خشک شد و فقط در یک سری حوزه‌های پست دریاچه آب باقی ماند.

ایزدی گفت: خشکی بختگان، علاوه بر تاثیرات مخربی که بر زمین‌ها و زندگی مردم شهرستان‌ها و روستاهای اطراف داشت، عرصه را بر پرندگان مهاجر تنگ کرد. در سال‌های گذشته نیز مشکلاتی پیرامون فلامینگوها داشتیم، ولی در حجم بسیار کمتر. در سال ۹۷ تعدادی NGO به کمک مردم بومی منطقه توانستند بچه فلامینگوها را نجات دهند ولی امسال حقیقتا وضع خیلی خراب است. سال ۹۸ حدود ۳۵ میلیون متر مکعب حق‌آبه به بختگان اختصاص یافت و سال ۹۹ نیز ۵۵ میلیون متر مکعب دیگر. ولی چون در سال آبی جاری بارش‌ها کم بود، با خشکسالی مواجه شدیم و آب باقیمانده در بختگان، در قسمت‌های پست‌تر دریاچه جمع شد. فلامینگوها نیز در آن حوضچه‌های آبی تخم‌گذاری کردند. به دلیل اینکه در بهار باران نیامد و تبخیر هم زیاد بود، همان حوضچه‌ها نیز پیش از موعد مقرر خشک و تبدیل به نمک‌زار شدند.

این فعال محیط زیست خاطرنشان کرد: هم‌اکنون فلامینگوها مجبورند برای تامین غذای جوجه‌های خود از بختگان تا دریاچه مهارلو و چشمه گمبان پرواز کنند. ولی چون سطح تالاب به نمک‌زار تبدیل شده، بلورهای نمکی دور پاها و منقار جوجه‌ها جمع می‌شود و اجازه خوردن غذا را به این پرندگان نمی‌دهند.

ایزدی با اشاره به بازدید اعضای NGO ها، از کرانه دریاچه و روستاهای اطراف، گفت: در این بازدید که 19 اردیبهشت انجام شد، تصمیم گرفتیم که آب را از روستاییان بخریم و با لوله به دریاچه انتقال دهیم. ولی خب خیلی هزینه‌بر بود و کار فنی پیچیده‌ای را می‌طلبید. پس به شرق دریاچه رفتیم و با کمک اهالی روستای چشمه انجیر و محیط‌بانان منطقه، در طول کرانه شرقی بختگان حرکت و چند کلونی فلامینگوها را کشف کردیم. در آنجا با حفر کانال‌های عریض و حوضچه‌های پهن، آب زیر سطح دریاچه را بالا آوردیم و با ایجاد یک عرصه تقریبا یک هکتاری، موقتا جوجه‌ها را نجات دادیم. اما به دلیل سرعت بالای تبخیر ممکن است این آب هم خشک شود و دوباره آنجا به نمک‌زار تبدیل شود. در این صورت باید از منابع آب نزدیک دریاچه، آب را تزریق کنیم.

این فعال زیست محیطی خاطرنشان کرد: مهم اینست که فرصتی یک الی یک و نیم ماهه (45 روزه) برای جوجه فلامینگوها تامین کنیم. زیرا ۹۰ روز طول می‌کشد تا جوجه تازه از تخم درآمده فلامنیگو بتواند پرواز کند و اکنون حدودا ۴۵ روز از تولد این جوجه‌ها می‌گذرد. خوشبختانه در این قضیه ما ساختاری را مبنی بر استفاده از سازمان‌های غیردولتی ایجاد کردیم که می‌تواند الگو باشد.

انتهای پیام