بررسی سیر تحول تاریخ در هر منطقه ای برای اهالی و مردم آن منطقه بسیار حائز اهمیت است، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه کرمانشاه قصد دارد، در یک سلسله گزارش به بررسی این مهم پرداخته و مردم استان کرمانشاه و سایر نقاط کشور و حتی جهان را از چگونگی سیر تحول تاریخ در کرمانشاه مطلع سازد.

به گزارش سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه کرمانشاه، در این سلسه گزارش قصد داریم که به تفکیک، هر کدام از دوران تاریخی را مورد بررسی قرار داده و به نقش استان و منطقه کرمانشاه در آن دوره بپردازیم که در انجام این مهم، دکتر یعقوب محمدی فر استادیار باستان شناسی و سرپرست گروه ایرانی کاوش در نخستین سکونتگاه بشر در دینور کرمانشاه ما را یاری خواهد کرد.

دکتر محمدی فر در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه کرمانشاه، در تشریح ویژگی های عصر حجر به ویژه دوران پارینه سنگی، گفت: واژه عصر سنگ در ابتدا توسط دانشمندی دانمارکی به نام کریستین یورگنسن تامسن در سال 1819 برای طبقه بندی اعصار و دوره های باستانی از قدیم به جدید به کار رفت که عبارت است از؛ 1) عصر سنگ 2) عصر برنز 3) عصر آهن.

وی ادامه داد: عده ای مبدا عصر سنگ را ساخت اولین ابزار و یا دست ساخته سنگی قرار داده اند که شاید بتوان گفت در حدود 2 میلیون و 500 هزار سال قبل آغاز و بقایای آن در شرق آفریقا یافت شده است.

محمدی فر، تصریح کرد: خاتمه این عصر زمانی شکل می گیرد که انسانها موفق به اهلی کردن گیاهان و حیوانات شده و زندگی روستا نشینی جایگزین زندگی غار نشینی مبتنی بر شکار می شوند و شاید بتوان قدمت این دوران را تا 7000 سال قبل دانست.

وی، افزود: پس از طبقه بندی تامسن، سر جان لوباک در سال 1865 م عصر سنگ را به 2 دوره تقسیم کرد که شامل؛ پارینه سنگی و نوسنگی که بعد ها به وسیله باستان شناسی از جمله گوردن چایلد دوره ای به نام فراپارینه ( میان سنگی )سنگی نیز به این طبقه بندی اضافه گردید.

این باستان شناس برجسته کشور، گفت: این تقسیم بندی ها بر پایه تکنولوژی فن ابزار سازی در این برهه از زندگی انسان ها شکل گرفته است.

وی ادامه داد: بر اساس طبقه بندی دیگر که بر مبنای معیشت شکل گرفته است دوره پارینه سنگی معادل با دوره گردآوری غذا ( از 2 میلیون و 500 هزار سال پیش تا 12 هزار سال پیش)، دوره فراپارینه سنگی یا پارینه سنگی میانه معادل با دوره جمع آوری غذا ( از 12 هزار تا 7 هزار سال پیش) و دوره نوسنگی معادل با دوره تولید غذا می باشد( 7 هزار سال پیش).

دکتر محمدی فر، خاطرنشان کرد: در دوره پارینه سنگی انسان برای تامین نیاز های غذایی خود، دائم در قلمرو زیستی در حال تردد بوده و با جمع آوری میوه ها، دانه های خشکبار و شکار و صید هر چه را که به دست می آورده به مصرف می رسانده است، فرمول اقتصادی این دوره را می توان به صورت جمع آوری و مصرف خلاصه کرد.

این استاد دانشگاه، افزود: پناهگاههای سنگی موقتی مربوط به این دوران بدست آمده که در این گونه پناهگاه ها اکثرا بقایای استخوانی جانوران شکار شده به همراه ابزار هایی به دست آمده که به دلیل استفاده از آنها در شکار و عوامل دیگر فرسوده شده و دیگر مورد استفاده قرار نمی گرفته، به همین دلیل در محل رها شده بودند. این امر نشان دهنده موقتی بودن این مکان ها می باشد.

وی در خصوص شرایط و ویژگیهای استان کرمانشاه برای حضور انسان های عصر سنگ در آن، تصریح کرد: منطقه کرمانشاه که قسمت های مرکزی رشته کوه زاگرس را در بر می گیرد به دلیل شرایط آب و هوایی، کوهستانی بودن منطقه و دارا بودن پناهگاه ها و غارهای طبیعی از دیر باز مورد توجه انسان های عصر سنگ بوده است.

دکتر محمدی فر، افزود: قدیمی ترین آثار به جا مانده از دوره پارینه سنگی در منطقه کرمانشاه مربوط به محوطه گاکیا می باشد.

وی ادامه داد: فیلیپ اسمیت تبر سنگی به دست آمده از این منطقه را متعلق به شیوه ابزار سازی آشولین (پارینه سنگی قدیم) می داند.

سرپرست گروه ایرانی کاوش در نخستین سکونتگاه بشر در تپه کرتویچ دینور کرمانشاه، گفت: بیشتر آثار بدست آمده از دوره پارینه سنگی در استان کرمانشاه مربوط با غارها و پناهگاه های سنگی و موقتی می باشد.

گفتنی است؛ سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه کرمانشاه، در گزارش های بعدی خود به بررسی سیر تحول تاریخ و ویژگیهای استان کرمانشاه در دوره میان سنگی، نوسنگی و دیگر دوران تاریخی خواهد پرداخت.